Quantum redactiones paginae "Francia" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m →‎Nomen: Emendavi grammaticem utsi sit Latine
mNo edit summary
Linea 46: Linea 46:
|postscripta = ¹ Francia Europaea tantum.<br/> ² CFP Francus in [[colonia|coloniis]] Pacificis adhibetur.
|postscripta = ¹ Francia Europaea tantum.<br/> ² CFP Francus in [[colonia|coloniis]] Pacificis adhibetur.
}}
}}
'''Francia,'''<ref>Etiam ''Francogallia'' seu ''Gallia.''</ref> rite '''Respublica Francica''' ([[Francice]] ''République française''), est [[terra]] in [[Europa Occidentalis|Europa occidentali]] sita ac [[civitas sui iuris]], cui adiunguntur nonnullae [[Territoria Franciae transmarina|regiones, praefecturae et territoria transmarina]] in aliis [[continens|continentibus]] et [[oceanus|oceanis]] iacentia. Quibus territoriis exceptis [[Francia metropolitana]], in finibus [[Gallia]]e antiquae pro maxima parte sita, a [[Mare Mediterraneum|Mari Mediterrananeo]] ad [[Oceanus Britannicus|Oceanum Britannicum]] et [[Mare Germanicum|Mare Septentrionale]], et a [[Rhenus|Rheno]] flumine ad [[Oceanus Atlanticus|Oceanum Atlanticum]] patet, aliquando ''L'Hexagone'' ('[[hexagonum]]') ob [[geometria|geometricam]] terrae formam appellata. Finitur ([[modus horologicus|modo horologii]], a parte septentrio-orientali incipiens) a [[Belgica]], [[Luxemburgum|Luxemburgo]], [[Germania]], [[Helvetia]], [[Italia]], [[Monoecus|Monoeco]]; ad meridiem, ab [[Hispania]] et [[Andorra]]. Ad [[Britannia Maior|Britanniam]] [[insula]]m trans Manicam (aut denuo sub eandem per [[Cuniculus Freti Gallici|Cuniculum Freti Gallici]]) itur. Francia, civitatum [[Europa]]earum (sine [[Russia]] et [[Ucraina]]) amplissima, est una e [[Unio Europaea#Civitates sociae|rebus publicis Unionis Europaeae]] conditoribus et omnium maxima quod ad [[area (geometria)|aream]] spectat; cuius fines incolunt ad sexaginta octo milliens milia [[homo|hominum]]. [[Caput (urbs)|Caput]] et princeps [[urbs|urbium]] Francicarum est [[Lutetia]].
'''Francia,'''<ref>Etiam ''Francogallia'' seu ''Gallia.''</ref> rite '''Respublica Francica''' ([[Francice]] ''République française''), est [[terra]] in [[Europa Occidentalis|Europa occidentali]] sita ac [[civitas sui iuris]], cui adiunguntur nonnullae [[Territoria Franciae transmarina|regiones, praefecturae et territoria transmarina]] in aliis [[continens|continentibus]] et [[oceanus|oceanis]] sita. Quibus territoriis exceptis [[Francia metropolitana]], maxima ex parte in finibus [[Gallia]]e antiquae sita, a [[Mare Mediterraneum|Mari Mediterrananeo]] ad [[Oceanus Britannicus|Oceanum Britannicum]] et [[Mare Germanicum|Mare Septentrionale]], et a [[Rhenus|Rheno]] flumine ad [[Oceanus Atlanticus|Oceanum Atlanticum]] patet, aliquando ''L'Hexagone'' ('[[hexagonum]]') ob [[geometria|geometricam]] terrae formam appellata. Finitur ([[modus horologicus|modo horologii]] a parte septentrio-orientali incipiens) a [[Belgica]], [[Luxemburgum|Luxemburgo]], [[Germania]], [[Helvetia]], [[Italia]], [[Monoecus|Monoeco]]; ad meridiem ab [[Hispania]] et [[Andorra]]. Ad [[Britannia Maior|Britanniam]] [[insula]]m trans Manicam (aut denuo sub eandem per [[Cuniculus Freti Gallici|Cuniculum Freti Gallici]]) itur. Francia, civitatum [[Europa]]earum (sine [[Russia]] et [[Ucraina]]) amplissima, est una e [[Unio Europaea#Civitates sociae|rebus publicis Unionis Europaeae]] conditricibus et omnium maxima quod ad [[area (geometria)|aream]] attinet; cuius fines incolunt ad sescenties octogies centena milia [[homo|hominum]]. [[Caput (urbs)|Caput]] et princeps [[urbs|urbium]] Francicarum est [[Lutetia]].


Francia [[Historia Franciae|nonnulla saecula]] erat [[potestas maior]], grave habens pondus [[cultura]]le, [[oeconomia|oeconomicum]], [[militia|militare]], [[civilitas|politicum]] tam in [[Europa]] quam in [[tellus|orbe terrarum]]. Saeculis [[saeculum 17|septimo decimo]] et [[saeculum 18|duodevicensimo]], Francia [[colonia]]s in magnis [[America Septentrionalis|Americae Septentrionalis]] regionibus deducebat; saeculis quidem [[saeculum 19|undevicensimo]] et [[saeculum 20|vicensimo]] ineunte, [[Imperium Francicum|imperium]] magnitudine illorum temporum alterum constituit ([[Imperium Britannicum|Britannico]] enim maximo), magnis [[Africa Septentrionalis|Africae Septentrionalis]], [[Africa Occidentalis|Occidentalis]], [[Media Africa|Mediaeque]] et [[Asia Meridio-Orientalis|Asiae Meridio-Orientalis]] partibus, et multis [[Insulae Pacificae|insulis Pacificis]] comprehensis.
Francia [[Historia Franciae|nonnulla per saecula]] fuit [[potestas maior]] grave habens pondus [[cultura]]le, [[oeconomia|oeconomicum]], [[militia|militare]], [[civilitas|politicum]] tam in [[Europa]] quam in [[tellus|orbe terrarum]]. Saeculis [[saeculum 17|septimo decimo]] et [[saeculum 18|duodevicensimo]] Francia [[colonia]]s in magnis [[America Septentrionalis|Americae Septentrionalis]] regionibus deducebat; saeculis quidem [[saeculum 19|undevicensimo]] et [[saeculum 20|vicensimo]] ineunte [[Imperium Francicum|imperium]] magnitudine illorum temporum secundum constituit ([[Imperium Britannicum|Britannico]] enim maximo), magnis [[Africa Septentrionalis|Africae Septentrionalis]], [[Africa Occidentalis|Occidentalis]], [[Media Africa|Mediaeque]] et [[Asia Meridio-Orientalis|Asiae Meridio-Orientalis]] partibus et multis [[Insulae Pacificae|insulis Pacificis]] comprehensis.


== Nomen ==
== Nomen ==
[[Francia metropolita|Francia hexagonalis]] in eisdem fere terris iacet quibus [[nomen substantivum|nomen]] apud [[Graece|Graecos]] antiquos ''Celtice'' fuit, apud [[Romani antiqui|Romanos]] ''[[Gallia]]'': ob conquisitionem [[Franci|Francorum]] plenius interdum ''Francogallia''<ref>Sic [[Ephemeris]].</ref> (appellatio e nominibus Latinis ''[[Franci]]'' et ''[[Gallia]]'' [[Medium Aevum|tempore mediaevali]] adhibitis composita.<ref>Lugge (1960).</ref> appellatur, brevius ''Francia''<ref>"[http://www.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0304a.html Francia]" in {{Lexfons}}</ref> iuxta nomen vulgare, sed ob [[antiquitas|historiam antiquam]] apud hodiernos nonnullos ''Gallia.''<ref>[http://www.vatican.va/news_services/press/sinodo/documents/bollettino_20_x-ordinaria-2001/xx_plurilingue/b01_xx.html Synodus Episcoporum Bollettino].</ref> Incolae ipsi [[Britonice]] tali modo ''Bro-C'hall'' ('Terra Gallorum') appellant, sed [[Vasconice]] ''Frantzia'', [[Occitanice]] ''França,'' et in [[lingua publica|lingua civitatis]] (ob easdem rationes aut [[Francogallice|Francogallica]] aut Francica sive Gallica nuncupata) ''France'' {{IPA|/ˈfʁɑ̃s/}}. Civitas rite et plenius ''La république française'' ('respublica Francica') nuncupatur.
[[Francia metropolita|Francia hexagonalis]] easdem fere terras habet quibus nomen apud [[Graece|Graecos]] antiquos ''Celtice'' fuit, apud [[Romani antiqui|Romanos]] ''[[Gallia]]'': propter expugnationem [[Franci|Francorum]] plenius interdum ''Francogallia''<ref>Sic [[Ephemeris]].</ref> (appellatio e nominibus Latinis ''[[Franci]]'' et ''[[Gallia]]'' [[Medium Aevum|tempore mediaevali]] adhibitis composita.<ref>Lugge (1960).</ref> appellatur, brevius ''Francia''<ref>"[http://www.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0304a.html Francia]" in {{Lexfons}}</ref> secundum nomen vulgare, sed [[antiquitas|historiae antiquae]] causa apud nonnullos hodiernos ''Gallia.''<ref>[http://www.vatican.va/news_services/press/sinodo/documents/bollettino_20_x-ordinaria-2001/xx_plurilingue/b01_xx.html Synodus Episcoporum Bollettino].</ref> Incolae ipsi [[Britonice]] tali modo ''Bro-C'hall'' ('Terra Gallorum') appellant, sed [[Vasconice]] ''Frantzia'', [[Occitanice]] ''França,'' et in [[lingua publica|lingua civitatis]] (iisdem rationibus aut [[Francogallice|Francogallica]] aut Francica sive Gallica nuncupata) ''France'' {{IPA|/ˈfʁɑ̃s/}}. Civitas publicitus et plenius ''La république française'' ('respublica Francica') nuncupatur.


Nomen ''Francia'' [[saeculum 7|saeculo fere septimo]] primum reperitur, quo aevo regionem a flumine [[Liger]]i ad aquilonem conversam designavit ubi [[Franci|Francus]] populus, migratorius [[Germani]]cus, sedem constituerat regnumque condiderat. Finibus huius regni prolatis appellatio regiones plures comprehendit. Linguis vernacularibus iam in carminibus antiquis sub formis ''France'' et ''Fransa'' invenitur, e.g. in [[La chanson de Roland|cantilena Rolandi]] ''Li empereres Carles de France dulce'' scil. "ille imperator [[Carolus Magnus|Carolus]] Franciae dulcis"<ref>''[[La chanson de Roland]]'' v. 16.</ref> atque in carmine epico Occitanico ''En doussa Fransa nostres cors sejournier'' ('in dulci Francia corpora nostra reponere').<ref>''[[Rollan a Saragossa]]'' v. 278.</ref>
Nomen ''Francia'' [[saeculum 7|saeculo fere septimo]] primum reperitur, quo aevo regionem a flumine [[Liger]]i ad aquilonem conversam designavit ubi [[Franci|Francus]] populus, migratorius [[Germani]]cus, sedem constituerat regnumque condiderat. Finibus huius regni prolatis appellatio regiones plures comprehendit. Linguis vernacularibus iam in carminibus antiquis sub formis ''France'' et ''Fransa'' invenitur, e.g. in [[La chanson de Roland|cantilena Rolandi]] ''Li empereres Carles de France dulce'' scil. "ille imperator [[Carolus Magnus|Carolus]] Franciae dulcis"<ref>''[[La chanson de Roland]]'' v. 16.</ref> atque in carmine epico Occitanico ''En doussa Fransa nostres cors sejournier'' ('in dulci Francia corpora nostra reponere').<ref>''[[Rollan a Saragossa]]'' v. 278.</ref>


== Geographia physica ==
== Geographia physica ==
Francia hexagonalis (qui enim de [[geographia]] [[Corsica]]e, [[Martinica]]e, [[Guadalupia]]e, [[Guiana Francica|Guianae Francicae]], [[Reunio]]nis, regionumque aliarum longinquarum legere velit sub illis lemmatibus quaereat), chiliometris quadratis fere 550&nbsp;000 magna, est terra plerumque humilis in zona orbis terrarum temperata sita. E planitie latissima constituitur quae a [[Baiona]] sub [[Pyrenaeus Atlanticus|Pyrenaeis Atlanticis]] et iuxta fines Hispanicos usque ad [[Argentoratum]], a [[Rhenus Inferior|Rheno inferiori]] irrigatum [[Germania]]mque observans, patet. Haec planities iugis magnis obliquis interrumpitur. Regio geologica ex amplis alveis sedimentariis ([[Alveus Parisiensis|Parisiensis]], [[Alveus Aquitaniensis|Aquitaniensis]]) atque veteribus [[mons|montibus]] valde erosis ([[massa Armoricana]], [[Vosegus|Vosego]], [[Massa Media (Francia)|Massa Media]]) conficitur. Regio omnis lateribus euronotulis confinitur montibus excelsioribus, videlicet [[Alpes|Alpibus]] occidentalibus et [[Pyrenaei]]s. Hi super Aquitaniam eminent, illas autem a Massa Media [[Vallis Rhodani]] dividit.
Francia hexagonalis (qui autem de [[geographia]] [[Corsica]]e, [[Martinica]]e, [[Guadalupia]]e, [[Guiana Francica|Guianae Francicae]], [[Reunio]]nis, regionumque aliarum longinquarum legere velit sub illis lemmatibus quaerat), chiliometra quadrata fere 550&nbsp;000 magna, est terra plerumque humilis in zona orbis terrarum temperata sita. E planitie latissima constituitur quae a [[Baiona]] sub [[Pyrenaeus Atlanticus|Pyrenaeis Atlanticis]] et praeter fines Hispanicos usque ad [[Argentoratum]], a [[Rhenus Inferior|Rheno inferiori]] irrigatum [[Germania]]mque observans, patet. Haec planities iugis magnis obliquis interrumpitur. Regio geologica ex amplis alveis sedimentariis ([[Alveus Parisiensis|Parisiensis]], [[Alveus Aquitaniensis|Aquitaniensis]]) atque veteribus [[mons|montibus]] valde erosis ([[massa Armoricana]], [[Vosegus|Vosego]], [[Massa Media (Francia)|Massa Media]]) conficitur. Regio omnis lateribus euronotulis confinitur montibus excelsioribus, videlicet [[Alpes|Alpibus]] occidentalibus et [[Pyrenaei]]s. Hi super Aquitaniam eminent, illas autem a Massa Media [[Vallis Rhodani]] dividit.


Cui a finibus Franciae boreo-orientalibus incipit oportet inter fluvios imprimis enumerare [[Rhenus|Rhenum]] qui ex Alpibus [[Helvetia]]e oriens et ad boream tendens regiones Francicas [[Alsatia]]m et [[Lotharingia]]m a [[Badenia-Virtembergia]] [[Germania]]e dividit, unde per Germaniam boreo-occidentalem et [[Nederlandia]]m in [[mare Germanicum]] effunditur. Tributarium habet [[Mosella]]m, cuius fons in monte Vosego reperitur. [[Spinalium]] pagosque Lotharingiae alluit et mox in fines Germaniae pergens cum Rheno iungitur iuxta urbem quae de hac re nomen ''[[Confluentes (Germania)|Confluentes]]'' habet. Inde ad occidentem versus flumina duo e Francia orta per [[Belgia]]m et [[Nederlandia]]m in mare Germanicum seriatim effluunt, videlicet [[Mosa]] quae [[Sedan (Arduenna)|villam Sedensem]] alluit, [[Scaldis]] quae [[Cameracum]] [[Valencenae|Valencenasque]], duo insuper litora [[Flandria|Flandrica]] attingentes, [[Isera]] iuxta [[Castellum Menapiorum]] orta, [[Agnio]] iuxta fanum [[Sanctus Audomarus|S. Audomari]]. Huius ostium est in litore Flandrico Francico, illius autem in litore Flandrico Belgico.
Cui a finibus Franciae boreo-orientalibus incipit oportet inter fluvios imprimis enumerare [[Rhenus|Rhenum]] qui ex Alpibus [[Helvetia]]e oriens et ad boream versus regiones Francicas [[Alsatia]]m et [[Lotharingia]]m a [[Badenia-Virtembergia]] [[Germania]]e dividit, unde per Germaniam boreo-occidentalem et [[Nederlandia]]m in [[mare Germanicum]] effunditur. Tributarium habet [[Mosella]]m, cuius fons in monte Vosego reperitur. [[Spinalium]] pagosque Lotharingiae alluit et mox in fines Germaniae pergens cum Rheno iungitur ad urbem quae de hac re nomen ''[[Confluentes (Germania)|Confluentes]]'' habet. Inde ad occidentem versus flumina duo e Francia orta per [[Belgia]]m et [[Nederlandia]]m in mare Germanicum seriatim effluunt, videlicet [[Mosa]] quae [[Sedan (Arduenna)|villam Sedensem]] alluit, [[Scaldis]] quae [[Cameracum]] [[Valencenae|Valencenasque]], duo insuper litora [[Flandria|Flandrica]] attingentes, [[Isera]] apud [[Castellum Menapiorum]] orta, [[Agnio]] apud fanum [[Sanctus Audomarus|S. Audomari]]. Huius ostium est in litore Flandrico Francico, illius autem in litore Flandrico Belgico.


[[Flumen|Fluminum]], quae [[litus|litora]] Francica attingunt et in [[Oceanus Britannicus|Oceanum Britannicum]] effluunt [[Quantia]] et [[Alteia]] borealissima sunt, sed et modestiora; quibus succedit [[Samara flumen|Samara]], [[Picardia]]e flumen maximum, ad cuius ripas stant fanum [[Sanctus Quintinus in Viromandia|Sancti Quintini in Viromandia]], [[Ambianum]] (olim Samarobriva, quod nomen Gallice 'pons Samarae' significat) et [[Abbatis Villa]]. Per [[Normannia Superior|Normanniam superiorem]] defluunt [[Brisella]] et [[Arcae (flumen)|Arcae]] flumen [[Manica]]mque attingunt, haec prope urbem [[Deppae|Deppas]], illa iuxta [[Ulterior Portus|Ultrisportum]]. Mox flumen multo longius nomine [[Sequana]] (prope [[Divio]]nem ortum) litora [[septentrio]]nalia inter [[Honnefluctus|Honnefluctum]] et [[Franciscopolis|Franciscopolim]] attingit, urbibus [[Barium ad Sequanam|Bario]], [[Novigentum ad Sequanam|Novigento]], [[Lutetia]], [[Surisna]], [[Burgivallis|Burgivalle]], [[Medanta]]. [[Rothomagus|Rothomago]] lotis, tributariis [[Axona]], [[Matrona]], [[Esia]] vel Isara, [[Ebura (flumen Franciae)|Ebura]], [[Icauna]] receptis. Denuo inter flumina minora per [[Normannia Inferior|Normanniam Inferiorem]] in Manicam defluentes [[Olina]]m nominare oportet, fluvius [[Sagii|Sagiorum]] et [[Cadomum|Cadomi]].
[[Flumen|Fluminum]], quae [[litus|litora]] Francica attingunt et in [[Oceanus Britannicus|Oceanum Britannicum]] effluunt [[Quantia]] et [[Alteia]] borealissima sunt, sed et modestiora; quibus succedit [[Samara flumen|Samara]], [[Picardia]]e flumen maximum, ad cuius ripas stant fanum [[Sanctus Quintinus in Viromandia|Sancti Quintini in Viromandia]], [[Ambianum]] (olim Samarobriva, quod nomen Gallice 'pons Samarae' significat) et [[Abbatis Villa]]. Per [[Normannia Superior|Normanniam superiorem]] defluunt [[Brisella]] et [[Arcae (flumen)|Arcae]] flumen [[Manica]]mque attingunt, haec prope urbem [[Deppae|Deppas]], illa iuxta [[Ulterior Portus|Ultrisportum]]. Mox flumen multo longius nomine [[Sequana]] (prope [[Divio]]nem ortum) litora [[septentrio]]nalia inter [[Honnefluctus|Honnefluctum]] et [[Franciscopolis|Franciscopolim]] attingit, urbibus [[Barium ad Sequanam|Bario]], [[Novigentum ad Sequanam|Novigento]], [[Lutetia]], [[Surisna]], [[Burgivallis|Burgivalle]], [[Medanta]]. [[Rothomagus|Rothomago]] lotis, tributariis [[Axona]], [[Matrona]], [[Esia]] vel Isara, [[Ebura (flumen Franciae)|Ebura]], [[Icauna]] receptis. Denuo inter flumina minora per [[Normannia Inferior|Normanniam Inferiorem]] in Manicam defluentes [[Olina]]m nominare oportet, fluvius [[Sagii|Sagiorum]] et [[Cadomum|Cadomi]].

Emendatio ex 22:09, 5 Augusti 2018

Formula:Data nationis Francia,[1] rite Respublica Francica (Francice République française), est terra in Europa occidentali sita ac civitas sui iuris, cui adiunguntur nonnullae regiones, praefecturae et territoria transmarina in aliis continentibus et oceanis sita. Quibus territoriis exceptis Francia metropolitana, maxima ex parte in finibus Galliae antiquae sita, a Mari Mediterrananeo ad Oceanum Britannicum et Mare Septentrionale, et a Rheno flumine ad Oceanum Atlanticum patet, aliquando L'Hexagone ('hexagonum') ob geometricam terrae formam appellata. Finitur (modo horologii a parte septentrio-orientali incipiens) a Belgica, Luxemburgo, Germania, Helvetia, Italia, Monoeco; ad meridiem ab Hispania et Andorra. Ad Britanniam insulam trans Manicam (aut denuo sub eandem per Cuniculum Freti Gallici) itur. Francia, civitatum Europaearum (sine Russia et Ucraina) amplissima, est una e rebus publicis Unionis Europaeae conditricibus et omnium maxima quod ad aream attinet; cuius fines incolunt ad sescenties octogies centena milia hominum. Caput et princeps urbium Francicarum est Lutetia.

Francia nonnulla per saecula fuit potestas maior grave habens pondus culturale, oeconomicum, militare, politicum tam in Europa quam in orbe terrarum. Saeculis septimo decimo et duodevicensimo Francia colonias in magnis Americae Septentrionalis regionibus deducebat; saeculis quidem undevicensimo et vicensimo ineunte imperium magnitudine illorum temporum secundum constituit (Britannico enim maximo), magnis Africae Septentrionalis, Occidentalis, Mediaeque et Asiae Meridio-Orientalis partibus et multis insulis Pacificis comprehensis.

Nomen

Francia hexagonalis easdem fere terras habet quibus nomen apud Graecos antiquos Celtice fuit, apud Romanos Gallia: propter expugnationem Francorum plenius interdum Francogallia[2] (appellatio e nominibus Latinis Franci et Gallia tempore mediaevali adhibitis composita.[3] appellatur, brevius Francia[4] secundum nomen vulgare, sed historiae antiquae causa apud nonnullos hodiernos Gallia.[5] Incolae ipsi Britonice tali modo Bro-C'hall ('Terra Gallorum') appellant, sed Vasconice Frantzia, Occitanice França, et in lingua civitatis (iisdem rationibus aut Francogallica aut Francica sive Gallica nuncupata) France /ˈfʁɑ̃s/. Civitas publicitus et plenius La république française ('respublica Francica') nuncupatur.

Nomen Francia saeculo fere septimo primum reperitur, quo aevo regionem a flumine Ligeri ad aquilonem conversam designavit ubi Francus populus, migratorius Germanicus, sedem constituerat regnumque condiderat. Finibus huius regni prolatis appellatio regiones plures comprehendit. Linguis vernacularibus iam in carminibus antiquis sub formis France et Fransa invenitur, e.g. in cantilena Rolandi Li empereres Carles de France dulce scil. "ille imperator Carolus Franciae dulcis"[6] atque in carmine epico Occitanico En doussa Fransa nostres cors sejournier ('in dulci Francia corpora nostra reponere').[7]

Geographia physica

Francia hexagonalis (qui autem de geographia Corsicae, Martinicae, Guadalupiae, Guianae Francicae, Reunionis, regionumque aliarum longinquarum legere velit sub illis lemmatibus quaerat), chiliometra quadrata fere 550 000 magna, est terra plerumque humilis in zona orbis terrarum temperata sita. E planitie latissima constituitur quae a Baiona sub Pyrenaeis Atlanticis et praeter fines Hispanicos usque ad Argentoratum, a Rheno inferiori irrigatum Germaniamque observans, patet. Haec planities iugis magnis obliquis interrumpitur. Regio geologica ex amplis alveis sedimentariis (Parisiensis, Aquitaniensis) atque veteribus montibus valde erosis (massa Armoricana, Vosego, Massa Media) conficitur. Regio omnis lateribus euronotulis confinitur montibus excelsioribus, videlicet Alpibus occidentalibus et Pyrenaeis. Hi super Aquitaniam eminent, illas autem a Massa Media Vallis Rhodani dividit.

Cui a finibus Franciae boreo-orientalibus incipit oportet inter fluvios imprimis enumerare Rhenum qui ex Alpibus Helvetiae oriens et ad boream versus regiones Francicas Alsatiam et Lotharingiam a Badenia-Virtembergia Germaniae dividit, unde per Germaniam boreo-occidentalem et Nederlandiam in mare Germanicum effunditur. Tributarium habet Mosellam, cuius fons in monte Vosego reperitur. Spinalium pagosque Lotharingiae alluit et mox in fines Germaniae pergens cum Rheno iungitur ad urbem quae de hac re nomen Confluentes habet. Inde ad occidentem versus flumina duo e Francia orta per Belgiam et Nederlandiam in mare Germanicum seriatim effluunt, videlicet Mosa quae villam Sedensem alluit, Scaldis quae Cameracum Valencenasque, duo insuper litora Flandrica attingentes, Isera apud Castellum Menapiorum orta, Agnio apud fanum S. Audomari. Huius ostium est in litore Flandrico Francico, illius autem in litore Flandrico Belgico.

Fluminum, quae litora Francica attingunt et in Oceanum Britannicum effluunt Quantia et Alteia borealissima sunt, sed et modestiora; quibus succedit Samara, Picardiae flumen maximum, ad cuius ripas stant fanum Sancti Quintini in Viromandia, Ambianum (olim Samarobriva, quod nomen Gallice 'pons Samarae' significat) et Abbatis Villa. Per Normanniam superiorem defluunt Brisella et Arcae flumen Manicamque attingunt, haec prope urbem Deppas, illa iuxta Ultrisportum. Mox flumen multo longius nomine Sequana (prope Divionem ortum) litora septentrionalia inter Honnefluctum et Franciscopolim attingit, urbibus Bario, Novigento, Lutetia, Surisna, Burgivalle, Medanta. Rothomago lotis, tributariis Axona, Matrona, Esia vel Isara, Ebura, Icauna receptis. Denuo inter flumina minora per Normanniam Inferiorem in Manicam defluentes Olinam nominare oportet, fluvius Sagiorum et Cadomi.

Litora Oceani Atlantici attingunt flumina Britanniae Minoris Alaunus et Blavetum,, illa per aestuarium Brestiae, hae iuxta urbem Orientem, et insuper Vicinonia quae urbem Redonum tangit.

Montes

Regiones

Si plus cognoscere vis, vide etiam Tabula administrativa Franciae.

Francia est omnis divisa in undeviginti regiones, et una et centum praefecturas (Francogallice départements), quarum 96 "metropolitanae" (id est in Europa sitae) et quinque Europae foris sunt (Guadalupa, Guiana, Martinica, Reunio et Maiotta). Altera territoria Galliae sunt collectivitates maritimae (Polynesia Gallica, Vallis et Futuna, Sanctus Petrus et Michaelus, Sanctus Bartholomaeus, Nova Caledonia et Sanctus Martinus) et Terrae australes antarcticaeque Gallicae.

Urbes

Si plus cognoscere vis, vide etiam Index Urbium Franciae.

Maxima urbs, et caput politicum, est Lutetia. Massilia, olim colonia Graecorum, secundum locum tenet, dein Lugdunum et Tolosa.

Historia

Si plus cognoscere vis, vide etiam Historia Francogallica.

Historia Franciae aevo praehistorico coepit. Cavernae iam palaeolithico habitatae prope Duranium flumen spoliaeque Culturae Megalithicae in Armorica inventae sunt. Aetate Aenea ex fere anno 700 a.C.n. Galli terras Francogalliae hodiernae invaserunt. Inter annos 5851 a.C.n., Gallia a Iulio Caesare capta atque provincia imperii Romani facta est. Migratione gentium 5. saeculo orta gentes Francorum, Visigothorum atque Burgundionum instigatae sunt ex Germania in Galliam inrumpere. Mox autem culturam Gallo-Romanam acceperunt. Inter saecula quintum et nonum, Regnum Francorum gradatim ortum est conditore Chlodovecho I, qui circa annum 500 baptizatus est Catholicam fidem accipiens. Pippinus minor anno 751 Carolingorum stirpem inchoavit. Carolus Magnus filius regni Francorum Saxoniam, Bavariam atque septentrionales partes Italiae subiecit ac adiunxit. Anno 800, a Papa imperator Romanorum coronatus est.

Historia Franciae propriae anno 831/832 coepit, cum imperator Ludovicus pius (vixit 778–840) a filiis eius potestate depulsus esset, quo facto ii illius regnum Francorum Consilio Verodunense habito anno 843 in partem orientalem, mediam atque occidentalem dividerunt, quarum postremam exordium Francogalliae hodiernae existimare haud absurde est opinatu. Legis Salicae causa regnum occidentale sequentibus saeculis magis magisque in dominia minora fragmentatum est. Tamen volventibus annis regibus iuvante ecclesia urbibusque potentiam equituum feuda possidentium continere ac minuere contigit. Henricus II, dux Normanniae atque anno 1154 rex Anglicus factus per matrimonium magnam partem Francogalliae dos accepit itaque potestatem Anglicam in Europa augens. Cum in Francogallia Capetiana stirps ad regnum pervenit artes denuo florere coeperunt. Imperantor Philippus IV (pulcher dictus, vixit 1285–1314) potestatem regiam amplificavit. Capetingis interitis Eduardus III sibi iure successionis imperium Francogalliae esse postulavit quare Bellum Centum Annorum ortum est (1339–1453). Bello finito, copiae Anglicae tota paene Francia expulsae sunt. Stirps Valois (1328–1589), incursionibus Ducatus Burgundiae iuvantibus, Helvetiis feliciter propulsavit. Ea de causa postea etiam crebrae querelae inter Franciam et Hispaniam Habsburgensiam ortae sunt.

Et nobilitas et civitas a Reformatione capta et graviter adfecta est. Annis 15591598, Francia rixis religiosis inter sectatores Catholicos atque perturbabatur. Edicto Namnetense Protestantibus videlicet secutoribus Ioanni Calvini et Hugenotis tolerantiam promissa est, quare status rerum internarum iterum quietus est. Dum cardinalis Richelieu (1624–42) et Mazarinus (1642–1661) rebus moderabantur potestas regiminis centralis aucta est. Bello tricennale (1618–1648) facto Francogallia iterum supremam dominationem militarem atque culturalem nacta est. Ludovicus XIV (1661–1715) studio Absolutismi adipiscendi maxime progressit atque successit. Eo regnante fines Francogalliae incommodo nationum adiacentium fortiter propagatae sunt quare Francogalli inimicitias Britanniarum Regni meruerunt. In iiscum confligendo opes regni magis magisque fatigatae sunt imprimis Belli de successione Hispanica inter annos 1701 et 1713 gesti causa. Agricolae operariique itaque gradatim ad egestatem redacti sunt, simul cives urbani libertatem rerum suarum libere gerendarum expetiverunt quasi postulaverunt. Incursus in Bastillam die 14 Iulii 1789 factus tamquam impulsus initiale fuit rerum novarum Francogallicarum exarsarum interitique monarchiae Francogallicae, hactenus, ut anno 1792 res publica proclamata sit.

Cum Napoleo die 9 Novembris 1799 omnium rerum potitus esset, secuta sunt Bella Napoleona de dominione totius Europae gesta, denique autem exitiosa clade apud Lipsiam accepta Francica a coitione devicta est die 18 Iunii 1815. Quo anno Europa in Consilio Vindobonense ordo gentium ac populorum restitutum est etsi reges Europae nationi victae parcerent: Neque Francogallia nimias poenas dare neque ullis provinciis ante annum 1792 adeptis cedere coacta est. Verum monarchia Francica reimposita est. Ludovicus XVIII Burbonicus rex Franciae creatus est.

Eruptis tumultis rerum novarum mensis Februarii Gens Burbonia demum potestate amota est praesesque nuper ortae Secundae Rei Publicae Francicae Ludovicus Napoleo factus est. Anno 1852, ille se ipsum imperatorem titulum Napoleonis III gerens nominavit (Secundum Imperium Francicum 1852–1870). Cum doctrinae Imperialismi indulgeret complures colonias in Africa media ac septentrionali atque in Madagascaria et Indosina expugnari iussit. Victo Bello Germanico-Francico (1870/71) depositus est, Tertiae Respublicae cedens.

Eo fere tempore in Europa binae factiones contrariae ortae sunt: ad unam partem Foedus triplex (1879 imperium Germanicum atque imperium Austro-Hungaricum se foedere iunxerunt; mense Maio 1882 Italia pars eius facta est), ad alteram partem Confoederatio triplex, quae ex Francogallia, Regnis Unitis atque Imperio Russo constitit. (orta 1894–1907). Litigiorum inter eos causa primum bellum mundanum (1914–18) exarsit. Hoc finito Francogallia una cum coitione victoriam adepta est. Ad secundum bellum mundanum gerendum cum paulo post erupisset (die 1 Septembris 1939) res publica rixarum internarum causa parata non fuit. Linea Maginot inter annos 1930–1940 exstructa cum recentissima arma militaria Germanorum elaboratia essent non iam ullius momenti in Francogallia defendenda fuit.

Exercitus Germani die 10 Maii 1940 terras ad occidentem Germaniae celeriter occupaverunt. Iam mense Iunio Lutetiam asecuti sunt. Die 22 Iunii 1940, respublica Francica assentiri coacta est, quare inferior pars eius directe ad Germaniam pervenit, superior autem cliens imperii Germani factus est. (Regimen Vippiacense) Lutetia a Germanis recuperata, Carolus de Gaulle die 25 Augusti 1944 Quartam Res Publicam pronuntiavit.

Coloniae Francicae post annum 1945 uno corde libertatem expetiverunt: secutus est receptus ex Indosina anno 1954, anno 1956 Marocum et Tunisia se liberas res publicas esse declaraverunt. Finito bello (1954–1962) Algeria se oppressione Francogallica liberavit.

Carolus de Gaulle praeses Quintae Rei Publicae ex anno 1958 usque mensem Aprilem 1969 mansit. De Gaulle eo tempore rei publicae profuit eique prudenter praesidebat: veterem gloriam Francogalliae atque statum eius imperii mundani restituere in animo habuit quare rem publicam suam bombis atomicis instruxit. Interfuit eius etiam reconciliatio cum Germanis, quo ex motu demum Unio Europaea orta est.

Francia ab Unione Europaea condita e numero membrorum facta est una cum civitates quinque aliis: Belgica, Germania, Italia, Luxemburgo, Nederlandia.

Linguae

Diffusio linguarum regionum in Francia.

Lingua Francogallica ex Francica progressa est, qua Medio Aevo incolae regionis hodiernae Insulae Franciae locuti sunt. Ut reges Franciae imperium protenderunt, sic lingua Francogallica diffusa est. Iam anno 1539 Franciscus I rex constituit, ut lingua Francogallica sit unica regni sui lingua publica. Nihilo minus saeculo duodevicensimo exeunte tantum fere media regi subiectorum pars Francogallice locuti sunt.[8] Rebus novis Francicis confectis linguae regionales publice oppugnatae sunt; anno 1951 demum per "Loi Deixonne" ut linguae regionales docerentur concessum est.[9] Etiam his diebus articulo altero constitutionis anni 1958 constitutum est, ut lingua Francica sit unica publica reipublicae lingua. Non solum est lingua in Francia passim adhibita, sed etiam instrumentum culturae Francicae in toto orbe terrarum. Linguae regionales propter migrationes et nimiam linguae Francogallicae gravitatem (etiam in mediis commonicationis socialis) periclitantur. Francia Europaeam de linguis regionalibus ac minoribus Chartam quidem subscripsit, pactum tamen non sanxit, quod partes chartae cum constitutione Franciae non conveniunt. Ab anno 2008 linguae regionales in articulo 75-1 constitutionis Franciae hereditas culturalis dicuntur.[10]

Linguae regionum in Francia sunt

Religiones

Francia est res publica laicistica, id est: civitas et religiones plane separatae sunt. Cum a magistratibus nulla de religionibus fidelibusque indicia colligantur, numeri eorum, qui singulis religionibus adhaerent, non nisi taxatione circumscribi possunt. Indicia communitatum religiosarum inter se saepe valde differunt, quare etiam numeri sequentes non nisi cautela tractandi sunt. Secundum periodicum Le Monde des religions, 51 centesimae Francogallorum se esse Catholicos, 31 centesimae nulli religioni adhaerere, fere 9 centesimae Musulmanos, 3 centesimae se esse Protestantes affirmant. Paene omnes ecclesiae Protestantes Franciae, quarum Ecclesia Reformata Franciae (L’Église réformée de France) est maxima, in Foederatione Protestantica Franciae (Fédération protestante de France) collaborant. Fere 1 centesima incolarum se Iudaeos esse confitentur. Ex his indiciis sequitur in Francia esse 32 milliones Catholicorum, 5.7 milliones Musulmanorum, 1.9 milliones Protestantium et 600 000 Iudaeorum, praeterea 20 milliones hominum, qui nulli religioni adhaerent. 6% quaesitorum alia vel nihil dicunt. Catholicorum, ut ex quaestionibus concluditur, tantum parva pars re vera inter credentes numerari potest vel liturgias frequentat, sed contra sunt etiam, qui traditionem Catholicam cum magno rigore ac diligentissime sequantur. Praeterea sunt in Francia plus quam decies centena milia hominum, qui Ecclesiis Orthodoxis aut Orthodoxis Orientalibus adhaerent, fere 600 000 Buddhistarum necnon magnus numerus ad Hindiusmum pertinentium.

Cultura et artes

Circuitus Franciae est veterrimus et inlustrissimus ex Circuitibus Grandibus, et celeberrimum orbis terrarum certamen birotationis.[11]

Francia multa saecula est sedes culturae confectae: multi artifices Francici fuerunt inter celeberrimis eorum temporis, et Francia iam cognoscitur et admirationi est ob suam copiosam culturae memoriam. Continua regimina politica artis fabricationem semper promoverunt, et inauguratio Ministerii Culturae anno 1959 culturalem civitatis patrimonium conservare adiuvat et in publicum prodit. Ministerium Culturae subsidia artificibus concedit, culturam Francicam per mundum promovet, ferias et alios culturae eventus sustinet, monumenta historica tutatur. Praeterea, gubernatio Francica legitimam culturae exceptionem prospere sustentat, ut opera audiovisualia intra republica confecta defendat.

Francia est civitas, quae maximum mundi numerum peregrinatorum quotannis accipit, praecipue ob instituta culturae at aedificia historica omnem per terram inserta. Reipublicae sunt circa mille ducenta museorum, quae plusquam quingenties centena milia hominum quotannis invisunt.[12] Gravissimi culturae situs a gubernatione administrantur, exempli gratia ab officio publico Centre des monuments nationaux, quod circa centum historica civitatis monumenta procurat. Fere 43 180 aedificia ut monumenta historica protecta, plerumque domicilia (multa castella, Francice châteaux) et templa religiosa (cathedrales, basilicas, ecclesias, etc), sed etiam signa, lapides memoriales, et hortos comprehendunt.

Homines

Si plus cognoscere vis, vide etiam Reges praesidentesque Franciae.

Sancti notabiles

Alii

Marianna

Maria Anna in La Liberté guidant le peuple ('Libertas populum ducit'), tabula ab Eugenio Delacroix anno 1830 picta

Marianna (Francice Marianne), allegorica libertatis figura, est una ex nonnullis Reipublicae Francicae imaginibus notissimis.

Dies feriati

Index dierum festorum, qui tota in Francia celebrantur.

1 Ianuarii primus incipientis anni dies (Jour de l’An)
Feria secunda Paschae (Lundi de Pâques)
1 Maii Dies Laboris (Fête du travail)
8 Maii Dies victoriae (Fête de la Victoire) (deditio Germaniae Nazisticae anno 1945 subscripta)
Ascensio Domini (Jour de l’Ascension)
Feria Secunda Pentecostes (Lundi de Pentecôte)
14 Iulii Dies festus nationis (Fête nationale) – Dies anniversarius, quo impetus in Bastille carcer anno 1789 memoratur
15 Augusti Assumptio Beatae Mariae Virginis (Assomption)
1 Novembris Sollemnitas Omnium Sanctorum (Toussaint)
11 Novembris Indutiae ( Francogallice Armistice) anno 1918 ad Compendium initae, quibus primum bellum mundanum confectum est
25 Decembris Christi Natalis (Noël)

Notae

  1. Etiam Francogallia seu Gallia.
  2. Sic Ephemeris.
  3. Lugge (1960).
  4. "Francia" in Iohannes Iacobus Hofmannus, Lexicon universale (1698) ~
  5. Synodus Episcoporum Bollettino.
  6. La chanson de Roland v. 16.
  7. Rollan a Saragossa v. 278.
  8. Haensch et Tümmers 1993:247.
  9. Günther et Tümmers 1993:251.
  10. Litterae constitutionis (Francice) in pagina legifrance.gouv.fr.
  11. De UCI Pro-Tour
  12. Ministère de la Culture et de la Communication, "Cultura statistics," Graves numeri.

Nexus interni

Bibliographia

  • Casali, Dimitri, et Christophe Beyeler. 2012. L'Histoire de France vue par les peintres. Lutetiae: Flammarion. ISBN 978-2-08-127981-0.
  • Haensch, Günther, et Hans J. Tümmers. 1993. Frankreich: Politik, Gesellschaft, Wirtschaft. Monaci. ISBN 3-406-37491-3.
  • Lugge, Margret. 1960. "Gallia" et "Francia" im Mittelalter: Untersuchungen über den Zusammengang zwischen geographisch-historischer Terminologie und politischem Denken vom 6.-15. Jahrhundert. Bonnae.
  • Masson, Ioannes Papirius. 1618. Descriptio fluminum Galliae, qua Francia est. Lutetiae: Quesnel. Textus, gallica.bnf.fr.
  • Price, Roger. 2014. A Concise History of France. Cantabridgiae: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-01782-5.
  • Robb, Graham. 2007. The Discovery of France: A Historical Geography from the Revolution to the First World War. Novi Eboraci: Norton. ISBN 978-0-393-05973-1.
  • Sévillia, Jean. 2013. Histoire passionnée de la France. Lutetiae: 2013. ISBN 978-2-262-04107-6.
  • Sloterdijk, Peter. 2013. Mein Frankreich. Berolini: Suhrkamp. ISBN 978-3-518-46297-3.

Nexus externi

Lege Γαλλία ("Francia") apud Vicipaediam lingua Graeca antiqua scriptam
Francia : politica
Ministri rectionis Francicae Eduardi Philippe 2017–2020 (praeside Emmanuele Macron)

Franciscus Bayrou (2017) • Nicola Belloubet (2017–2020) • Ioannes Michael Blanquer • Elisabetha Borne • Agnes Buzyn • Christophorus Castaner (2018–2020) • Gerardus Collomb (2017–2018) • Geraldus Darmanin • Ricardus Ferrand (2017) • Marcus Fesneau (2018–2020) • Laura Flessel (2017–2018) • Annick Girardin • Sylvia Goulard (2017) • Iacobina Gourault (2017–2020) • Desiderius Guillaume (2018–2020) • Nicolaus Hulot (2017–2018) • Ioannes Ivo Le Drian • Bruno Le Maire • Natalia Loiseau (2017–2019) • Mounir Mahjoubi (2017–2019) • Roxana Maracineanu (2018–2020) • Iacobus Mézard (2017–2018) • Amelia de Montchalin (2019–2020) • Francisca Nyssen (2017–2018) • Cedricus O (2019–2020) • Florentia Parly (2017–2020) • Muriel Pénicaud • Eduardus Philippe • Franck Riester (2018–2020) • Franciscus de Rugy (2018–2020) • Mariella de Sarnez (2017) • Stephanus Travert (2017–2018) • Friderica Vidal

Francia : geographica
Praefecturae et territoria Franciae ordine alphabetico digesta

Praefecturae: Aegirtius · Ager Belfortii · Alba · Alpes Maritimae · Alpes Provinciae Superioris · Alpes Superiores · Alta Sequanae · Andra · Andra et Liger · Arar et Liger · Arar Superior · Arauris · Ardesca · Arduenna · Arigia · Atax · Avario · Axona · Calva Dorsa · Carantonus · Carantonus Maritimus · Carus · Clivus Aureus · Corsica Meridionalis · Corsica Superior · Crosa · Curretia · Drauma · Dubis · Duranius · Ebura · Ebura et Lidericus · Elaver · Esia · Evelinae · Exona · Finis Terrae · Fretum Calesii · Garunna Superior · Girundia · Guadalupia · Guiana · Icauna · Illa et Vicinonia · Indis · Isara · Iura · Landae · Lidericus et Carus · Liger · Liger Atlanticus · Liger Superior · Ligerula · Litora ad Mare · Losara · Mayotte · Manica · Mariculum · Martinica · Matrona · Matrona Superior · Meduana · Meduana et Liger · Metropolis Lugdunensis · Mons Celtorum · Mosa · Mosella · Murta et Mosella · Niver · Olina · Oltis · Oltis et Garumna · Ostia Rhodani · Podium Dumiatis · Pyrenaeus Atlanticus · Pyrenaeus Orientalis · Pyrenaeus Superior · Reunio · Rhenus Inferior · Rhenus Superior · Rhodanus · Sabaudia · Sabaudia Superior · Samara · Sartha · Septentrio · Sequana et Matrona · Sequana et Sanctus Dionysius · Sequana Maritima · Tarnis · Tarnis et Garumna · Urbs Lutetiae · Utraeque Separae · Vallis Clausa · Vallis Esiae · Vallis Matronae · Vardo · Varus · Vigenna · Vigenna Superior · Vendea · Vosegus
Territoria: Metropolis Lugdunensis · Nova Caledonia · Polynesia Francica · Sanctus Bartholomaeus · Sanctus Martinus · Sanctus Petrus et Miquelon · Terrae australes antarcticaeque Francicae · Uvea et Futuna

Praefecturae et territoria Franciae ordine numerico digesta

Francia hexagonalis: 01 Indis · 02 Axona · 03 Elaver · 04 Alpes Provinciae Superioris · 05 Alpes Superiores · 06 Alpes Maritimae · 07 Ardesca · 08 Arduenna · 09 Arigia · 10 Alba · 11 Atax · 12 Avario · 13 Ostia Rhodani · 14 Calva Dorsa · 15 Mons Celtorum · 16 Carantonus · 17 Carantonus Maritimus · 18 Carus · 19 Curretia · 21 Clivus Aureus · 22 Litora ad Mare · 23 Crosa · 24 Duranius · 25 Dubis · 26 Drona · 27 Ebura · 28 Ebura et Lidericus · 29 Finis Terrae · 30 Vardo · 31 Garunna Superior · 32 Aegirtius · 33 Girundia · 34 Arauris · 35 Illa et Vicinonia · 36 Ingeris · 37 Andra et Liger · 38 Isara · 39 Iura · 40 Landae · 41 Lidericus et Carus · 42 Liger · 43 Liger Superior · 44 Liger Atlanticus · 45 Ligerula · 46 Oltis · 47 Oltis et Garumna · 48 Losara · 49 Meduana et Liger · 50 Manica · 51 Matrona · 52 Matrona Superior · 53 Meduana · 54 Murta et Mosella · 55 Mosa · 56 Mariculum · 57 Mosella · 58 Niver · 59 Septentrio · 60 Esia · 61 Olina · 62 Fretum Calesii · 63 Podium Dumiatis · 64 Pyrenaeus Atlanticus · 65 Pyrenaeus Superior · 66 Pyrenaeus Orientalis · 67 Rhenus Inferior · 68 Rhenus Superior · 69 Rhodanus · 69M Metropolis Lugdunensis · 70 Arar Superior · 71 Arar et Liger · 72 Sartha · 73 Sabaudia · 74 Sabaudia Superior · 75 Urbs Lutetiae · 76 Sequana Maritima · 77 Sequana et Matrona · 78 Evelinae · 79 Utraeque Separae · 80 Samara · 81 Tarnis · 82 Tarnis et Garumna · 83 Varus · 84 Vallis Clausa · 85 Vendea · 86 Vigenna · 87 Vigenna Superior · 88 Vosegus · 89 Icauna · 90 Ager Belfortii · 91 Exona · 92 Alta Sequanae · 93 Sequana et Sanctus Dionysius · 94 Vallis Matronae · 95 Vallis Esiae
Corsica: 2A Corsica Meridionalis · 2B Corsica Superior
Terrae transmarinae: 971 Guadalupia · 972 Martinica · 973 Guiana · 974 Reunio · 975 Insulae Sancti Petri et Miquelonensis · 976 Mayotte · 977 Insula Sancti Bartholomaei · 978 Insula Sancti Martini · 984 Terrae australes antarcticaeque Francicae · 986 Uvea et Futuna · 987 Polynesia Francica · 988 Nova Caledonia

Urbes praefecturarum et territoriorum Franciae capitales

Urbes metropolitanae: Adiacium  · Aginnum  · Albia  · Alenconium  · Ambianum  · Andecavis  · Anicium Vellavorum  · Annecium  · Antissiodorum  · Argentoratum  · Augusta Auscorum  · Augustonemetum  · Aureliacum  · Aurelianum  · Avennio  · Avriacum  · Balbiniacum  · Barrum  · Belfortium  · Bellovacum  · Bituricum  · Blesae  · Briva  · Burdigala  · Burgus Bressiae  · Cadomum  · Cadurcum  · Calmontium  · Camberiacum  · Carcaso  · Carnotes  · Caroli Villa  · Castrum Radulphi  · Catalaunum  · Cenomanum  · Cergeium  · Colmaria  · Coriosopitum  · Christolium  · Dinia  · Divio  · Ebroicum  · Engolisma  · Fuxium · Gratianopolis  · Gueretum  · Insula  · Laudunum  · Ledo Salinarius  · Lemovices  · Lugdunum  · Lutetia  · Mantinum  · Martianum  · Massilia  · Matisco  · Melodunum  · Mettis  · Mimate  · Molinae  · Mons Albanus  · Monspessulanus  · Nanceium  · Nemausus  · Nemetacum  · Nemetodurum  · Nicaea  · Niortium  · Nivernum  · Palum  · Perpinianum  · Petrocorium  · Pictavium  · Portus Namnetum  · Privatum  · Redones  · Rothomagus  · Rupella  · Rupes ad Yonem  · Sanctus Briocus  · Sanctus Laudus  · Sanctus Stephanus de Furano  · Segodunum  · Spinalium  · Tarba  · Telo Martius  · Tolosa  · Trecae  · Turonum  · Valentia  · Vallis Guidonis  · Vapincum  · Veneti  · Versaliae  · Vesulum  · Vesuntio
Urbes transmarinae: Arx Gallica  · Caienna  · Ima Tellus  · Mamoudzou  · Mata-Utu  · Nouméa  · Papeete  · Sanctus Dionysius  · Sanctus Petrus
Ordine numerico digestae: 01 Burgus Bressiae  · 02 Laudunum  · 03 Molinae  · 04 Dinia  · 05 Vapincum  · 06 Nicaea  · 07 Privatum  · 08 Caroli Villa  · 09 Fuxium  · 10 Trecae  · 11 Carcaso  · 12 Segodunum  · 13 Massilia  · 14 Cadomum  · 15 Aureliacum  · 16 Engolisma  · 17 Rupella  · 18 Bituricum  · 19 Briva  · 2A Adiacium  · 2B Mantinum  · 21 Divio  · 22 Sanctus Briocus  · 23 Gueretum  · 24 Petrocorium  · 25 Vesuntio  · 26 Valentia  · 27 Ebroicum  · 28 Carnotes  · 29 Coriosopitum  · 30 Nemausus  · 31 Tolosa  · 32 Augusta Auscorum  · 33 Burdigala  · 34 Monspessulanus  · 35 Redones  · 36 Castrum Radulphi  · 37 Turonum  · 38 Gratianopolis  · 39 Ledo Salinarius  · 40 Martianum  · 41 Blesae  · 42 Sanctus Stephanus de Furano  · 43 Anicium Vellavorum  · 44 Portus Namnetum  · 45 Aurelianum  · 46 Cadurcum  · 47 Aginnum  · 48 Mimate  · 49 Andecavis  · 50 Sanctus Laudus  · 51 Catalaunum  · 52 Calmontium  · 53 Vallis Guidonis  · 54 Nanceium  · 55 Barrum  · 56 Veneti  · 57 Mettis  · 58 Nivernum  · 59 Insula  · 60 Bellovacum  · 61 Alenconium  · 62 Nemetacum  · 63 Augustonemetum  · 64 Palum  · 65 Tarba  · 66 Perpinianum  · 67 Argentoratum  · 68 Colmaria  · 69 Lugdunum  · 70 Vesulum  · 71 Matisco  · 72 Cenomanum  · 73 Camberiacum  · 74 Annecium  · 75 Lutetia  · 76 Rothomagus  · 77 Melodunum  · 78 Versaliae  · 79 Niortium  · 80 Ambianum  · 81 Albia  · 82 Mons Albanus  · 83 Telo Martius  · 84 Avennio  · 85 Rupes ad Yonem  · 86 Pictavium  · 87 Lemovices  · 88 Spinalium  · 89 Antissiodorum  · 90 Belfortium  · 91 Avriacum  · 92 Nemetodurum  · 93 Balbiniacum  · 94 Christolium  · 95 Cergeium  · 971 |  · 972 Arx Gallica  · 973 Caienna  · 974 Sanctus Dionysius  · 975 Sanctus Petrus  · 976 Mamoudzou  · 986 Mata-Utu  · 987 Papeete  · 988 Nouméa

Francia : historica
Reges Francorum 987-1848
Henricus IV rex Francorum
Henricus IV rex Francorum

Hugo Capetius 987 · Robertus II 996 · Henricus I 1031 · Philippus I 1060 · Ludovicus VI 1108 · Ludovicus VII 1137 · Philippus II 1180 · Ludovicus VIII 1223 · Ludovicus IX 1226 · Philippus III 1270 · Philippus IV 1285 · Ludovicus X 1314 · Ioannes I 1316 · Philippus V 1316 · Carolus IV 1322 · Philippus VI 1328 · Ioannes II 1350 · Carolus V 1364 · Carolus VI 1380 · Carolus VII 1422 · Ludovicus XI 1461 · Carolus VIII 1483 · Ludovicus XII 1498 · Franciscus I 1515 · Henricus II 1547 · Franciscus II 1559 · Carolus IX 1560 · Henricus III 1574 · Henricus IV 1589 · Ludovicus XIII 1610 · Ludovicus XIV 1643 · Ludovicus XV 1715 · Ludovicus XVI 1774–1792 · Ludovicus XVIII 1814–1824 · Carolus X 1824–1830 · Ludovicus Philippus 1830–1848

Principes Franciae 1799–1946

Napoleo Bonaparte primus consul 1799, imperator 1804 • Ludovicus XVIII rex 1814 • Carolus X 1824 • Ludovicus Philippus 1830 • Ludovicus Napoleo Bonaparte praeses 1848, imperator 1851 • Adolphus Thiers praeses 1871 • Patricius de Mac-Mahon 1873 • Iulius Grévy 1879 • Maria Franciscus Sadi Carnot 1887 • Ioannes Casimir-Perier 1894 • Felix Faure 1895 • Aemilius Loubet 1899 • Armandus Fallières 1906 • Raimundus Poincaré 1913 • Paulus Deschanel 1920 • Alexander Millerand 1920 • Gasto Doumergue 1924 • Paulus Doumer 1931 • Albertus Lebrun 1932 • Philippus Pétain princeps civitatis Francicae 1940–1944 • Carolus de Gaulle praeses Franciae liberae 1940, praeses regiminis provisorii 1944 • Felix Gouin 1946 • Georgius Bidault 1946

Praesides consilii Franciae 1871–1959
Tertia res publica

Armandus Dufaure · Albertus de Broglie · Ernestus Courtot de Cissey · Ludovicus Buffet · Armandus Dufaure · Iulius Simon · Albertus de Broglie · Caietanus de Rochebouët · Armandus Dufaure · Gulielmus Henricus Waddington · Carolus de Freycinet · Iulius Ferry · Leo Gambetta · Carolus de Freycinet · Carolus Duclerc · Armandus Fallières · Iulius Ferry · Henricus Brisson · Carolus de Freycinet · Renatus Goblet · Mauritius Rouvier · Petrus Tirard · Carolus Floquet · Petrus Tirard · Carolus de Freycinet · Aemilius Loubet · Alexander Ribot · Carolus Dupuy · Ioannes Casimir-Perier · Carolus Dupuy · Alexander Ribot · Leo Bourgeois · Iulius Méline · Henricus Brisson · Carolus Dupuy · Petrus Waldeck-Rousseau · Aemilius Combes · Mauritius Rouvier · Ferdinandus Sarrien · Georgius Clemenceau · Aristides Briand · Ernestus Monis · Iosephus Caillaux · Raimundus Poincaré · Aristides Briand · Ludovicus Barthou · Gasto Doumergue · Alexander Ribot · Renatus Viviani · Aristides Briand · Alexander Ribot · Paulus Painlevé · Georgius Clemenceau · Alexander Millerand · Georgius Leygues · Aristides Briand · Raimundus Poincaré · Fridericus François-Marsal · Eduardus Herriot · Paulus Painlevé · Aristides Briand · Eduardus Herriot · Raimundus Poincaré · Aristides Briand · Andreas Tardieu · Camillus Chautemps · Andreas Tardieu · Theodorus Steeg · Petrus Laval · Andreas Tardieu · Eduardus Herriot · Iosephus Paul-Boncour · Eduardus Daladier · Albertus Sarraut · Camillus Chautemps · Eduardus Daladier · Gasto Doumergue · Petrus-Stephanus Flandin · Ferdinandus Bouisson · Petrus Laval · Albertus Sarraut · Leo Blum · Camillus Chautemps · Leo Blum · Eduardus Daladier · Paulus Reynaud · Philippus Petain

Civitas Francica

Petrus Laval · Petrus-Stephanus Flandin · Franciscus Darlan · Petrus Laval

GPRF

Carolus de Gaulle · Felix Gouin · Georgius Bidault · Leo Blum

Quarta res publica

Paulus Ramadier · Robertus Schuman · Andreas Marie · Robertus Schuman · Henricus Queuille · Georgius Bidault · Henricus Queuille · Renatus Pleven · Henricus Queuille · Renatus Pleven · Edgarus Faure · Antonius Pinay · Renatus Mayer · Iosephus Laniel · Petrus Mendès France · Edgarus Faure · Guido Mollet · Mauritius Bourgès-Maunoury · Felix Gaillard · Petrus Pflimlin · Carolus de Gaulle

Ministri rerum externarum Francici 1870–1959
Tertia res publica

Iulius Favre · Carolus de Rémusat · Albertus de Broglie · Ludovicus Decazes · Gasto de Banneville · Gulielmus Henricus Waddington · Carolus de Freycinet · Iulius Barthélemy-Saint-Hilaire · Leo Gambetta · Carolus de Freycinet · Carolus Duclerc · Armandus Fallières · Paulus Armandus Challemel-Lacour · Iulius Ferry · Carolus de Freycinet · Aemilius Flourens · Renatus Goblet · Eugenius Spuller · Alexander Ribot · Iulius Develle · Ioannes Casimir-Perier · Gabriel Hanotaux · Marcellinus Berthelot · Leo Bourgeois · Gabriel Hanotaux · Theophilus Delcassé · Mauritius Rouvier · Leo Bourgeois · Stephanus Pichon · Ioannes Cruppi · Iustinus Germanus Casimir de Selves · Raimundus Poincaré · Carolus Jonnart · Stephanus Pichon · Gasto Doumergue · Leo Bourgeois · Renatus Viviani · Gasto Doumergue · Theophilus Delcassé · Renatus Viviani · Aristides Briand · Alexander Ribot · Ludovicus Barthou · Stephanus Pichon · Alexander Millerand · Georgius Leygues · Aristides Briand · Raimundus Poincaré · Edmundus Lefebvre du Prey· Eduardus Herriot · Aristides Briand · Eduardus Herriot · Aristides Briand · Petrus Laval · Andreas Tardieu · Eduardus Herriot · Iosephus Paul-Boncour · Eduardus Daladier · Ludovicus Barthou · Petrus Laval · Petrus Stephanus Flandin · Ivo Delbos · Iosephus Paul-Boncour · Georgius Bonnet · Eduardus Daladier · Paulus Reynaud · Eduardus Daladier · Paulus Reynaud

Regimen Vippiacense

Paulus Baudouin · Petrus Laval · Petrus Stephanus Flandin · Franciscus Darlan · Petrus Laval

Francia libera

Mauritius Dejean · Renatus Pleven · Renatus Massigli

Quarta res publica

Georgius Bidault · Leo Blum · Georgius Bidault · Robertus Schuman · Georgius Bidault · Petrus Mendès France · Edgarus Faure · Antonius Pinay · Christianus Pineau · Renatus Pleven