Quantum redactiones paginae "Lingua Graeca" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m r2.7.1) (automaton mutat: lij:Lengua grega
m ~ (1000 paginae)
Linea 1: Linea 1:
{{Lingua Graeca}}
{{Lingua Graeca}}
[[Fasciculus:Mimnermus.png|thumb|<center>Elegia Mimnermi poetae Graeci.</center>]]
[[Fasciculus:Mimnermus.png|thumb|<center>Elegia [[Mimnermus|Mimnermi]] [[poeta]]e Graeci.</center>]]
'''Lingua Graeca''' ([[Lingua Graeca antiqua|apud antiquos]] {{Polytonic|Ἑλληνικὴ γλῶττα}}, [[Lingua Neograeca|Neograece]]: ελληνική γλώσσα) est [[Linguae Indoeuropaeae|lingua Indoeuropaea]], quae ramum huius familiae proprium format. [[Lingua Graeca antiqua]], quae adhuc in scholis docetur, et [[Lingua Graeca moderna]], qua [[Graeci]] huius temporis utuntur, sunt gradi eiusdem linguae Graecae.
'''Lingua Graeca''' ([[Lingua Graeca antiqua|apud antiquos]] {{Polytonic|Ἑλληνικὴ γλῶττα}}, [[Lingua Neograeca|Neograece]] ελληνική γλώσσα) est [[Linguae Indoeuropaeae|lingua Indoeuropaea]], quae proprius huius [[familia (linguistica)|familiae]] ramus est. [[Lingua Graeca antiqua]], quae adhuc in [[schola|scholis]] docetur, et [[Lingua Graeca hodierna]], qua [[Graeci]] hodie utuntur, sunt gradus eiusdem linguae.


Lingua Graeca iam ex annis plus quam 3400 scribitur. [[Cultura|Cultui]] humano civilique [[Europa]]e [[Graeci]] antiqui lapidem primarium posuerunt. [[Litterae]], [[philosophia]], [[scientia]] lingua Graeca natae sunt, [[Litterae Graecae|opera litterarum]] praecipua, inter quae [[Ilias]] et [[Odyssea]], tragoediae [[Aeschylus|Aeschyli]], [[Sophocles|Sophoclis]] et [[Euripides|Euripidis]], scripta [[Plato]]nis [[Aristoteles|Aristotelisque]] vel [[Novum Testamentum]] Graece scripta sunt. [[Imperium Romanum Orientale|Imperio Byzantino]] florente, litterae Graecae iam coluntur. [[Litterae Neograecae|Scriptores Graeci aetatis modernae]] quoque, ut [[Constantinus Cabaphes]], [[Nicolaus Cazantzaces]], [[Odysseus Elytes]], historiam litterarum linguaeque Graecarum pergunt.
Lingua Graeca iam plus quam 3400 [[annus|annos]] scribitur. [[Cultura|Cultui]] humano civilique [[Europa]]e [[Graeci]] antiqui lapidem primarium posuerunt. [[Litterae]], [[philosophia]], [[scientia]] lingua Graeca natae sunt. Praecipua [[Litterae Graecae|litterarum opera]], inter quae [[Ilias]] et [[Odyssea]], [[tragoedia]]e [[Aeschylus|Aeschyli]], [[Sophocles|Sophoclis]], et [[Euripides|Euripidis]], scripta [[Plato]]nis [[Aristoteles|Aristotelisque]], et [[Novum Testamentum]], Graece scripta sunt. [[Imperium Romanum Orientale|Imperio Byzantino]] florente, litterae Graecae iam colebantur. [[Litterae Neograecae|Scriptores praeterea Graeci aetatis praesentis]] quoque, ut [[Constantinus Cabaphes]], [[Nicolaus Cazantzaces]], [[Odysseus Elytes]], [[historia]]m litterarum linguaeque Graecarum pergunt.


Linguae modernae multissima verba e lingua Graeca receperunt, ut "[[technologia]]," "[[philosophia]]," "[[musica]]."
Linguae hodiernae multissima verba e lingua Graeca receperunt, inter quae ''[[technologia]], [[philosophia]], [[musica]].''


13,084,490 homines linguam graecam habent patrium sermonem, quorum circa 10,700,000 incolae [[Graecia]]e.<ref>Secundum [http://www.ethnologue.org/show_language.asp?code=ell Ethnologue]</ref>
Circa 13&thinsp;084&thinsp;490 hominum linguam Graecam habent [[patrius sermo|patrium sermonem]], quorum circa 10&thinsp;700&thinsp;000 incolae [[Graecia]]e.<ref>Secundum [http://www.ethnologue.org/show_language.asp?code=ell Ethnologue]</ref>


== Cognatio linguarum ==
==Cognatio linguarum==
Lingua Graeca ad [[Linguae Indoeuropaeae|familiam Indoeuropaeam]] pertinet. Num fuisset cognatio cum [[Lingua Macedonica antiqua]], pro certo decerni non potest, quod reliquiae huius linguae sunt minimae. Sunt, qui [[Lingua Macedonica antiqua|linguam Macedonicam]] [[Dialectos|dialectum]] Graecam fuisse censeant.
Lingua Graeca ad [[Linguae Indoeuropaeae|familiam Indoeuropaeam]] pertinet. Num fuisset cognatio cum [[Lingua Macedonica antiqua]], pro certo decerni non potest, quod reliquiae huius linguae sunt minimae. Sunt qui [[Lingua Macedonica antiqua|linguam Macedonicam]] [[Dialectos|dialectum]] Graecam fuisse censeant.


Linguae proximae esse possint [[Lingua Armenica]] et [[Lingua Albanica]]. Ambo coniecturae [[Via quantitativa|viis quantitativis]] fulciuntur<ref> Hans J. Holm (2008): The Distribution of Data in Word Lists and its Impact on the Subgrouping of Languages. Proceedings of the 31st Annual Conference of the Gesellschaft für Klassifikation e.V. at Albert-Ludwigs-Universität Freiburg, March 7-9, 2007. In: C. Preisach, H. Burkhardt, L. Schmidt-Thieme, R. Decker (Eds): Data Analysis, Machine Learning and Applications. Berolini: Springer, p. 629-636.</ref>. [[Lingua Sanscrita]] et [[Lingua Avestana]] quoque proximae sunt linguae Graecae. Omnes hae linguae habent ''augmentum'' verborum temporum praeteritorum; in omnibus consonantes laryngeales in initio verbi (ante consonantem) vocales fiunt; omnes participium medio-passivum elemento ''-meno-'' faciunt.<ref>Fortson, p. 203, 462.</ref>
Linguae proximae fortasse sunt [[Lingua Armenica]] et [[Lingua Albanica]]; ambo coniecturae [[Via quantitativa|viis quantitativis]] fulciuntur.<ref>Hans J. Holm (2008), "The Distribution of Data in Word Lists and its Impact on the Subgrouping of Languages," ''Proceedings of the 31st Annual Conference of the Gesellschaft für Klassifikation e.V. at Albert-Ludwigs-Universität Freiburg, March 7-9, 2007.'' In ''Data Analysis, Machine Learning and Applications,'' ed C. Preisach, H. Burkhardt, L. Schmidt-Thieme, et R. Decker (Berolini: Springer),629-636.</ref> [[Lingua Sanscrita]] et [[Lingua Avestana]] quoque proximae sunt linguae Graecae. Omnes hae linguae habent ''augmentum'' verborum temporum praeteritorum; in omnibus [[consonans laruygnealis|consonantes laryngeales]] in initio verbi (ante [[consonans|consonantem]]) vocales fiunt; omnes participium medio-passivum elemento ''-meno-'' faciunt.<ref>Fortson, p. 203, 462.</ref>


Lingua Neograeca pars est ''Sprachbund Balcanici,'' ut dicitur. ("[[Sprachbund]]" est verbum [[Lingua Theodisca|Theodiscum]] quod significat "coniunctio linguarum.") E Medio Aevo, Linguae modernae [[Lingua Neograeca|Graeca]], [[Lingua Albanica|Albanica]], [[Lingua Bulgarica|Bulgarica]], [[Lingua Serbica|Serbica]], [[Lingua Croatica|Croatica]], [[Lingua Bosnica|Bosnica]], [[Lingua Romanica|Romanica]] inter se adfecerunt, ut sonus, syntaxis, et morphologia similiores fiant.<ref>Fortson, p. 448; Horrocks, p. 227-9.</ref>
Lingua Neograeca pars est ''Sprachbund Balcanici,'' ut dicitur. ("[[Sprachbund]]" est verbum [[Lingua Theodisca|Theodiscum]] quod 'coniunctio linguarum' significat.) E [[Medium Aevum|Medio Aevo]], [[Lingua Neograeca|Graeca]], [[Lingua Albanica|Albanica]], [[Lingua Bulgarica|Bulgarica]], [[Lingua Serbica|Serbica]], [[Lingua Croatica|Croatica]], [[Lingua Bosnica|Bosnica]], [[Linguae Romanicae|Romanica]] linguae hodiernae inter se adfecerunt ut [[sonus]], [[syntaxis]], [[morphologia]] similiores fiant.<ref>Fortson, p. 448; Horrocks, p. 227-9.</ref>


== Historia ==
==Historia==
[[Fasciculus:Rafael - Escola de Atenas.jpg|thumb|"Schola Atheniensis" a [[Raphael Sanctius Urbinas|Raphael]] picta: [[Renascentia litterarum]] scientiam linguae et culturae Graecarum in [[Europa]]m occidentalem rettulit.]]
[[Fasciculus:Rafael - Escola de Atenas.jpg|thumb|''Schola Atheniensis,'' a [[Raphael Sanctius Urbinas|Raphael]] picta: [[Renascentia litterarum]] [[glottologia|scientiam linguae]] et [[anthropologia|culturae]] Graecarum in [[Europa]]m occidentalem rettulit.]]
* Lingua Proto-Graeca (ca. a [[2000 a.C.n.]])
* Lingua Proto-Graeca (ca. a [[2000 a.C.n.]])
* [[Lingua Graeca Mycenaea]] (ca. [[1600 a.C.n.]]–[[1100 a.C.n.]])
* [[Lingua Graeca Mycenaea]] (ca. [[1600 a.C.n.]]–[[1100 a.C.n.]])
Linea 26: Linea 26:
* [[Lingua Neograeca]] sive Lingua Graeca moderna (Νέα Ελληνικά sive Νεοελληνική) cum dialectis septentrionibus et meridionalibus (ab anno [[1453]])
* [[Lingua Neograeca]] sive Lingua Graeca moderna (Νέα Ελληνικά sive Νεοελληνική) cum dialectis septentrionibus et meridionalibus (ab anno [[1453]])
** [[Dialectus Cappadociana]] †
** [[Dialectus Cappadociana]] †
** [[Dialectus Pontica]] (inter exsules Ponticos adhuc in usu)
** [[Dialectus Pontica]] (inter exsules [[Pontus Euxinus|Ponticos]] adhuc in usu)
** [[Dialectus Graeco-Calabra]] ([[Italice]]: ''Grico'') sive Catoitaliotica (exstant duae varietates in [[Calabria]] et in [[Apulia]] minus 20 000 locutorum)
** [[Dialectus Graeco-Calabra]] ([[Italice]] ''Grico''), sive Catoitaliotica (exstant duae varietates in [[Sallentum]] et in [[Apulia]], minus 20&thinsp;000 locutorum)
** [[Dialectus Romanograeca]] (lingua [[Zingari|Zingarorum]])
** [[Dialectus Romanograeca]] (lingua [[Zingari|Zingarorum]])
** [[Dialectus Ievanica]] ([[Lingua Neograeca|Neograece]]: ρωμανιώτικα sive γεβανικά; olim lingua [[Populus Iudaicus|Graecoiudaeorum]]) †
** [[Dialectus Ievanica]] ([[Lingua Neograeca|Neograece]]: ρωμανιώτικα sive γεβανικά; olim lingua [[Populus Iudaicus|Graecoiudaeorum]]) †
** [[Dialectus Tsaconica]] (ex origine dorica orta, adhuc in decem vicis [[Peloponnesus|Peloponnesi]] in usu)
** [[Dialectus Tsaconica]] (ex origine Dorica orta, adhuc in [[decem]] vicis [[Peloponnesus|Peloponnesi]] in usu)
** [[dialectos Graeco-Cypria|Dialectus Graeco-Cypria]]
** [[dialectos Graeco-Cypria|Dialectus Graeco-Cypria]]


[[Fasciculus:JimDeskaNahrobe.jpg|thumb|Lingua non omnis mortua: Sepultum Jacobi Morrison, cantoris gregis [[The Doors]], [[Lutetia]]e, inscriptionem graecam antiquam habet: {{polytonicus|κατὰ τὸν δαίμονα ἑαυτοῦ}}, h.e. ''secundum spiritum suum.'']]
[[Fasciculus:JimDeskaNahrobe.jpg|thumb|Lingua non omnis mortua: sepultum Jacobi Morrison, cantoris gregis [[The Doors]], [[Lutetia]]e, inscriptionem Graecam antiquam habet: {{polytonicus|κατὰ τὸν δαίμονα ἑαυτοῦ}} 'secundum spiritum suum'.]]
[[Mutatio sonorum|Mutationes sonorum]] quae linguam Graecam e proto-Indoeuropaea fecerunt hae sunt:<ref>Horrocks, p. 9-10</ref>
[[Mutatio sonorum|Mutationes sonorum]] quae linguam Graecam e proto-Indoeuropaea fecerunt hae sunt:<ref>Horrocks, p. 9-10.</ref>
* consonantes ''b<sup>h</sup>, d<sup>h</sup>, g<sup>h</sup>, g<sup>wh</sup>'' fiunt ''p<sup>h</sup>'' (φ), ''t<sup>h</sup>'' (θ), ''k<sup>h</sup>'' (χ), ''k<sup>wh</sup>'' (qui sonus post tempus Mycenaeae ''p'' aut ''t'' factus est)
* consonantes ''b<sup>h</sup>, d<sup>h</sup>, g<sup>h</sup>, g<sup>wh</sup>'' fiunt ''p<sup>h</sup>'' (φ), ''t<sup>h</sup>'' (θ), ''k<sup>h</sup>'' (χ), ''k<sup>wh</sup>'' (qui sonus post tempus Mycenaeae ''p'' aut ''t'' factus est)
* ''s'' sonus fit ''h'', nisi in fine verbi; inter vocales ''h'' tunc amittitur
* ''s'' sonus fit ''h'', nisi in fine verbi; inter vocales ''h'' tunc amittitur
Linea 42: Linea 42:
Ordo verborum in enuntiatione liber est in lingua antiqua.
Ordo verborum in enuntiatione liber est in lingua antiqua.


[[Nomen substantivum|Nomina]] declinuntur secundum [[casus grammaticus|casus]] [[nominativus|rectum]], [[genetivus|genetivum]], [[dativus|dativum]], [[accusativus|accusativum]], [[vocativus|vocativum]], et tria genera habent. Opus casus ablativi linguae proto-Indoeuropaeae casus genitivus facit, pro casu [[instrumentalis|instrumentali]] casus dativus locum habet, casus [[locativus]] quoque fit casum dativum.
[[Nomen substantivum|Nomina]] declinantur secundum [[casus grammaticus|casus]] [[nominativus|rectum]], [[genetivus|genetivum]], [[dativus|dativum]], [[accusativus|accusativum]], [[vocativus|vocativum]], et tria genera habent. Opus [[casus ablativus|casus ablativi]] linguae Protoindoeuropaeae [[casus genitivus]] facit, pro casu [[instrumentalis|instrumentali]] [[casus dativus]] locum habet, casus [[locativus]] quoque fit casum dativum.


[[Verbum (grammatica Latina)|Verba]] temporalia, sicut in lingua Latina, personam, numerum, [[tempus (verborum)|tempus]], [[modus (verborum)|modum]], [[vox (verborum)|vocem]] habent. Tempora sunt: [[praesens]], [[imperfectum]], [[futurum]], [[aoristus]], [[perfectum]]; sunt quoque tempus [[plusquamperfectum|plus quam perfectum]] et tempus [[futurum exactum|futurum perfectum]], quam minime usitata. Modi finiti sunt: [[indicativus]], [[imperativus]], [[coniunctivus]], [[optativus]]; modi non finiti sunt [[infinitivus (grammatica)|infinitivus]] et [[participium]], quorum verba Graeca antiqua decem habent. Voces sunt [[activum|activa]] et [[passivum|passiva]], sicut in lingua Latina, et tertia vox "[[medius (verbum)|media]]," quae significat implicationem subiecti in actione verbi. Personae sunt tres: primus (ego), secundus (tu), tertius (hic). Numeri sunt tres, quod inter singularem et pluralem numeros habet Graeca antiqua numerum dualem, quem scribimus si subiectum est duo homines vel duae res.
[[Verbum (grammatica Latina)|Verba]] temporalia, sicut in lingua Latina, [[persona (grammatica)|personam]], [[numerus (grammatica)|numerum]], [[tempus (verborum)|tempus]], [[modus (verborum)|modum]], [[vox (verborum)|vocem]] habent. Tempora sunt [[praesens]], [[imperfectum]], [[futurum]], [[aoristus]], [[perfectum]]; sunt quoque tempus [[plusquamperfectum|plus quam perfectum]] et tempus [[futurum exactum|futurum perfectum]], quam minime usitata. Modi finiti sunt [[indicativus]], [[imperativus]], [[coniunctivus]], [[optativus]]; modi non finiti sunt [[infinitivus (grammatica)|infinitivus]] et [[participium]], quorum verba Graeca antiqua [[decem]] habent. Voces sunt [[activum|activa]] et [[passivum|passiva]], sicut in lingua Latina, et [[tres|tertia]] vox "[[medius (verbum)|media]]," quae implicationem [[subiectum|subiecti]] in actione verbi significat. Personae sunt tres: primus (ego), secundus (tu), tertius (hic). Numeri sunt tres, quod inter [[numerus singularis|singularem]] et [[pluralis|pluralem]] numeros habet Graeca antiqua [[numerus dualis|numerum dualem]], quem, si subiectum est [[duo]] homines vel duae res, scribere solemus.


[[Lingua Graeca antiqua communis|Lingua Graeca "communis" dicta]] aetate [[Hellenismus|Hellenistica]] crescit. Hoc tempore plures mutationes sonorum fiunt. Vocales ''ει, ι, η'' nunc eundem sonum habent, ''i''; ''ε'' et ''αι'' ''e'' sonum faciunt; ''οι'' et ''υ'' sonum ''y'' (vel ü) faciunt. Consonantes quae olim aspirationem habuerunt nunc [[fricativa]]e sunt: ''φ'' sonum ''f'' facit, ''θ'' sonum ''th'' [[Lingua Anglica|anglice]], ''χ'' sonum ''ch'' [[Lingua Theodisca|theodisce]]. Consonantes ''β, δ, γ'' fricativae sonorae fiunt (in [[API]] v, ð, ɣ). Hi soni iam hodie in [[Lingua Graeca moderna|lingua moderna]] manent.<ref>Fortson, p. 263</ref>
[[Lingua Graeca antiqua communis|Lingua Graeca "communis" dicta]] aetate [[Hellenismus|Hellenistica]] crevit, cum plures mutationes sonorum factae sunt. Vocales ''ει, ι, η'' nunc eundem sonum habent, ''i''; ''ε'' et ''αι'' ''e'' sonum faciunt; ''οι'' et ''υ'' sonum ''y'' (vel ü) faciunt. Consonantes quae olim aspirationem habuerunt nunc [[fricativa]]e sunt: ''φ'' sonum ''f'' facit, ''θ'' sonum ''th'' [[Lingua Anglica|anglice]], ''χ'' sonum ''ch'' [[Lingua Theodisca|Theodisce]]. Consonantes ''β, δ, γ'' fricativae sonorae fiunt (in [[IPA]] v, ð, ɣ). Hi soni iam hodie in [[Lingua Graeca moderna|lingua moderna]] manent.<ref>Fortson, p. 263.</ref>


Numerus dualis et modus optativus exstinguuntur; tempus "praeteritum" aut perfectum aut, saepius, aoristum tenetur, alio tempore non iam accepto.
Numerus dualis et modus optativus exstinguuntur; tempus "praeteritum" aut perfectum aut, saepius, aoristum tenetur, alio tempore non iam accepto.


[[Lingua Neograeca]] pauciores casus habet, casu dativo mortuo, paucioria tempora, quod verba auxiliaria saepius adhibentur.
[[Lingua Neograeca]] pauciores casus habet, casu dativo mortuo, paucioria tempora, quod verba auxiliaria saepius adhibentur.


== Abecedarium Graecum ==
==Abecedarium Graecum==
[[Fasciculus:Coppa di Nestore.png|thumb|Poculum "[[Nestor]]is" dictum, [[saeculum 8 a.C.n.|saeculo VIII]] [[Pithecousae|Pithecousis]] factum, in quo est abecedarii inscriptio inter veterrimas]]
[[Fasciculus:Coppa di Nestore.png|thumb|[[Poculum]] [[Nestor]]is dictum, [[saeculum 8 a.C.n.|saeculo VIII]] [[Pithecousae|Pithecousis]] factum, in quo est [[abecedarium|abecedarii]] inscriptio inter veterrimas.]]
{{Vide-etiam|Abecedarium Graecum|Abecedarium}}
{{Vide-etiam|Abecedarium Graecum|Abecedarium}}
[[Abecedarium Graecum]] e Phoenicio ortum est [[saeculum 8 a.C.n.|octavo fere saeculo]]. Pluria abecedaria, quae inter se plus minusve distulerunt, urbes (poleis) Graecae usae sunt. [[saeculum 4 a.C.n.|Saeculo quarto]] ineunte, abecedarium "classicum" dictum [[Athenae|Athenis]] adoptatum est, deinde aliis urbibus.
[[Abecedarium Graecum]] e [[Poeni|Phoenicio]] [[saeculum 8 a.C.n.|octavo fere saeculo]] ortum est. Pluria abecedaria, quae inter se plus minusve distulerunt, [[urbs|urbes]] Graecae usae sunt. [[Saeculum 4 a.C.n.|Saeculo quarto a.C.n.]] ineunte, abecedarium "classicum" dictum [[Athenae|Athenis]] acceptum est, deinde aliis urbibus.


== Notae ==
==Notae==
<div class="references-small"><references/></div>
<references />


== Bibliographia ==
==Bibliographia==
* Bakker, Egbert. [[2010]]. ''A Companion to the Ancient Greek Language.'' Malden: Wiley-Blackwell. ISBN 9781405153263.
* Bakker, Egbert. [[2010]]. ''A Companion to the Ancient Greek Language.'' Malden: Wiley-Blackwell. ISBN 9781405153263.
* Bartoněk, Antonin. [[2003]]. ''Handbuch des mykenischen Griechisch.'' Heidelberg: Winter. ISBN 3825314359.
* Bartoněk, Antonin. [[2003]]. ''Handbuch des mykenischen Griechisch.'' Heidelberg: Winter. ISBN 3825314359.
* Brixhe, Claude, ed. [[1993]]. ''La Koiné grecque antique.'' Nancy: ADRA.
* Brixhe, Claude, ed. [[1993]]. ''La Koiné grecque antique.'' Nancy: ADRA.
** lib. 1. ''Une langue introuvable?'' ISBN 2864808102
** Lib. 1. ''Une langue introuvable?'' ISBN 2864808102.
** lib. 2. ''La concurrence.'' ISBN 2950972624
** Lib. 2. ''La concurrence.'' ISBN 2950972624.
** lib. 3. ''Les contacts.'' ISBN 2950972667
** Lib. 3. ''Les contacts.'' ISBN 2950972667.
** lib. 4. ''Les koinés littéraires.'' ISBN 2913667066
** Lib. 4. ''Les koinés littéraires.'' ISBN 2913667066.
** lib. 5. ''Alternances codiques et changements de code.'' ISBN 2913667112
** Lib. 5. ''Alternances codiques et changements de code.'' ISBN 2913667112.
* Cassio, Albio C. [[2008]]. ''Storia delle lingue litterarie greche.'' Florence: Le Monnier università. ISBN 9788800204613.
* Cassio, Albio C. [[2008]]. ''Storia delle lingue litterarie greche.'' Florentiae: Monnier università. ISBN 9788800204613.
* Eideneier, Hans. [[1999]]. ''Von Rhapsodie zu Rap'', Tubingae. ISBN 3-8233-5202-4
* Eideneier, Hans. [[1999]]. ''Von Rhapsodie zu Rap.'' Tubingae. ISBN 3-8233-5202-4.
* Fortson, Benjamin W., IV. [[2010]]. ''Indo-European Language and Culture,'' editio altera. Malden: Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-4051-8895-1.
* Fortson, Benjamin W., IV. [[2010]]. ''Indo-European Language and Culture.'' Editio altera. Malden: Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-4051-8895-1.
* García Domingo, E. [[1979]]. ''Latinismos en la Koiné (en los documentos epigráficos desde el 212 a.J.C. hasta el 14 d.J.C.).'' Burgos: Universidad de Valladolid. ISBN 8470090739.
* García Domingo, E. [[1979]]. ''Latinismos en la Koiné (en los documentos epigráficos desde el 212 a.J.C. hasta el 14 d.J.C.).'' Burgos: Universidad de Valladolid. ISBN 8470090739.
* Horrocks, Geoffrey. [[1997]]. ''Greek: A History of the Language and Its Speakers.'' Novi Eboraci: Addison Wesley Publishing Company. ISBN 0-582-30709-0.
* Horrocks, Geoffrey. [[1997]]. ''Greek: A History of the Language and Its Speakers.'' Novi Eboraci: Addison Wesley Publishing Company. ISBN 0-582-30709-0.
* Mitsákis, Kariophiles. [[1973]]. ''Εισαγωγή στην νέα ελληνική λογοτεχνία.'' Thessaloniki.
* Mitsákis, Kariophiles. [[1973]]. ''Εισαγωγή στην νέα ελληνική λογοτεχνία.'' Thessaloniki.
* Rodríguez Adrados, Francisco. [[2002]]. ''Geschichte der griechischen Sprache. Von den Anfängen bis heute'' (Trans. Hansbert Bertsch), Tubingae/Basiliae. ISBN 3-8252-2317-5
* Rodríguez Adrados, Francisco. [[2002]]. ''Geschichte der griechischen Sprache: Von den Anfängen bis heute.'' Convertit Hansbert Bertsch. Tubingae/Basiliae. ISBN 3-8252-2317-5.
* de Romilly, Jacqueline. [[2008]]. ''Petites leçons sur le grec ancien.'' Lutetiae: Stock. ISBN 9782234061811.
* de Romilly, Jacqueline. [[2008]]. ''Petites leçons sur le grec ancien.'' Lutetiae: Stock. ISBN 9782234061811.
* Sihler, Andrew L. [[1995]]. ''New Comparative Grammar of Greek and Latin.'' Oxonii: Oxford University Press. ISBN 978-0-12-537336-3.
* Sihler, Andrew L. [[1995]]. ''New Comparative Grammar of Greek and Latin.'' Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 978-0-12-537336-3.
* Spyropoulos, Vassilios, David Holton, Peter Mackridge, et Irene Philippaki-Warburton. [[2012]]. ''Greek: A Comprehensive Grammar,'' editio altera. Londini, Novi Eboraci: Routledge. ISBN 9780415598019.
* Spyropoulos, Vassilios, David Holton, Peter Mackridge, et Irene Philippaki-Warburton. [[2012]]. ''Greek: A Comprehensive Grammar.'' Ed. 2a. Londini, Novi Eboraci: Routledge. ISBN 9780415598019.
* Thomson, George D. [[1960]]. ''The Greek Language.'' Cantabridgiae: W. Heffer. OCLC 3269270.
* Thomson, George D. [[1960]]. ''The Greek Language.'' Cantabrigiae: W. Heffer. OCLC 3269270.
* [[Handbuch der Altertumswissenschaft]] 2
* [[Handbuch der Altertumswissenschaft]] 2.


== Nexus externi ==
==Nexus externi==
{{Incubator|code=grc|Ancient Greek}}
{{Incubator|code=grc|Ancient Greek}}

{{CommuniaCat|Greek Language|linguam Graecam}}
{{CommuniaCat|Greek Language|linguam Graecam}}
* [http://www.utexas.edu/cola/centers/lrc/eieol/grkol-0-X.html "Classical Greek Online,"] apud www.utexas.edu (Anglice)
* [http://www.uni-klu.ac.at/eeo/Griechisch.pdf Linguae Graecae – Vox in encyclopaedia orientis Europaei] (PDF-Datei; 977 kB - Theodisce)
* [http://www.uni-klu.ac.at/eeo/Griechisch.pdf Linguae Graecae – Vox in ''Encyclopaedia Orientis Europaei''] (PDF, 977 kB, Theodisce), apud www.uni-klu.ac.at
* [http://www.perseus.tufts.edu Perseus], apud www.perseus.tufts.edu ([[Perseus]])
* [[:el:Κύρια Σελίδα|Vicipaedia Graeca - Ελληνική Βικιπαίδεια]]
* [[:el:Κύρια Σελίδα|Vicipaedia Graeca - Ελληνική Βικιπαίδεια]]
* [http://www.perseus.tufts.edu Perseus], situs interretialis (vide etiam [[Perseus]])
* [http://www.utexas.edu/cola/centers/lrc/eieol/grkol-0-X.html Classical Greek Online] (anglice)


{{ling-stipula}}
{{ling-stipula}}

Emendatio ex 12:26, 11 Maii 2012

Unam legis e paginis de
disserentibus

Proto-Graeca (ca. 2000 a.C.n.)
Mycenaea (1600–1100 a.C.n.)
Graeca antiqua (800–300 a.C.n.)
Koine (300 a.C.n.–600 p.C.n.)
Graeca Media (600–1500)
Elegia Mimnermi poetae Graeci.

Lingua Graeca (apud antiquos Ἑλληνικὴ γλῶττα, Neograece ελληνική γλώσσα) est lingua Indoeuropaea, quae proprius huius familiae ramus est. Lingua Graeca antiqua, quae adhuc in scholis docetur, et Lingua Graeca hodierna, qua Graeci hodie utuntur, sunt gradus eiusdem linguae.

Lingua Graeca iam plus quam 3400 annos scribitur. Cultui humano civilique Europae Graeci antiqui lapidem primarium posuerunt. Litterae, philosophia, scientia lingua Graeca natae sunt. Praecipua litterarum opera, inter quae Ilias et Odyssea, tragoediae Aeschyli, Sophoclis, et Euripidis, scripta Platonis Aristotelisque, et Novum Testamentum, Graece scripta sunt. Imperio Byzantino florente, litterae Graecae iam colebantur. Scriptores praeterea Graeci aetatis praesentis quoque, ut Constantinus Cabaphes, Nicolaus Cazantzaces, Odysseus Elytes, historiam litterarum linguaeque Graecarum pergunt.

Linguae hodiernae multissima verba e lingua Graeca receperunt, inter quae technologia, philosophia, musica.

Circa 13 084 490 hominum linguam Graecam habent patrium sermonem, quorum circa 10 700 000 incolae Graeciae.[1]

Cognatio linguarum

Lingua Graeca ad familiam Indoeuropaeam pertinet. Num fuisset cognatio cum Lingua Macedonica antiqua, pro certo decerni non potest, quod reliquiae huius linguae sunt minimae. Sunt qui linguam Macedonicam dialectum Graecam fuisse censeant.

Linguae proximae fortasse sunt Lingua Armenica et Lingua Albanica; ambo coniecturae viis quantitativis fulciuntur.[2] Lingua Sanscrita et Lingua Avestana quoque proximae sunt linguae Graecae. Omnes hae linguae habent augmentum verborum temporum praeteritorum; in omnibus consonantes laryngeales in initio verbi (ante consonantem) vocales fiunt; omnes participium medio-passivum elemento -meno- faciunt.[3]

Lingua Neograeca pars est Sprachbund Balcanici, ut dicitur. ("Sprachbund" est verbum Theodiscum quod 'coniunctio linguarum' significat.) E Medio Aevo, Graeca, Albanica, Bulgarica, Serbica, Croatica, Bosnica, Romanica linguae hodiernae inter se adfecerunt ut sonus, syntaxis, morphologia similiores fiant.[4]

Historia

Schola Atheniensis, a Raphael picta: Renascentia litterarum scientiam linguae et culturae Graecarum in Europam occidentalem rettulit.
Lingua non omnis mortua: sepultum Jacobi Morrison, cantoris gregis The Doors, Lutetiae, inscriptionem Graecam antiquam habet: κατὰ τὸν δαίμονα ἑαυτοῦ 'secundum spiritum suum'.

Mutationes sonorum quae linguam Graecam e proto-Indoeuropaea fecerunt hae sunt:[5]

  • consonantes bh, dh, gh, gwh fiunt ph (φ), th (θ), kh (χ), kwh (qui sonus post tempus Mycenaeae p aut t factus est)
  • s sonus fit h, nisi in fine verbi; inter vocales h tunc amittitur
  • accentus in ultimas tres syllabas verborum coercetur
  • consonantes n, r, s tantum in fine verbi permittuntur, alii autem amittuntur

Ordo verborum in enuntiatione liber est in lingua antiqua.

Nomina declinantur secundum casus rectum, genetivum, dativum, accusativum, vocativum, et tria genera habent. Opus casus ablativi linguae Protoindoeuropaeae casus genitivus facit, pro casu instrumentali casus dativus locum habet, casus locativus quoque fit casum dativum.

Verba temporalia, sicut in lingua Latina, personam, numerum, tempus, modum, vocem habent. Tempora sunt praesens, imperfectum, futurum, aoristus, perfectum; sunt quoque tempus plus quam perfectum et tempus futurum perfectum, quam minime usitata. Modi finiti sunt indicativus, imperativus, coniunctivus, optativus; modi non finiti sunt infinitivus et participium, quorum verba Graeca antiqua decem habent. Voces sunt activa et passiva, sicut in lingua Latina, et tertia vox "media," quae implicationem subiecti in actione verbi significat. Personae sunt tres: primus (ego), secundus (tu), tertius (hic). Numeri sunt tres, quod inter singularem et pluralem numeros habet Graeca antiqua numerum dualem, quem, si subiectum est duo homines vel duae res, scribere solemus.

Lingua Graeca "communis" dicta aetate Hellenistica crevit, cum plures mutationes sonorum factae sunt. Vocales ει, ι, η nunc eundem sonum habent, i; ε et αι e sonum faciunt; οι et υ sonum y (vel ü) faciunt. Consonantes quae olim aspirationem habuerunt nunc fricativae sunt: φ sonum f facit, θ sonum th anglice, χ sonum ch Theodisce. Consonantes β, δ, γ fricativae sonorae fiunt (in IPA v, ð, ɣ). Hi soni iam hodie in lingua moderna manent.[6]

Numerus dualis et modus optativus exstinguuntur; tempus "praeteritum" aut perfectum aut, saepius, aoristum tenetur, alio tempore non iam accepto.

Lingua Neograeca pauciores casus habet, casu dativo mortuo, paucioria tempora, quod verba auxiliaria saepius adhibentur.

Abecedarium Graecum

Poculum Nestoris dictum, saeculo VIII Pithecousis factum, in quo est abecedarii inscriptio inter veterrimas.
Si plus cognoscere vis, vide etiam Abecedarium Graecum et Abecedarium.

Abecedarium Graecum e Phoenicio octavo fere saeculo ortum est. Pluria abecedaria, quae inter se plus minusve distulerunt, urbes Graecae usae sunt. Saeculo quarto a.C.n. ineunte, abecedarium "classicum" dictum Athenis acceptum est, deinde aliis urbibus.

Notae

  1. Secundum Ethnologue
  2. Hans J. Holm (2008), "The Distribution of Data in Word Lists and its Impact on the Subgrouping of Languages," Proceedings of the 31st Annual Conference of the Gesellschaft für Klassifikation e.V. at Albert-Ludwigs-Universität Freiburg, March 7-9, 2007. In Data Analysis, Machine Learning and Applications, ed C. Preisach, H. Burkhardt, L. Schmidt-Thieme, et R. Decker (Berolini: Springer),629-636.
  3. Fortson, p. 203, 462.
  4. Fortson, p. 448; Horrocks, p. 227-9.
  5. Horrocks, p. 9-10.
  6. Fortson, p. 263.

Bibliographia

  • Bakker, Egbert. 2010. A Companion to the Ancient Greek Language. Malden: Wiley-Blackwell. ISBN 9781405153263.
  • Bartoněk, Antonin. 2003. Handbuch des mykenischen Griechisch. Heidelberg: Winter. ISBN 3825314359.
  • Brixhe, Claude, ed. 1993. La Koiné grecque antique. Nancy: ADRA.
  • Cassio, Albio C. 2008. Storia delle lingue litterarie greche. Florentiae: Monnier università. ISBN 9788800204613.
  • Eideneier, Hans. 1999. Von Rhapsodie zu Rap. Tubingae. ISBN 3-8233-5202-4.
  • Fortson, Benjamin W., IV. 2010. Indo-European Language and Culture. Editio altera. Malden: Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-4051-8895-1.
  • García Domingo, E. 1979. Latinismos en la Koiné (en los documentos epigráficos desde el 212 a.J.C. hasta el 14 d.J.C.). Burgos: Universidad de Valladolid. ISBN 8470090739.
  • Horrocks, Geoffrey. 1997. Greek: A History of the Language and Its Speakers. Novi Eboraci: Addison Wesley Publishing Company. ISBN 0-582-30709-0.
  • Mitsákis, Kariophiles. 1973. Εισαγωγή στην νέα ελληνική λογοτεχνία. Thessaloniki.
  • Rodríguez Adrados, Francisco. 2002. Geschichte der griechischen Sprache: Von den Anfängen bis heute. Convertit Hansbert Bertsch. Tubingae/Basiliae. ISBN 3-8252-2317-5.
  • de Romilly, Jacqueline. 2008. Petites leçons sur le grec ancien. Lutetiae: Stock. ISBN 9782234061811.
  • Sihler, Andrew L. 1995. New Comparative Grammar of Greek and Latin. Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 978-0-12-537336-3.
  • Spyropoulos, Vassilios, David Holton, Peter Mackridge, et Irene Philippaki-Warburton. 2012. Greek: A Comprehensive Grammar. Ed. 2a. Londini, Novi Eboraci: Routledge. ISBN 9780415598019.
  • Thomson, George D. 1960. The Greek Language. Cantabrigiae: W. Heffer. OCLC 3269270.
  • Handbuch der Altertumswissenschaft 2.

Nexus externi

Incubatrix Vicimediorum
Incubatrix Vicimediorum
Vicimedia Communia plura habent quae ad linguam Graecam spectant (Greek Language, Greek language).

Haec stipula ad linguam vel ad linguisticam spectat. Amplifica, si potes!

Formula:Link FA