Cultura Romae antiquae
Cultura Romae antiquae exsistit 1200 annos, dum humanus cultus Romanus duravit. Haec res de cultura Rei Publicae Romanae et Imperii Romani tractat, quae tempore maximae suae potestatis a Britannia usque ad Mesopotamiam extensa est.
Vita Romanorum antiquorum circum urbem ipsam Romam floruit, septem montibus aedificiisque magnis illustrem e.g. Amphitheatro Flavio (vulgo hodierno Colosseo), Foro Traiani, Pantheo. Urbs etiam thermas et lupanaria habebat. Ingens plerumque populi in urbe media incolabant farcientes in insuliis.
Roma maxima urbs erat, incolarum 3 600 000. Pars Imperii cum maximo numero urbium erat Italia. Urbes Romanae fora, templa aedificiaque varia habebant. Incolis necesse erant cibus et aqua: villae fructus et legumina dabant, sed caro et pisces luxus erant. Aquae ductus aquam in urbem ferebant. Vinum et oleum ex Hispania, Gallia, Africa importabantur.
Commercium inter provincias Imperii Romani florebat, quia transportatio faciliter efficiebatur. Impensa transportationis eo aevo similis erat atque saeculo duodevicesimo. Imperio saeculo quinto destructo, urbs Roma non ante annum 1870 rursus spatium intra muros Aurelianos impleverit.
Cultura Graeca medio saeculo secundo a.C.n. magis in Italiam influebat, quo tempore praeceptores, structores, scribae, medici Graeci, aut liberi aut in servitutem reducti, e provinciis orientalibus ad occidentem versus veniebant. Romani artem rhetoricam apud Graecos discentes stylum Graecum textu Latino accommodare nonnunquam solebant. Ars coquinaria Romana, sicut libro Apicio servatur, originem Graecum habet.
Architectura
[recensere | fontem recensere]In principium, architectura Romana monstrabat elementa styli Graeci et Etrusci. Structurae genus urbis Romae imitabatur in aliis urbis Romanis,[1] e.g. Verona Arena, Verona, Italia; Arcus Adriani, Athenae, Graecia; Templus Hadriani, Ephesus, Turcia; a Theatrum Arausionis, Francia; et Leptis Magna, in Libya sita.[2]
Tractatus “De architectura”, a Marco Vitrubio Pollio scriptus, mansit textum classicum usque ad Renascentiam.
-
Severan Basilica
-
Arcus of Septimi Severi
Amphitheatra
[recensere | fontem recensere]Amphitheatrum (Graece ἀμφί, amphi 'circum' + θέατρον theatron 'locus ad spectandum idoneus') est aedificium architecturae Romanae antiquae ad munera et venationes adhibitum. Forma aedificii similis est theatro sed circulus, non semicirculus est. Amphitheatra habebat alios uso, e.g. pugnae gladiatorum, pugnae taurorum (hic traditio in Hispania pervivit), etc.
Circus
[recensere | fontem recensere]Circus Romanus magnus locus apertus erat. Circi erant loci per otium ubi Romani eventa graves celebrabant. Circi inundati erant naumachiis agentibus.
-
Circus Maximus
-
Circus Neri
-
Circus Caracallae
-
Circus Romanus in Merida (Hispania)
Horreum
[recensere | fontem recensere]Horreum erat conditorium publicum in temporibus Romanorum usatus. Quamquam verbum referet granaria, horrea Romana alios fructus condebat. A fine periodi imperialis, Roma 300 horrea habebat. Horrea Galbae occupavit 21,000 m².
Templa
[recensere | fontem recensere]Templa Romani erat inter gravissima aedificia in cultura Romana. Aedificatio sua et suffragium suum erat gravis pars religionis Romanis et omnia urbae habebat at minime unum templum principalem. Camera principalis (cella) condebat imaginem dei quem templum dedicatum erat et altarem ut libationem agerent.
Templa Romana in ecclesiis conversi sunt. Occasus religionis romani fuit lentus et templa abalienati non sunt usque ad decreto Honorii annum 415.
Structura templi Romani derivata est ab archetypis Etruscis, sed Graeca influentia habebant.
-
Pantheum Romanum
-
Templum Apolonis ad Pompéi
-
Templum Minervum ad Assisium
-
Templum Romae et Augusti ad Pula
-
Templum Vic
Thermae
[recensere | fontem recensere]Totae urbes thermas habebant, ubi Romanis lavabant et exercitabant. Exercitatio includebat pugilationem et natationem. Lavatio pars gravis diei erat.
Thermae etiam exstiterunt in villis, domibus et castris. Romani adequabantur ex fluvio confini aut per aqua ductu. Schema aquae ductus a Vitruvio descripta est in De architectura.
-
Photo-textured 3D isometric view/plan of the Roman Baths in Weißenburg, Germany, using data from laser scan technology.
-
Romanorum thermae in Beit She'an, Israel
-
Thermae in Caracalla, anno 2003
-
Reliqui thermarum Diocletiani, Roma. Descripta ab Etienne_Du_Pérac in saeculo 16.
-
Romanorum thermarum reliqui circa Strumicam.
Forum
[recensere | fontem recensere]Forum spatium publicum in municipio Romano erat. Usus suus mercatus erat.
Theatra
[recensere | fontem recensere]Haec aedificia erant semicirculi. Partes thetrarum sunt:
- Scaenae frons
- Proscaenium
- Podium
- Orchestra
- Auditorium
- Vomitoria
-
Theatrum Romanum in Philadelphia (Iordania)
Basilica
[recensere | fontem recensere]Basilica Romana erat magnum aedificium publicum ubi Romani discutiebant de negotiis aut iuribus. Primae basilicae functionem religiosam non habebat.
Fari
[recensere | fontem recensere]Multi fari constructi sunt circum Mediterraneum et in costa imperii, comprehendendo Farum Brigantium in Hispania. In Dover etiam riunam fari exsistit. Lux fari focus ad verticem structurae erat.
Musica
[recensere | fontem recensere]Musica pars gravis in vita Romanis erat. Multa eventa comitatae sunt cum musica.
Aliquot instrumenti qui in tempore Romano usi sunt Tuba, Cornu, Aulos, Askaules, Flute, Panpipes, Lyre, Lute, Cithara, Timpani, Aulos, Auloi, Drums, Hydraulis et Sistrum sunt.
Linguae
[recensere | fontem recensere]Lingua nativa Romani Latina erat, lingua italica ab linguis indoeuropeis.
Maxime litterae Latinae hodie quae hodie pervivit scripta est in Latina Classica. In Imperio Orientale, quod devenit Imperium Byzantinum; lingua Graeca lingua franca erat et Latina a milites usa est. Tandem, Graeca etiam in administatio in Imperio Romano Orientale usa sit, cum lingua Latina in Imperio Occidentale evoluit usque ad linguis Romanicis adhuc hodie locutae.
Diffusio Imperii Romani diffundit Latinam ubicumque Europae et Latina Vulgaris evoluit in variis dialectis in variis locis. Hi dialecti evoluerunt usque ad diversae linguae formare (Hispanica, Italica, Lusitanica, Francogallica, Dacoromanica).
Quamquam latina lingua mortua est, hodie loquenda est. Est lingua officialis in Vaticano et lingua Ecclesiae Catholicae (quamquam sicut Latina Ecclesiastica quae lingua stabilior quam Media Latinitas fuit. Postquam Renascentia litterarum, Latin devenit lingua franca Europae Occidentalis et linguam studiare in schola oportuit usque ad saeculo XX. Quamquam supplantata fuit in saeculo XIX pro lingua Francogallica et in saeculo XX pro lingua Anglica, Latina manet ut linguam Academiae.
Ars litterae
[recensere | fontem recensere]- Litterae Latinae priscae
- Latinitas aurea
- Poesis
- Poesis epica
- Vergilius: Aeneis, Georgica
- Lucretius: De rerum natura
- Ovidius: Metamorphoses , Ars amatoria
- Catullus: Carmen 64 (sic dictum Epyllion)
- Poësis lyrica
- Satura
- Poesis Bucolica
- Poësis elegiaca
- Epigrammata
- Catullus: Carmina 69–116
- Poesis epica
- Poesis
- Latinitas argentea
- Poesis
- Poesis epica
- Lucanus: De Bello civili
- Silius Italicus: Punica
- Valerius Flaccus: Argonautica
- Statius: Thebais, Achilleis
- Marcus Manilius: Astronomicon
- Fabula
- Tragoedia
- Seneca: ut puta Medea, Oedipus, Hercules Oetaeus
- Satura
- Epigrammata
- Poesis bucolica
- Poesis epica
- Prosa
- Scripta philosophica
- Seneca: ut puta Epistulae morales ad Lucilium, Dialogi (ut puta De vita beata, De brevitate vitae, De ira), De beneficiis
- Marcus Aurelius: Τὰ εἰς ἑαυτόν sive Σκέψεις (Latine: Ad se ipsum vel Meditationes; liber Graece scriptus est)
- Epistulae
- Satura
- Narrationes
- Apuleius: Metamorphoses
- Rhetorica
- Seneca maior: Controversiae, Suasoriae
- Quintilianus: Institutio Oratoria, Declamationes
- Fronto
- Historica
- Velleius Paterculus: Historiae Romanae
- Valerius Maximus: Factorum et Dictorum Memorabilium
- Quintus Curtius Rufus: Historiae Alexandri Magni
- Tacitus: De vita et moribus Iulii Agricolae, Historiae, De origine et situ Germanorum, Annales
- Suetonius: De Vita Caesarum, De Poetis
- Varia
- Aulus Gellius: Noctes Atticae
- Censorinus
- Pomponius Mela: De Chorographia
- Celsus: Artes (Medicina)
- Scribonius Largus Compositiones (Medicina)
- Columella: De Re Rustica
- Masurius Sabinus: Ius civile
- Plinius maior: Naturalis Historia
- Frontinus: ut puta De Aquaeductu Urbis Romae
- Hyginus mythographus: De Astronomia
- Apicius: De Re Coquinaria
- Cornelius Labeo: Fasti, De diis animalibus, De oraculo Apollinis Clarii
- Scripta philosophica
- Poesis
Litteras Latinas
Auctori Graeci Literas Latinas multus influxit. Aetas aurea litterae Latinae de rebus gestoribus in tempore primorum imperatorum fuit. Opera sicut Historiae a Tacito scripta, Commentarii de Bello Gallico, ab Caesar scripta et Ab urbe condita libri ab Livio scripta sunt exempla huius.
Vergilius rappresentat pinnaculum poesis epicae Romanae. Aeneis narrat iter Aeneae ex Troia usque ad coloniam quem Roma fiet. Lucretius, in De rerum natura, explicat scientiam in poema epico. Postea Ovidius scripsit Metamorphosem in hexametris dactylicis. Haec opera caruit gravitatis cuius poesia epica traditionalis habebat.
Catullus fuit prima poeta Romanus quis scripsit poemata amoris. Horatius continuit cum traditione poematibus brevibus. Martialis, fuit auctor epigrammatis.
Traditiones
[recensere | fontem recensere]Mos maiorum
[recensere | fontem recensere]Mos maiorum est nucleus moralis traditionum Romanorum. Traditiones sunt fundamentum ethicae quae Romani applicabant vitae publicae, privatae et militaris. Per exemplus: pietas, austeritas et respectus legis.
Matrimonium
[recensere | fontem recensere]Matrimonium in Roma antiqua erat institutio monogama. Hic usus erat dissimilis aliis culturis.
Postquam casus Rei Publicae, Augustus instauravit legem de matrimonio et adulterio.
Nuptiae coepi cum celebratione. Dies elegebatur attente, cum variis causis cur quidam dies debuit esse cauti.
Virtutes
[recensere | fontem recensere]Virtutes in Roma antiqua erant traditiones quae Romani debebant filiis docere. Divisae erant inter privatas et publicas.
Religio
[recensere | fontem recensere]Populus Romanus admodum religiosus erat et proventus suus sicut imperium a pietatem suam attribuit. Institutiones religiosae Romanae procedit a Numa Pompolio, secundus rex Sabinus, quis internuntiabit recte cum deis. Hic religio priscus, fuit basis moris maiorum.
Festa
[recensere | fontem recensere]- Carmentalia
- Floralia
- Lemuralia
- Lupercalia
- Parilia
- Saturnalia
Sanitatis cura
[recensere | fontem recensere]Romani donabant multem gravem ad aquam. Medici Romani dominabant sanitatem curam: quamquam non cognoscebant bacteria, sapiit quod debebat fervere instrumenta chirurgiae.
Educatio
[recensere | fontem recensere]Educatio coepit ab VI anno et in VI annibus pueri et puellae debebat discere legere, scribere et enumerare. Cum XII annis discebant Latinam, Graecum, grammaticam et artem litteras. Oratoria erat ars quae boni oratores debebat discere et exercere.
Bibliographia
[recensere | fontem recensere]Architectura
[recensere | fontem recensere]- Adam, Jean-Pierre (2005). Roman Building: Materials and Techniques. Routledge. ISBN 1-134-61870-0
- Fletcher, Banister (1996) [1896]. Cruickshank, Dan. ed. Sir Banister Fletcher's a History of Architecture (20th ed.). Architectural Press. ISBN 978-0-7506-2267-7 Cf. Part Two, Chapter 10.
- Lancaster, Lynne C. (2005). Concrete Vaulted Construction in Imperial Rome: Innovations in Context. Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-44434-7
- MacDonald, William Lloyd (1982). The Architecture of the Roman Empire: An introductory study. 1. Yale University Press. ISBN 978-0-300-02819-5
- William Lloyd (1986). The Architecture of the Roman Empire: An urban appraisal. 2. Yale University Press. ISBN 978-0-300-03470-7
- Vitruvius (1999). Vitruvius : ten books on architecture. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-00292-9
- Sear, Frank (2002). Roman Architecture. Routledge. ISBN 978-1-134-63578-8
- Weitzmann, Kurt (1979). Age of spirituality : late antique and early Christian art, third to seventh century. New York: The Metropolitan Museum of Art. pp. 109–123 and nos. 263–268 350–364. ISBN 978-0-87099-179-0
Linguae
[recensere | fontem recensere]- Adams, J. N. 2003. Romanitas and the Latin Language. Classical Quarterly 53(1):185–186, 205.
Musica
[recensere | fontem recensere]- Boethius, Anicius Manlius Severinus. De institutione musica. (English edition as Fundamentals of Music, translated, with introduction and notes by Calvin M. Bower; edited by Claude V. Palisca. New Haven: Yale University Press, 1989.)
- Franklin, James L., Jr. 1987. "Pantomimists at Pompeii: Actius Anicetus and His Troupe". American Journal of Philology 108, no. 1
- Ginsberg-Klar, Maria E. 1981. "The Archaeology of Musical Instruments in Germany during the Roman Period". World Archaeology 12, no. 3
- Habinek, Thomas. 2005. The World of Roman Song. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
- Scott, J. E. 1957. 'Roman Music' in The New Oxford History of Music, vol.1: 'Ancient and Oriental Music,' Oxford: Oxford University Press.
Schola
[recensere | fontem recensere]- Jérôme Carcopino, La vita quotidiana a Roma, Bari 1971
- Rosella Frasca, Donne e uomini nell'educazione a Roma, La Nuova Italia, 1994
- R. Frasca, Educazione e formazione a Roma, Dedalo, Bari, 1996.,
- Stanley F. Bonner, L'Educazione Nell'Antica Roma, Armando editore
- Fabio Gasti, Elisa Romano, Retorica ed educazione delle élites nell'antica Roma: atti della VI Giornata ghisleriana di filologia classica, Pavia, 4-5 aprile 2006, Collegio Ghislieri, 2008
Alii
[recensere | fontem recensere]- Elizabeth S. Cohen. 1992. Honor and Gender in the Streets of Early Modern Rome, The Journal of Interdisciplinary History, 22(4): 597-625.
- Gibbon, Edward, The Decline and Fall of the Roman Empire.
- Tom Holland, The Last Years of the Roman Republic ISBN 0-385-50313-X.
- Ramsay MacMullen, 2000. Romanization in the Time of Augustus (Yale University Press).
- Paul Veyne, editor, 1992. A History of Private Life: I From Pagan Rome to Byzantium (Belknap Press of Harvard University Press).
- Karl Wilhelm Weeber, 2008. Nachtleben im Alten Rom (Primusverlag).
- Karl Wilhelm Weeber, 2005. Die Weinkultur der Römer.
- J. H. D'Arms, 1995. Heavy drinking and drunkenness in the Roman world, in O. Murray In Vino Veritas.
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ Roman Art and Architecture. . UCCS.edu
- ↑ Lepcis Magna - Window on the Roman World in North Africa