Quantum redactiones paginae "Mediolanum" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
bibl
Imago Milano_collage.jpg deleta est ex Communibus ab Krd. Ille hanc rationem dedit: No license since 25 May 2023
 
(17 intermediate revisions by 13 users not shown)
Linea 1: Linea 1:
{{pro pagina discretiva vide|Mediolanum (discretiva)}}
{{pro pagina discretiva vide|Mediolanum (discretiva)}}
{{Capsa urbis Vicidata}}
{{Municipium Italiae
|NomenLatinum= Mediolanum
|NominaLatinaAlia=Mediolanium, Mediolana civitas, Mediolania civitas, Mediolanum Insubrum, Medyolanum, Milanum; olim fortasse: Eridanium
|GenetivusNominis= Mediolani
|NomenItalianum=Milano
|NomenLinguaLoci=Milán
|LinguaLoci=Dialectus mediolanensis
|Insigne= CoA Città di Milano.svg
|Vexillum= Flag of Milan.svg
|SiglaRegionis=LOM
|SiglaProvinciae=MI
|Imago = Milano collage.jpg
|InscriptioImaginis=
|GradusLatitudinis=45
|MinutaLatitudinis=28
|SecundaLatitudinis=0
|GradusLongitudinis=9
|MinutaLongitudinis=10
|SecundaLongitudinis=0
|Altitudo=120
|Area=182
|NumerusIncolarum=1.324.169<ref>[http://www.tuttitalia.it/lombardia/18-milano/ www.tuttitalia.it]</ref>
|DiesCensusIncolarum=2015
|SpissitudoIncolarum=6.988
|Vici=Vide [[#Fractiones, vici et loci in municipio|Indicem]]
|MunicipiaProxima= ''Assago, Arese, Baranzate, Bresso, Bollate, Buccinasco, Cesano Boscone, Cologno Monzese, Corsico, Cormano, Cusago, Novate Milanese, Opera, Pero, Peschiera Borromeo, Rho, Rozzano, San Donato Milanese, Segrate, Sesto San Giovanni, Settimo Milanese, Trezzano sul Naviglio, Vimodrone''
|NumerusCursualis=20100 (generaliter),<br /> alioquin ab 20121<br /> ad 20162
|PraefixumTelephonicum=02
|ISTAT=015146
|NumerusTributarius=F205
|NomenIncolarum=Mediolanenses, Ambrosiani, Medyolanenses
|Patronus=[[Sanctus Ambrosius]]
|DiesSollemnis=[[7 Decembris]]
|PaginaInterretialis=http://www.comune.milano.it/
}}
{{Citatio|O Mediolanum, quod etiam iusta nostrum vulgare recte vocareris Miranum a miror, quis te mirandum de mirabilli miserabille fieri cogit, quis te lanutum lanis laniatum lugere?|[[Bonvicinus de Rippa]], [[De Magnalibus Mediolani]], 8, XV}}
{{Citatio|O Mediolanum, quod etiam iusta nostrum vulgare recte vocareris Miranum a miror, quis te mirandum de mirabilli miserabille fieri cogit, quis te lanutum lanis laniatum lugere?|[[Bonvicinus de Rippa]], [[De Magnalibus Mediolani]], 8, XV}}


'''Mediolanum'''<ref name="graesse">{{Graesse}}}</ref> ([[Italiane]] ''Milano'') est [[Urbes Italiae|urbs]] [[Italia]]e, circiter {{formatnum:1324170}} [[incola]]rum, caput regionis [[Langobardia]]e et [[Urbs metropolitana Mediolanensis|urbis metropolitanae Mediolanensis]]. Urbani ''Mediolanenses''<ref name="graesse" /> vel ''Ambrosiani'' appellantur.
'''Mediolanum'''<ref name="graesse">{{Graesse}}}</ref> ([[Italiane]] ''Milano'') est [[Urbes Italiae|urbs]] [[Italia]]e, circiter {{formatnum:1398715}} [[incola]]rum, caput regionis [[Langobardia]]e et [[Urbs metropolitana Mediolanensis|urbis metropolitanae Mediolanensis]]. Urbani ''Mediolanenses''<ref name="graesse" /> vel ''Ambrosiani'' appellantur. Condita circa 590 a.C.n. a tribu [[Galli|Gallica]] Insubrum, ab [[Romani antiqui|antiquis Romanis]] anno [[222 a.C.n.|222 a.C.n.]] expugnata est.


== Naturalia ==
== Naturalia ==
Linea 47: Linea 13:


== Res oeconomicae ==
== Res oeconomicae ==
Mediolanum urbs maxima Italiae id quod ad oeconomicas res pertinet est. Nam haec urbs rebus commerciis affluens est. Hic maxima [[bursa]] Italiae est. Praeterea magna negotia sedes habent et putatur haec urbs moris vestis orbis ([[Lingua Italiana|Italiane]]: ''Moda'') una cum [[Lutetia]] caput esse quia Mediolano multae sumptuosorum [[vestis|vestum]] factorum tabernae sunt. [[Georgius Armani]], [[Etro]], [[Krizia]], [[Prada]], [[Donatella Versace|Versace]], plaeclari ex omnibus indumentorum ornamentorumque factoribus, societates suae Mediolani instituerunt.
Mediolanum urbs maxima Italiae id quod ad oeconomicas res pertinet est. Nam haec urbs rebus commerciis affluens est. Hic maxima [[bursa]] Italiae est. Praeterea magna negotia sedes habent et putatur haec urbs moris vestis orbis ([[Lingua Italiana|Italiane]]: ''Moda'') una cum [[Lutetia]] caput esse quia Mediolano multae sumptuosorum [[vestis|vestum]] factorum tabernae sunt. [[Georgius Armani]], [[Etro]], [[Krizia]], [[Prada]], [[Donatella Versace|Versace]], praeclari ex omnibus indumentorum ornamentorumque factoribus, societates suae Mediolani instituerunt.


Mediolani [[Nuntius Vesperi]] ([[Lingua Italiana|Italiane]]: ''Corriere della Sera'') primum, quod ad propagationem pertinet, ac clarum [[diarium]] [[Italia|Italicum]] editum est.
Mediolani [[Nuntius Vesperi]] ([[Lingua Italiana|Italiane]]: ''Corriere della Sera'') primum, quod ad propagationem pertinet, ac clarum [[diarium]] [[Italia|Italicum]] editum est.
Linea 100: Linea 66:
* [[1460]] [[Donatus Montorfano]] pictor
* [[1460]] [[Donatus Montorfano]] pictor
* [[1495]] [[Franciscus II Sfortia]]
* [[1495]] [[Franciscus II Sfortia]]
* [[1499]] [[Pius IV]], papa
* [[1499]] [[Pius IV]], papa
* tertio decennio sedecimi saeculi [[Iosephus Arcimboldo]], [[pictor]].
* tertio decennio sedecimi saeculi [[Iosephus Arcimboldo]], [[pictor]].
* [[1538]] [[Ioannes Paulus Lomazzo]], pictor
* [[1538]] [[Ioannes Paulus Lomazzo]], pictor
Linea 112: Linea 78:
* [[1913]] [[Ludovicus Caccia Dominioni]], [[architectus]]
* [[1913]] [[Ludovicus Caccia Dominioni]], [[architectus]]
* [[1914]] [[Albertus Lattuada]], [[moderator cinematographicus]]
* [[1914]] [[Albertus Lattuada]], [[moderator cinematographicus]]
* [[1916]] [[Dinus Risi]], [[moderator cinematographicus]]
* [[1916]] [[Dinus Risi]], [[moderator cinematographicus]]
* [[1916]] [[Eugenius Calabi]], [[mathematicus]]
* [[1916]] [[Eugenius Calabi]], [[mathematicus]]
* [[1916]] [[Ferdinandus Longoni]], praeses esperantistarum Catholicorum
* [[1933]] [[Danilus Mainardi]], [[zoologia]]e et ethologiae peritus
* [[1933]] [[Danilus Mainardi]], [[zoologia]]e et ethologiae peritus
* [[1935]] [[Aentius Jannacci]], [[cantor]]
* [[1935]] [[Aentius Jannacci]], [[cantor]]
Linea 124: Linea 91:
* [[1952]] [[Andreas De Carlo]], scriptor
* [[1952]] [[Andreas De Carlo]], scriptor
* [[1952]] [[Eugenius Finardi]], cantor et musicus
* [[1952]] [[Eugenius Finardi]], cantor et musicus
* [[1953]] [[Anna Maria Testa]], [[praeconium mercatorium|praeconii mercatorii]] perita
* [[1953]] [[Anna Maria Testa]], [[praeconium mercatorium|praeconii mercatorii]] perita
* [[1953]] [[Elizabetha Viviani]], cantrix et histrio televisiva
* [[1958]] [[Silvius Soldini]], moderator cinematographicus
* [[1958]] [[Silvius Soldini]], moderator cinematographicus
* [[1961]] [[Mauritius Milani]], comicus et scriptor
* [[1961]] [[Mauritius Milani]], comicus et scriptor
Linea 194: Linea 162:


== Vectura ==
== Vectura ==
[[Fasciculus:Tram 23.jpg|thumb|[[Ferrivia strataria]]]]
[[Fasciculus:Tram Series 1500 livery ATM S.p.A in Milan, Italy.jpg|thumb|[[Ferrivia strataria]]]]


=== Aeroportus ===
=== Aeroportus ===
Linea 200: Linea 168:


=== Commeatus ===
=== Commeatus ===
[[Ferrivia subterranea]] metropolitana Mediolanensis (vulgo ''la metro'' ' [[Ferrivia Subterranea Mediolanensis|Subterranea Mediolanensis]]') omne die multissimos homines transvehit.
[[Ferrivia subterranea]] metropolitana Mediolanensis (vulgo ''la metro'' '[[Ferrivia Subterranea Mediolanensis|Subterranea Mediolanensis]]') omne die multissimos homines transvehit.


== Loci ==
== Loci ==
Linea 215: Linea 183:
* Regio III. Comprehenduntur [[Cimilianum]], [[Civitas Studiorum (Mediolanum)|Civitas Studiorum]], [[Hortulus (Mediolanum)|Hortulus]], [[Vicus Feltria]]
* Regio III. Comprehenduntur [[Cimilianum]], [[Civitas Studiorum (Mediolanum)|Civitas Studiorum]], [[Hortulus (Mediolanum)|Hortulus]], [[Vicus Feltria]]
* Regio IV. Comprehenduntur [[Caprianum (Mediolanum)|Caprianum]], [[Mediolanum Sancta Iulia]], [[Mons Luparius]], [[Murocintus]], [[Nuceta]], [[Pons Lambrus]], [[Roboretum (Mediolanum)|Roboretum]], [[Tilietum (Mediolanum)|Tilietum]], [[Vicus Forlanini]]
* Regio IV. Comprehenduntur [[Caprianum (Mediolanum)|Caprianum]], [[Mediolanum Sancta Iulia]], [[Mons Luparius]], [[Murocintus]], [[Nuceta]], [[Pons Lambrus]], [[Roboretum (Mediolanum)|Roboretum]], [[Tilietum (Mediolanum)|Tilietum]], [[Vicus Forlanini]]
* Regio V. Comprehenduntur [[Claravallis (Mediolanum)|Claravallis]], [[Gratasollia]], [[Morivio]], [[Runchetulus Ranarum]]
* Regio V. Comprehenduntur [[Claravallis (Mediolanum)|Claravallis]], [[Gratasollia]], [[Morivio]], [[Runchetulus Ranarum]]
* Regio VI. Comprehenduntur [[Laurentilium]], [[Runchetulus supra Navigium]], [[Vicus Sancti Ambrosii]]
* Regio VI. Comprehenduntur [[Laurentilium]], [[Runchetulus supra Navigium]], [[Vicus Sancti Ambrosii]]
* Regio VII. Comprehenduntur [[Aslianum]], [[Badalocum]], [[Modianum]], [[Quintum Romanum]], [[Vicus Sancti Syri]]
* Regio VII. Comprehenduntur [[Aslianum]], [[Badalocum]], [[Modianum]], [[Quintum Romanum]], [[Vicus Sancti Syri]]
Linea 222: Linea 190:
* Vide etiam: [[Vicus Sancti Marci]]
* Vide etiam: [[Vicus Sancti Marci]]


[[Fasciculus:GALLERIA205.jpg|thumb|Porticus [[Victorius Emanuel II|Victorio Emanueli]] dicatus]]
== Municipia finitima ==
== Municipia finitima ==
''[[Assagum]], [[Aresium]], [[Barenzatum]], [[Brixium]], [[Bollatum]], [[Buccinascum]], [[Cassina de Piro]]''<ref>[[Lingua Italiana|Italicae]]: Pero</ref>'', [[Gizanum]]''<ref>[[Lingua Italiana|italicae]]: Cesano Boscone</ref> '', [[Colonium (Urbs metropolitana Mediolanensis)|Colonium]], [[Corsicum]], [[Cortemanum]], [[Cusiacum]], [[Novatum (Urbs metropolitana Mediolanensis)|Novatum]], [[Opera (Italia)|Opera]], [[Piscaria (Langobardia)|Piscaria]], [[Rhaudum]], [[Rozanum]], [[Fanum Sancti Donati (Langobardia)|Fanum Sancti Donati]], [[Secratum]], [[Sextus ab Urbe Lapis (Mediolanum)|Sextus ab Urbe Lapis]]''<ref>[[Lingua Italiana|italicae]]: ''Sesto San Giovanni''</ref>'', [[Septimus ab Urbe Lapis (Mediolanum)|Septimus ab Urbe Lapis]]''<ref>[[Lingua Italiana|italicae]]: ''Settimo Milanese''</ref>'', [[Trezzanum (in Naviculum)|Trezzanum]], [[Vicus Modronus|Vimodronum]]''<ref>[https://www.tuttitalia.it/lombardia/18-milano/21-comuni-limitrofi/ Fons]</ref>
''[[Assagum]], [[Aresium]], [[Barenzatum]], [[Brixium]], [[Bollatum]], [[Buccinascum]], [[Cassina de Piro]]''<ref>[[Lingua Italiana|Italicae]]: Pero</ref>'', [[Gizanum]]''<ref>[[Lingua Italiana|italicae]]: Cesano Boscone</ref> '', [[Colonium (Urbs metropolitana Mediolanensis)|Colonium]], [[Corsicum]], [[Cortemanum]], [[Cusiacum]], [[Novatum (Urbs metropolitana Mediolanensis)|Novatum]], [[Opera (Italia)|Opera]], [[Piscaria (Langobardia)|Piscaria]], [[Rhaudum]], [[Rozanum]], [[Fanum Sancti Donati (Langobardia)|Fanum Sancti Donati]], [[Secratum]], [[Sextus ab Urbe Lapis (Mediolanum)|Sextus ab Urbe Lapis]]''<ref>[[Lingua Italiana|italicae]]: ''Sesto San Giovanni''</ref>'', [[Septimus ab Urbe Lapis (Mediolanum)|Septimus ab Urbe Lapis]]''<ref>[[Lingua Italiana|italicae]]: ''Settimo Milanese''</ref>'', [[Trezzanum (in Naviculum)|Trezzanum]], [[Vicus Modronus|Vimodronum]]''<ref>[https://www.tuttitalia.it/lombardia/18-milano/21-comuni-limitrofi/ Fons]</ref>

== Pinacotheca ==
<gallery>
Imago:Map of comune of Milan (province of Milan, region Lombardy, Italy).svg|Collocatio finium Municipii Mediolanensis in Urbe metropolitana Mediolanensi.
Imago:GALLERIA205.jpg|Porticus [[Victorius Emanuel II|Victorio Emanueli]] dicatus.
</gallery>

{{NexInt}}
* [[Grossus ambrosinus]]
* [[Urbs metropolitana Mediolanensis]]
* [[Provincia Mediolanensis]]


== Notae ==
== Notae ==
Linea 241: Linea 199:
== Bibliographia ==
== Bibliographia ==
; Fontes antiquiores
; Fontes antiquiores
* 1274 : [[Bonvicinus de Rippa]], ''De magnalibus urbis Mediolani'' [http://www.classicitaliani.it/duecento/Bonvesin04.pdf Textus pdf]
* 1274 : [[Bonvicinus de Rippa]], ''De magnalibus urbis Mediolani'' [https://web.archive.org/web/20090407084347/http://www.classicitaliani.it/duecento/Bonvesin04.pdf Textus pdf]
* 1735 : Petrus Gratiolius, ''De praeclaris Mediolani aedificiis quae Aenobarbi cladem antecesserunt dissertatio, cum duplici appendice, altera de sculpturis ejusdem urbis ... altera de carcero Zebedeo ...''. Mediolani: in Curia Regia [https://archive.org/details/depraeclarismedi00graz Textus] apud ''Internet Archive''
* 1735 : Petrus Gratiolius, ''De praeclaris Mediolani aedificiis quae Aenobarbi cladem antecesserunt dissertatio, cum duplici appendice, altera de sculpturis ejusdem urbis ... altera de carcero Zebedeo ...''. Mediolani: in Curia Regia [https://archive.org/details/depraeclarismedi00graz Textus] apud ''Internet Archive''
* 1778 : Angelo Pavesi, ''Memorie per servire alla storia del commercio dello stato di Milano, e di quello della città e provincia di Como in particolare''. Comi [https://archive.org/details/bub_gb_Wfsb_U6orlMC Textus] apud ''Internet Archive''
* 1778 : Angelo Pavesi, ''Memorie per servire alla storia del commercio dello stato di Milano, e di quello della città e provincia di Como in particolare''. Comi [https://archive.org/details/bub_gb_Wfsb_U6orlMC Textus] apud ''Internet Archive''
* 1911 : [[Nathaniel Newnham-Davis]], ''The Gourmet's Guide to Europe'' (3a ed. Londinii: Grant Richards, 1911) [https://archive.org/details/b2804938x/page/236/mode/2up pp. 237-241]


; Scripta recentiores
; Scripta recentiores
Linea 250: Linea 209:
; Aliae encyclopaediae
; Aliae encyclopaediae
* "[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof3/s0109b.html Mediolanensis ducatus, Mediolanum]" in {{Hofmannus}}
* "[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof3/s0109b.html Mediolanensis ducatus, Mediolanum]" in {{Hofmannus}}

{{NexInt}}
* [[Grossus ambrosinus]]
* [[Urbs metropolitana Mediolanensis]]
* [[Provincia Mediolanensis]]


== Nexus externi ==
== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Milan|Mediolanum}}
{{CommuniaCat|Milan|Mediolanum}}
{{Fontes geographici}}
{{Fontes geographici}}
* [http://www.comune.milano.mi.it/ Situs proprius urbis]
* [http://www.comune.milano.mi.it/ Situs proprius urbis]{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}


{{Urbes Europae maximae}}
{{Urbes Europae maximae}}
Linea 262: Linea 226:
{{Myrias|Geographia}}
{{Myrias|Geographia}}


[[Categoria:Mediolanum|!]]
[[Categoria:Mediolanum| ]]
[[Categoria:Urbes milies milium incolarum]]
[[Categoria:Urbes milies milium incolarum]]

Redactio novissime (die 2 Iunii 2023, hora 04:37) facta

Vide etiam paginam discretivam: Mediolanum (discretiva)

Wikidata Mediolanum
Res apud Vicidata repertae:
Mediolanum: insigne
Mediolanum: insigne
Civitas: Italia
Locus: 45°28′1″N 9°11′24″E
Numerus incolarum: 1 354 196
Zona horaria: UTC+1, UTC+1, UTC+2
Situs interretialis
Nomen officiale: Milano

Gestio

Praefectus: Giuseppe Sala
Consilium: City Council of Milan
Procuratio superior: Urbs metropolitana Mediolanensis

Geographia

Superficies: 181.67±0.01 chiliometrum quadratum
Regiones urbanae: Regio I Mediolanensis, Regio II Mediolanensis, Regio III Mediolanensis, Regio IV Mediolanensis, Regio V Mediolanensis, Municipio 6 of Milan, Zone 7 of Milan, Zone 8 of Milan, Municipio 9
Territoria finitima: Assagum, Aresium, Barenzatum, Brixium, Buccinascum, Gizanum, Colonia Modiciensis, Corsicus, Cortemanum, Cusiacum, Novatum, Opera, Cassina de Piro, Piscaria Borromaeus, Rhaudum, Rutianum, Quintus ab Urbe Lapis, Securatium, Sextus ab Urbe Lapis, Septimus ab Urbe Lapis (Mediolanum), Trezzanum (in Naviculum), Vicus Modronus

Tabula aut despectus

Mediolanum: situs
Mediolanum: situs
O Mediolanum, quod etiam iusta nostrum vulgare recte vocareris Miranum a miror, quis te mirandum de mirabilli miserabille fieri cogit, quis te lanutum lanis laniatum lugere?

Mediolanum[1] (Italiane Milano) est urbs Italiae, circiter 1 398 715 incolarum, caput regionis Langobardiae et urbis metropolitanae Mediolanensis. Urbani Mediolanenses[1] vel Ambrosiani appellantur. Condita circa 590 a.C.n. a tribu Gallica Insubrum, ab antiquis Romanis anno 222 a.C.n. expugnata est.

Naturalia[recensere | fontem recensere]

Geographia[recensere | fontem recensere]

Bonvicinus de Rippa in De magnalibus urbis Mediolani scripsit: "Ratione sytus considerata florentissima civitas nostra, quoniam in speciosa, preciosa fertilique planicie sita est, ubi aeris est temperies, a quo fluunt undique humano usui necessaria, inter duo flumina mirabillia equaliter inde distantia, Ticinum et Abduam cognoscitur gloriosa."

Clima[recensere | fontem recensere]

Vere Mediolani aestates calidissimae sunt; hieme interdum nix cadit, frigus omnia tegit, sed clara fama est Mediolani densam nebulam omnia tegere; his temporibus, nebula prope extinguerit.

Res oeconomicae[recensere | fontem recensere]

Mediolanum urbs maxima Italiae id quod ad oeconomicas res pertinet est. Nam haec urbs rebus commerciis affluens est. Hic maxima bursa Italiae est. Praeterea magna negotia sedes habent et putatur haec urbs moris vestis orbis (Italiane: Moda) una cum Lutetia caput esse quia Mediolano multae sumptuosorum vestum factorum tabernae sunt. Georgius Armani, Etro, Krizia, Prada, Versace, praeclari ex omnibus indumentorum ornamentorumque factoribus, societates suae Mediolani instituerunt.

Mediolani Nuntius Vesperi (Italiane: Corriere della Sera) primum, quod ad propagationem pertinet, ac clarum diarium Italicum editum est.

Historia[recensere | fontem recensere]

Forum Cathedralis (Italiane: Piazza del Duomo)

Mediolanum a Gallis circiter saeculo sexto a.C.n. conditum est.

Anno 293, Mediolanum caput Imperii Romani ad Occidentem spectantis factum est.

Post quam anno 402, Alaricus, rex Visigothorum, Mediolanum obsidione clausit, imperator Honorius caput imperii in Ravennam transtulit.

Anno 1162, imperator Fridericus I Barbarossa Mediolanum diruit, sed die 29 Maii 1176 Ledegnani (Italiane: Legnano) in vico apud Mediolanum, societas Municipiorum Italiae septemtrionalis (Lega Lombarda) imperatorem profligavit.

Aevo Medio, Mediolanum potentissima Italiae septemtrionalis fuit urbs, sed saeculo decimo tertio exeunti, civitas intestino inter familias Vicecomes (Visconti) et De Turris (Della Torre) odio flagrabat.

Post victoriam familiae Vicomitum, domino Mattheo Vicecomes (12871322), Mediolanum totam Langobardiam, partem Pedemontii et Aemiliae cum urbis Bononia et etiam Genuam cepit.

Familiis Vicecomes ac Sfortia regnantibus Mediolanum fuit caput homonymi ducatus.

Domus regia Sfortiana hieme visa

Duce Philippo Maria defuncto, ultimi domi regnatricis Vicecomitis Mediolanensi anno 1447 rem publicam constituerunt, quae Aurea Res publica Ambrosiana nuncupata est.

Iam anno 1450, Franciscus I Sfortia, praeclarus ductor, qui Biancam Mariam Vicecomes (Italiane: Bianca Maria Visconti), filiam spuriam ultimi ducis familiae Vicecomitum Philippi Mariae Vicecomes, die 25 Octobris 1441 in matrimonium duxerat, se novum ducem urbis Mediolani fecit.

Saeculo XVI Francici et Hispanici de Mediolano inter se contenderunt. Anno 1630, Mediolanum gravi pestilentia pestis conflicta est, de quo illuster scriptor Mediolanensis saeculi undevicensimo Alexander Manzoni in fabula Promissi Sponsi scripsit.

Postea Mediolanum ad Imperium Hispanicum usque ad annum 1714 pertinuit, cum Mediolanum Austriacis cessum est.

Breviter aetate Napoleonis Mediolanum fuit caput accurate ab anno 1796 usque ad annum 1799 Reipublicae Cisalpinae, inter annos 1802 et 1805 Reipublicae Italianae, et ab anno 1805 usque ad annum 1815 Regni Italici, cuius rex fuit Napoleo ipse.

Die 12 Decembris 1969 inter caedem Fascisticam in fontanae foro (Piazza Fontana) septendecim homines necati et alii 88 vulnerati sunt.

Anno 1992, inter manus mundae (Italiane: mani pulite) indagationes, multi urbis viri publici propter turpitudines a iudicibus, inter quos praeclarissimus fuit Antonius Di Pietro, comprehensi sunt.

A die 1 Maii 2015 usque ad diem 31 Octobris 2015 Mediolani Expositio 2015 (Italiane Esposizione Universale Milano 2015, Italia Anglice: World Exposition Milano 2015, Italy) celebrata est. Haec expositio mundana in cibum dicata est.

Clari cives[recensere | fontem recensere]

Statua Mariae, matris Iesu, super cathedrale Mediolanensi urbis et ecclesiae mediolanensis imago

Nati[recensere | fontem recensere]

Mortui[recensere | fontem recensere]

Urbis administratio[recensere | fontem recensere]

A die 21 Iunii 2016, urbis praefectus est Iosephus Sala.

Aedificia egregia[recensere | fontem recensere]

Institutiones publicae[recensere | fontem recensere]

Bibliothecae[recensere | fontem recensere]

Scholae[recensere | fontem recensere]

Musea[recensere | fontem recensere]

Theatra[recensere | fontem recensere]

Ecclesia Catholica Romana[recensere | fontem recensere]

Archidioecesis Mediolanensis (metropolitana) est maxima mundi quod ad populationem pertinet. Praesens archiepiscopus est cardinalis Angelus Scola. Multi archiepiscopi Mediolani postea papae creati sunt: ultimus Ioannes Baptista Montini, papa Paulus VI.

Archidioecesis Mediolanensis ritum proprium et unicum habet, qui (ex nomine Sancti Ambrosii) "ambrosianus" nominatur:

  • 1. Missae, Vesperae, et cetera sacra more proprio celebratae sunt;
  • 2. Calendario proprio (in primis Carnevalis festivitate);
  • 3. Antiquus "ambrosianus" cantus est, sic ut Gregorianum admodo dissimilem. Ad servandum sacrum musicale patrimonium, Pontificium Istitutum Ambrosianum Musicae Sacrae (PIAMS) in unum cum romanae Piams, conditum est[2].

Vectura[recensere | fontem recensere]

Ferrivia strataria

Aeroportus[recensere | fontem recensere]

Commeatus[recensere | fontem recensere]

Ferrivia subterranea metropolitana Mediolanensis (vulgo la metro 'Subterranea Mediolanensis') omne die multissimos homines transvehit.

Loci[recensere | fontem recensere]

Mediolanum urbs toto orbe praeclara est propter La Scala, theatrum lyricum, Iosephi Piermarini opus.

Etiam illustris sunt Bibliotheca Ambrosiana, pinacotheca Brerae, Porticus Victorio Emanueli dicatus et Piccolo teatro di Milano.

Ludi athletici[recensere | fontem recensere]

AC Milan et FC Internazionale Milano sunt pediludii turmae urbis Mediolani.

Regiones urbanae et vici[recensere | fontem recensere]

Porticus Victorio Emanueli dicatus

Municipia finitima[recensere | fontem recensere]

Assagum, Aresium, Barenzatum, Brixium, Bollatum, Buccinascum, Cassina de Piro[3], Gizanum[4] , Colonium, Corsicum, Cortemanum, Cusiacum, Novatum, Opera, Piscaria, Rhaudum, Rozanum, Fanum Sancti Donati, Secratum, Sextus ab Urbe Lapis[5], Septimus ab Urbe Lapis[6], Trezzanum, Vimodronum[7]

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. 1.0 1.1 J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3}
  2. Pontificium Istitutum Ambrosianum Musicae Sacrae
  3. Italicae: Pero
  4. italicae: Cesano Boscone
  5. italicae: Sesto San Giovanni
  6. italicae: Settimo Milanese
  7. Fons

Bibliographia[recensere | fontem recensere]

Fontes antiquiores
  • 1274 : Bonvicinus de Rippa, De magnalibus urbis Mediolani Textus pdf
  • 1735 : Petrus Gratiolius, De praeclaris Mediolani aedificiis quae Aenobarbi cladem antecesserunt dissertatio, cum duplici appendice, altera de sculpturis ejusdem urbis ... altera de carcero Zebedeo .... Mediolani: in Curia Regia Textus apud Internet Archive
  • 1778 : Angelo Pavesi, Memorie per servire alla storia del commercio dello stato di Milano, e di quello della città e provincia di Como in particolare. Comi Textus apud Internet Archive
  • 1911 : Nathaniel Newnham-Davis, The Gourmet's Guide to Europe (3a ed. Londinii: Grant Richards, 1911) pp. 237-241
Scripta recentiores
Aliae encyclopaediae

Nexus interni

Nexus externi[recensere | fontem recensere]

Vicimedia Communia plura habent quae ad Mediolanum spectant.
Situs geographici et historici: Locus: 45°28′1″N 9°11′24″E • OpenStreetMap • GeoNames • Thesaurus Getty • Facebook Places • Digital Atlas of the Roman Empire • Commentatio Theodisce, Francogallice, Italice apud Lexicon historicum Helveticum • Store norske Lexikon • Treccani • Большая российская энциклопедия
Capita regionum Italicarum

Ancona • Aquila • Augusta Praetoria • Augusta Taurinorum • Barium • Bononia • Campus Bassus • Caralis • Catana • Florentia • Genua • Mediolanum • Messana • Neapolis • Panormus • Perusia • Potentia • Regium • Roma • Tergeste • Tridentum • Venetiae
Ancona • Aosta • Aquila • Bari • Bologna • Campobasso • Cagliari • Catana • Firenze • Genova • Milano • Messina • Napoli • Palermo • Perugia • Potenza • Reggio di Calabria • Roma • Trieste • Torino • Trento • Venezia

Capita provinciarum metropoleonque Italiae

Abellinum • Aesernia • Agrigentum • Alexandria Statiellorum • Ancona • Andria • Aquila • Ariminum • Aristianis • Arretium • Asculum Picenum • Aternum • Augusta Taurinorum • Baretium • Barium • Barolum • Bauzanum • Bellunum • Beneventum • Bergomum • Bononia • Brixia • Brundisium • Bugella • Caesena • Campus Bassus • Caralis • Carbonia • Carraria • Caserta • Catacium • Catana • Comum • Consentia • Cremona • Croton • Cuneum • Drepanum • Ecclesiae • Ferraria • Firmum Picenum • Florentia • Forum Livii • Fovea • Frusino • Genua • Goritia • Grossetum • Hasta Pompeia • Henna • Imperia • Interamna Nahars • Interamna Praetutia • Labro • Lanusei • Latina • Laus Nova • Leucum • Luca • Lupiae • Macerata • Mantua • Massa • Mathera • Mediolanum • Messana • Modicia • Mutina • Neapolis • Nissa • Novaria • Nugor • Olbia • Panormus • Papia • Parma • Patavium • Perusia • Pisae • Pisaurum • Pistorium • Placentia • Portus Ilii • Portus Naonis • Potentia • Pratum • Ragusia • Ravenna • Reate • Regium • Regium Lepidi • Rodigium • Roma • Salernum • Sassaris • Savo • Sena Iulia • Spedia • Sullurium • Sundrium • Syracusae • Tarentum • Tarvisium • Teate • Templum • Tergeste • Tridentum • Turenum • Urbinum • Utinum • Venetiae • Verbania • Vercellae • Verona • Vibo Valentia • Vicetia • Villaxidrum • Viterbium