Norvegia

E Vicipaedia
-2 Latinitas huius rei dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.
Wikidata Norvegia
Res apud Vicidata repertae:
Norvegia: insigne
Norvegia: insigne
Norvegia: vexillum
Norvegia: vexillum
Terra continens: Europa
Territoria finitima: Suecia, Finnia, Russia, Unio Europaea
Locus: 65°0′0″N 11°0′0″E
Caput: Asloa

Gestio

Monarchia constitutionalis, democratia repraesentativa
Princeps: Haroldus V
Praefectus: Ionas Gahr Støre
Consilium: Parlamentum Norvegiae
Iudicium: Supreme Court of Norway
Situs interretialis

Populus

Numerus: 5 550 203
Sermo publicus: Bokmål, linguae samicae, Nynorsk, lingua Norvegica
Zona horaria: UTC+1
Moneta: Corona Norvegiae

Commemoratio

Paean: Ja, vi elsker dette landet

Sigla

ISO NO, NOR, 578; IOC NOR
Dominium interretiale: .no
Praefixum telephonicum: +47
Siglum autoraedarum: N

Tabula aut despectus

Norvegia: situs
Norvegia: situs

Norvegia,[1] plenius Regnum Norvegiae,[2] est regnum sui iuris maxime septentrionalis in Scandinavia situm. Incolarum circiter 5 500 000 sunt.[3] Finitimae nationes sunt Finnia, Suecia, et Russia. Norvegia ad Unionem Europaeam non pertinet, sed Spatio oeconomico Europaeo pars est huius communis mercatus.

Historia[recensere | fontem recensere]

Saeculo nono Norvegia composita ab multis parvis regnis erat. More, Harald Haarfagre Norvegiam, bello apud Hafrsfjordem, unificavit et sic primus rex Norvegiae fuit.

Vichinga aetas (ab octavo ad undecimum saeculum) unificationis et expansionis est. A Norvegiensibus coloniae in Islandia conditae sunt, in Faroe insulis, in Groenlandia et in Britannia et Hibernia.

In Hibernia, urbes Limerick et Waterford ab Norvegiae populo conditae erant, commercia cum Celtorum pagis Cork et Dublin instituerant. Ab regibus Olaus Tryggvae filius (9951000) et Olaus Sanctus (10151028) religio Christiana in Norvegiam translata est, cum Haakon Bonus primus rex Christianus fuisset.

Anno 1349, pestis ("nigra mors") circiter unum ex duobus hominem necavit, hoc factum ad pauperitatem et ruinam duxit Norvegiam. In hoc tempore, Haarfagris familia sese exstinxit in 1387. Res publica ab unionibus inter familias Scandinaviae tenta erat, usque Norvegiae, Daniae et Sueciae monarchiam Regina Margrethe exercuit unione Kalmaris.

Anno 1523, Suetia sese autonomam declaravit, sed Norvegia ab Oldenburgiensis familia tenta erat usque ad 1814. Saeculo 18, dum Romantica erat aetas, hoc tempus ab nonnullis solitum est appellari "nox 400 annorum", quod tot rei publicae quaestiones Hafniae, in Dania, tractatae sunt. Praeter haec, dicendum est Norvegiae populum maiorem libertatem et minora tributa habuit quam Daniae populus, hac inopia itinerum ad Norvegiae septentrionalissimas provincias. Ad ruinam Norvegiae altera concucurrerunt sicut introductio Protestantis religionis in 1537, qua archcardinalis honorem Trondheime amissum est, sic Christiani qui ad videndum ossas sancti Olavi in Nidarosin templo non plus affecierunt lucrum Norvegiensibus et in hoc modo praeter lucrum Norvegienses contactum amiserunt. Prorsus Norvegiae provinciae Båhuslen Jemtland et Herjedalen Suetiae, sicut proelium bellorum inter Daniam-Norvegiam et Suetiam, tulerunt.

Postea Dania-Norvegia a Britannia adgredita erat, foede socius Napoleonis fuit, et anno 1814 inter quos, qui bellum Napoleonicum perdiderunt, fuit et ab inopia frumentii adflicta erat. Regi Daniae-Norvegiae ad Sueticum regem Norvegiam danda erat Norvegienses cogitaverunt in hac re autoniam declarandam erat, et sic in Norvegia constitutionem archetypo Americano et Francogallico adoptata est, et Daniae rege Christiano Fredrick usum est anno 1814. At Suetia exercitu Norvegiam coegit ad unionem cum Suetia, declarando familia Bernadotte dinastia Norvegiae.

In hoc tempore, in Norvegia, ascensionem romantici et nationalis rationis visa est, dum Norvegienses necessitatem esse definendi imaginem definitam Norvegiae putaverunt. In omnivus aspectis artis Norvegienses sese monstraverunt, in litterarum campo (Henrik Wergeland, Bjørnstjerne Bjørnson, eter Christen Asbjørnsen, Jørgen Moe, Henricus Ibsen) in arte (Hans Gude, Adolph Tidemand),in musica (Eduardus Grieg) et quaestus officalis linguae in illo tempore iniit usque ad creationem, in nostro tempore, duarum linguarum: Bokmål et Nynorsk (Nova lingua Norvegiae).

Primo bello mundano Norvegia neutralis fuit, et eodem modo secundum bellum mundanum iniit, sed Germania Norvegiam invasit in 1940. Socii autem se Norvegiam invadere putaverunt, ad occupandum Norvegiae utilem positionem in Atlantici litore sed Germania antea quam Socii exspectavissent invaderat Norvegiam. Norvegia cum inopia exercitus pronti ad invasionem Germaniae affecta erat, per 2 menses restitit, ad longius tempus quam alteris nationibus invasis ab Germanis, et hoc Unioni Sovieticae salutem adtulit. Bella apud Vinjesvingen et Hegram ultima praesidia Norvegiae resistentibus fuerunt, dum exercitus in septentionale parte impetum fecerunt ad Germaniae exercitum in bello apud Narvicum, usque se in deditionem dederint die 10 Iunii postea se auxilium sociorum perdiderunt postea ruinam Franciae. Rex Haakon et senatus Norvegiae in exilium Rotherhithe, apud Londinium, iverunt. Invasionis die, dux parvae factioni National-Socialisticae (Nasjonal Samlin), Vidkun Quisling, rerum potiri temptavit sed Germaniae exercitus ahnc impedivit.

Reichskommissar (Imperii legatus) Josef Terboven rerum potitus est, et Quisling sicut primo ministro governi collaboranti cum Germania. In quinque annis occupationis natsistae, Norvegienses fortem gregem resistantium condiderunt, quo Natsistos pugnaverunt. Maiore importantia fuit mercantium classis norvegiensa. In invasionis tempore Norvegia quartam classem numero navium mercantium habuit.

Geographia[recensere | fontem recensere]

Provinciae (fylke) 2024[4]
Tabula situs Norvegiae continentis in Scandinavia.

Provinciae 2024[recensere | fontem recensere]

# Provinciae 2024[4] Caput
3 Ansloa Ansloa
11 Rogalandia Stafangria
15 Maeria et Raumsdalus Molde
18 Nordlandia Bodø
31 Østfold Sarpsborg
32 Akershus Ansloa
33 Buskerud Drammen
34 Terra Interior Hammaria
39 Vestfoldia Tonsberga
40 Telemarchia Skien
42 Agda Christiani munitio
46 Vestlandia Berga
50 tlo Nidrosiana Steinkjer
55 Troms Tromsonda
56 Finnmarchia Wardhusia

Urbes[recensere | fontem recensere]

Montes[recensere | fontem recensere]

Insulae[recensere | fontem recensere]

Flumina[recensere | fontem recensere]

Flumen Norvegiae maximum est Glamen. Clari fluvii fluxus superior per Norvegiam transit.

Civilitas[recensere | fontem recensere]

Parlamentum Norvegiae
Rex Haroldus V.

In Norvegia est monarchia constitutionalis in qua res publica geritur cum auxilio parlamenti. Regis domus mixta de familiis Glucksburgensibus est, origine de familia Germanica Schleswig-Holstein. Nunc plurima regis Haraldi V officia sunt ad representandum, sed rex autem imago unionis nationis est. Cum Constitutio anno 1814 Regi dedisset magnam potestam ad statuendum, "Rei publicae Concilium" semper exercerat pro Rege rem publicam.

Sic potestas, quae in rege manet, est ex magna parte ficta, sed nonnullis temporibus sicut secundo bello mundano rex magnam constantiam demonstravit, sicut cum declararet sese ivisset si Parlamentum Germanorum rogationes acceptavisset.?

Rei publicae concilium a primo ministro et alteriis ministriis compositum est, de iure subditum a Rege. "Parlamentarismum" sese evolvit a 1884 et intentum est Parlamentum numquam contra " Cabinet " debet esse. Rex Septembri mense quotannis legatos ad Norvegiensam domum recipit, et de iure is est autem Dux Defensionis Exercitus Norvegiae et Dux Ecclesiae Norvegiae.

Factiones politicae
Descriptio Nomen factionis Ductor Numerus legatorum (2021)
Descriptio
Factio rubra Bjørnar Moxnes 8
Factio sinistra socialistica Audun Lysbakken 13
Factio laboris Ionas Gahr Støre 48
Factio centralis Trygve Slagsvold Vedum 28
Factio pasientfokus Irene Ojala 1
Factio viridis Une Aina Bastholm 3
Factio democratica Christiana Olaug Bollestad 3
Factio liberalis Trine Skei Grande 8
Factio conservativa Erna Solberg 36
Factio progressus Siv Jensen 21

Eruditio[recensere | fontem recensere]

Universitates[recensere | fontem recensere]

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. Tuomo Pekkanen & Reijo Pitkäranta, Lexicon hodiernae Latinitatis Finno-Latino-Finnicum (Societas Litterarum Finnicarum, 2006); Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok, secunda editio (Holmiae: Norstedts akademiska förlag, 2009). Aliae quoque scripturae inveniuntur, sicut Norwegia et Noruegia.
  2. Norvegice Norge (bokmål) et Noreg (nynorsk).
  3. "Population, 2023-01-01". Statistics Norway. 2023-02-21 
  4. 4.0 4.1 "Fylkesinndelingen fra 2024". Regjeringen. 2022-07-05 

Nexus interni

Nexus externi[recensere | fontem recensere]

Vicimedia Communia plura habent quae ad Norvegiam spectant.
Lege Νορουηγία ("Norvegia") apud Vicipaediam lingua Graeca antiqua scriptam
Situs geographici et historici: Locus: 65°0′0″N 11°0′0″E • OpenStreetMap • GeoNames • Thesaurus Getty • Commentatio Theodisce, Francogallice, Italice apud Lexicon historicum Helveticum • Store norske Lexikon • Treccani
Norvegia : politica
Primi ministri Norvegiae 1945–