Quantum redactiones paginae "Unio Europaea" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
Tags: Recensio mobilis Recensio in situ mobili
 
(48 intermediate revisions by 15 users not shown)
Linea 1: Linea 1:
{{Capsa civitatis Vicidata}}
{{Data nationis
'''Unio Europaea''' est consociatio plurimarum [[Europa]]e [[civitas sui iuris|civitatum sui iuris]], quae in [[res publica|rebus civilibus]], [[oeconomia|oeconomicis]], et [[ius|iudicialibus]] de [[democratia]] et [[iura humana|iuribus humanis]] ad [[bellum]] prohibendum collaborant, sed ex [[Consilium Europae|Consilio Europae]] distingui debet, quamquam omnis Unionis Europaeae [[civitas]] socius Consilii Europae est. Sedem [[Bruxellae|Bruxellis]], [[Argentoratum|Argentorati]], et [[Luxemburgum (urbs)|Luxemburgi]] habet. [[Incola]]rum circiter 450 [[millio]]nes sunt. [[Lingua publica|Linguarum publicarum]] unionis [[Publicae Unionis Europaeae linguae|viginti quattuor]] numerantur.
|genitivus = Unionis Europaeae
|nomen_locale = Unio Europaea
|imago_vexilli = Flag of Europe.svg
|nomen_gent = Europaeus
|adiectivum = Europaeus
|sententia = [[#Hymnus|In varietate concordia]]
|imago_tabulae = EU on a globe.svg
|amplitudo_tabulae = 220px
|linguae_sollemnes = 24
|forma_administrationis = Consociatio
|hymnus_nationalis = [[Hymnus Europae|Ad Laetitiam]]<br />([[Lingua Germanica|Germanice]]; An die Freude)
|titulus_ducis = [[Commissio Europaea|Praeses Commissionis]]
|nomen_ducis = [[Ioannes Claudius Juncker]]
|titulus_ducis_2 = [[Consilium Europaeum|Praeses Consilii Europaei]]
|nomen_ducis_2 = [[Donaldus Tusk]]
|titulus_ducis_3 = [[Parlamentum Europaeum|Praeses Parlamenti]]
|nomen_ducis_3 = [[Martinus Schulz]]
|titulus_ducis_4 = [[Consilium Unionis Europaeae|Praefectura Consilii]]
|nomen_ducis_4 = [[Lituania]]
|caput = [[Bruxellae]] (''de facto'')
|legiferus = [[Legiferus Europaeum]]: [[Consilium Europaeum]], [[Parlamentum Europaeum]]
|situs_capitis =
|urbs_maxima = [[Londinium]]
|status_magnitudinis =
|ordo_magnitudinis =
|magnitudo = 4 324 782
|aquapercentum =
|numerus_incolarum_anno = 2012
|status_numeri_incolarum =
|numerus_incolarum = 503 492 041
|densitas_incolarum =
|PDB_anno =
|PDB_status =
|PDB =
|PDBpercapita =
|PDBpercapitastatus =
|nummus = [[euro]]
|numminota = EUR
|potestatisgenus =
|eventacondita =
|diescondita =
|circulustemporalis =
|tuc_differentia = 0 ad +2
|circulustemporalis_HAE =
|tuc_differentia_HAE =
|praefixum =
|cctld = eu
|postscripta =
}}
'''Unio Europaea''' est consociatio plurimarum [[Europa]]e [[civitas sui iuris|civitatum sui iuris]] quae in [[Res publica|rebus civilibus]], [[oeconomia|oeconomicis]], et [[ius|iudicialibus]] cum respectu [[democratia]]e et [[iura humana|iurum humanorum]] ad [[bellum]] prohibendum collaborant, sed ex [[Consilium Europae|Consilio Europae]] distingui debet, quamquam omnis Unionis Europaeae [[civitas]] socius Consilii Europae est. Sedem [[Bruxellae|Bruxellis]], [[Argentoratum|Argentorati]], et [[Luxemburgum (urbs)|Luxemburgi]] habet. Incolarum circiter 503 milliones sunt. [[Lingua publica|Linguae publicae]] unionis [[Publicae Unionis Europaeae linguae|viginti quattuor]] numerantur.


== Historia ==
== Historia ==
Europa post [[secundum bellum mundanum]] prostrata et diruta iacuit. Erant tamen, qui reconciliationem inter nationes Europaeas instituere vellent, ut bella nova prohiberentur. Inter quos [[Robertus Schuman]], minister a rebus exteris [[Francia|Francicus]], administrationem communem [[carbo]]nis et [[chalybs|chalybis]] (opum nempe ad [[bellum]] gerendeum necessariarum) proposuit.
Europa post [[secundum bellum mundanum]] prostrata et diruta iacebat. Erant tamen, qui reconciliationem inter civitates Europaeas instituere vellent, ut bella nova prohiberentur. Inter quos [[Robertus Schuman]], [[minister a rebus exteris]] [[Francia|Francicus]], communem [[carbo]]nis et [[chalybs|chalybis]] administrationem proposuit, quae opes nempe ad [[bellum]] gerendum necessariae sunt. Anno [[1951]] sex [[civitas sui iuris|civitates]]—[[Belgica]], [[Francia]], [[Italia]], [[Luxemburgum]], [[Nederlandia]], [[Res publica foederalis Germanica (1949–1990)|Germania Occidentalis]]—[[Lutetia]]e [[Communitas Europaea carbonis chalybisque|Communitatem Europaeam carbonis chalybisque]] creaverunt.


Anno [[1957]] ab iisdem civitatibus [[Foedera Romae icta|Foederibus Romae ictis]] pangendis [[Communitas oeconomica Europaea]] (CEE) et [[Communitas Europaea energiae atomicae]] (CEEA sive Euratom) institutae sunt. Natus est communis mercatus Europaeus, ut appellabatur, quo liber commeatus [[merx|mercium]], operas navandi, capitalis et hominum effici posset.
Anno [[1951]], sex civitates—[[Belgica]], [[Francia]], [[Italia]], [[Luxemburgum]], [[Nederlandia]] et [[Res publica foederalis Germanica (1949–1990)|Germania occidentalis]]—[[Lutetia]]e [[Communitas Europaea carbonis et chalybis|Communitatem Europaeam carbonis et chalybis]] creaverunt.


Anno [[1960]] [[Consociatio Europaea liberi commercii]] ([[Anglice]] EFTA, [[Francogallice]] AELE) creata est, qua civitates Europaeae, quae extra communitatem oeconomicam erant, in rebus oeconomicis aggregarentur. Anno [[1968]] [[unio telonaria]] instituta est: intra communitatem oeconomicam Europaeam omnia vectigalia sublatae sunt. Anno [[1979]] [[Parlamentum Europaeum]] primum directe a civibus electum est. Praeterea [[Systema monetarium Europaeum]] (SME) institutum est, quo commutatio monetarum sive pretium nummorum in Europa stabile factum est. Anno [[1986]] [[Actus unicus Europaeus]] (Anglice SEA, Francogallice AUE, [[Theodisce]] EEA) ictus est. Quo progressus usque ad mercatum unicum, qui die [[1 Ianuarii]] anno [[1993]] efficeretur, definiti sunt.
Anno [[1957]], ab iisdem civitatibus [[Foedera Romae icta|Foedere Romano]] pangendo [[Communitas oeconomica Europaea]] (CEE) et [[Communitas Europaea energiae atomicae]] (CEEA sive Euratom) institutae sunt. Natus est "communis mercatus Europaeus", quo liber commeatus mercium, operas navandi, capitalis et hominum effici posset.
[[Fasciculus:West and East Germans at the Brandenburg Gate in 1989.jpg|thumb|left|Post excidium [[velum ferreum|veli ferrei]] anno 1989 amplificatio ad [[Europa Orientalis|orientem]] unionis fuit potis. - ([[Murus Berolinensis]])]]


Cum [[velum ferreum]] anno [[1989]] ccidisset, [[spes]] maioris Europae liberae crevit; die [[3 Octobris]] anno [[1990]] duae Germaniae civitates iterum coniunctae sunt; dictatura [[communismus|communistica]] superata civitates Europae mediae et orientalis [[democratia]]m introduxerunt.
Anno [[1960]], [[Consociatio Europaea liberi commercii]] (EFTA) creata est, qua civitates Europaeae, quae extra Communitatem oeconomicam erant, in rebus oeconomicis aggregarentur.


Anno [[1992]] [[Foedus Traiecti Mosae ictum|Foedere Traiecti Mosae icto]] ex Communitate Oeconomica Europaea Communitas Europaea facta et tecto communi trium communitatum Unio Europaea (UE) creata est, cui non solum in rebus oeconomicis, sed etiam in multis aliis rebus politicis auctoritas competit (inter graviora sunt [[Unio monetaria ac oeconomica Europaea]] et moneta communis, cooperatio securitati fovendae, nova consilia communia sicut rerum externarum et communis securitatis, [[Civitas (ius civium)|civitas]] Europaea).
Anno [[1968]], [[Unio telonaria]] instituta est: intra Communitatem oeconomicam Europaeam omnia vectigalia sublatae sunt.


Anno [[1997]] [[Foedus Amstelodami ictum|Foedere Amstelodami icto]] instituta Unionis Europaeae novis necessitatibus accommodata sunt.
Anno [[1979]], primum [[Parlamentum Europaeum]] electum est. Praeterea [[Systema monetarium Europaeum]] (SME) institutum est, quo commutatio monetarum sive pretium nummorum in Europa stabile factum est.


Anno [[1999]] moneta communis nomine [[Euro]] ab undecim civitatibus Unionis Europaeae adoptata est (usque ad annum 2013 aliae quattuor sequentur). Initio non erant [[nummus|nummi]] vel [[Charta argentaria|chartae argentariae]], sed tantum in negotiis [[moneta|nummis]] carentibus adhibebatur.
Anno [[1986]], [[Actus unicus Europaeus]] ([[Anglice]] SEA, [[Theodisce]] EEA) ictus est. Quo progressus usque ad mercatum unicum, qui die [[1 Ianuarii]] anno [[1993]] efficertur, definiti sunt.
[[Fasciculus:West and East Germans at the Brandenburg Gate in 1989.jpg|thumb|left|Post excidium [[velum ferreum|veli ferrei]] anno 1989, amplificationem ad [[Europa Orientalis|orientem]] unionis fuit potis ([[Murus Berolinensis]]).]]


Anno [[2001]] [[Foedus Nicaeae ictum|Foedere Nicaeensi]] rationes definitiae sunt, quibus sociae futurae accipiendae et quomodo institutiones mutandae essent. Praeterea de securitate corroboranda, de defensione communi ac de iuridica cooperatione in re poenali actum est.
Cum anno [[1989]] [[velum ferreum]] cecidit, spes maioris Europae liberae crevit; die [[3 Octobris]] anno [[1990]] duae Germaniae civitates iterum coniunctae sunt; dictatura [[communismus|communistica]] superata nationes Europae mediae et orientalis [[democratia]]m introduxerunt.


Anno [[2002]], [[nummus|nummi]] et [[charta argentaria|chartae argentariae]] euronis introductae sunt.
Anno [[1992]], [[Foedus Traiecti Mosae ictum|Foedere Traiecti Mosae icto]] ex Communitate oeconomica Europaea Unio Europaea (UE) facta est, cui non solum in rebus oeconomicis, sed etiam in multis aliis rebus politicis auctoritas competit (inter graviora sunt [[Unio monetaria ac oeconomica Europaea]] et moneta communis, cooperatio securitati fovendae, nova consilia communia sicut rerum externarum et communis securitatis, [[Civitas (ius civium)|civitas]] Europaea).


Die [[13 Decembris]] anno [[2007]] [[Foedus Olisipone ictum|Foedus Olisiponense]] ictum est (die [[1 Decembris]] anno [[2009]] ratum est), quod foedus de Unione Europaea (antea Foedus Traiecti Mosae dictum) et foedus communitati Europaeae condendae renovavit. Praeterea foedus Euratom commutatum est. Gravissimas res constitutionis anno [[2004]] conscriptae, postea autem a civibus Franciae et Nederlandiae plebiscito reiectae hoc foedere amplectuntur.
Anno [[1997]], [[Foedus Amstelodami ictum|Foedere Amstelodami icto]] instituta Unionis Europaeae novis necessitatibus accommodata sunt.

Anno [[1999]], moneta communis nomine [[Euro]] ab undecim civitatibus Unionis Europaeae adoptata est (usque ad annum 2013 aliae quattuor sequentur). Initio non erant [[nummus|nummi]] vel [[Charta argentaria|chartae argentariae]], sed tantum in negotiis [[moneta|nummis]] carentibus adhibebatur.

Anno [[2001]], [[Foedus Nicaeae ictum|Foedere Nicaeensi]] rationes definitiae sunt, quibus sociae futurae accipiendae et quomodo institutiones mutandae essent. Praeterea de securitate corroboranda, de defensione communi ac de iuridica cooperatione in re poenali actum est.

Anno [[2002]], [[nummus|nummi]] et [[charta argentaria|chartae argentariae]] [[euro]]nis introductae sunt.

Die [[13 Decembris]] anno [[2007]], [[Foedus Olisipone ictum|Foedus Olisiponense]] ictum est (die [[1 Decembris]] anno [[2009]] ratum est), quod foedus de Unione Europaea (antea Foedus Traiecti Mosae dictum) et foedus communitati Europaeae condendae renovavit. Praeterea foedus Euratom commutatum est. Gravissimas res constitutionis anno [[2004]] conscriptae, postea autem a civibus Franciae et Nederlandiae plebiscito reiectae hoc foedere amplectuntur.
Die [[12 Octobris]] [[2012]], Unio Europaea [[Praemium Nobelianum pacis componendae|Praemio Nobeliano Pacis]] laureata est.
Die [[12 Octobris]] [[2012]], Unio Europaea [[Praemium Nobelianum pacis componendae|Praemio Nobeliano Pacis]] laureata est.


== Geographia ==
== Geographia ==
{{double image|left|2rocks.jpg|187|Mont Blanc depuis la gare des glaciers.jpg|175|Ad [[clima]] unionis [[litus|litora]] 65&thinsp;993 chiliometroum plurimum pertinent ([[Cyprus]]).|[[Rupes Alba]] in [[Alpes|Alpibus]] sita est summus unionis mons.}}
{{double image|left|2rocks.jpg|187|Mont Blanc depuis la gare des glaciers.jpg|175|Ad [[clima]] unionis [[litus|litora]] 65&thinsp;993 chiliometrorum plurimum pertinent: litus in [[Cyprus|Cypro]].|[[Rupes Alba]] in [[Alpes|Alpibus]] sita est summus unionis mons.}}
Sociae civitates Unionis Europaeae aream 4&thinsp;423&thinsp;147 chiliometrorum quadratorum amplectuntur. Summus unionis mons est [[Rupes Alba]] altitudinis 4810 metrorum in [[Alpes|Alpibus]] sita. Locus maxime depressus est [[Zuidplaspolder]] in [[Nederlandia]] 7 metra sub [[maris aequor]]e situs. Litora 65&thinsp;993 chiliometrorum ad regiones, [[clima]], res [[oeconomia|oeconomicas]] maxime pertinent.
Sociae civitates Unionis Europaeae aream 4&thinsp;234&thinsp;564 chiliometrorum quadratorum amplectuntur. Summus unionis mons est [[Rupes Alba]] altitudinis 4810 metrorum in [[Alpes|Alpibus]] sita. Locus maxime depressus est [[Zuidplaspolder]] in [[Nederlandia]] 7 metra sub [[maris aequor]]e situs. Litora 65&thinsp;993 chiliometrorum ad regiones, [[clima]], res oeconomicas maxime pertinent.


Una cum [[Externa Franciae departamenta et territoria|externis Franciae departamentis et territoriis]], quae extra [[continens|continentem]] Europaeam collocata sunt, sed ad Unionem Europaeam pertinent, Unio Europaea plurima [[clima]]tum genera comprehendit, a [[clima polare|climate polari]] (in Europa septentrionali) usque ad [[clima tropicale]] ([[Guiana Francica]]), qua re medium [[meteorologia|meteorologicum]] totius Unionis inane est. Maxima incolarum pars in regionibus [[clima oceanicum|climatis oceanici]] sive [[clima temperatum|temperati]] (Europa boreo-occidentalis et media), [[clima mediterraneum|mediterranei]] (Europa meridiana) aut [[clima continentale|continentalis]], calidis aestatibus tamen, ([[Balcania]] septentrionalis et [[Europa Media]]) habitat.
Una cum [[Externa Franciae praefecturae et territoria|externis Franciae praefecturis et territoriis]], quae extra [[continens|continentem]] Europaeam collocata sunt, sed ad Unionem Europaeam pertinent, Unio Europaea plurima climatum genera comprehendit, a [[clima polare|climate polari]] (in Europa septentrionali) usque ad [[clima tropicale]] ([[Guiana Francica]]), qua re medium [[meteorologia|meteorologicum]] totius Unionis inane est. Maxima incolarum pars in regionibus [[clima oceanicum|climatis oceanici]] sive [[clima temperatum|temperati]] (Europa Septentrio-Occidentalis et [[Europa Media|Media]]), [[clima mediterraneum|mediterranei]] ([[Europa Meridiana]]) vel [[clima continentale|continentalis]], calidis aestatibus tamen, ([[Balcania]] septentrionalis et Europa Media habitat.


Maxima incolarum Unionis Europaeae pars in urbibus vivit (circiter 75%; numerus crescit, ut coniciatur anno [[2020]] circiter 90% incolarum in sive prope urbes victuros esse). Urbes per totam Unionem diffusae sunt, quamvis magnus numerus earum in et circa civitates [[Benelux]] sitae sint.
Maxima incolarum Unionis Europaeae pars in urbibus vivit (circiter 75&nbsp;%numerus crescit, ut coniciatur anno [[2020]] circiter 90&nbsp;% incolarum in sive prope urbes victuros esse). Urbes per totam unionem diffusae sunt, quamvis magnus numerus earum in et circa civitates [[Benelux]] sitae sint.
{{clear}}
{{clear}}


== Civitates ad Unionem pertinentes ==
== Civitates ad Unionem pertinentes ==
=== Sociae conditores ===
=== Sociae conditores ===
Origo hodiernae Unionis Europaeae fuerunt communitates Europaeae annis [[1951]] et [[1957]] conditae ([[Communitas Europaea carbonis et chalybis]], [[Communitas oeconomica Europaea]] et [[Communitas Europaea energiae atomicae]]). Sociae erant civitates [[Belgica]], [[Francia]], [[Italia]], [[Luxemburgum]], [[Nederlandia]] et [[Res publica Foederalis Germanica (1949-1990)|Res publica Foederalis Germanica]].
Origo hodiernae Unionis Europaeae fuerunt communitates Europaeae annis [[1951]] et 1957 conditae (Communitas Europaea carbonis chalybisque, Communitas oeconomica Europaea et Communitas Europaea energiae atomicae). Sociae erant civitates Belgica, Francia, Italia, Luxemburgum, Nederlandia et Res publica foederata Germaniae.


=== Incrementum ===
=== Incrementum ===
[[Fasciculus:EC-EU-enlargement animation.gif|thumb|left|Incrementum Unionis Europaeae, 1952–2013.]]
[[Fasciculus:EC-EU-enlargement animation.gif|thumb|Evolutio Unionis Europaeae 1952–2020]]
Unio Europaea a sex civitatibus condita usque ad hunc diem in communitatem 28 civitatum crevit. Civitates, quae sociae factae sunt, partem [[Maiestas (ius constitutionale)|maiestatis]] earum relinquere debuerunt, ut in Unionem acceptae sint.<ref>[http://europa.eu/about-eu/institutions-bodies/index_en.htm "EU institutions and other bodies"].</ref>
Unio Europaea, a sex civitatibus condita, usque ad hunc diem in communitatem viginti septem civitatum crevit. Civitates, quae sociae factae sunt, partem [[maiestas (ius constitutionale)|maiestatis]] suar relinquere debebant, ut in unionem acciperentur.<ref>[http://europa.eu/about-eu/institutions-bodies/index_en.htm "EU institutions and other bodies"].</ref>


Civitas Unionem Europaeam intratura [[Criteria Hafniensia|Criteriis Hafniensibus]], quae anno [[1993]] [[Hafnia]]e constituta sunt, respondere debet. [[Democratia]]m stabilem, quae [[iura humana]] et [[lex|leges]] tutetur, requirit; praeterea ut [[oeconomia]] [[Mercatus liber|mercatus liberi]] contentioni oeconomicae in Unione Europaea par sit et regulae muniaque communitatis, legibus Unionis Europaeae inclusis, observentur. Num civitas criteriis respondeat, [[Consilium Europaeum]] decernit.<ref>"[http://europa.eu/legislation_summaries/glossary/ Accession criteria (Copenhagen criteria)]". Europae situs publicus.</ref>
Civitas Unionem Europaeam intratura [[Criteria Hafniensia|Criteriis Hafniensibus]], quae anno [[1993]] [[Hafnia]]e constituta sunt, respondere debet. [[Democratia]]m stabilem, quae [[iura humana]], [[lex|legesque]] tutetur, requirit; praeterea, ut [[oeconomia]] [[mercatus liber]]i contentioni oeconomicae in Unione Europaea par sit et regulae muniaque communitatis, legibus Unionis Europaeae inclusis, observentur. Num civitas criteriis respondeat, [[Consilium Europaeum]] decernit.<ref>[https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/policy/conditions-membership_en "Conditions for membership.]" Europae situs publicus.</ref>


Die [[1 Maii]] [[2004]], Unio Europaea maxime amplificata est, cum [[Estonia]], [[Lettonia]], [[Lituania]], [[Polonia]], [[Cechia]], [[Slovacia]], [[Slovenia]], [[Hungaria]], atque [[Graecia|Graeca]] [[Cyprus|Cypri]] pars et [[Melitta]] ad unionem adiunctae essent. Hoc modo pristinus limes inter civitates [[Europa Occidentalis|occidentales]] [[Europa Orientalis|orientalesque]] demum superatus est.
Die [[1 Maii]] [[2004]] Unio Europaea maxime amplificata est, cum [[Estonia]], [[Lettonia]], [[Lituania]], [[Polonia]], [[Cechia]], [[Slovacia]], [[Slovenia]], [[Hungaria]], atque Graeca [[Cyprus|Cypri]] pars et [[Melitta]] ad unionem adiunctae essent. Hoc modo pristinus limes inter civitates occidentales orientalesque demum superatus est.


[[Croatia]] die [[1 Iulii]] anno [[2013]] civitas socia vicesima octava fiet, suffragio civium Croatiae de societate die [[22 Ianuarii]] anno [[2012]] in favorem reddito.
[[Croatia]] die [[1 Iulii]] anno [[2013]] civitas socia vicesima septima facta est suffragio civium suorum de societate die [[22 Ianuarii]] anno [[2012]] in favorem reddito.


Sunt sex civitates candidatae: [[Albania]], [[Islandia]], [[Macedonia Septentrionalis]], [[Mons Niger]], [[Serbia]], [[Turcia]]. Aliae (sicut [[Bosnia]] vel [[Kosovia]]) inter candidatas futuras numerantur.
Sunt octo civitates candidatae: [[Albania]], [[Bosnia et Herzegovina]], [[Macedonia Septentrionalis]], [[Moldavia]], [[Mons Niger]], [[Serbia]], [[Turcia]], [[Ucraina]]. Aliae (sicut [[Bosnia]] vel [[Kosovia]]) inter candidatas futuras numerantur.


Quattuor civitates, quae [[Consociatio Europaea liberi commercii|Consociationem Europaeam liberi commercii]] (EFTA) efficiunt (quae non sunt sociae Unionis Europaeae) partim normas unionis susceperunt: Islandia, [[Lichtenstenum]], et [[Norvegia]], quae ad communem [[mercatus|mercatum]] pertinent ([[Spatium oeconomicum Europaeum]]), et [[Confoederatio Helvetica]], quae multis foederibus bilateralibus cum Unione Europaea coniuncta est. Parvae civitates Europaeae, [[Andorra]], [[Principatus Monoeci|Monoecus]], [[Res publica Sancti Marini|Sanctus Marinus]], et [[Civitas Vaticana]], [[euro]]ne utuntur aliisque modis cum unione cooperantur.
Quattuor civitates, quae [[Consociatio Europaea liberi commercii|Consociationem Europaeam liberi commercii]] (EFTA) efficiunt (quae non sunt sociae Unionis Europaeae) partim normas unionis susceperunt: Islandia, [[Lichtenstenum]], et [[Norvegia]], quae ad communem [[mercatus|mercatum]] pertinent ([[Spatium oeconomicum Europaeum]]), et [[Confoederatio Helvetica]], quae multis foederibus bilateralibus cum Unione Europaea coniuncta est. Parvae civitates Europaeae, [[Andorra]], [[Principatus Monoeci|Monoecus]], [[Res publica Sancti Marini|Sanctus Marinus]], et [[Civitas Vaticana]], eurone utuntur, aliisque modis cum unione cooperantur.


=== Decessio ===
=== Decessio ===
Adhuc nullae civitates sociae Unionem reliquerunt, etsi [[Groenlandia]] (provincia [[autonomia|autonoma]] [[Dania]]e) anno [[1985]] se recepit,<ref> [https://web.archive.org/web/20140416110747/http://eu.nanoq.gl/Emner/EuGl/The%20Greenland%20Treaty.aspx "The Greenland Treaty of 1985"]. The European Union and Greenland. Greenland Home Rule Government.</ref> sicut [[Collectivitas Transmarina Francica|collectivitas transmarina Francica]] [[Insula Sancti Bartholomaei|Insulae Sancti Bartholomaei]] anno [[2012]].<ref>[https://eur-lex.europa.eu/eli/dec/2010/718/oj Resolutio Consilii Europaei (UE) 2010/718 de die 29 Octobris 2010 qua modificatur status insulae Sancti Bartholomaei quod attinet ad Unionem Europaeam].</ref> [[Algerium]] quoque, quia pars [[Francia]]e et non eius [[colonia]] habitum erat, pars communitatum Europaearum fuerat et anno [[1962]] cum libertatem a Francia acceperit, ab illis communitatibus secessit.<ref>Georgius Valay, [https://www.persee.fr/doc/remmm_0035-1474_1966_num_2_1_936 La Communauté économique européenne et les pays du Maghreb], in ''Revue de l'Occident musulman et de la Méditerranée'', anno 1966, num. 2, pag. 199.</ref> In [[Foedus Olisipone ictum|foedere Olisipone icto]] nunc regulae provisae sunt, quas oportet sequi, si civitas socia Unionem relinquere desiderat.<ref>Articulus 50 [[Foedus Traiecti Mosae ictum|foederis de Unione Europaea]].</ref> Die [[29 Martii]] [[2017]], [[Britanniarum Regnum]] declaravit se Unione Europaea decedere velle, sed secessio adhunc non effecta est (vide paginam ''[[Brexitus]]'').
Adhuc sola civitas socia, quae Unionem reliquit, est [[Britanniarum Regnum]] (die [[31 Ianuarii]] 2020 - vide paginam ''[[Brexitus]]''). Nihilominus [[Groenlandia]] (provincia [[autonomia|autonoma]] [[Dania]]e) anno [[1985]] etiam se recepit,<ref> [https://web.archive.org/web/20140416110747/http://eu.nanoq.gl/Emner/EuGl/The%20Greenland%20Treaty.aspx "The Greenland Treaty of 1985"]. The European Union and Greenland. Greenland Home Rule Government.</ref> sicut [[Collectivitas Transmarina Francica|collectivitas transmarina Francica]] [[Insula Sancti Bartholomaei|Insulae Sancti Bartholomaei]] anno 2012.<ref>[https://eur-lex.europa.eu/eli/dec/2010/718/oj Resolutio Consilii Europaei (UE) 2010/718 de die 29 Octobris 2010 qua modificatur status insulae Sancti Bartholomaei quod attinet ad Unionem Europaeam].</ref> [[Algerium]] quoque, quia pars Franciae et non eius [[colonia]] habitum erat, pars communitatum Europaearum fuerat et anno [[1962]], cum libertatem a Francia acceperit, ab illis communitatibus secessit.<ref>Georgius Valay, [https://www.persee.fr/doc/remmm_0035-1474_1966_num_2_1_936 La Communauté économique européenne et les pays du Maghreb], in ''Revue de l'Occident musulman et de la Méditerranée'', anno 1966, num. 2, pag. 199.</ref> In foedere Olisipone icto nunc regulae provisae sunt, quas oportet sequi, si civitas socia Unionem relinquere desiderat.<ref>Articulus 50 foederis de Unione Europaea</ref>


=== Civitates sociae ===
=== Civitates sociae ===
{{Territorium Unionis Europaeae}}<!--Quid significant colores?-->
{{Territorium Unionis Europaeae}}<!--Quid significant colores?-->
Sequentes viginti octo civitates sunt sociae Unionis Europaeae:
Sequentes viginti septem civitates sunt sociae Unionis Europaeae:
{| class="wikitable sortable"
{| class="wikitable sortable"
! style="line-height:95%; width:2em" class="unsortable" | [[Insigne|Ins.]]
! style="line-height:95%; width:2em" class="unsortable" | [[Insigne|Ins.]]
Linea 122: Linea 65:
! Numerus<br />incolarum
! Numerus<br />incolarum
! Area
! Area
! Accessio
! Accessione
! [[Caput (urbs)|Caput]]
! [[Caput (urbs)|Caput]]
|-
|-
| align="center" | {{Insigne|Austria|scriptum=nil}}
| align="center" | {{Insigne|Austria|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Austria.svg|22px|border|Vexillulm Austriae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Austria.svg|22px|border|Vexillum Austriae]]
| [[Austria]]
| [[Austria]]
| align="right" | 8&thinsp;414&thinsp;638
| align="right" | 9&thinsp;104&thinsp;772
| align="right" | 83&thinsp;855
| align="right" | 83&thinsp;855
| 1995-01-01
| 1995-01-01
| [[Vindobona]]
| [[Vindobona]]
|-
| align="center" | {{Insigne|Nederlandia|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of the Netherlands.svg|22px|border|Vexillum Nederlandiae]]
| [[Batavia]] nomen antiquum, nomen hodiernae [[Nederlandia]]e
| align="right" | 16,847,007
| align="right" | 41,543
| Fundator
| [[Amstelodamum]]
|-
|-
| align="center" | {{Insigne|Belgica|scriptum=nil}}
| align="center" | {{Insigne|Belgica|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Belgium (civil).svg|22px|border|Vexillum Belgiae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Belgium (civil).svg|22px|border|Vexillum Belgiae]]
| [[Belgica]]
| [[Belgica]]
| align="right" | 11,007,020
| align="right" | 11&thinsp;697&thinsp;557
| align="right" | 30,528
| align="right" | 30&thinsp;528
| Fundator
| data-sort-value="1952-07-23" | Fundator
| [[Bruxellae]]
| [[Bruxellae]]
|-
| align="center" | {{Insigne|Britanniarum Regnum|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of the United Kingdom.svg|22px|border|Vexillum Britanniarum Regni]]
| [[Britanniarum Regnum]]
| align="right" | 62,262,000
| align="right" | 243,610
| 1973-01-01
| [[Londinium]]
|-
|-
| align="center" | {{Insigne|Bulgaria|scriptum=nil}}
| align="center" | {{Insigne|Bulgaria|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Bulgaria.svg|22px|border|Vexillum Bulgariae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Bulgaria.svg|22px|border|Vexillum Bulgariae]]
| [[Bulgaria]]
| [[Bulgaria]]
| align="right" | 7,364,570
| align="right" | 6&thinsp;447&thinsp;710
| align="right" | 110,994
| align="right" | 110&thinsp;994
| 2007-01-01
| 2007-01-01
| [[Serdica]]
| [[Serdica]]
Linea 168: Linea 95:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of the Czech Republic.svg|22px|border|Vexillum Cechiae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of the Czech Republic.svg|22px|border|Vexillum Cechiae]]
| [[Cechia]]
| [[Cechia]]
| align="right" | 10,562,214
| align="right" | 10&thinsp;873&thinsp;553
| align="right" | 78,866
| align="right" | 78&thinsp;866
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Praga]]
| [[Praga]]
Linea 175: Linea 102:
| align="center" | {{Insigne|Croatia|scriptum=nil}}
| align="center" | {{Insigne|Croatia|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Croatia.svg|22px|border|Vexillum Croatiae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Croatia.svg|22px|border|Vexillum Croatiae]]
| [[Croatia]] sive nomen antiquum [[Liburnia (regio Croatiae)]]
| [[Croatia]]
| align="right" | 4,284,889
| align="right" | 3&thinsp;871&thinsp;833
| align="right" | 56,594
| align="right" | 56&thinsp;594
| 2013-07-01
| 2013-07-01
| [[Zagrabia]]
| [[Zagrabia]]
Linea 184: Linea 111:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Cyprus.svg|22px|border|Vexillum Cypri]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Cyprus.svg|22px|border|Vexillum Cypri]]
| [[Cyprus]]
| [[Cyprus]]
| align="right" | 865,900
| align="right" | 865&thinsp;900
| align="right" | 9,251
| align="right" | 9&thinsp;251
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Nicosia]]
| [[Nicosia]]
Linea 192: Linea 119:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Denmark.svg|22px|border|Vexillum Daniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Denmark.svg|22px|border|Vexillum Daniae]]
| [[Dania]]
| [[Dania]]
| align="right" | 5,602,600
| align="right" | 5&thinsp;932&thinsp;654
| align="right" | 43,075
| align="right" | 43&thinsp;094
| 1973-01-01
| 1973-01-01
| [[Hafnia]]
| [[Hafnia]]
Linea 200: Linea 127:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Estonia.svg|22px|border|Vexillum Estoniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Estonia.svg|22px|border|Vexillum Estoniae]]
| [[Estonia]]
| [[Estonia]]
| align="right" | 1,340,194
| align="right" | 1&thinsp;365&thinsp;884
| align="right" | 45,227
| align="right" | 45&thinsp;227
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Tallinna]]
| [[Tallinna]]
Linea 208: Linea 135:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Finland.svg|22px|border|Vexillum Finniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Finland.svg|22px|border|Vexillum Finniae]]
| [[Finnia]]
| [[Finnia]]
| align="right" | 5,350,475
| align="right" | 5&thinsp;559&thinsp;521
| align="right" | 338,424
| align="right" | 338&thinsp;424
| 1995-01-01
| 1995-01-01
| [[Helsingia (Finnia)|Helsingia]]
| [[Helsingia (Finnia)|Helsingia]]
Linea 215: Linea 142:
| align="center" | {{Insigne|Francia|scriptum=nil}}
| align="center" | {{Insigne|Francia|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of France.svg|22px|border|Vexillum Franciae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of France.svg|22px|border|Vexillum Franciae]]
| [[Francia]] sive [[Francogallia]]
| [[Francia]]
| align="right" | 65,350,000
| align="right" | 68&thinsp;042&thinsp;591
| align="right" | 674,843
| align="right" | 674&thinsp;843
| Fundator
| data-sort-value="1952-07-23" | Fundator
| [[Lutetia]]
| [[Lutetia]]
|-
|-
Linea 224: Linea 151:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Germany.svg|22px|border|Vexillum Germaniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Germany.svg|22px|border|Vexillum Germaniae]]
| [[Germania]]
| [[Germania]]
| align="right" | 81,799,600
| align="right" | 83&thinsp;358&thinsp;845
| align="right" | 357,021
| align="right" | 357&thinsp;021
| Fundator
| data-sort-value="1952-07-23" | Fundator
| [[Berolinum]]
| [[Berolinum]]
|-
|-
Linea 232: Linea 159:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Greece.svg|22px|border|Vexillum Graeciae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Greece.svg|22px|border|Vexillum Graeciae]]
| [[Graecia]]
| [[Graecia]]
| align="right" | 11,305,118
| align="right" | 10&thinsp;482&thinsp;487
| align="right" | 131,990
| align="right" | 131&thinsp;990
| 1981-01-01
| 1981-01-01
| [[Athenae]]
| [[Athenae]]
Linea 240: Linea 167:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Ireland.svg|22px|border|Vexillum Hiberniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Ireland.svg|22px|border|Vexillum Hiberniae]]
| [[Hibernia (res publica)|Hibernia]]
| [[Hibernia (res publica)|Hibernia]]
| align="right" | 4,588,252
| align="right" | 5&thinsp;281&thinsp;600
| align="right" | 70,273
| align="right" | 70&thinsp;273
| 1973-01-01
| 1973-01-01
| [[Eblana]]
| [[Eblana]]
Linea 248: Linea 175:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Spain.svg|22px|border|Vexillum Hispaniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Spain.svg|22px|border|Vexillum Hispaniae]]
| [[Hispania]]
| [[Hispania]]
| align="right" | 46,030,109
| align="right" | 48&thinsp;345&thinsp;883
| align="right" | 504,030
| align="right" | 504&thinsp;030
| 1986-01-01
| 1986-01-01
| [[Matritum]]
| [[Matritum]]
Linea 256: Linea 183:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Hungary.svg|22px|border|Vexillum Hungariae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Hungary.svg|22px|border|Vexillum Hungariae]]
| [[Hungaria]]
| [[Hungaria]]
| align="right" | 10,015,295
| align="right" | 9&thinsp;604&thinsp;980
| align="right" | 93,030
| align="right" | 93&thinsp;030
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Budapestinum]]
| [[Budapestinum]]
Linea 264: Linea 191:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Italy.svg|22px|border|Vexillum Italiae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Italy.svg|22px|border|Vexillum Italiae]]
| [[Italia]]
| [[Italia]]
| align="right" | 60,681,514
| align="right" | 58&thinsp;815&thinsp;463
| align="right" | 301,338
| align="right" | 301&thinsp;338
| Fundator
| data-sort-value="1952-07-23" | Fundator
| [[Roma]]
| [[Roma]]
|-
|-
Linea 272: Linea 199:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Latvia.svg|22px|border|Vexillum Lettoniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Latvia.svg|22px|border|Vexillum Lettoniae]]
| [[Lettonia]]
| [[Lettonia]]
| align="right" | 2,067,887
| align="right" | 1&thinsp;842&thinsp;226
| align="right" | 64,589
| align="right" | 64&thinsp;589
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Riga]]
| [[Riga]]
Linea 280: Linea 207:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Lithuania.svg|22px|border|Vexillum Lituaniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Lithuania.svg|22px|border|Vexillum Lituaniae]]
| [[Lituania]]
| [[Lituania]]
| align="right" | 3,190,070
| align="right" | 2&thinsp;867&thinsp;725
| align="right" | 65,200
| align="right" | 65&thinsp;200
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Vilna]]
| [[Vilna]]
|-
| align="center" | {{Insigne|Portugallia|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Portugal.svg|22px|border|Vexillum Portugalli]]
| [[Portugallia|Lusitania]]
| align="right" | 10&thinsp;467&thinsp;366
| align="right" | 92&thinsp;225
| 1986-01-01
| [[Olisipo]]
|-
|-
| align="center" | {{Insigne|Luxemburgum|scriptum=nil}}
| align="center" | {{Insigne|Luxemburgum|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Luxembourg.svg|22px|border|Vexillum Luxemburgi]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Luxembourg.svg|22px|border|Vexillum Luxemburgi]]
| [[Luxemburgum]]
| [[Luxemburgum]]
| align="right" | 511,840
| align="right" | 660&thinsp;809
| align="right" | 2,586.4
| align="right" | 2&thinsp;586
| Fundator
| data-sort-value="1952-07-23" | Fundator
| [[Luxemburgum (urbs)|Luxemburgum]]
| [[Luxemburgum (urbs)|Luxemburgum]]
|-
| align="center" | {{Insigne|Portugallia|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Portugal.svg|22px|border|Vexillum Portugalli]]
| [[Lusitania]]
| align="right" | 511,840
| align="right" | 2,586.4
| Fundator
| [[Olisipo]]
|-
|-
| align="center" | {{Insigne|Melita|scriptum=nil}}
| align="center" | {{Insigne|Melita|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Malta.svg|22px|border|Vexillum Melitae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Malta.svg|22px|border|Vexillum Melitae]]
| [[Melita (res publica)|Melita]]
| [[Melita (res publica)|Melita]]
| align="right" | 452,515
| align="right" | 519&thinsp;562
| align="right" | 316
| align="right" | 316
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Valletta]]
| [[Valletta]]
|-
| align="center" | {{Insigne|Nederlandia|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of the Netherlands.svg|22px|border|Vexillum Nederlandiae]]
| [[Nederlandia]]
| align="right" | 17&thinsp;935&thinsp;000
| align="right" | 41&thinsp;543
| data-sort-value="1952-07-23" | Fundator
| [[Amstelodamum]]
|-
|-
| align="center" | {{Insigne|Polonia|scriptum=nil}}
| align="center" | {{Insigne|Polonia|scriptum=nil}}
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Poland.svg|22px|border|Vexillum Poloniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Poland.svg|22px|border|Vexillum Poloniae]]
| [[Polonia]]
| [[Polonia]]
| align="right" | 38,501,000
| align="right" | 37&thinsp;766&thinsp;327
| align="right" | 312,685
| align="right" | 312&thinsp;685
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Varsovia]]
| [[Varsovia]]
Linea 320: Linea 255:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Romania.svg|22px|border|Vexillum Romaniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Romania.svg|22px|border|Vexillum Romaniae]]
| [[Romania]]
| [[Romania]]
| align="right" | 19,042,936
| align="right" | 19&thinsp;038&thinsp;098
| align="right" | 238,391
| align="right" | 238&thinsp;391
| 2007-01-01
| 2007-01-01
| [[Bucaresta]]
| [[Bucaresta]]
Linea 328: Linea 263:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Slovakia.svg|22px|border|Vexillum Slovaciae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Slovakia.svg|22px|border|Vexillum Slovaciae]]
| [[Slovacia]]
| [[Slovacia]]
| align="right" | 5,397,036
| align="right" | 5&thinsp;460&thinsp;185
| align="right" | 49,035
| align="right" | 49&thinsp;035
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Posonium]]
| [[Posonium]]
Linea 336: Linea 271:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Slovenia.svg|22px|border|Vexillum Sloveniae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Slovenia.svg|22px|border|Vexillum Sloveniae]]
| [[Slovenia]]
| [[Slovenia]]
| align="right" | 2,050,189
| align="right" | 2&thinsp;116&thinsp;972
| align="right" | 20,273
| align="right" | 20&thinsp;273
| 2004-05-01
| 2004-05-01
| [[Aemona]]
| [[Aemona]]
Linea 344: Linea 279:
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Sweden.svg|22px|border|Vexillum Sueciae]]
| align="center" | [[Fasciculus:Flag of Sweden.svg|22px|border|Vexillum Sueciae]]
| [[Suecia]]
| [[Suecia]]
| align="right" | 9,415,295
| align="right" | 10&thinsp;540&thinsp;886
| align="right" | 449,964
| align="right" | 449&thinsp;964
| 1995-01-01
| 1995-01-01
| [[Holmia]]
| [[Holmia]]
Linea 352: Linea 287:
== Foedera ==
== Foedera ==
* [[Foedus Bruxellis ictum (1948)]]
* [[Foedus Bruxellis ictum (1948)]]
* Foedus Lutetiae ictum, vide: [[Communitas Europaea carbonis et chalybis]] (1951)
* Foedus Lutetiae ictum, vide: [[Communitas Europaea carbonis chalybisque]] (1951)
* [[Pax Parisiensis (1954)]]
* [[Pax Parisiensis (1954)]]
* [[Foedera Romae icta]] (1957)
* [[Foedera Romae icta]] (1957)
Linea 365: Linea 300:
== Ius Europaeum ==
== Ius Europaeum ==
{{vide-etiam|Index actuum legiferorum Unionis Europaeae}}
{{vide-etiam|Index actuum legiferorum Unionis Europaeae}}
===Historia Iuris Europaei===
Ius Europaeum gradatim ab anno 1992 crescebat.
<!--Systema legitimum Europaeum dividitur inter ''Ius Europaeum sensu lato'' et ''Ius Europaeum sensu strictu''. -->Tum [[Foedus Traiecti Mosae ictum|Foedere Mosae Traiecti icto]] ''[[Columnae Unionis Europaeae]]'' ex primo [[Communitates Europaeae|Communitatibus Europaeis]], secundo [[Communia consilia exterorum ac securitatis|Communibus consiliis exterorum ac securitatis]], tertio [[Cooperatio publica iuridicaque in rebus criminalibus|Cooperatione publica iuridicaque in rebus criminalibus]] constitutae sunt. Ab [[Foedus Amstelodami ictum|Foedere Amstelodami icto]] anno 1999 de ''[[spatium libertatis, securitatis, iustitiae Unionis Europaeae|spatio libertatis, securitatis, iustitiae Unionis Europaeae]]'' dicitur. Ius civium Unionis ubique in Unione [[libertas commeandi|commeandi]], manendi et laborandi in foederibus constitutum et in directivo 2004/38<ref>[https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2004/38/oj Directivum 2004/38/CE Parlamenti Europaei Consiliique de die 29 Aprilis 2004 de iure civium Unionis et familiarium eorum libere commeandi et manendi in territorio civitatum sociarum, Edicti (COE) 1612/68 emendandi et Directivorum 64/221/COE, 68/360/COE, 72/194/COE, 73/148/COE, 75/34/COE, 75/35/COE, 90/364/COE, 90/365/COE et 93/96/COE abrogandorum];<br>auctoritas legum in [[Spatium oeconomicum Europaeum|SOE]]: [https://www.efta.int/sites/default/files/documents/legal-texts/eea/other-legal-documents/adopted-joint-committee-decisions/2007%20-%20English/158-2007.pdf Resolutio Collegii communis SOE 158/2007 de die 7 Decembris 2007 appendicis V (de libero commeatu operariorum) et appendicis VIII (de iure considendi) ad foedus SOE emendandarum].</ref> perfectum est. Leges Unionis imprimis fiunt ''edictis'' (quae eo ipso et civitates et cives obstringunt) et ''directivis'' (quae civitatibus fines necessarios proponent sed eis optionem instrumentorum concedunt).<ref>Articulus 288 [https://eur-lex.europa.eu/eli/treaty/tfeu_2012/oj Foederis de operatione Unionis Europaeae].</ref>
Ius Europaeum gradatim ab anno 1992 crescebat. Tum Foedere Mosae Traiecti icto ''[[Columnae Unionis Europaeae]]'' ex primo Communitatibus Europaeis, secundo [[Communia consilia exterorum ac securitatis|Communibus consiliis exterorum ac securitatis]], tertio [[Cooperatio publica iuridicaque in rebus criminalibus|Cooperatione publica iuridicaque in rebus criminalibus]] constitutae sunt. Ab Foedere Amstelodami icto anno 1999 de ''[[spatium libertatis, securitatis, iustitiae Unionis Europaeae|spatio libertatis, securitatis, iustitiae Unionis Europaeae]]'' dicitur. Ius civium Unionis ubique in unione [[libertas commeandi|commeandi]], manendi et laborandi in foederibus constitutum et in directivo 2004/38<ref>[https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2004/38/oj Directivum 2004/38/CE Parlamenti Europaei Consiliique de die 29 Aprilis 2004 de iure civium Unionis et familiarium eorum libere commeandi et manendi in territorio civitatum sociarum, Edicti (COE) 1612/68 emendandi et Directivorum 64/221/COE, 68/360/COE, 72/194/COE, 73/148/COE, 75/34/COE, 75/35/COE, 90/364/COE, 90/365/COE et 93/96/COE abrogandorum];<br>auctoritas legum in [[Spatium oeconomicum Europaeum|SOE]]: [https://www.efta.int/sites/default/files/documents/legal-texts/eea/other-legal-documents/adopted-joint-committee-decisions/2007%20-%20English/158-2007.pdf Resolutio Collegii communis SOE 158/2007 de die 7 Decembris 2007 appendicis V (de libero commeatu operariorum) et appendicis VIII (de iure considendi) ad foedus SOE emendandarum].</ref> perfectum est. Leges unionis imprimis fiunt ''edictis'' (quae eo ipso et civitates et cives obstringunt) et ''directivis'' (quae civitatibus fines necessarios proponent sed eis optionem instrumentorum concedunt).<ref>Articulus 288 [https://eur-lex.europa.eu/eli/treaty/tfeu_2012/oj Foederis de operatione Unionis Europaeae].</ref>


===Status hodiernus===<!--Systema legitimum Europaeum dividitur inter ''Ius Europaeum sensu lato'' et ''Ius Europaeum sensu strictu''. -->
=== Edictum generale de protectione datorum ===
Potestates iuris Europaei supra nationes Unionis Europaeae multiplices sunt:
Ab die [[25 Maii|25 mensis Maii]] [[2018]] valet [[edictum generale de protectione datorum|edictum (2016/679) generale de protectione datorum]], quod existimatur regula protectionis [[persona physica|personarum physicarum]] ad datorum privatorum tractationes motuumque liberorum attinens. Regulae leges undecentum cives recognitionem datorum privatorum suorum recuperari atque simplicius circumiectus iuridiciales [[Forum internationale|fori internationalis]] reddi petunt, quo fit ut quicumque sit collectionem datorum apertandus, basem iuridicialem propositumque gerendus, tempus collectionis nominandus, de transmissione eius foras Unionis Europaeae nuntiandus.
* Consilium Unionis Europaeae sententia plurium consentit, ut potestas nationum singularium sodalium contradicendi contrahatur.
* Parlamento Europaeo supranationali ius participandi legislativum et plenum est, ne sodalium nationum [[rectio]]nes contra Parlamentum Europaeum ius ponant.
* Quaedam res executivae primum [[Commissio Europaea|Commissioni Europaeae]] attributae sunt, quod independentiam versus sodales nationes ostendit.
* Iuri Europaeo potestas valde obstricta est: ''[[regulatio (UE)|regulationes]]'' ius directum sodalium nationum, ''[[directivum (UE)|directiva]]'' nationibus sodalibus se directiva haec in ius nationale convertere obligant.

===Edictum generale de protectione datorum===
A die [[25 Maii|25 mensis Maii]] [[2018]] valet [[edictum generale de protectione datorum|edictum (2016/679) generale de protectione datorum]], quod existimatur regula protectionis [[persona physica|personarum physicarum]] ad datorum privatorum tractationes motuumque liberorum attinens. Regulae leges undecentum cives recognitionem datorum privatorum suorum recuperari atque simplicius [[circumiecta]] iuridicialia [[forum internationale|fori internationalis]] reddi petunt, quo fit, ut quicumque sit collectionem [[data|datorum]] apertandus{{dubsig}}, basem iuridicialem propositumque gerendus, tempus collectionis nominandus, de transmissione eius foras Unionis Europaeae nuntiandus.


== Instituta ==
== Instituta ==
[[Fasciculus:Charles Michel - 2019 (48669595088) (cropped).jpg|thumb|upright=0.6|Praeses [[Consilium Europaeum|Consilii Europaei]] [[Carolus Michel]].]]
[[Fasciculus:Charles Michel - 2019 (48669595088) (cropped).jpg|thumb|upright=0.6|Praeses [[Consilium Europaeum|Consilii Europaei]] [[Carolus Michel]]]]
[[Septem]] instituta unionis ex articulo XIII [[Foedus de Unione Europaea|Foederis de Unione Europaea]] constituta sunt:
[[Septem]] instituta unionis ex articulo XIII Foederis de Unione Europaea constituta sunt:


=== Consilium Europaeum ===
=== Consilium Europaeum ===
{{vide-etiam|Consilium Europaeum}}
{{vide-etiam|Consilium Europaeum}}
'''[[Consilium Europaeum]]''' est summum Unionis Europaeae corpus, quod ex 28 ducibus (sive [[Dux gubernationis|gubernationis]] sive [[Dux civitatis|civitatis]]) civitatum sociarum Unionis una cum praesidibus Consilii Europaei (nunc [[Carolus Michel]]) et Commissionis (nunc [[Ursula de Leyen]]) constat.
'''Consilium Europaeum''' est summum Unionis Europaeae corpus, quod ex 27 ducibus (sive [[Dux gubernationis|gubernationis]] sive [[Dux civitatis|civitatis]]) civitatum sociarum nionis una cum praesidibus Consilii Europaei (nunc [[Carolus Michel]]) et Commissionis (nunc [[Ursula de Leyen]]) constat.


=== Comissio Europaea ===
=== Comissio Europaea ===
{{vide-etiam|Commissio Europaea}}
{{vide-etiam|Commissio Europaea}}
'''[[Commissio Europaea]]''' est rectio Unionis. Sedes eius est [[Bruxellae|Bruxellis]]. [[Ursula de Leyen]] munere praesidis fungitur.
'''Commissio Europaea''' est rectio Unionis. Sedes eius est Bruxellis. Ursula de Leyen munere praesidis fungitur.


=== Consilium Unionis Europaeae ===
=== Consilium Unionis Europaeae ===
{{vide-etiam|Consilium Unionis Europaeae}}
{{vide-etiam|Consilium Unionis Europaeae}}
Una cum [[Parlamentum Europaeum|Parlamento Europaeo]] '''[[Consilium Unionis Europaeae]]''', sive ''Consilium ministrorum'' est pars [[potestas legifera|potestatis legiferae]] unionis.
Una cum Parlamento Europaeo '''[[Consilium Unionis Europaeae]]''', sive ''Consilium ministrorum'' est pars [[potestas legifera|potestatis legiferae]] unionis.


=== Parlamentum Europaeum ===
=== Parlamentum Europaeum ===
[[Fasciculus:2007 07 16 parlament europejski bruksela 26 CROPPED.JPG|thumb|upright=0.8|Parlamentum Europaeum Bruxellensis.]]
[[Fasciculus:2007 07 16 parlament europejski bruksela 26 CROPPED.JPG|thumb|upright=0.8|Parlamentum Europaeum Bruxellensis]]
[[Fasciculus:David Sassoli 2019 (cropped).jpg|thumb|upright=0.8|A die [[3 Iulii]] [[2019]] [[David Sassoli]] Parlamenti Europaei praeses est.]]
[[Fasciculus:Roberta Metsola elected new President of the European Parliament (51828380418) (cropped).jpg|thumb|upright=0.8|A die [[18 Ianuarii]] [[2022]] [[Roberta Metsola]] Parlamenti Europaei praeses est]]
{{vide-etiam|Parlamentum Europaeum}}
{{vide-etiam|Parlamentum Europaeum}}
'''[[Parlamentum Europaeum]]''', vel ''senatus Europaeus'', est [[parlamentum]] unionis, cui 751 legati sunt, quos cives Europaei [[suffragium universale|suffragio universali]] elegunt. Una cum Consilio Unionis Europaeae Parlamentum Europaeum [[Potestas legifera|legiferam]] unionis potestatem efficit. Cum in Consilio Unionis Europaeae sint delegati gubernationum, legati parlamentarii cives Europaeos repraesentant, qui eos elegerunt. [[David Sassoli]] munere praesidis nunc fungitur.
'''[[Parlamentum Europaeum]]''', vel ''senatus Europaeus'', est [[parlamentum]] unionis, cui 705 legati sunt, quos cives Europaei [[suffragium universale|suffragio universali]] eligunt. Una cum Consilio Unionis Europaeae Parlamentum Europaeum legiferam unionis potestatem efficit. Cum in Consilio Unionis Europaeae sint delegati gubernationum, legati parlamentarii cives Europaeos repraesentant, qui eos elegerunt. Roberta Metsola munere praesidis nunc fungitur.


=== Argentaria primaria Europaea ===
=== Argentaria primaria Europaea ===
{{vide-etiam|Argentaria primaria Europaea}}
{{vide-etiam|Argentaria primaria Europaea}}
'''[[Argentaria primaria Europaea]]''', cuius sedes est [[Francofurtum ad Moenum|Francofurti ad Moenum]], est summa seu [[argentaria centralis|media]] [[argentaria]] civitatum, quae [[euro|euronem]] monetam publicam introduxerunt. Una cum mediis civitatum sociarum unionis argentariis [[systema]] format argentariarum Europaearum mediarum. Politicam monetarium harum civitatum administrat et imprimis stabilitatem pretiorum conservare studet. His diebus [[Christina Lagarde]] munere praesidis fungitur. Condita est anno [[1998]] ex [[Foedus Amstelodami ictum|Foedere Amstelodami icto]].
'''[[Argentaria primaria Europaea]]''', cuius sedes est [[Francofurtum ad Moenum|Francofurti ad Moenum]], est summa seu [[argentaria centralis|media]] [[argentaria]] civitatum, quae euronem monetam publicam introduxerunt. Una cum mediis civitatum sociarum unionis argentariis [[systema]] format argentariarum Europaearum mediarum. Politicam monetarium harum civitatum administrat et imprimis stabilitatem pretiorum conservare studet. His diebus [[Christina Lagarde]] munere praesidis fungitur. Condita est argentaria anno [[1998]] e Foedere Amstelodami icto.


=== Curia Unionis Europaeae ===
=== Curia Unionis Europaeae ===
{{Vide-etiam|Curia Unionis Europaeae}}
{{Vide-etiam|Curia Unionis Europaeae}}
'''[[Curia Unionis Europaeae]]''' est [[iudex|iudicium]] Unionis Europaea anno [[1952]] [[Luxemburgum (urbs)|Luxemburgi]] creatum, quod omnes res forenses comprehendit. Curiae est praestare, ut leges secundum interpretationes ac praecepta foederum observentur, et ius Europaeum a curiis gentiliciis rogata interpretatur. Discernenda est ab [[Iudicium Europaeum pro Iuribus Humanis|Iudicio Europaeo pro Iuribus Humanis]].
'''[[Curia Unionis Europaeae]]''' est [[iudex|iudicium]] Unionis Europaea anno [[1952]] Luxemburgi creatum, quod omnes res forenses comprehendit. Curiae est praestare, ut leges secundum interpretationes ac praecepta foederum observentur, et ius Europaeum a curiis gentiliciis rogata interpretatur. Discernenda est ab [[Iudicium Europaeum pro Iuribus Humanis|Iudicio Europaeo pro Iuribus Humanis]].
=== Curia Rationum ===
=== Curia Rationum ===
{{Vide-etiam|Curia Rationum}}
{{Vide-etiam|Curia Rationum}}
'''[[Curia Rationum]]''' anno [[1975]] [[Luxemburgum (urbs)|Luxemburgi]] creata quotannis de usu [[pecunia]]e Unionis referre debet. Si res dubiae vel etiam fraudulosae inveniuntur, officio fraudibus prohibendis nomine [[OLAF]] traduntur.
'''[[Curia Rationum]]''' anno [[1975]] Luxemburgi creata quotannis de usu [[pecunia]]e Unionis referre debet. Si res dubiae vel etiam fraudulosae inveniuntur, officio fraudibus prohibendis nomine [[OLAF]] traduntur.


=== Alia instituta magni momenti ===
=== Alia instituta magni momenti ===
* [[Ministerium Europaeum a rebus exteris]], mandatum in [[Foedus Olisipone ictum|Foedere Olisipone icto]] (cum legata superior a rebus exteris et de securitate die [[1 Decembris]] [[2009]] nominata sit) ac rite conditum die [[1 Decembris]] [[2010]] quod operarios accepit a [[Commissio Europaea|Commissione]] [[Consilium Unionis Europaeae|Consilioque]] die [[1 Ianuarii]] [[2011]]
* [[Ministerium Europaeum a rebus exteris]], mandatum in foedere Olisipone icto (cum legata superior a rebus exteris et de securitate die [[1 Decembris]] [[2009]] nominata sit) ac rite conditum die 1 Decembris [[2010]] quod operarios accepit a commissione consilioque die 1 Ianuarii [[2011]]
*{{creanda|en|European Committee of the Regions|Consilium regionum}} anno [[1992]] creatum, cuius sedes est Bruxellis, regiones ac communia in Unione Europaea sita repraesentat.
* {{creanda|en|European Committee of the Regions|Consilium regionum}} anno [[1992]] creatum, cuius sedes est Bruxellis, regiones ac communia in Unione Europaea sita repraesentat.
*{{creanda|en|European Economic and Social Committee|Consilium Europaeum oeconomicum et sociale}} ab anno [[1957]] exstat. Ut Consilium oeconomicum et sociale Francicum, quod exemplar fuit, "cives informatos" repraesentare debeat; 344 sodalium eius tertia pars sunt moderatores societatum, tertia pars [[Collegium opificum|syndicatus]] repraesentant, reliqui ceteros greges sive quaestiones societatem attingentes (sicut [[agricultura]]m, [[naturae protectio]]nem et alia).
* {{creanda|en|European Economic and Social Committee|Consilium Europaeum oeconomicum et sociale}} ab anno 1957 exstat. Ut Consilium oeconomicum et sociale Francicum, quod exemplar fuit, "cives informatos" repraesentare debeat; 344 sodalium eius tertia pars sunt moderatores societatum, tertia pars [[Collegium opificum|syndicatus]] repraesentant, reliqui ceteros greges sive quaestiones societatem attingentes (sicut [[agricultura]]m, [[naturae protectio]]nem et alia).
*{{creanda|en|European Ombudsman|Mediator civium Europaeus}}, cuius sedes est [[Argentoratum|Argentorati]], ab anno [[1992]] omnes querelas de vitiis administrationis ac institutorum Unionis Europaeae examinat.
* {{creanda|en|European Ombudsman|Mediator civium Europaeus}}, cuius sedes est Argentorati, ab anno 1992 omnes querelas de vitiis administrationis ac institutorum Unionis Europaeae examinat.
*{{creanda|en|European Data Protection Supervisor|Protector datorum Europaeus}} est magistratus a politicis liber Unionis Europaeae, cuius sedes est Bruxellis.
* {{creanda|en|European Data Protection Supervisor|Protector datorum Europaeus}} est magistratus a politicis independens Unionis Europaeae, cuius sedes est Bruxellis.
*{{creanda|en|European Investment Bank|Argentaria Europaea pecuniae collocandae}}, cuius sedes est Luxemburgi, anno [[1958]] creata est. Etiam argentaria a politicis libera est; civitates socias et societates pecuniis dandis adiuvat in operibus, quae Europae utilia sunt sicut in viis construendis aut natura protegenda.
* {{creanda|en|European Investment Bank|Argentaria Europaea pecuniae collocandae}}, cuius sedes est Luxemburgi, anno [[1958]] creata est. Etiam argentaria a politicis independens est; civitates socias et societates pecuniis dandis adiuvat in operibus, quae Europae utilia sunt sicut in viis construendis aut natura protegenda.
*Unioni Europaeae nunc etiam est officium nomine INTCEN<ref>Anglice plene ''EU Intelligence and Situation Centre''; vide [http://europa.eu/whoiswho/public/index.cfm?fuseaction=idea.hierarchy&nodeID=3747548&lang=en hic].</ref>, quod est nucleus officii secreti, cuius sedes est Bruxellis.
* Unioni Europaeae nunc etiam est officium nomine INTCEN<ref>Anglice plene ''EU Intelligence and Situation Centre''; vide [https://op.europa.eu/en/web/who-is-who/organization/-/organization/EEAS_INTCEN/EEAS_INTCEN hic].</ref>, quod est nucleus officii secreti, cuius sedes est Bruxellis.
* Edicto anni 2017 [[Cognitura publica Europaea]] condita est et ab anno 2020 delicta patrimonium Unionis laedentia persequetur. Illius sedes Luxemburgi erit.
* Edicto anni 2017 [[Cognitura publica Europaea]] condita est et ab anno 2021 delicta patrimonium Unionis laedentia persequetur. Illius sedes Luxemburgi est.


== Foedera et rei publicae status ==
== Foedera et rei publicae status ==
{{Evolutio Unionis Europaeae}}
{{Evolutio Unionis Europaeae}}


==Linguae==
== Linguae ==
{{Vide-etiam|Publicae Unionis Europaeae linguae}}
{{Vide-etiam|Publicae Unionis Europaeae linguae}}
Linguae publicae Unionis Europaeae sunt viginti quattuor: linguae [[Lingua Anglica|Anglica]], [[Lingua Bohemica|Bohemica]] vel Cechica, [[Lingua Bulgarica|Bulgarica]], [[Lingua Croatica|Croatica]], [[Lingua Dacoromanica|Dacoromanica]], [[Lingua Danica|Danica]], [[Lingua Estonica|Estonica]], [[Lingua Finnica|Finnica]], [[Lingua Francogallica|Francogallica]], [[Lingua Graeca|Graeca]], [[Lingua Hibernica|Hibernica]], [[Lingua Hispanica|Hispanica]], [[Lingua Hungarica|Hungarica]], [[Lingua Italica|Italica]], [[Lingua Lettonica|Lettonica]], [[Lingua Lithuanica|Lithuanica]], [[Lingua Lusitana|Lusitana]], [[Lingua Melitensis|Melitensis]], [[Lingua Nederlandica|Nederlandica]], [[Lingua Polonica|Polonica]], [[Lingua Slovaca|Slovaca]], [[Lingua Slovena|Slovena]], [[Lingua Suecica|Suecica]], [[Lingua Theodisca|Theodisca]]. [[Lingua Latina]] autem inter linguas publicas non est.
Linguae publicae Unionis Europaeae sunt viginti quattuor: linguae Anglica, [[Lingua Bohemica|Bohemica]] vel Cechica, [[Lingua Bulgarica|Bulgarica]], [[Lingua Croatica|Croatica]], [[Lingua Dacoromanica|Dacoromanica]], [[Lingua Danica|Danica]], [[Lingua Estonica|Estonica]], [[Lingua Finnica|Finnica]], Francogallica, [[Lingua Graeca|Graeca]], [[Lingua Hibernica|Hibernica]], [[Lingua Hispanica|Hispanica]], [[Lingua Hungarica|Hungarica]], [[Lingua Italica|Italica]], [[Lingua Lettonica|Lettonica]], [[Lingua Lithuanica|Lithuanica]], [[Lingua Lusitana|Lusitana]], [[Lingua Melitensis|Melitensis]], [[Lingua Nederlandica|Nederlandica]], [[Lingua Polonica|Polonica]], [[Lingua Slovaca|Slovaca]], [[Lingua Slovena|Slovena]], [[Lingua Suecica|Suecica]], Theodisca. [[Lingua Latina]] autem inter linguas publicas non est.


== Signa ==
== Signa ==
Linea 432: Linea 374:
Hymnus Europae est hymnus Unionis Europaeae et Consilii Europae. [[An die Freude|Musica hymni]] est pars ex ultimo motu [[symphonia nona Ludovici van Beethoven|symphoniae nonae]] [[Ludovicus van Beethoven|Ludovici van Beethoven]]. Dum huic [[symphonia]]e verba [[Fridericus Schiller|Friderici Schiller]] sunt ("''Freude, schöner Götterfunken''"), hymno Europaeo verba non sunt.
Hymnus Europae est hymnus Unionis Europaeae et Consilii Europae. [[An die Freude|Musica hymni]] est pars ex ultimo motu [[symphonia nona Ludovici van Beethoven|symphoniae nonae]] [[Ludovicus van Beethoven|Ludovici van Beethoven]]. Dum huic [[symphonia]]e verba [[Fridericus Schiller|Friderici Schiller]] sunt ("''Freude, schöner Götterfunken''"), hymno Europaeo verba non sunt.


Anno 2003 Petrus Roland et Petrus Diem verba [[Lingua Latina|Latine]] scripta proposuerunt:
Anno 2003 Petrus Roland et Petrus Diem textum Latinum proposuerunt:
:{|
<poem>Est Europa nunc unita
<poem>Est Europa nunc unita
et unita maneat;
et unita maneat;
Linea 444: Linea 385:
in maiore [[patria]].
in maiore [[patria]].


[[Civilitas|Cives]], [[floruit|floreat]] Europa,
Cives, [[floruit|floreat]] Europa,
opus magnum vocat vos.
opus magnum vocat vos.
[[Stella]]e signa sunt in [[caelum|caelo]]
Stellae signa sunt in caelo
[[aurum|aureae]], quae iungant nos.</poem>
aurum|aureae, quae iungant nos.</poem>

|}
{{locus|Est una. Pro [[epistula|litteris]] tuis, quas [[1 Ianuarii|Idibus Ianuariis]] accepi, tibi gratias ago. Magno cum studio hymnum Europae [[lingua Latina]] scriptum, legi. Mihi non est ingenium canendi, sed inceptum tuum mihi maxime placet. Spero consilia tua hymni Europae commendandi lingua Latina prospere eventura esse. Vale!
{{locus|Pro [[epistula|litteris]] tuis, quas [[1 Ianuarii|Idibus Ianuariis]] accepi, tibi gratias ago. Magno cum studio hymnum Europae [[lingua Latina]] scriptum, legi. Mihi non est ingenium canendi, sed inceptum tuum mihi maxime placet. Spero consilia tua hymni Europae commendandi lingua Latina prospere eventura esse. Vale!
|4= Litterae a praeside [[Consilium Europaeum|Consilii Europaei]] [[Hermanus Van Rompuy]] anno 2010 missae.<ref>[https://www.hymnus-europae.at/fileadmin/_processed_/b/c/csm_Rompuy_9123f0fa88.jpg Hymnus].</ref>}}
|4= Litterae a praeside [[Consilium Europaeum|Consilii Europaei]] [[Hermanus Van Rompuy]] anno 2010 missae.<ref>www.hymnus-europae.at: [https://www.hymnus-europae.at/fileadmin/_processed_/b/c/csm_Rompuy_9123f0fa88.jpg Epistula Praesidis Consilii Europaei].</ref>}}


===Dies Europae===
=== Dies Europae ===
{{Vide-etiam|Dies Europae}}
{{Vide-etiam|Dies Europae}}
[[Fasciculus:Parada Schumana 2.JPG|thumb|[[Dies Europae]] [[Varsovia]]e, [[Polonia]]. Anno [[2004]] decem civitates Unionem Europaeam ingressae sunt, quarum septem olim res publicae [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Sovieticae]] fuerunt.]]
[[Fasciculus:Parada Schumana 2.JPG|thumb|[[Dies Europae]] [[Varsovia]]e, [[Polonia]]. Anno 2004 decem civitates Unionem Europaeam ingressae sunt, quarum tres olim res publicae [[Unio Rerum Publicarum Sovieticarum Socialisticarum|Sovieticae]] et quinque rite sui iuris sed etiam sub dominio Unionis Sovieticae fuerunt.]]
Die 9 Maii quotannis est commemoratio propositionis [[Robertus Schuman|Roberti Schuman]] anno 1950.
Die 9 Maii quotannis est commemoratio propositionis Roberti Schuman anno 1950 factae.


===Europa mythologica===
=== Europa mythologica ===
{{Vide-etiam|Europa (mythologia)}}
{{Vide-etiam|Europa (mythologia)}}
[[Fasciculus:Raptus Europae.png|thumb|319px|Europa et Zeus videtur in ''[[:File:Nova et accurata totius Europæ descriptio.jpg|Nova et accurata totius Europæ descriptio]]'', que educta est a Fredericus de Wit anno 1700.]]
[[Fasciculus:Raptus Europae.png|thumb|319px|Europa et Zeus videntur in ''[[:File:Nova et accurata totius Europæ descriptio.jpg|Nova et accurata totius Europæ descriptione]]'', quae educta est a Fredericus de Wit anno 1700.]]
Europa in [[mythologia Graeca]] fuit [[filia]] [[Agenor]]is, [[Phoenices|Phoenicum]] [[rex|regis]], et Telephassae (vel secundum alios Argiopes), [[soror]] autem [[Cadmus|Cadmi]], [[Thebae (Graecia)|Thebarum]] conditoris. Ex [[Iuppiter|Iove]] tres [[filius|filios]] genuit, [[Minos|Minoen]], [[Rhadamanthus|Rhadamanthum]], [[Sarpedo]]nem.
Europa in [[mythologia Graeca]] fuit [[filia]] [[Agenor]]is, [[Phoenices|Phoenicum]] [[rex|regis]], et Telephassae (vel secundum alios Argiopes), [[soror]] autem [[Cadmus|Cadmi]], [[Thebae (Graecia)|Thebarum]] conditoris. Ex [[Iuppiter|Iove]] tres [[filius|filios]] genuit, [[Minos|Minoen]], [[Rhadamanthus|Rhadamanthum]], [[Sarpedo]]nem.


Cum inter [[virgo|virgines]] comites in Phoenico [[litus|litore]] luderet Europa, [[Zeus]]/[[Iuppiter]] eam conspexit ac statim [[pulchritudo|pulchritudine]] formae exarsit. Tum, ne a [[Iuno]]ne/[[Hera]] [[uxor]]e vel a quoquam alio agnosceretur, in [[taurus|tauri]] [[albus|albi]] [[species|speciem]] auratis [[cornu|cornibus]] sese transfiguravit et gregi [[regio]] sese immiscuit: sic ad virgines accessit. Europa primo timida, mox forma et blanditiis tauri placata, ita confidens facta est ut, cornibus adprehensis, in tergum consederit. Praeda potitus Iuppiter eam trans [[mare]] in [[Creta]]m portavit, ubi Europam stupravit. Ex quo concubitu tres clarissimi filii nati sunt. Cur ab ea una ex quinque partibus orbis nominata sit, non liquet.
Cum inter [[virgo|virgines]] comites in Phoenico litore luderet Europa, [[Zeus]]/Iuppiter eam conspexit ac statim [[pulchritudo|pulchritudine]] formae exarsit. Tum, ne a [[Iuno]]ne/[[Hera]] [[uxor]]e vel a quoquam alio agnosceretur, in [[taurus|tauri]] [[albus|albi]] [[species|speciem]] auratis [[cornu|cornibus]] sese transfiguravit et gregi [[regio]] sese immiscuit: sic ad virgines accessit. Europa primo timida, mox forma et blanditiis tauri placata, ita confidens facta est ut, cornibus adprehensis, in tergum consederit. Praeda potitus Iuppiter eam trans [[mare]] in [[Creta]]m portavit, ubi Europam stupravit. Ex quo concubitu tres clarissimi filii nati sunt. Cur ab ea una ex quinque partibus orbis nominata sit, non liquet.


Europa rapta, iussu [[pater|patris]] quattuor [[frater|fratres]] eam per orbem frustra quaesiverunt et nova regna condiderunt: [[Cadmus]], qui [[Thebae (Graecia)|Thebas]] condidit; Cilix, qui nomen suum [[Cilicia]]e dedit; Phoenix, a quo Punici et [[Phoenices]] dicti; [[Phineus]], qui rex in [[Thracia]] factus est.
Europa rapta, iussu [[pater|patris]] quattuor [[frater|fratres]] eam per orbem frustra quaesiverunt et nova regna condiderunt: Cadmus, qui Thebas condidit; Cilix, qui nomen suum [[Cilicia]]e dedit; Phoenix, a quo Punici et [[Phoenices]] dicti; [[Phineus]], qui rex in [[Thracia]] factus est.


===Sententia===
=== Sententia ===
Sententia Unionis Europaeae est ''In varietate concordia''.
Sententia Unionis Europaeae est ''In varietate concordia''.


{{NexInt}}
{{NexInt}}
{{div col|2}}
{{div col|2}}
* [[Agentia Spatii Europaea]]
* [[Academia Scientiarum et Artium Europaea]]
* [[Academia Scientiarum et Artium Europaea]]
* [[Bibliotheca Europaea]]
* [[Bibliotheca Europaea]]
* [[Brexit]]
* [[CERN]]
* [[CERN]]
* [[Collegium Europaeum]]
* [[Collegium Europaeum]]
* [[Consociatio ex pacto Atlantico Septentrionali]]
* [[Consociatio ex pacto Atlantico Septentrionali]]
* [[Ducatus aërinavigationis Europaeus]]
* [[Consociatio Nationum]]
* [[Ducatus vectionis aeriae Europaeus]]
* [[Exercitus Europaeus]]
* [[Exercitus Europaeus]]
* [[Integratio Europaea]]
* [[Integratio Europaea]]
* [[Nationes Unitae]]
* [[Ordo Europaeus spatio cosmico investigando]]
* [[Praemium Caroli Magni]]
* [[Praemium Caroli Magni]]
{{div col end}}
{{div col end}}
Linea 492: Linea 434:
* Bieling, Hans-Jürgen [[2010]]. ''Die Globalisierungs- und Weltordnungspolitik der Europäischen Union''. Wiesbaden: VS-Verlag.
* Bieling, Hans-Jürgen [[2010]]. ''Die Globalisierungs- und Weltordnungspolitik der Europäischen Union''. Wiesbaden: VS-Verlag.
* Bindi, Federiga, et Irina Angelescu, edd. [[2012]]. ''The Foreign Policy of the European Union: Assessing Europe's Role in the World.'' Vasingtoniae: Brookings Institution Press. ISBN 9780815722526.
* Bindi, Federiga, et Irina Angelescu, edd. [[2012]]. ''The Foreign Policy of the European Union: Assessing Europe's Role in the World.'' Vasingtoniae: Brookings Institution Press. ISBN 9780815722526.
* Dauses, Manfred A., ed. [[2009]], 24. ed.: ''Handbuch des EU-Wirtschaftsrechts''.Monaci: Beck. ISBN 978-3-406-44100-4
* Dauses, Manfred A., ed. [[2009]]. ''Handbuch des EU-Wirtschaftsrechts,'' ed vicesima quarta. Monaci: Beck. ISBN 978-3-406-44100-4.
* Hartmann, Jürgen. [[2009]], 2. ed.: ''Das politische System der Europäischen Union. Eine Einführung''. Francofurti ad Moenium: Campus. ISBN 978-3-593-39025-3.
* Hartmann, Jürgen. [[2009]]. ''Das politische System der Europäischen Union: Eine Einführung,'' ed. secunda. Francofurti ad Moenium: Campus. ISBN 978-3-593-39025-3.
* Hubac, Camille. [[2012]]. ''L'Union européenne: des clès pour comprendre.'' Lutetiae: Argos. ISBN 9782366140002.
* Hubac, Camille. [[2012]]. ''L'Union européenne: des clès pour comprendre.'' Lutetiae: Argos. ISBN 9782366140002.
* Kaina, Viktoria. [[2009]]. ''Wir in Europa. Kollektive Identität und Demokratie in der Europäischen Union''. Wiesbaden: VS Verlag. ISBN 978-3-531-16361-1.
* Kaina, Viktoria. [[2009]]. ''Wir in Europa. Kollektive Identität und Demokratie in der Europäischen Union''. Wiesbaden: VS Verlag. ISBN 978-3-531-16361-1.
* Keiler, Stephan, et Christoph Grumböck, edd. [[2006]]. ''EuGH-Judikatur aktuell''. Vindobonae: Linde. ISBN 3-7073-0606-2
* Keiler, Stephan, et Christoph Grumböck, edd. [[2006]]. ''EuGH-Judikatur aktuell''. Vindobonae: Linde. ISBN 3-7073-0606-2
* Lambach, Philipp, et Christoph Schieble. [[2007]], 2. ed.: ''EU Concours. Leitfaden zur Europäischen Union''. Berolini: ViaEurope. ISBN 3-939938-00-9
* Lambach, Philipp, et Christoph Schieble. [[2007]]. ''EU Concours. Leitfaden zur Europäischen Union,'' ed. secunda. Berolini: ViaEurope. ISBN 3-939938-00-9.
* Lehberger, Carolin, et Luitpold Rampeltshammer, edd. [[2012]]. ''Einfluss der Europäischen Union auf die Gestaltung der Arbeitswelt.'' Saarbrücken: Universaar. ISBN 9783862230655.
* Lehberger, Carolin, et Luitpold Rampeltshammer, edd. [[2012]]. ''Einfluss der Europäischen Union auf die Gestaltung der Arbeitswelt.'' Saarbrücken: Universaar. ISBN 9783862230655.
* Morganti, Adolfo, ed. [[2012]]. ''Europa: il ritorno dei piccoli stati : autonomie, piccole patrie, processi di sussidiarietà.'' Rimini: Il cerchio. ISBN 9788884743336.
* Morganti, Adolfo, ed. [[2012]]. ''Europa: il ritorno dei piccoli stati: autonomie, piccole patrie, processi di sussidiarietà.'' Rimini: Il cerchio. ISBN 9788884743336.
* Neyer, Jürgen. [[2012]]. ''The Justification of Europe: A Political Theory of Supranational Integration.'' Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 9780199641246.
* Neyer, Jürgen. [[2012]]. ''The Justification of Europe: A Political Theory of Supranational Integration.'' Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 9780199641246.
* Tausch, Arno. [[2011]]. ''Globalisierung und die Zukunft der Eu-2020-Strategie (Globalization and the Future of the EU-2020 Strategy)''. In interrete apud SSRN: [http://ssrn.com/abstract=1998081 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1998081]
* Tausch, Arno. [[2011]]. ''Globalisierung und die Zukunft der Eu-2020-Strategie (Globalization and the Future of the EU-2020 Strategy)''. In interrete apud SSRN: [http://ssrn.com/abstract=1998081 Abstractum.] Etiam [http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1998081 DOI.]
* Thiele, Alexander. [[2006]], 5. ed.: ''Grundriss Europarecht''. Altenberge: Niederle Media. ISBN 3-9806932-2-8
* Thiele, Alexander. [[2006]]. ''Grundriss Europarecht,'' ed. quinta. Altenbergae: Niederle Media. ISBN 3-9806932-2-8.
* Tömmel, Ingeborg. [[2008]], 3. ed.: ''Das politische System der EU''. Monaci: Oldenbourg. ISBN 978-3-486-58547-6.
* Tömmel, Ingeborg. [[2008]]. ''Das politische System der EU,'' ed. tertia. Monaci: Oldenbourg. ISBN 978-3-486-58547-6.
* Weidenfeld, Werner, et Wolfgang Wessels, edd. [[2006]], 9. ed.: ''Europa von A bis Z'' (Schriftenreihe der BPB. Vol. 393). Bonnae: Bundeszentrale für politische Bildung. ISBN 3-89331-475-X
* Weidenfeld, Werner, et Wolfgang Wessels, edd. [[2006]]. ''Europa von A bis Z,'' ed. nona. Schriftenreihe der BPB, vol. 393. Bonnae: Bundeszentrale für politische Bildung. ISBN 3-89331-475-X.
* Wessels, Wolfgang. [[2008]]. ''Das politische System der Europäischen Union''. Aquis Mattiacis. ISBN 3-8100-4065-7.
* Wessels, Wolfgang. [[2008]]. ''Das politische System der Europäischen Union''. Aquis Mattiacis. ISBN 3-8100-4065-7.
* Zimmermann, Hubert, et Andreas Dür, edd. [[2012]]. ''Key Controversies in European Integration.'' Novi Eboraci: Palgrave Macmillan. ISBN 9781137006158.
* Zimmermann, Hubert, et Andreas Dür, edd. [[2012]]. ''Key Controversies in European Integration.'' Novi Eboraci: Palgrave Macmillan. ISBN 9781137006158.


== Nexus externi ==
== Nexus externi ==
Linea 512: Linea 454:
{{CommuniaCat|European Union|Unionem Europaeam}}
{{CommuniaCat|European Union|Unionem Europaeam}}
* [http://europa.eu/ Situs interretialis Unionis Europaeae proprius.]
* [http://europa.eu/ Situs interretialis Unionis Europaeae proprius.]
* [http://archiv.jura.uni-saarland.de/projekte/Bibliothek/text.php?id=16 Joannes Paulus Bauer DE IURIBUS FUNDAMENTALIBUS EUROPAEIS,] archiv.jura.uni-saarland.de
* [https://web.archive.org/web/20180625102116/http://archiv.jura.uni-saarland.de/projekte/Bibliothek/text.php?id=16 Joannes Paulus Bauer DE IURIBUS FUNDAMENTALIBUS EUROPAEIS,] archiv.jura.uni-saarland.de
* [http://www2.cs.upb.de/extern/fb/2/Kyb.Paed/TKKK/EUR/EUROMAP/HISTORIA%20EU.htm De evolutione historica Unionis Europaeae,] Universität Paderborn
* [http://www2.cs.upb.de/extern/fb/2/Kyb.Paed/TKKK/EUR/EUROMAP/HISTORIA%20EU.htm De evolutione historica Unionis Europaeae,] Universität Paderborn


{{De Unione Europaea}}
{{De Unione Europaea}}
{{Integratio Europaea}}
{{1000 paginae}}
{{1000 paginae}}
{{Myrias|Societas}}
{{Myrias|Societas}}
{{FA stella}}
[[Categoria:Unio Europaea|!]]

[[Categoria:Integratio Europaea]]
[[Categoria:Praemium Nobelianum Pacis]]
[[Categoria:Praemium Nobelianum Pacis]]
[[Categoria:Unio Europaea|!]]

Redactio novissime (die 27 Decembris 2023, hora 23:46) facta

Wikidata Unio Europaea
Res apud Vicidata repertae:
Unio Europaea: vexillum
Unio Europaea: vexillum

Unio Europaea est consociatio plurimarum Europae civitatum sui iuris, quae in rebus civilibus, oeconomicis, et iudicialibus de democratia et iuribus humanis ad bellum prohibendum collaborant, sed ex Consilio Europae distingui debet, quamquam omnis Unionis Europaeae civitas socius Consilii Europae est. Sedem Bruxellis, Argentorati, et Luxemburgi habet. Incolarum circiter 450 milliones sunt. Linguarum publicarum unionis viginti quattuor numerantur.

Historia[recensere | fontem recensere]

Europa post secundum bellum mundanum prostrata et diruta iacebat. Erant tamen, qui reconciliationem inter civitates Europaeas instituere vellent, ut bella nova prohiberentur. Inter quos Robertus Schuman, minister a rebus exteris Francicus, communem carbonis et chalybis administrationem proposuit, quae opes nempe ad bellum gerendum necessariae sunt. Anno 1951 sex civitatesBelgica, Francia, Italia, Luxemburgum, Nederlandia, Germania OccidentalisLutetiae Communitatem Europaeam carbonis chalybisque creaverunt.

Anno 1957 ab iisdem civitatibus Foederibus Romae ictis pangendis Communitas oeconomica Europaea (CEE) et Communitas Europaea energiae atomicae (CEEA sive Euratom) institutae sunt. Natus est communis mercatus Europaeus, ut appellabatur, quo liber commeatus mercium, operas navandi, capitalis et hominum effici posset.

Anno 1960 Consociatio Europaea liberi commercii (Anglice EFTA, Francogallice AELE) creata est, qua civitates Europaeae, quae extra communitatem oeconomicam erant, in rebus oeconomicis aggregarentur. Anno 1968 unio telonaria instituta est: intra communitatem oeconomicam Europaeam omnia vectigalia sublatae sunt. Anno 1979 Parlamentum Europaeum primum directe a civibus electum est. Praeterea Systema monetarium Europaeum (SME) institutum est, quo commutatio monetarum sive pretium nummorum in Europa stabile factum est. Anno 1986 Actus unicus Europaeus (Anglice SEA, Francogallice AUE, Theodisce EEA) ictus est. Quo progressus usque ad mercatum unicum, qui die 1 Ianuarii anno 1993 efficeretur, definiti sunt.

Post excidium veli ferrei anno 1989 amplificatio ad orientem unionis fuit potis. - (Murus Berolinensis)

Cum velum ferreum anno 1989 ccidisset, spes maioris Europae liberae crevit; die 3 Octobris anno 1990 duae Germaniae civitates iterum coniunctae sunt; dictatura communistica superata civitates Europae mediae et orientalis democratiam introduxerunt.

Anno 1992 Foedere Traiecti Mosae icto ex Communitate Oeconomica Europaea Communitas Europaea facta et tecto communi trium communitatum Unio Europaea (UE) creata est, cui non solum in rebus oeconomicis, sed etiam in multis aliis rebus politicis auctoritas competit (inter graviora sunt Unio monetaria ac oeconomica Europaea et moneta communis, cooperatio securitati fovendae, nova consilia communia sicut rerum externarum et communis securitatis, civitas Europaea).

Anno 1997 Foedere Amstelodami icto instituta Unionis Europaeae novis necessitatibus accommodata sunt.

Anno 1999 moneta communis nomine Euro ab undecim civitatibus Unionis Europaeae adoptata est (usque ad annum 2013 aliae quattuor sequentur). Initio non erant nummi vel chartae argentariae, sed tantum in negotiis nummis carentibus adhibebatur.

Anno 2001 Foedere Nicaeensi rationes definitiae sunt, quibus sociae futurae accipiendae et quomodo institutiones mutandae essent. Praeterea de securitate corroboranda, de defensione communi ac de iuridica cooperatione in re poenali actum est.

Anno 2002, nummi et chartae argentariae euronis introductae sunt.

Die 13 Decembris anno 2007 Foedus Olisiponense ictum est (die 1 Decembris anno 2009 ratum est), quod foedus de Unione Europaea (antea Foedus Traiecti Mosae dictum) et foedus communitati Europaeae condendae renovavit. Praeterea foedus Euratom commutatum est. Gravissimas res constitutionis anno 2004 conscriptae, postea autem a civibus Franciae et Nederlandiae plebiscito reiectae hoc foedere amplectuntur.

Die 12 Octobris 2012, Unio Europaea Praemio Nobeliano Pacis laureata est.

Geographia[recensere | fontem recensere]

Ad clima unionis litora 65 993 chiliometrorum plurimum pertinent: litus in Cypro.
Rupes Alba in Alpibus sita est summus unionis mons.

Sociae civitates Unionis Europaeae aream 4 234 564 chiliometrorum quadratorum amplectuntur. Summus unionis mons est Rupes Alba altitudinis 4810 metrorum in Alpibus sita. Locus maxime depressus est Zuidplaspolder in Nederlandia 7 metra sub maris aequore situs. Litora 65 993 chiliometrorum ad regiones, clima, res oeconomicas maxime pertinent.

Una cum externis Franciae praefecturis et territoriis, quae extra continentem Europaeam collocata sunt, sed ad Unionem Europaeam pertinent, Unio Europaea plurima climatum genera comprehendit, a climate polari (in Europa septentrionali) usque ad clima tropicale (Guiana Francica), qua re medium meteorologicum totius Unionis inane est. Maxima incolarum pars in regionibus climatis oceanici sive temperati (Europa Septentrio-Occidentalis et Media), mediterranei (Europa Meridiana) vel continentalis, calidis aestatibus tamen, (Balcania septentrionalis et Europa Media habitat.

Maxima incolarum Unionis Europaeae pars in urbibus vivit (circiter 75 %numerus crescit, ut coniciatur anno 2020 circiter 90 % incolarum in sive prope urbes victuros esse). Urbes per totam unionem diffusae sunt, quamvis magnus numerus earum in et circa civitates Benelux sitae sint.

Civitates ad Unionem pertinentes[recensere | fontem recensere]

Sociae conditores[recensere | fontem recensere]

Origo hodiernae Unionis Europaeae fuerunt communitates Europaeae annis 1951 et 1957 conditae (Communitas Europaea carbonis chalybisque, Communitas oeconomica Europaea et Communitas Europaea energiae atomicae). Sociae erant civitates Belgica, Francia, Italia, Luxemburgum, Nederlandia et Res publica foederata Germaniae.

Incrementum[recensere | fontem recensere]

Evolutio Unionis Europaeae 1952–2020

Unio Europaea, a sex civitatibus condita, usque ad hunc diem in communitatem viginti septem civitatum crevit. Civitates, quae sociae factae sunt, partem maiestatis suar relinquere debebant, ut in unionem acciperentur.[1]

Civitas Unionem Europaeam intratura Criteriis Hafniensibus, quae anno 1993 Hafniae constituta sunt, respondere debet. Democratiam stabilem, quae iura humana, legesque tutetur, requirit; praeterea, ut oeconomia mercatus liberi contentioni oeconomicae in Unione Europaea par sit et regulae muniaque communitatis, legibus Unionis Europaeae inclusis, observentur. Num civitas criteriis respondeat, Consilium Europaeum decernit.[2]

Die 1 Maii 2004 Unio Europaea maxime amplificata est, cum Estonia, Lettonia, Lituania, Polonia, Cechia, Slovacia, Slovenia, Hungaria, atque Graeca Cypri pars et Melitta ad unionem adiunctae essent. Hoc modo pristinus limes inter civitates occidentales orientalesque demum superatus est.

Croatia die 1 Iulii anno 2013 civitas socia vicesima septima facta est suffragio civium suorum de societate die 22 Ianuarii anno 2012 in favorem reddito.

Sunt octo civitates candidatae: Albania, Bosnia et Herzegovina, Macedonia Septentrionalis, Moldavia, Mons Niger, Serbia, Turcia, Ucraina. Aliae (sicut Bosnia vel Kosovia) inter candidatas futuras numerantur.

Quattuor civitates, quae Consociationem Europaeam liberi commercii (EFTA) efficiunt (quae non sunt sociae Unionis Europaeae) partim normas unionis susceperunt: Islandia, Lichtenstenum, et Norvegia, quae ad communem mercatum pertinent (Spatium oeconomicum Europaeum), et Confoederatio Helvetica, quae multis foederibus bilateralibus cum Unione Europaea coniuncta est. Parvae civitates Europaeae, Andorra, Monoecus, Sanctus Marinus, et Civitas Vaticana, eurone utuntur, aliisque modis cum unione cooperantur.

Decessio[recensere | fontem recensere]

Adhuc sola civitas socia, quae Unionem reliquit, est Britanniarum Regnum (die 31 Ianuarii 2020 - vide paginam Brexitus). Nihilominus Groenlandia (provincia autonoma Daniae) anno 1985 etiam se recepit,[3] sicut collectivitas transmarina Francica Insulae Sancti Bartholomaei anno 2012.[4] Algerium quoque, quia pars Franciae et non eius colonia habitum erat, pars communitatum Europaearum fuerat et anno 1962, cum libertatem a Francia acceperit, ab illis communitatibus secessit.[5] In foedere Olisipone icto nunc regulae provisae sunt, quas oportet sequi, si civitas socia Unionem relinquere desiderat.[6]

Civitates sociae[recensere | fontem recensere]

FinniaSueciaEstoniaLettoniaLituaniaPoloniaSlovaciaHungariaRomaniaBulgariaGraeciaCyprusCechiaAustriaSloveniaItaliaMelitaLusitaniaHispaniaFranciaGermaniaLuxemburgumBelgicaNederlandiaDaniaHibernia
Tabula geographica civitatum sociarum Unionis Europaeae

Sequentes viginti septem civitates sunt sociae Unionis Europaeae:

Ins. Vex. Nomen Numerus
incolarum
Area Accessio Caput
Vexillum Austriae Austria 9 104 772 83 855 1995-01-01 Vindobona
Vexillum Belgiae Belgica 11 697 557 30 528 Fundator Bruxellae
Vexillum Bulgariae Bulgaria 6 447 710 110 994 2007-01-01 Serdica
Vexillum Cechiae Cechia 10 873 553 78 866 2004-05-01 Praga
Vexillum Croatiae Croatia 3 871 833 56 594 2013-07-01 Zagrabia
Vexillum Cypri Cyprus 865 900 9 251 2004-05-01 Nicosia
Vexillum Daniae Dania 5 932 654 43 094 1973-01-01 Hafnia
Vexillum Estoniae Estonia 1 365 884 45 227 2004-05-01 Tallinna
Vexillum Finniae Finnia 5 559 521 338 424 1995-01-01 Helsingia
Vexillum Franciae Francia 68 042 591 674 843 Fundator Lutetia
Vexillum Germaniae Germania 83 358 845 357 021 Fundator Berolinum
Vexillum Graeciae Graecia 10 482 487 131 990 1981-01-01 Athenae
Vexillum Hiberniae Hibernia 5 281 600 70 273 1973-01-01 Eblana
Vexillum Hispaniae Hispania 48 345 883 504 030 1986-01-01 Matritum
Vexillum Hungariae Hungaria 9 604 980 93 030 2004-05-01 Budapestinum
Vexillum Italiae Italia 58 815 463 301 338 Fundator Roma
Vexillum Lettoniae Lettonia 1 842 226 64 589 2004-05-01 Riga
Vexillum Lituaniae Lituania 2 867 725 65 200 2004-05-01 Vilna
Vexillum Portugalli Lusitania 10 467 366 92 225 1986-01-01 Olisipo
Vexillum Luxemburgi Luxemburgum 660 809 2 586 Fundator Luxemburgum
Vexillum Melitae Melita 519 562 316 2004-05-01 Valletta
Vexillum Nederlandiae Nederlandia 17 935 000 41 543 Fundator Amstelodamum
Vexillum Poloniae Polonia 37 766 327 312 685 2004-05-01 Varsovia
Vexillum Romaniae Romania 19 038 098 238 391 2007-01-01 Bucaresta
Vexillum Slovaciae Slovacia 5 460 185 49 035 2004-05-01 Posonium
Vexillum Sloveniae Slovenia 2 116 972 20 273 2004-05-01 Aemona
Vexillum Sueciae Suecia 10 540 886 449 964 1995-01-01 Holmia

Foedera[recensere | fontem recensere]

Ius Europaeum[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Index actuum legiferorum Unionis Europaeae.

Historia Iuris Europaei[recensere | fontem recensere]

Ius Europaeum gradatim ab anno 1992 crescebat. Tum Foedere Mosae Traiecti icto Columnae Unionis Europaeae ex primo Communitatibus Europaeis, secundo Communibus consiliis exterorum ac securitatis, tertio Cooperatione publica iuridicaque in rebus criminalibus constitutae sunt. Ab Foedere Amstelodami icto anno 1999 de spatio libertatis, securitatis, iustitiae Unionis Europaeae dicitur. Ius civium Unionis ubique in unione commeandi, manendi et laborandi in foederibus constitutum et in directivo 2004/38[7] perfectum est. Leges unionis imprimis fiunt edictis (quae eo ipso et civitates et cives obstringunt) et directivis (quae civitatibus fines necessarios proponent sed eis optionem instrumentorum concedunt).[8]

Status hodiernus[recensere | fontem recensere]

Potestates iuris Europaei supra nationes Unionis Europaeae multiplices sunt:

  • Consilium Unionis Europaeae sententia plurium consentit, ut potestas nationum singularium sodalium contradicendi contrahatur.
  • Parlamento Europaeo supranationali ius participandi legislativum et plenum est, ne sodalium nationum rectiones contra Parlamentum Europaeum ius ponant.
  • Quaedam res executivae primum Commissioni Europaeae attributae sunt, quod independentiam versus sodales nationes ostendit.
  • Iuri Europaeo potestas valde obstricta est: regulationes ius directum sodalium nationum, directiva nationibus sodalibus se directiva haec in ius nationale convertere obligant.

Edictum generale de protectione datorum[recensere | fontem recensere]

A die 25 mensis Maii 2018 valet edictum (2016/679) generale de protectione datorum, quod existimatur regula protectionis personarum physicarum ad datorum privatorum tractationes motuumque liberorum attinens. Regulae leges undecentum cives recognitionem datorum privatorum suorum recuperari atque simplicius circumiecta iuridicialia fori internationalis reddi petunt, quo fit, ut quicumque sit collectionem datorum apertandus?, basem iuridicialem propositumque gerendus, tempus collectionis nominandus, de transmissione eius foras Unionis Europaeae nuntiandus.

Instituta[recensere | fontem recensere]

Praeses Consilii Europaei Carolus Michel

Septem instituta unionis ex articulo XIII Foederis de Unione Europaea constituta sunt:

Consilium Europaeum[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Consilium Europaeum.

Consilium Europaeum est summum Unionis Europaeae corpus, quod ex 27 ducibus (sive gubernationis sive civitatis) civitatum sociarum nionis una cum praesidibus Consilii Europaei (nunc Carolus Michel) et Commissionis (nunc Ursula de Leyen) constat.

Comissio Europaea[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Commissio Europaea.

Commissio Europaea est rectio Unionis. Sedes eius est Bruxellis. Ursula de Leyen munere praesidis fungitur.

Consilium Unionis Europaeae[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Consilium Unionis Europaeae.

Una cum Parlamento Europaeo Consilium Unionis Europaeae, sive Consilium ministrorum est pars potestatis legiferae unionis.

Parlamentum Europaeum[recensere | fontem recensere]

Parlamentum Europaeum Bruxellensis
A die 18 Ianuarii 2022 Roberta Metsola Parlamenti Europaei praeses est
Si plus cognoscere vis, vide etiam Parlamentum Europaeum.

Parlamentum Europaeum, vel senatus Europaeus, est parlamentum unionis, cui 705 legati sunt, quos cives Europaei suffragio universali eligunt. Una cum Consilio Unionis Europaeae Parlamentum Europaeum legiferam unionis potestatem efficit. Cum in Consilio Unionis Europaeae sint delegati gubernationum, legati parlamentarii cives Europaeos repraesentant, qui eos elegerunt. Roberta Metsola munere praesidis nunc fungitur.

Argentaria primaria Europaea[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Argentaria primaria Europaea.

Argentaria primaria Europaea, cuius sedes est Francofurti ad Moenum, est summa seu media argentaria civitatum, quae euronem monetam publicam introduxerunt. Una cum mediis civitatum sociarum unionis argentariis systema format argentariarum Europaearum mediarum. Politicam monetarium harum civitatum administrat et imprimis stabilitatem pretiorum conservare studet. His diebus Christina Lagarde munere praesidis fungitur. Condita est argentaria anno 1998 e Foedere Amstelodami icto.

Curia Unionis Europaeae[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Curia Unionis Europaeae.

Curia Unionis Europaeae est iudicium Unionis Europaea anno 1952 Luxemburgi creatum, quod omnes res forenses comprehendit. Curiae est praestare, ut leges secundum interpretationes ac praecepta foederum observentur, et ius Europaeum a curiis gentiliciis rogata interpretatur. Discernenda est ab Iudicio Europaeo pro Iuribus Humanis.

Curia Rationum[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Curia Rationum.

Curia Rationum anno 1975 Luxemburgi creata quotannis de usu pecuniae Unionis referre debet. Si res dubiae vel etiam fraudulosae inveniuntur, officio fraudibus prohibendis nomine OLAF traduntur.

Alia instituta magni momenti[recensere | fontem recensere]

  • Ministerium Europaeum a rebus exteris, mandatum in foedere Olisipone icto (cum legata superior a rebus exteris et de securitate die 1 Decembris 2009 nominata sit) ac rite conditum die 1 Decembris 2010 quod operarios accepit a commissione consilioque die 1 Ianuarii 2011
  • Consilium regionum(en) anno 1992 creatum, cuius sedes est Bruxellis, regiones ac communia in Unione Europaea sita repraesentat.
  • Consilium Europaeum oeconomicum et sociale(en) ab anno 1957 exstat. Ut Consilium oeconomicum et sociale Francicum, quod exemplar fuit, "cives informatos" repraesentare debeat; 344 sodalium eius tertia pars sunt moderatores societatum, tertia pars syndicatus repraesentant, reliqui ceteros greges sive quaestiones societatem attingentes (sicut agriculturam, naturae protectionem et alia).
  • Mediator civium Europaeus(en), cuius sedes est Argentorati, ab anno 1992 omnes querelas de vitiis administrationis ac institutorum Unionis Europaeae examinat.
  • Protector datorum Europaeus(en) est magistratus a politicis independens Unionis Europaeae, cuius sedes est Bruxellis.
  • Argentaria Europaea pecuniae collocandae(en), cuius sedes est Luxemburgi, anno 1958 creata est. Etiam argentaria a politicis independens est; civitates socias et societates pecuniis dandis adiuvat in operibus, quae Europae utilia sunt sicut in viis construendis aut natura protegenda.
  • Unioni Europaeae nunc etiam est officium nomine INTCEN[9], quod est nucleus officii secreti, cuius sedes est Bruxellis.
  • Edicto anni 2017 Cognitura publica Europaea condita est et ab anno 2021 delicta patrimonium Unionis laedentia persequetur. Illius sedes Luxemburgi est.

Foedera et rei publicae status[recensere | fontem recensere]

Subsignatus
Ingressum in vis
Foedus
1948
1948
Foedus Bruxellis ictum
1951
1952
Foedus Parisiis ictum
1954
1955
Pax Parisiensis
1957
1958
Foedera Romae icta
1965
1967
Foedus institutis exsecutivis confundendis
1975
N/A
Decisio Consilii Europaei
1985
1985
Foedus Schengis ictum
1986
1987
Actus unicus Europaeus
1992
1993
Foedus Traiecti Mosae ictum
1997
1999
Foedus Amstelodami ictum
2001
2003
Foedus Nicaeae ictum
2007
2009
Foedus Olisipone ictum
                         
Columnae Unionis Europaeae:  
Communitates Europaeae:  
Communitas Europaea energiae atomicae (Euratom)
Communitas Europaea carbonis chalybisque (CECC) Foedus exspiravit anno 2002 Unio Europaea (UE)
    Communitas oeconomica Europaea (COE)
        Normae Schengenses   Communitas Europaea (CE)
    TREVI Iustitia resque internae (IRI)  
  Cooperatio publica iuridicaque in rebus criminalibus (CPIRC)
          Cooperatio politica Europaea (CPE) Communia consilia exterorum ac securitatis (CCES)
Unio Occidentalis (UO) Unio Europaea Occidentalis (UEO)    
Foedus anno 2011 exspiravit  
                       

Linguae[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Publicae Unionis Europaeae linguae.

Linguae publicae Unionis Europaeae sunt viginti quattuor: linguae Anglica, Bohemica vel Cechica, Bulgarica, Croatica, Dacoromanica, Danica, Estonica, Finnica, Francogallica, Graeca, Hibernica, Hispanica, Hungarica, Italica, Lettonica, Lithuanica, Lusitana, Melitensis, Nederlandica, Polonica, Slovaca, Slovena, Suecica, Theodisca. Lingua Latina autem inter linguas publicas non est.

Signa[recensere | fontem recensere]

Vexillum[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Vexillum Europae.
Vexillum Europae

Vexillum Europae est vexillum Unionis Europaeae ac Consilii Europae ab anno 1955. In usum Unionis Europae confirmatum est anno 1986. A colore caeruleo caelum, dum a duodecim stellis aureis harmonia repraesentatur.

Hymnus[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Hymnus Europae.

Hymnus Europae est hymnus Unionis Europaeae et Consilii Europae. Musica hymni est pars ex ultimo motu symphoniae nonae Ludovici van Beethoven. Dum huic symphoniae verba Friderici Schiller sunt ("Freude, schöner Götterfunken"), hymno Europaeo verba non sunt.

Anno 2003 Petrus Roland et Petrus Diem textum Latinum proposuerunt:

Est Europa nunc unita
et unita maneat;
una in diversitate
pacem mundi augeat.

Semper regant in Europa
fides et iustitia
et libertas populorum
in maiore patria.

Cives, floreat Europa,
opus magnum vocat vos.
Stellae signa sunt in caelo
aurum|aureae, quae iungant nos.


Pro litteris tuis, quas Idibus Ianuariis accepi, tibi gratias ago. Magno cum studio hymnum Europae lingua Latina scriptum, legi. Mihi non est ingenium canendi, sed inceptum tuum mihi maxime placet. Spero consilia tua hymni Europae commendandi lingua Latina prospere eventura esse. Vale!

—Litterae a praeside Consilii Europaei Hermanus Van Rompuy anno 2010 missae.[10]

Dies Europae[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Dies Europae.
Dies Europae Varsoviae, Polonia. Anno 2004 decem civitates Unionem Europaeam ingressae sunt, quarum tres olim res publicae Sovieticae et quinque rite sui iuris sed etiam sub dominio Unionis Sovieticae fuerunt.

Die 9 Maii quotannis est commemoratio propositionis Roberti Schuman anno 1950 factae.

Europa mythologica[recensere | fontem recensere]

Si plus cognoscere vis, vide etiam Europa (mythologia).
Europa et Zeus videntur in Nova et accurata totius Europæ descriptione, quae educta est a Fredericus de Wit anno 1700.

Europa in mythologia Graeca fuit filia Agenoris, Phoenicum regis, et Telephassae (vel secundum alios Argiopes), soror autem Cadmi, Thebarum conditoris. Ex Iove tres filios genuit, Minoen, Rhadamanthum, Sarpedonem.

Cum inter virgines comites in Phoenico litore luderet Europa, Zeus/Iuppiter eam conspexit ac statim pulchritudine formae exarsit. Tum, ne a Iunone/Hera uxore vel a quoquam alio agnosceretur, in tauri albi speciem auratis cornibus sese transfiguravit et gregi regio sese immiscuit: sic ad virgines accessit. Europa primo timida, mox forma et blanditiis tauri placata, ita confidens facta est ut, cornibus adprehensis, in tergum consederit. Praeda potitus Iuppiter eam trans mare in Cretam portavit, ubi Europam stupravit. Ex quo concubitu tres clarissimi filii nati sunt. Cur ab ea una ex quinque partibus orbis nominata sit, non liquet.

Europa rapta, iussu patris quattuor fratres eam per orbem frustra quaesiverunt et nova regna condiderunt: Cadmus, qui Thebas condidit; Cilix, qui nomen suum Ciliciae dedit; Phoenix, a quo Punici et Phoenices dicti; Phineus, qui rex in Thracia factus est.

Sententia[recensere | fontem recensere]

Sententia Unionis Europaeae est In varietate concordia.

Nexus interni

Notae[recensere | fontem recensere]

Porta Unionis
Europaeae

Bibliographia[recensere | fontem recensere]

  • Archer, Clive. 2008. The European Union. Londinii et Novi Eboraci: Routledge. ISBN 9780415370127.
  • Bieling, Hans-Jürgen 2010. Die Globalisierungs- und Weltordnungspolitik der Europäischen Union. Wiesbaden: VS-Verlag.
  • Bindi, Federiga, et Irina Angelescu, edd. 2012. The Foreign Policy of the European Union: Assessing Europe's Role in the World. Vasingtoniae: Brookings Institution Press. ISBN 9780815722526.
  • Dauses, Manfred A., ed. 2009. Handbuch des EU-Wirtschaftsrechts, ed vicesima quarta. Monaci: Beck. ISBN 978-3-406-44100-4.
  • Hartmann, Jürgen. 2009. Das politische System der Europäischen Union: Eine Einführung, ed. secunda. Francofurti ad Moenium: Campus. ISBN 978-3-593-39025-3.
  • Hubac, Camille. 2012. L'Union européenne: des clès pour comprendre. Lutetiae: Argos. ISBN 9782366140002.
  • Kaina, Viktoria. 2009. Wir in Europa. Kollektive Identität und Demokratie in der Europäischen Union. Wiesbaden: VS Verlag. ISBN 978-3-531-16361-1.
  • Keiler, Stephan, et Christoph Grumböck, edd. 2006. EuGH-Judikatur aktuell. Vindobonae: Linde. ISBN 3-7073-0606-2
  • Lambach, Philipp, et Christoph Schieble. 2007. EU Concours. Leitfaden zur Europäischen Union, ed. secunda. Berolini: ViaEurope. ISBN 3-939938-00-9.
  • Lehberger, Carolin, et Luitpold Rampeltshammer, edd. 2012. Einfluss der Europäischen Union auf die Gestaltung der Arbeitswelt. Saarbrücken: Universaar. ISBN 9783862230655.
  • Morganti, Adolfo, ed. 2012. Europa: il ritorno dei piccoli stati: autonomie, piccole patrie, processi di sussidiarietà. Rimini: Il cerchio. ISBN 9788884743336.
  • Neyer, Jürgen. 2012. The Justification of Europe: A Political Theory of Supranational Integration. Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 9780199641246.
  • Tausch, Arno. 2011. Globalisierung und die Zukunft der Eu-2020-Strategie (Globalization and the Future of the EU-2020 Strategy). In interrete apud SSRN: Abstractum. Etiam DOI.
  • Thiele, Alexander. 2006. Grundriss Europarecht, ed. quinta. Altenbergae: Niederle Media. ISBN 3-9806932-2-8.
  • Tömmel, Ingeborg. 2008. Das politische System der EU, ed. tertia. Monaci: Oldenbourg. ISBN 978-3-486-58547-6.
  • Weidenfeld, Werner, et Wolfgang Wessels, edd. 2006. Europa von A bis Z, ed. nona. Schriftenreihe der BPB, vol. 393. Bonnae: Bundeszentrale für politische Bildung. ISBN 3-89331-475-X.
  • Wessels, Wolfgang. 2008. Das politische System der Europäischen Union. Aquis Mattiacis. ISBN 3-8100-4065-7.
  • Zimmermann, Hubert, et Andreas Dür, edd. 2012. Key Controversies in European Integration. Novi Eboraci: Palgrave Macmillan. ISBN 9781137006158.

Nexus externi[recensere | fontem recensere]

Lege Συνωμοσία τῆς Εὐρωπαϊκής ("Unio Europaea") apud Vicipaediam lingua Graeca antiqua scriptam
Vicimedia Communia plura habent quae ad Unionem Europaeam spectant.