Quantum redactiones paginae "Albania" differant
m r2.7.1) (automaton addit: roa-tara:Albanie |
m automaton addit: nds-nl:Albanië |
||
| Linea 353: | Linea 353: | ||
[[Categoria:Historia Europae Orientalis]] |
[[Categoria:Historia Europae Orientalis]] |
||
[[Categoria:Condita 1912]] |
[[Categoria:Condita 1912]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[ab:Арнауыҭтәыла]] |
[[ab:Арнауыҭтәыла]] |
||
| Linea 445: | Linea 442: | ||
[[ka:ალბანეთი]] |
[[ka:ალბანეთი]] |
||
[[kaa:Albaniya]] |
[[kaa:Albaniya]] |
||
| ⚫ | |||
[[kg:Albania]] |
[[kg:Albania]] |
||
[[kk:Албания]] |
[[kk:Албания]] |
||
| Linea 464: | Linea 462: | ||
[[ln:Albania]] |
[[ln:Albania]] |
||
[[lt:Albanija]] |
[[lt:Albanija]] |
||
| ⚫ | |||
[[lv:Albānija]] |
[[lv:Albānija]] |
||
[[mg:Albania]] |
[[mg:Albania]] |
||
| Linea 479: | Linea 478: | ||
[[nah:Albania]] |
[[nah:Albania]] |
||
[[nds:Albanien]] |
[[nds:Albanien]] |
||
[[nds-nl:Albanië]] |
|||
[[ne:अल्बानिया]] |
[[ne:अल्बानिया]] |
||
[[nl:Albanië]] |
[[nl:Albanië]] |
||
Emendatio ex 14:07, 11 Iulii 2011
Haec pagina Albaniam paeninsulae Balcanicae civitatem explicat. Si aliud quaeris quod etiam "Albania" appellatur, vide Albania (discretiva).
Albania est civitas Europaea in paeninsula Balcanica sita (multitudo 3 700 000, circiter 28 000 km²). Septemtrione Monti Nigro, Oriente Macedoniae, Meridie Graeciae, et Occidente mari Hadriatico finitima est.? Caput est Theranda, et primae urbes sunt Dyrrhachium et Masio Scampa (Albanice: Elbasan), a circiter 100 000 hominum incultae.?
Etymologia
Autochthon nomen nationis, Shqipëria, significat 'Terram aquilarum', de rebellione contra Turcos a Georgio Castriota Scanderbego anno 1433 ducta adoptatum. Illo tempore, territorii liberi incolae gentilicium shqipëtar adoptaverunt quia vexillum quo Scanderbegus utebatur principale emblema aquilam imperialem bicephalam, quae Byzantinorum heres fuerat, possidebat. Nomen Albania vox Latina, autochthonibus aliena, 'Nationem altorum montium propter nivem candidorum' significat, cuius nomen in Antiquitate etiam magnae Caucasi parti datur.
Historia
Albania Graecarum coloniarum diversarum locus fuit, et posterius etiam Romanae provinciae Illyrici pars fuit. Continue variis nationibus capta, denique Imperio Ottomanico anno 1478 absorpta est.
Post Bellum Balcanicum Primum, Albania de Imperio Ottomanico suam libertatem anno 1912 declaravit, sed civitas instabilis mansit. Ab Italia capta est per Bellum Orbis Terrarum II. Italianis eductis, Stalinistica repugnantia ab Envere Hoxha ducta dominationem adepta est.
Usque ad annum 1990, quinque annos post Enveris Hoxha mortem, Albania tum Occidente tum aliis altero Belli Frigidi latere sitis civitatibus, Unione Sovietica et Sina, segregata civitas est. In praesenti, in civitate Occidentalis generis democratia constituitur. Civitas oeconomica problemata patitur, et cum crimine ordinato et cum Agri Merulensis refugitis problemata habet.
Geographia
Albania est montuosissima (70% territorii). Maximum culmen, 2753 m super maris planum altum, est mons Corabum (Albanice: Korabi; Macedonice: [Кораб).
Reliqua superficies angustis vallibus et alluvialibus planiciebus, aegre agriculturae utilibus quia eluviones siccitatis epochis alternant, componitur. Fecundissimae terrae lacubus Ochridae (Albanice: Liqeni i Ohrit, Macedonice Охридско Езеро), Magnae Prespae (Albanice Liqeni i Prespës, Macedonice Преспанското Езеро et Graece Μεγάλη Πρέσπα) et Parvae Prespae (Graece Μικρή Πρέσπα)] finitimae et inter planitiem et montem intermediorum aequorum sunt.
Lacus Labeatis praecipuum est, hodie Lacus Scudrae nomen habet.
Praecipuum flumen est Drilon (Albanice: Drini; Macedonice et Serbice: Дрим/Drim), 282 m longum, toto anno stabilem torrentem aquae habens. Alia flumina, adhuc aliquae velut Apsus (Albanice: Semani) et Aous (Albanice: Vjosë sive Vjosa), amplius 160 km longi, reapse paene sicca aestate sunt.
Albania litus 450 km longum inter maria Ionium et Hadriaticum habet.
Litore, caelum est Mediterraneum, cum annua media temperatura 16º (7º hieme). Nihilominus, terris intestinis continentale caelum dominat, cum media 10º et subitis temperaturae discrepantiis praeter annum.
Praecipuae opes naturales sunt petroleum, gasium naturale, carbo, chromium, lignum, niccolum, et potentia hydroelectrica.
Politia
De anno 1990, Albania est democratia parlamentaria.
Civitatis dux est praeses rei publicae, quinquennio per suffragium indirectum per Contione (Kuvendi) electus. Praeses rei publicae primum administrum et gubernationem (septendecim administros et novem secretarios Civitatis) nominat, et eos probationi Contionis submittit.
Principales politicae partes in Albania sunt:
- Partes Socialisticae Albaniae (Partia Socialiste e Shqipërisë, PSSH), anno 1991 constitutae et Internationalis Socialistici membrum. A praesenti primo administro Fatos Nano ductae, nationem de anno 1997 gubernat. Anni 2001 comitiis, 41,5% suffragiorum (52.8% anno 1997) accepit et 73 parlamentarios in Contione possidet.
- Partes Democraticae Albaniae (Partia Demokratike e Shqipërisë, PDSH), conservativi generis. Praecipuae partes oppositionis de anno 1997. Anno 2001, cum 36,8% suffragiorum 46 parlamentarios congregavit (35 anno 1997).
- Partes Democraticae (Partia Demokrate), 5,1% suffragiorum et 6 parlamentarios.
- Partes Socialdemocraticae (Partia Social-Demokrate, PSD), cum PSSH Fati Nano sociatae. Anno 2001 3.6% suffragiorum et 4 parlamentarios adeptae sunt.
Kuvendi e Shqipërisë (Contio Albaniae), Communistis regentibus, Kuvendi Popullor (Contio Populi) nota, parlamentum unicamerale est cum officio in politia intestina et extera et mutandae constitutionis. Maxima pars Contionis (Kuvendi) quoque quarto anno renovatur et a 100 parlamentariis maiore parte absoluta electis componitur quibus alii 40 partibus pro modo electi adduntur.
Praefecturae et districta
Albania in duodecim praefecturas (Albanice: publice qark/qarku, sed crebro prefekturë/prefektura) dividitur. (Inter exclusionis signa Albanice).
| Praefectura | Caput | |
|---|---|---|
| 1 | Antipatrea (Berat) | Antipatrea (Berat) |
| 2 | Deborus (Dibër) | Episcopia (Peshkopi) |
| 3 | Dyrrhachium (Durrës) | Dyrrhachium |
| 4 | Masio Scampa (Elbasan) | Masio Scampa (Elbasan) |
| 5 | Apollonia (Fier) | Apollonia (Fier) |
| 6 | Antigonea (Gjirokastër) | Antigonea (Gjirokastër) |
| 7 | Coryza (Korçë) | Coryza (Korçë) |
| 8 | Cucesium (Kukës) | Cucesium (Kukës) |
| 9 | Lissus (Lezhë) | Lissus (Lezhë) |
| 10 | Scodra (Shkodër) | Scodra (Shkodër) |
| 11 | Terranda (Tiranë) | Terranda (Tiranë) |
| 12 | Aulona (Vlorë) | Aulona (Vlorë) |
Aeque unaquaeque praefectura in districta (Albanice: rrethe) dividitur. Hic hae districta sunt (inter exclusionis signa Albanice):
| Districtus | Caput Districti | Praefectura | |
|---|---|---|---|
| 1 | Antipatrea (Berat) | Antipatrea (Berat) | Antipatrea (Berat) |
| 2 | Bulquiza (Bulqizë) | Bulquiza (Bulqizë) | Deborus (Dibër) |
| 3 | Delvina (Delvinë) | Delvina (Delvinë) | Aulona (Vlorë) |
| 4 | Devollium (Devolli) | Bilistium (Bilisht) | Coryza (Korçë) |
| 5 | Deborus (Dibër) | Episcopia (Peshkopi) | Deborus (Dibër) |
| 6 | Dyrrhachium (Durrës) | Dyrrhachium (Durrës) | Dyrrhachium (Durrës) |
| 7 | Masio Scampa (Elbasan) | Masio Scampa (Elbasan) | Masio Scampa (Elbasan) |
| 8 | Apollonia (Fier) | Apollonia (Fier) | Apollonia (Fier) |
| 9 | Antigonea (Gjirokastër) | Antigonea (Gjirokastër) | Antigonea (Gjirokastër) |
| 10 | Grampsium (Gramsh) | Grampsium (Gramsh) | Masio Scampa (Elbasan) |
| 11 | Hasium (Has) | Cruma (Krumë) | Cucesium (Kukës) |
| 12 | Cavaja (Kavajë) | Cavaja (Kavajë) | Terranda (Tiranë) |
| 13 | Colonia (Kolonjë) | Erseca (Ersekë) | Coryza (Korçë) |
| 14 | Coryza (Korçë) | Coryza (Korçë) | Coryza (Korçë) |
| 15 | Cruia (Krujë) | Cruia (Krujë) | Dyrrhachium (Durrës) |
| 16 | Cusova (Kuçovë) | Cusova (Kuçovë) | Antipatrea (Berat) |
| 17 | Cucesium (Kukës) | Cucesium (Kukës) | Cucesium (Kukës) |
| 18 | Curbinum (Kurbin) | Lasium (Laç) | Lissus (Lezhë) |
| 19 | Lissus (Lezhë) | Lissus (Lezhë) | Lissus (Lezhë) |
| 20 | Librazdium (Librazhd) | Librazdium (Librazhd) | Masio Scampa (Elbasan) |
| 21 | Lusnia (Lushnjë) | Lusnia (Lushnjë) | Apollonia (Fier) |
| 22 | Malesia (Malësi e Madhe) | Coplicum (Koplik) | Scodra (Shkodër) |
| 23 | Mallacastrum (Mallakastër) | Bylis (Ballsh) | Apollonia (Fier) |
| 24 | Matum (Mat) | Burrelium (Burrel) | Deborus (Dibër) |
| 25 | Mirdita (Mirditë) | Resenum (Rrëshen) | Lissus (Lezhë) |
| 26 | Pecinium (Peqin) | Pecinium (Peqin) | Masio Scampa (Elbasan) |
| 27 | Preměta (Përmet) | Preměta (Përmet) | Antigonea (Gjirokastër) |
| 28 | Pogradezium (Pogradec) | Pogradezium (Pogradec) | Coryza (Korçë) |
| 29 | Puca (Pukë) | Puca (Pukë) | Scodra (Shkodër) |
| 30 | Onchesmus (Sarandë) | Onchesmus (Sarandë) | Aulona (Vlorë) |
| 31 | Scodra (Shkodër) | Scodra (Shkodër) | Scodra (Shkodër) |
| 32 | Scraparum (Skrapar) | Sorovoda (Çorovodë) | Antipatrea (Berat) |
| 33 | Tepelena (Tepelenë) | Tepelena (Tepelenë) | Antigonea (Gjirokastër) |
| 34 | Terranda (Tiranë) | Terranda (Tiranë) | Terranda (Tiranë) |
| 35 | Valebona (Tropojë) | Baerampzurium (Bajram Curri) | Cucesium (Kukës) |
| 36 | Aulona (Vlorë) | Aulona (Vlorë) | Aulona (Vlorë) |
Oeconomia
Ruto communismo anno 1990, Albania oeconomica programata in apertiorem oeconomiam mercatus eiecit. Democratice electa gubernatio Aprile anni 1992 munus assumens ambitiosum oeconomicum correctorium programma ad oeconomicum detrimentum retinendum et ad nationem in via oeconomiae mercatus accomodandam eiecit. Praecipua elementa pretiorum et permutatorii systematis liberalizationem, fiscalem solidationem, monetariam continentiam et firmum redituum actum inclusere. Quae cum structuralium emendationum fasce completa sunt, privatizatione, domorum effectoriarum pecuniariique campi emendatione et oeconomiae mercatus et privati campi activitati compagis creatione inclusis. Pleraque pretia liberalizata sunt et nunc regionis typicis planis appropinquant. Pleraque agricultura, publicae aedes, et parva industria, una cum transvectione, diaconiis et parvis et mediis domis effectoriis privatizatae sunt. Severe contracta oeconomia per annum 1989, oeconomia gradatim assurrexit, denique superandis anni 1989 planis decennio 1990 exeunte. De illo tempore pretia etiam ascenderunt, nihilominus, oeconomica penuria plerisque incolarum continuavit. Anno 1995, Albania magnas publicas domus effectorias privatizare coepit. De anno 2000, Albania rapidiorem oeconiae expansionem experta est.
Obsignatam Consensionem Stabilitionis et Consociationis Iunio Iulioque anno 2006 secuti, Unionis Europaeae administri Albaniam hortati sunt ut emendationem efficeret, cogitationibus dirigendis ad libertatem preli, proprietatis jus, institutorum constructionem, ethnicorum allophylorum respectum et municipalibus comitiis internationalium normarum observantiam. Albania ingentem recuperationem fecit, construenda moderna et diversificata oeconomia. Recentes administrationes meliorem nationis infrastructuram fecerunt et aemulationes mercatorias in maritimis portibus, ferriviis, telecommunicationibus, electridis generatione, gasii naturalis distributione et aeriportibus. Periegesis in Albaniam ponderis industria et rapidissime crescit. Notissimae periegeticae antiqui Apolloniae, Buthroti, et Crojae loci attractiones sunt. Albanum litus se periegeticis magis magisque populare propter relative intactam naturam et oras maritimas facit.
Demographia Albaniae
Hic commentarium de demographia Albaniae agitur. Plerumque rationarium e Libri factorum mundanorum Centralis Intellegentiae Agenturae (Anglice CIA World Factbook) editione extrahitur quia solemne rationarium prae manu non est.
Demographica data e Libro factorum mundanorum Centralis Intellegentiae Agenturae
Structura Aetatis
- 0-14 annos nati: 24.8% (viri 464,954/feminae 423,003)
- 15-64 annos nati: 66.3% (viri 1 214 942/feminae 1 158 562)
- 65 annos nati et seniores: 8.9% (viri 148 028/feminae 172 166) (anno 2006)
Media Aetatis
- Toti incolae: 28.9 annos
- Viri: 28.3 annos.
- Feminae: 29.5 annos (anno 2006)
Index incolarii incrementi
0.73% (anno 2007)
Natalium index
15.16 ortus pro mille incolarum (anno 2007)
Obituum index
5.33 obitus pro mille incolarum (anno 2007)
Totius migrationis index
Circiter 2 milia Albanorum emigratorum sunt.
Sexualis proportio
- Ortu: 1.1 viri pro femina
- Juniores quam 15 annos: 1.1 viri pro femina
- 15-64 annos: 1.05 viri pro femina
- 65 annos et seniore: 0.86 viri pro femina
- Toti incolae: 1.04 viri pro femina (anno 2006)
Infantilis mortalitatis index
- Toti incolae: 20.75 obitus pro mille vivorum natorum
- Male: 21.2 obitus pro mille vivorum natorum
- Female: 20.27 obitus pro mille vivorum natorum (anno 2006)
Exspectatio vitae ortu
- Toti incolae: 77.43 annos
- Viri: 74.78 annos
- Feminae: 80.34 annos (anno 2006)
Totus fertilitatis index
- 2.03 pueri nati pro femina (anno 2006)
Nationalitas
- Substantivum: Albanus, -i (masc.), Albana, -ae (fem.)
- Adjectivum: Albanus, -a, -um sive Albanicus, -a, -um
Ethnici globi
- Anni 2001 census aestimatio:
- Toti: 3.069.275
- Albani: 3.026.383 = 98.6%
- Graeci: 3,5.829 = 1.2%
- Macedones: 4.148 = 0.1%
- Aromani: 992
- Montinigrenses: 678
- Alii: 1.245
Secundum Societatem Farsarotul, Aromani nationis Meridiem incolunt; secundum Universitatem Graecensem, Serbii Montinigrenses Septemtrionem incolunt.
Religio
- Musulmani: 38,8% (quorum plerique Sunnitae)[1][2][3][4][5]
- Orthodoxi Albani: 23%
- Catholici Romani: 13,5%
Centesimae partes aestimantur; prae manu praesens rationarium de religiosa affiliatione; omnes meschitae et ecclesiae anno 1967 clausae sunt et religiosae observantiae interdictae; mense Novembre anni 1990, Albania privatam religiosam praxin sinere coepit.
Linguae
Lingua Albanica (solemnis-generatim {?} dialecto Toscica fundata sed cum Gegico lexico locupletata).
Alphabetizatio
- Definitio: sex annos nati et seniores legendo scribendoque capaces
- Toti incolae: 86.5%
- Viri: 93.3%
- Feminae: 79.5% (2006)
Pinacotheca
-
-
Reliquiae aediculae Buthroti, in Albania.
Albanica vexilla
-
Civile vexillum -
Navale vexillum -
Civile vexillum regiminis communistici -
Vexillum communisticum -
Vexillum sub occupatione Italica
.svg)
.svg)
Referenciae
- ↑ http://religiousfreedom.lib.virginia.edu/nationprofiles/Albania/rbodies.html
- ↑ http://www.consolatoalbanesemilano.org/lalbania_oggi.html
- ↑ http://www.religiousintelligence.co.uk/country/CountryID=103
- ↑ http://www.reference.com/browse/nonreligious
- ↑ http://www.adherents.com/largecom/com_atheist.html
 | |
|
Antipatrea · Argyrocastrum · Aulon · Coryza · Cucesium · Deborus · Dyrrhachium · Neocastrum · Fier · Lissus · Scodra · Tyrana | |
| Civitates |
Albania · Andorra · Armenia · Atropatene · Austria · Belgica · Bosnia et Herzegovina · Britanniarum regnum · Bulgaria · Cechia · Civitas Vaticana · Croatia · Cyprus · Dania · Estonia · Finnia · Francia · Georgia · Germania · Graecia · Helvetia · Hibernia · Hispania · Hungaria · Islandia · Italia · Lettonia · Lichtenstenum · Lituania · Luxemburgum · Macedonia Septentrionalis · Melita · Moldavia · Monoecus · Mons Niger · Nederlandia · Norvegia · Polonia · Portugallia · Romania · Russia · Ruthenia Alba · Serbia · Sanctus Marinus · Slovacia · Slovenia · Suecia · Turcia · Ucraina |
|---|---|
| Civitates statu dubio |
Abascia · Carabachia Superior · Cyprus septentrionalis · Donetskensis · Kosovia · Luganskensis · Ossetia Meridionalis · Transnistria |
| Territoria obnoxia et statu dubio |
Acroterium et Decelea · Caesarea insula · Crimaea · Faeroae · Gibraltaria · Lisia · Riduna · Monapia · Sargia |