Ranae (Aristophanes)

Vide etiam paginam discretivam: Ranae

Ranae: Pedophylax ridibundus, secundum Kenneth Dover, est species ranarum quae "brekekekex koax koax" inquunt, sicut chorus fabulae

Ranae (Graece: Βάτραχοι) est drama Aristophanis anno 405 a.C.n. primo tempore doctum; anno 404 vel 403 iterum doctum.

Dramatis personae[recensere | fontem recensere]

Ξανθίας, Xanthias vel 'Flavus', servus Dionysi. (Servi in dramatibus comicis propter crinem eorum flavum saepe nomen Xanthiam habent.)
Διόνυσος, Dionysus vel Bacchus
Ἡρακλῆς, Hercules
Νέκρος, Homo mortuus, corpus
Χάρων, Charon vel portitor mortuorum
Χόρος βατράχων, chorus ranarum
Χόρος μυστῶν, chorus initiatorum
Θυρωρός, ianitor
Οἰκέτης Πλούτωνος, serva Proserpinae
Πανδοκεύτρια, domina deversorii
Ἑτέρα πανδοκεύτρια Πλαθάνη, altera domina deversorii Plathane
Εὐριπίδης, Euripides poeta
Αἰσχύλος, Aeschylus poeta
Πλούτων, Pluto, rex mortuorum

Argumentum[recensere | fontem recensere]

Ὑπόθεσις

ἐδιδάχθη ἐπὶ Καλλίου ἄρχοντος τοῦ μετὰ Ἀντιγένη διὰ Φιλωνίδου εἰς

Λήναια. πρῶτος ἦν· Φρύνιχος β Μούσαις, Πλάτων τρίτος Κλεοφῶντι.

οὕτω δὲ ἐθαυμάσθη τὸ δρᾶμα διὰ τὴν ἐν αὐτῷ παράβασιν ὥστε καὶ

ἀναδιδάχθη, ὥς φησι Δικαίαρχος.

Argumentum

Callio archonte, qui post Antigenem fuit, doctum est a Philonido in Lenaeis. Erat primus; Phrynichus secundus Musis, Plato tertius Cleophonti. Tanti aestimatum est hoc drama propter in eo parabasem ut iterum doctum sit, ut ait Dicaearchus.

Synopsis[recensere | fontem recensere]

Locus: via ad inferos, domus Plutonis

Euripide Sophocleque nuper mortuis, Dionysus, deus dramatis, sicut Hercules vestitus, cum servo eius Xanthias ad inferos descendit reductum Euripidem. In itinere Dionysus artem remigii a Charonte discit; dein canendo cum choro ranarum certat; dein ianitori hostili, servae suavi, feminis iratis occurrit; dein ut a servo Xanthia distinguatur verberatur. Post parabasem, in qua poeta consilium de re publica praebet, Dionysus in prolusione certaminis Aeschyli Euripidisque iudicat in quo poetae 'thronum tragoediae' et reditum ad Athenas petunt. Postea verum certamen vel agon (Graece ἀγών) apparet, cum prologi poetarum comparentur, carmina chororum explicentur, ridicula imitatio monodiae Euripidis narretur, versus cuiusque comparentur, quaestiones de Athenis proponuntur, sed nullum iudicium fieri potest. Cum Pluto Dionysum poetam quem malit legere cogat, Dionysus Aeschylum ὅνπερ ἡ ψυχὴ θέλει (quem animus vult, v. 1468) legit. Dum Euripides irascitur Dionysus et Aeschylus ad Athenas redeunt servatum urbem.

Arbitrium litterarium[recensere | fontem recensere]

Aristophanes Ranas divisisse prope videtur in partes duas. Quid ita? Persona primis et quidem Bacchi partibus functa dei fabulosi ventriosi saepiusque inepti, sed imperiosi, sibi semper constat. Divisa esse fabula videtur eo, quod primum deus ille pelle leonina et fuste sumpto quasi Hercules cum servo suo ad inferos proficiscitur, unde poetam vere tragicum reducat. Nam inde ab anno 407. aut 406., cum quinquaginta annis post Aeschylum Euripides mortuus sit, nullum iam tragoediae auctorem gravem esse superstitem. Quae quidem in itinere acciderent, Aristophanes serie iocosa explicavit. Sed postquam ad Ditem inferosque Bacchus processit, iam altera et quidem diversa fabulae parte coepta poeta optimus eligendus est. Bacchus enim Euripidem Aeschylumque vel potius inter exemplaria tragoediae contraria diiudicare debet. Denique Bacchus secum abducit, quem magis diligit, poetam. Reducit enim Aeschylum, ut qui Atheniensibus magis prodesse posse videatur.

Aristophanis fabulae