Quantum redactiones paginae "Granienum" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m bot: {{Capsa urbis}} -> {{Capsa urbis Vicidata}}; mutationes minores
Linea 1: Linea 1:
{{Capsa urbis
{{Capsa urbis Vicidata}}
[[Fasciculus:Vista_de_Grañén_por_Antonio_Márquel_Barril.jpg|thumb|Granieni conspectus cum ecclesiā paroeciali a fronte]]
|nomen_locale = Grañén
|nomina_alia =
|genetivus =
|agnomen =
|sententia =
|imago_prospectus = Vista_de_Grañén_por_Antonio_Márquel_Barril.jpg
|magnitudo_imaginis = 300px
|capitulum = Granieni conspectus cum ecclesiā paroeciali a fronte
|imago_vexilli = Bandera_de_Grañén.svg
|imago_signi = Escudo_de_Grañén.svg
|imago_tabulae = Grañén_nia_lokalizasaun_iha_España.png
|magnitudo_tabulae = 200px
|capitulum_tabulae = Granieni locus in Oscā, Aragoniā et Hispaniā
|species_subdivisionis = Communitas Autonoma
|nomen_subdivisionis = [[Aragonia]]
|titulus_principis =
|nomen_principis =
|titulus_conditionis =
|dies_condita =
|ordo_magnitudinis =
|magnitudo_mpq =
|magnitudo =
|magnitudo_terrestris_mpq = 124
|magnitudo_terrestris =
|magnitudo_aquaria_mpq =
|magnitudo_aquaria =
|incolae_anno = 2016
|incolae_nota =
|incolae = 1804
|incolae_metro =
|incolae_urbanae =
|densitas_incolarum =
|densitas_incolarum_mpq =
|circulus_temporalis =
|TUC_differentia =
|circulus_temporalis_HAE =
|TUC_differentia_HAE =
|latd=41 |latm=56 |lats=27 |latNS=N
|longd=0 |longm=22 |longs=08 |longEW=W
|altitudo = 332
|altitudo_p =
|situs_interretialis = [http://www.granen.es]
|postscripta =
}}
'''Granienum'''<ref>[https://www.ayuntamiento-espana.es/ayuntamiento-granen.html Situs municipii]</ref> (etiam, ''Granyen'', ''Gragne'', ''Grangen'', ''Grangene''<ref name="Toponimia">Vide paginam interretialem [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html O Charraire: Toponimia Mayor Aragonesa] (Hispanice).</ref>; [[Hispanice]] et publice ''Grañén'', [[Aragonice]] et [[Catalanice]] ''Granyén'') est [[Aragonia|Aragoniense]] [[provincia Oscensis#ovinciae Oscensis municipia|municipium]] in [[Provincia Oscensis|Provinciā Oscā]], in [[provincia Oscensis#Commarcae|commarcā]] [[Mons Niger (Aragonia)|Monte Nigro]] situm. Cui 1 748 [[numerus incolarum|incolae]] anno [[2017]], 124 [[chiliometrum quadratum|km²]] area et [[spissitudo incolarum]] 14,1 incolarum pro km² erat. Municipale cuius territorium [[Callen]]<ref name="Toponimia">Vide paginam interretialem [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html O Charraire: Toponimia Mayor Aragonesa] (Hispanice).</ref>, [[Curbe]]<ref name="Toponimia" />, [[Fraella]]m<ref name="Toponimia" /> et [[Montesusin|Montesŭsin]] etiam comprehendit.
'''Granienum'''<ref>[https://www.ayuntamiento-espana.es/ayuntamiento-granen.html Situs municipii]</ref> (etiam, ''Granyen'', ''Gragne'', ''Grangen'', ''Grangene''<ref name="Toponimia">Vide paginam interretialem [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html O Charraire: Toponimia Mayor Aragonesa] (Hispanice).</ref>; [[Hispanice]] et publice ''Grañén'', [[Aragonice]] et [[Catalanice]] ''Granyén'') est [[Aragonia|Aragoniense]] [[provincia Oscensis#ovinciae Oscensis municipia|municipium]] in [[Provincia Oscensis|Provinciā Oscā]], in [[provincia Oscensis#Commarcae|commarcā]] [[Mons Niger (Aragonia)|Monte Nigro]] situm. Cui 1 748 [[numerus incolarum|incolae]] anno [[2017]], 124 [[chiliometrum quadratum|km²]] area et [[spissitudo incolarum]] 14,1 incolarum pro km² erat. Municipale cuius territorium [[Callen]]<ref name="Toponimia">Vide paginam interretialem [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-l.html O Charraire: Toponimia Mayor Aragonesa] (Hispanice).</ref>, [[Curbe]]<ref name="Toponimia" />, [[Fraella]]m<ref name="Toponimia" /> et [[Montesusin|Montesŭsin]] etiam comprehendit.
[[Fasciculus:Torre de la Iglesia de Grañén por Antonio Márquez Barril.jpg|thumb|200px|left|Ecclesiae paroecialis Granienensis turris.]]
[[Fasciculus:Torre de la Iglesia de Grañén por Antonio Márquez Barril.jpg|thumb|200px|left|Ecclesiae paroecialis Granienensis turris.]]
Linea 56: Linea 13:
Ex unā parte, antiqua zona suum saporem servat, cum aedificiis e [[later crudus|lateribus crudis]] et [[lutum|luto]] et plerisque cum frontibus trullizatis dealbatisque; ex alterā autem parte, altera moderna zona, deorsum, suis plurimorum tabulatorum aedificiis e [[later]]e et suis amplis viis publicis, magnis patentibus spatiis et locis cum ornamentalibus hortis depingitur. Duo urbani nuceli dissimillimi sunt; nihilominus harmonicum totum conformant.<ref name="Historia" />
Ex unā parte, antiqua zona suum saporem servat, cum aedificiis e [[later crudus|lateribus crudis]] et [[lutum|luto]] et plerisque cum frontibus trullizatis dealbatisque; ex alterā autem parte, altera moderna zona, deorsum, suis plurimorum tabulatorum aedificiis e [[later]]e et suis amplis viis publicis, magnis patentibus spatiis et locis cum ornamentalibus hortis depingitur. Duo urbani nuceli dissimillimi sunt; nihilominus harmonicum totum conformant.<ref name="Historia" />


==Clima et loci natura==
== Clima et loci natura ==
Granienum 332 [[metrum|metris]] [[Altitudo|altitudinis]] super [[maris aequor]] [[Montes Nigri|Montinigrensi]] in plantiē a [[Hiberus|Vallis Hiberi]] Septemtrione prope [[flumen Flumen]] situm est. 23 [[chiliometrum|km]] ab [[Osca|Oscā]], suae [[provincia Oscensis|provinciae]] capite, distat. Annua temperatura 14,2 ºC et annua [[praecipitatio]] 580 mm est.
Granienum 332 [[metrum|metris]] [[Altitudo|altitudinis]] super [[maris aequor]] [[Montes Nigri|Montinigrensi]] in plantiē a [[Hiberus|Vallis Hiberi]] Septemtrione prope [[flumen Flumen]] situm est. 23 [[chiliometrum|km]] ab [[Osca|Oscā]], suae [[provincia Oscensis|provinciae]] capite, distat. Annua temperatura 14,2&nbsp;°C et annua [[praecipitatio]] 580 mm est.
[[Fasciculus:MTN25-0324c1-1991-Granien.jpg|thumb|600px|center|Topographica Granieni tabula Hispanice scripta.]]
[[Fasciculus:MTN25-0324c1-1991-Granien.jpg|thumb|600px|center|Topographica Granieni tabula Hispanice scripta.]]


==Toponymia==
== Toponymia ==
[[Toponymum]] "Granyen" et suarum varietatum "Gragne", "Grangen", "Grangene" et "Granienum" (Hispanice ''Grañén'' et Aragonice Catalaniceque ''Granyén'') fundatum sunt in [[lingua Aragonensis|Aragonensi voce]] ''Granyén'', quae terminationem ''-én'' ostendit. Haec terminatio ''-én'' toponymicae terminationis ''-án'' varietas cum [[imala|imālā]] est, quae [[lingua latina|Latino]] e [[suffixum|suffixo]] ''-anus'', possessionem indicante, derivat. [[Gerhardus Rohlfs]] et [[Ioannnes Carolus Membrado Tena]] id e ''Granianus'', formato ex [[Romani antiqui|Romano]] [[anthroponymum|anthroponymo]] ''Granius'', interpretantur.<ref>Ioannes Carolus (Joan Carles) Membrado Tena: ''Etimología y semántica de topónimos municipales valencianos y aragoneses'' (Hispanice). Actes de la VII Jornada d'Onomàstica. Xerĭcae 2013. pp. 239-254, AVL, in Valentiā.</ref>
[[Toponymum]] "Granyen" et suarum varietatum "Gragne", "Grangen", "Grangene" et "Granienum" (Hispanice ''Grañén'' et Aragonice Catalaniceque ''Granyén'') fundatum sunt in [[lingua Aragonensis|Aragonensi voce]] ''Granyén'', quae terminationem ''-én'' ostendit. Haec terminatio ''-én'' toponymicae terminationis ''-án'' varietas cum [[imala|imālā]] est, quae [[lingua latina|Latino]] e [[suffixum|suffixo]] ''-anus'', possessionem indicante, derivat. [[Gerhardus Rohlfs]] et [[Ioannnes Carolus Membrado Tena]] id e ''Granianus'', formato ex [[Romani antiqui|Romano]] [[anthroponymum|anthroponymo]] ''Granius'', interpretantur.<ref>Ioannes Carolus (Joan Carles) Membrado Tena: ''Etimología y semántica de topónimos municipales valencianos y aragoneses'' (Hispanice). Actes de la VII Jornada d'Onomàstica. Xerĭcae 2013. pp. 239-254, AVL, in Valentiā.</ref>


==Historia==
== Historia ==
===Antiquitas et Medium aevum===
=== Antiquitas et Medium aevum ===
[[Romani antiqui|Romanā]] cum origine, [[toponymum]] "Granienum", "Granyen" et aliae varietates agrorum possessorem Granium nominatum commemorant. Nihilominus, huius municipii historia documentis probata usque ad annum [[1104]] non incipit. Paulo post huius loci [[Recuperatio]]nem coeptam, Granienum [[regalengum|regalengi]]<ref>Vide "[http://ducange.enc.sorbonne.fr/REGALENGUM regalengum]" in {{DuCange}}</ref> e locus designatum est. Sanctius Eneconnes ([[Hispanice]]: ''Sancho Iñíguez''), primus eius dominus, in [[Petrus I (rex Aragoniae)|Petri I]] diplomaticae collectionis documentis, a professore [[Antonius Ubieto|Antonio Ubieto]] examinatis et editis, nominatur.
[[Romani antiqui|Romanā]] cum origine, [[toponymum]] "Granienum", "Granyen" et aliae varietates agrorum possessorem Granium nominatum commemorant. Nihilominus, huius municipii historia documentis probata usque ad annum [[1104]] non incipit. Paulo post huius loci [[Recuperatio]]nem coeptam, Granienum [[regalengum|regalengi]]<ref>Vide "[http://ducange.enc.sorbonne.fr/REGALENGUM regalengum]" in {{DuCange}}</ref> e locus designatum est. Sanctius Eneconnes ([[Hispanice]]: ''Sancho Iñíguez''), primus eius dominus, in [[Petrus I (rex Aragoniae)|Petri I]] diplomaticae collectionis documentis, a professore [[Antonius Ubieto|Antonio Ubieto]] examinatis et editis, nominatur.
[[Fasciculus:Retablo de Grañén (foto de Antonio Márquez Barril).jpg|thumb|200px|Partialis retrotabuli et arae conspectus in Ecclesiā Granienensi iuxta [[Apostoli]] [[Iacobus Maior (apostolus)|Sancti Iacobi Maioris]] simulacrum.]]
[[Fasciculus:Retablo de Grañén (foto de Antonio Márquez Barril).jpg|thumb|200px|Partialis retrotabuli et arae conspectus in Ecclesiā Granienensi iuxta [[Apostoli]] [[Iacobus Maior (apostolus)|Sancti Iacobi Maioris]] simulacrum.]]
Anno [[1198]], rex [[Petrus II (rex Aragoniae)|Petrus II Aragoniae]] [[episcopus|episcopo]] Ricardo Oscae patronatūs ius super Ecclesiā Granienensi cessit, et anno [[1258]] rex [[Iacobus I (rex Aragoniae)|Jacobus I]] Blasco Mazensi castella et [[oppidum|oppida]] Granienum et [[Robres]]<ref name="Toponimiamz">Vide paginam interretialem [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html O Charraire: Toponimia Mayor Aragonesa] (Hispanice).</ref> cessit, quae postea sicuti [[Dominium directum|dominia directa]] [[baro]]natūs [[Petrus I Nemanturissae|Petro I]] [[Nemanturissa]]no<ref name="Ebellonum">[http://mateo.uni-mannheim.de/camenaref/hofmann/hof4/s0895c.html Lexicon Universale Hofmann], ubi dicitur "Ayerbe, oppid. Aragoniae, Nemanturissa, Ellebonum".</ref> et [[Arnueso]]ënsi tradita sunt. Locus Granieni Coronae Regali anno [[1372]] suppeditatus est, palam nuente [[Petrus IV (rex Aragoniae)|Petro IV Aragoniae]].
Anno [[1198]], rex [[Petrus II (rex Aragoniae)|Petrus II Aragoniae]] [[episcopus|episcopo]] Ricardo Oscae patronatūs ius super Ecclesiā Granienensi cessit, et anno [[1258]] rex [[Iacobus I (rex Aragoniae)|Jacobus I]] Blasco Mazensi castella et [[oppidum|oppida]] Granienum et [[Robres]]<ref name="Toponimiamz">Vide paginam interretialem [http://ocharraire.blogspot.com/p/toponimia-mayor-aragonesa-m-z.html O Charraire: Toponimia Mayor Aragonesa] (Hispanice).</ref> cessit, quae postea sicuti [[Dominium directum|dominia directa]] [[baro]]natūs [[Petrus I Nemanturissae|Petro I]] [[Nemanturissa]]no<ref name="Ebellonum">[http://mateo.uni-mannheim.de/camenaref/hofmann/hof4/s0895c.html Lexicon Universale Hofmann], ubi dicitur "Ayerbe, oppid. Aragoniae, Nemanturissa, Ellebonum".</ref> et [[Arnueso]]ënsi tradita sunt. Locus Granieni Coronae Regali anno [[1372]] suppeditatus est, palam nuente [[Petrus IV (rex Aragoniae)|Petro IV Aragoniae]].


===Aevum modernum et Aevum praesens===
=== Aevum modernum et Aevum praesens ===
[[Saeculum 16|Saeculo XVI]] hoc oppidum potentibus [[Ducatus Villaformosae|Ducibus Villaformosae]]<ref>[Vide articulum [https://an.wikipedia.org/wiki/Villafermosa_(Castell%C3%B3n)#Toponimia "Villafermosa (Castellón)"] in Vicipaediā Aragoniensi, ubi dicitur "En os primers textos medievals que fan referencia a este lugar, en latín, s'escribe Villaformosa".</ref> traditum est. Hac de aetate, ut Granienum domūs octoginta haberet et ad [[Archidiaconus|Archidiaconatum]] [[Archidiaconus de Serrablo|de Serrablo]]<ref>[https://books.google.es/books?id=ObNsheOEehAC&pg=RA1-PA428&lpg=RA1-PA428&dq=apud+locum+serrablo&source=bl&ots=02JY5RwSRr&sig=ACfU3U2Jlh_wvbqjIOhXIEthAVGPstCo7w&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwjTxbyRxbHnAhVEzBoKHcqbBsEQ6AEwBXoECAoQAQ#v=onepage&q=apud%20locum%20serrablo&f=false Sacrae Rotae Romanae decisionum recentiorum a Paulo Rubeo I], ubi dicitur "(...) dum viveret Archidiaconi de Serrablo contra Dionysium (..)".</ref> pertineret cognoscitur. Anno [[1560]], ecclesiae Granienensis salutator [[retrotabulum]] maximum optimum esse, chorum et campanas quattuor in turri habere indicavit.
[[Saeculum 16|Saeculo XVI]] hoc oppidum potentibus [[Ducatus Villaformosae|Ducibus Villaformosae]]<ref>[Vide articulum [https://an.wikipedia.org/wiki/Villafermosa_(Castell%C3%B3n)#Toponimia "Villafermosa (Castellón)"] in Vicipaediā Aragoniensi, ubi dicitur "En os primers textos medievals que fan referencia a este lugar, en latín, s'escribe Villaformosa".</ref> traditum est. Hac de aetate, ut Granienum domūs octoginta haberet et ad [[Archidiaconus|Archidiaconatum]] [[Archidiaconus de Serrablo|de Serrablo]]<ref>[https://books.google.es/books?id=ObNsheOEehAC&pg=RA1-PA428&lpg=RA1-PA428&dq=apud+locum+serrablo&source=bl&ots=02JY5RwSRr&sig=ACfU3U2Jlh_wvbqjIOhXIEthAVGPstCo7w&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwjTxbyRxbHnAhVEzBoKHcqbBsEQ6AEwBXoECAoQAQ#v=onepage&q=apud%20locum%20serrablo&f=false Sacrae Rotae Romanae decisionum recentiorum a Paulo Rubeo I], ubi dicitur "(...) dum viveret Archidiaconi de Serrablo contra Dionysium (..)".</ref> pertineret cognoscitur. Anno [[1560]], ecclesiae Granienensis salutator [[retrotabulum]] maximum optimum esse, chorum et campanas quattuor in turri habere indicavit.


Linea 78: Linea 35:
Anno [[2011]], [[Publica alea natalicia Hispanica|Publicae aleae nataliciae Hispanicae]] ([[Hispanice]] ''Sorteo Extraordinario de Navidad''), "''El Gordo''" (scilicet "maximum") magis nuncupatae, primum praemium ex [[Alea nationalis Hispaniae|Aleā nationali Hispaniae]] ([[Hispanice]] ''Lotería Nacional de España'') totum in Granieno cecidit.
Anno [[2011]], [[Publica alea natalicia Hispanica|Publicae aleae nataliciae Hispanicae]] ([[Hispanice]] ''Sorteo Extraordinario de Navidad''), "''El Gordo''" (scilicet "maximum") magis nuncupatae, primum praemium ex [[Alea nationalis Hispaniae|Aleā nationali Hispaniae]] ([[Hispanice]] ''Lotería Nacional de España'') totum in Granieno cecidit.


==Insigne et vexillum==
== Insigne et vexillum ==
[[Fasciculus:Bandera de Grañén.svg|thumb|250px|Granienense vexillum cum insigni.]]
[[Fasciculus:Bandera de Grañén.svg|thumb|250px|Granienense vexillum cum insigni.]]
In primo democraticae legislationis spatio et pellente illius temporis numicipii Consiliario cuturae et festorum Domino Iuliano Iesū Castiella Hernández, incipitur investigatio historicorum datorum, si aliquando concilium Granienense [[Scientia heraldica|heraldicum]] [[insigne]] aut proprium [[vexillum]] habuisset, sed haec investigatio infructuosa evenit.<ref name="Escudo">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.17/idmenu.1043/chk.69eafd564b56453620e2ac31256e919b.html Insigne et vexillum Granieni in paginā interretiali de Consilio Granienense] (Hispanice).</ref>
In primo democraticae legislationis spatio et pellente illius temporis numicipii Consiliario cuturae et festorum Domino Iuliano Iesū Castiella Hernández, incipitur investigatio historicorum datorum, si aliquando concilium Granienense [[Scientia heraldica|heraldicum]] [[insigne]] aut proprium [[vexillum]] habuisset, sed haec investigatio infructuosa evenit.<ref name="Escudo">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.17/idmenu.1043/chk.69eafd564b56453620e2ac31256e919b.html Insigne et vexillum Granieni in paginā interretiali de Consilio Granienense] (Hispanice).</ref>
Linea 88: Linea 45:
Vexillum factum est caeruleo cum recessū historicas [[Celtae|Celticas]] gentes commemorante et argenteo cum balteo obliquo sicuti pacis puritatisque symbolo.<ref name="Escudo">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.17/idmenu.1043/chk.69eafd564b56453620e2ac31256e919b.html Insigne et vexillum Granieni in paginā interretiali de Consilio Granienense] (Hispanice).</ref>
Vexillum factum est caeruleo cum recessū historicas [[Celtae|Celticas]] gentes commemorante et argenteo cum balteo obliquo sicuti pacis puritatisque symbolo.<ref name="Escudo">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.17/idmenu.1043/chk.69eafd564b56453620e2ac31256e919b.html Insigne et vexillum Granieni in paginā interretiali de Consilio Granienense] (Hispanice).</ref>


==Fauna==
== Fauna ==
[[Fasciculus:Plataforma para cigüeñas en la Cruceta (por Antonio Márquez Barril).jpg|thumb|200px|Metallica turris ad sustinendos ciconiarum nidos in Crucetā (Hispanice ''La Cruceta'', scilicet "parva crux") nuncupato Granyenense loco, quae in recessū videtur.]]
[[Fasciculus:Plataforma para cigüeñas en la Cruceta (por Antonio Márquez Barril).jpg|thumb|200px|Metallica turris ad sustinendos ciconiarum nidos in Crucetā (Hispanice ''La Cruceta'', scilicet "parva crux") nuncupato Granyenense loco, quae in recessū videtur.]]
Praeter numerosas [[aves]] Granienensia caela sulcantes, sicuti [[Passer domesticus|passeres]], [[Hirundinidae|hirundines]], [[apus apus|apodes]], [[Carduelis carduelis|cardueles]], [[pica pica|picas]] aut [[Corvus corone|coronas]] inter alias... [[praedatoriae aves]]<ref>[http://www.mlat.uzh.ch/download_pl/?lang=0&dir=/var/www/Corpus2_PL/&file=207_Petrus-Blesensis_De-Hierosolymitana-peregrinatione.xml Petri Blesensis De Hierosolymitana peregrinatione], ubi dicitur "Hinc est quod griphes, haliaeetus, vultur, et milvus, et caeterae praedatoriae aves, nunquam in sacrificio Domini acceptantur".</ref> velut [[aquila]]e ac [[Accipiter nisus|accipitres nisi]] et [[aves necrophagae|necrophagae]] velut [[vultur]]es prominent.<ref name="Fauna">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.19/idmenu.1045/chk.5d90bfe6bf0a1efe022d866571cc0531.html Granienensis fauna in paginā interretiali Consilii Granienensis] (Hispanice).</ref>
Praeter numerosas [[aves]] Granienensia caela sulcantes, sicuti [[Passer domesticus|passeres]], [[Hirundinidae|hirundines]], [[apus apus|apodes]], [[Carduelis carduelis|cardueles]], [[pica pica|picas]] aut [[Corvus corone|coronas]] inter alias... [[praedatoriae aves]]<ref>[http://www.mlat.uzh.ch/download_pl/?lang=0&dir=/var/www/Corpus2_PL/&file=207_Petrus-Blesensis_De-Hierosolymitana-peregrinatione.xml Petri Blesensis De Hierosolymitana peregrinatione], ubi dicitur "Hinc est quod griphes, haliaeetus, vultur, et milvus, et caeterae praedatoriae aves, nunquam in sacrificio Domini acceptantur".</ref> velut [[aquila]]e ac [[Accipiter nisus|accipitres nisi]] et [[aves necrophagae|necrophagae]] velut [[vultur]]es prominent.<ref name="Fauna">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.19/idmenu.1045/chk.5d90bfe6bf0a1efe022d866571cc0531.html Granienensis fauna in paginā interretiali Consilii Granienensis] (Hispanice).</ref>
Linea 106: Linea 63:
Alterā ex parte, [[venatio|cynegeticae]] municipii [[Species (taxinomia)|species]], olim abundantes, [[Perdix perdix|perdix]], [[Coturnix coturnix|coturnix]] et [[Lepus europaeus|lepus]] antonomastice sunt.<ref name="Fauna">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.19/idmenu.1045/chk.5d90bfe6bf0a1efe022d866571cc0531.html Granienensis fauna in paginā interretiali Consilii Granienensis] (Hispanice).</ref>
Alterā ex parte, [[venatio|cynegeticae]] municipii [[Species (taxinomia)|species]], olim abundantes, [[Perdix perdix|perdix]], [[Coturnix coturnix|coturnix]] et [[Lepus europaeus|lepus]] antonomastice sunt.<ref name="Fauna">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.19/idmenu.1045/chk.5d90bfe6bf0a1efe022d866571cc0531.html Granienensis fauna in paginā interretiali Consilii Granienensis] (Hispanice).</ref>


Apud [[Species (taxinomia)|species]] [[flumen Flumen]] incolentes, eminent [[barbus]], [[Cyprinus carpio|carpio]], [[Perca fluviatilis|perca]], [[Esox lucius|lucius]], [[Parachondrostoma toxostoma|toxostoma]] et [[Austropotamobius pallipes|austropotamobius pallipes]], qui in exstinctionis periculo est propter facinora praedatoriarum specierum sicuti [[Procambarus clarkii|procambari Clarkii]].<ref name="Fauna">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.19/idmenu.1045/chk.5d90bfe6bf0a1efe022d866571cc0531.html Granienensis fauna in paginā interretiali Consilii Granienensis] (Hispanice).</ref>
Apud [[Species (taxinomia)|species]] [[flumen Flumen]] incolentes, eminent [[barbus]], [[Cyprinus carpio|carpio]], [[Perca fluviatilis|perca]], [[Esox lucius|lucius]], [[Parachondrostoma toxostoma|toxostoma]] et [[austropotamobius pallipes]], qui in exstinctionis periculo est propter facinora praedatoriarum specierum sicuti [[Procambarus clarkii|procambari Clarkii]].<ref name="Fauna">[http://www.granen.es/index.php/mod.pags/mem.detalle/idpag.19/idmenu.1045/chk.5d90bfe6bf0a1efe022d866571cc0531.html Granienensis fauna in paginā interretiali Consilii Granienensis] (Hispanice).</ref>


==Administratio==
== Administratio ==
===Consiliariorum distributio===
=== Consiliariorum distributio ===
<center>
<center>
{| {{tablapolida}}
{| {{tablapolida}}
Linea 225: Linea 182:
</center>
</center>


==Notae==
== Notae ==
<references />
<references />



Emendatio ex 22:36, 8 Februarii 2020

Wikidata Granienum
Res apud Vicidata repertae:
Granienum: insigne
Granienum: insigne
Civitas: Hispania
Locus: 41°56′30″N 0°22′11″W
Numerus incolarum: 1 731
Zona horaria: UTC+1
Situs interretialis
Nomen officiale: Grañén

Gestio

Praefectus: Carlos Samperiz Enguita
Procuratio superior: Provincia Oscensis

Geographia

Superficies: 123.978962±0.000001 chiliometrum quadratum
Territoria finitima: Almuniente, Alcubierre, Barbués, Albero Bajo, Piracés, Tramaced, Sesa, Huerto, Lalueza, Poleñino, Robres
Granieni conspectus cum ecclesiā paroeciali a fronte

Granienum[1] (etiam, Granyen, Gragne, Grangen, Grangene[2]; Hispanice et publice Grañén, Aragonice et Catalanice Granyén) est Aragoniense municipium in Provinciā Oscā, in commarcā Monte Nigro situm. Cui 1 748 incolae anno 2017, 124 km² area et spissitudo incolarum 14,1 incolarum pro km² erat. Municipale cuius territorium Callen[2], Curbe[2], Fraellam[2] et Montesŭsin etiam comprehendit.

Ecclesiae paroecialis Granienensis turris.

Antiqua eius zona suavi super colli, iuxta Ecclesiam Paroecialem Sancti Iacobi et sub umbrā reliquiarum antiqui castelli, erigitur et imminet moderno nucleo, deorsum in planitiē surrecto et usque ad stationem ferriviariam, prope viam, patente.[3]

Granienum etiam ponderis nodus communicationis ferriviariae est, quia illac ferrivia inter Matritum et Barcinonem per Ilerdam transit, praeter vias cum Oscā, Tardientā[4], Lassirā[5], Tramaceto[4] et Salellis[4] inter alia coniungentes.[3]

Patet territorium municipale amplam per planitiem Foveae Oscae, sed iam Montinigrenses per agros, irriguos factos ope Canalis Fluminis; Homonymum flumen aedificatam zonam circumdat, quae iam oppidum anno 1785 habebatur.[3]

Granienum proximis annis numerum incolarum paene semper amplius 1 500 incolarum servat. In elapsis aetatibus, merindas Oscae et postea sobrecollīda, verēda et corregimentum fuit. Constituit suum proprium concilium municipale anno 1834, cum montibus Curbis[2], Pompiani[4], Sodetti[4] et Tuboënsi. Inter annos 1970 et 1980, ei se iunxerunt barria Montesŭsin et Curbe.[3]

Ex unā parte, antiqua zona suum saporem servat, cum aedificiis e lateribus crudis et luto et plerisque cum frontibus trullizatis dealbatisque; ex alterā autem parte, altera moderna zona, deorsum, suis plurimorum tabulatorum aedificiis e latere et suis amplis viis publicis, magnis patentibus spatiis et locis cum ornamentalibus hortis depingitur. Duo urbani nuceli dissimillimi sunt; nihilominus harmonicum totum conformant.[3]

Clima et loci natura

Granienum 332 metris altitudinis super maris aequor Montinigrensi in plantiē a Vallis Hiberi Septemtrione prope flumen Flumen situm est. 23 km ab Oscā, suae provinciae capite, distat. Annua temperatura 14,2 °C et annua praecipitatio 580 mm est.

Topographica Granieni tabula Hispanice scripta.

Toponymia

Toponymum "Granyen" et suarum varietatum "Gragne", "Grangen", "Grangene" et "Granienum" (Hispanice Grañén et Aragonice Catalaniceque Granyén) fundatum sunt in Aragonensi voce Granyén, quae terminationem -én ostendit. Haec terminatio -én toponymicae terminationis -án varietas cum imālā est, quae Latino e suffixo -anus, possessionem indicante, derivat. Gerhardus Rohlfs et Ioannnes Carolus Membrado Tena id e Granianus, formato ex Romano anthroponymo Granius, interpretantur.[6]

Historia

Antiquitas et Medium aevum

Romanā cum origine, toponymum "Granienum", "Granyen" et aliae varietates agrorum possessorem Granium nominatum commemorant. Nihilominus, huius municipii historia documentis probata usque ad annum 1104 non incipit. Paulo post huius loci Recuperationem coeptam, Granienum regalengi[7] e locus designatum est. Sanctius Eneconnes (Hispanice: Sancho Iñíguez), primus eius dominus, in Petri I diplomaticae collectionis documentis, a professore Antonio Ubieto examinatis et editis, nominatur.

Partialis retrotabuli et arae conspectus in Ecclesiā Granienensi iuxta Apostoli Sancti Iacobi Maioris simulacrum.

Anno 1198, rex Petrus II Aragoniae episcopo Ricardo Oscae patronatūs ius super Ecclesiā Granienensi cessit, et anno 1258 rex Jacobus I Blasco Mazensi castella et oppida Granienum et Robres[4] cessit, quae postea sicuti dominia directa baronatūs Petro I Nemanturissano[8] et Arnuesoënsi tradita sunt. Locus Granieni Coronae Regali anno 1372 suppeditatus est, palam nuente Petro IV Aragoniae.

Aevum modernum et Aevum praesens

Saeculo XVI hoc oppidum potentibus Ducibus Villaformosae[9] traditum est. Hac de aetate, ut Granienum domūs octoginta haberet et ad Archidiaconatum de Serrablo[10] pertineret cognoscitur. Anno 1560, ecclesiae Granienensis salutator retrotabulum maximum optimum esse, chorum et campanas quattuor in turri habere indicavit.

Pestis hoc locum saeculo XVIII infestavit, quā solum se liberavit una familia. Anno 1785, Granien categoriam oppidi consecutum est, quamquam anno 1792 adhuc penes Ducem Villaformosae erat. Cuius temporis chronica ut ecclesia antiquissimae aedificationis esset et reparari exigeret, quia labaret, referunt. Exeunte saeculo, anno 1797, huic oppido 152 domorum erant. Anno 1849, municipale consilium independens designatum est.[3]

Per Bellum civile Hispanicum, inter 1936 et 1939, in Granieno militum valetudinarium positum est quod primum fuit erectorum in Hispaniā a Commissione Auxilii Medici Hispanicā (Anglice Spanish Medical Aid Committee seu Anglicis siglis SMAC). Quod in Thomae Wintringham poëmate "Granien - British Medical Unit" titulato citatum apparet.[11]

Anno 2011, Publicae aleae nataliciae Hispanicae (Hispanice Sorteo Extraordinario de Navidad), "El Gordo" (scilicet "maximum") magis nuncupatae, primum praemium ex Aleā nationali Hispaniae (Hispanice Lotería Nacional de España) totum in Granieno cecidit.

Insigne et vexillum

Granienense vexillum cum insigni.

In primo democraticae legislationis spatio et pellente illius temporis numicipii Consiliario cuturae et festorum Domino Iuliano Iesū Castiella Hernández, incipitur investigatio historicorum datorum, si aliquando concilium Granienense heraldicum insigne aut proprium vexillum habuisset, sed haec investigatio infructuosa evenit.[12]

Suadentibus praeclaris historiographis sicuti Domino Antonio Durán, Domino Federico Balaguer aut Domino Adolpho Castillo Genzor, facta est prima adumbratio, fundata in aristocraticarum domorum insignibus quae aliquomodo per historiam relationem ad Granienensem iurisdictionem habuerit et quae sunt: Domus Gurrēa (saeculo XIV), Domus Torrellas (saeculo XV) et Ducatus Villaformosae (saeculo XVI); et identificativum signum, Signum Regale Aragoniae.[12]

Hoc proposito, decernitur fieri compositionem sic: ab summo semibipartitum[13] et bipartitum transverse[13], modo ut in primo quadrante[13] Domūs Torrellas insigne collocetur, quae, secundum García Ciprés, in eius investigationibus de Aragoniensibus stirpibus, sunt azureo in quadrante argenteae[13] turres tria male ordinatae (scilicet, una supra et duae infra); in secundo quadrante, Domūs Gurrēa, guleo[13] in quadrante duo lupi in palum positi[13] et gradientes[13]. Tertio in quadrante, Signi Regalis ornatus. In apice[14] Corona Regia apparet.[12]

Vexillum factum est caeruleo cum recessū historicas Celticas gentes commemorante et argenteo cum balteo obliquo sicuti pacis puritatisque symbolo.[12]

Fauna

Metallica turris ad sustinendos ciconiarum nidos in Crucetā (Hispanice La Cruceta, scilicet "parva crux") nuncupato Granyenense loco, quae in recessū videtur.

Praeter numerosas aves Granienensia caela sulcantes, sicuti passeres, hirundines, apodes, cardueles, picas aut coronas inter alias... praedatoriae aves[15] velut aquilae ac accipitres nisi et necrophagae velut vultures prominent.[16]

Sed imprimis eminent ciconiae, quia urbanis centris quinque municipium conformantibus adsunt.[16]

  • In Granieno numerosa paria observare possumus quae super turri tectoque ecclesiae paroecialis Sancti Iacobi Apostoli nidulata sunt; etiam est nidus super inclinatā laterariae turri situs, praeter plurimos nidos sparsos super malis electricitatis aut procuratoriorum sirorum tectis positos. In praesenti, in loci Crucetae (Hispanice La Cruceta) nuncupati proximitatibus turris instructa est ut sustineat multos nidos in Granieno propagatos ne nidi ecclesiae tectum deteriorent.[16]
  • In Callene[2] ciconiae artificiali super fulturā nidulatae sunt super colli sitā medio in villagio, unde visualiter praevalet totā super planitiē hunc locum circumdante, praeter praebendam propriam inconfundibilemque Callenis imaginem.[16]
  • Quoque nidos medio in villagio Montesŭsine invenimus, non solum super turri et tecto ecclesiae Mercedis sed etiam super Plateae Hispaniae abietibus, turri transformationis electricae et arboribus Collegii ruralis congregati "La Sabina".[16]
  • In Curbi[2], ciconiarum nidus procerā super turri ecclesiae paroecialis Sanctae Theresiae situs est.[16]

Alterā ex parte, cynegeticae municipii species, olim abundantes, perdix, coturnix et lepus antonomastice sunt.[16]

Apud species flumen Flumen incolentes, eminent barbus, carpio, perca, lucius, toxostoma et austropotamobius pallipes, qui in exstinctionis periculo est propter facinora praedatoriarum specierum sicuti procambari Clarkii.[16]

Administratio

Consiliariorum distributio

Comitia municipalia[17][18]
Factio 1979 1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011 2015
Factio Popularis - - - 3 4 3 2 4 4 5
Factio socialistica Aragoniae - 3 3 4 4 6 6 6 4 4
Factio Aragoniensis - 3 - - - 2 1 1 1 -
Independentes 6 5 - - - - 2 - - -
Laeva Iuncta - - 4 3 3 - - - - -
Centrum Democraticum et Sociale - - 4 1 - - - - - -
Unio Centri Democratici 5 - - - - - - - - -
Totum 11 11 11 11 11 11 11 11 9 9

Notae

  1. Situs municipii
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 Vide paginam interretialem O Charraire: Toponimia Mayor Aragonesa (Hispanice).
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Historia Granienensis in paginā interretiali Concilii Municipalis Granienensis (Hispanice).
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 Vide paginam interretialem O Charraire: Toponimia Mayor Aragonesa (Hispanice).
  5. Graesse, Benedict et Plechl (1971). Orbis Latinus. Lexikon lateinischer geographischer Namen. In Herbipoli, Germania. Klinkhardt & Biermann-Braunschweig.
  6. Ioannes Carolus (Joan Carles) Membrado Tena: Etimología y semántica de topónimos municipales valencianos y aragoneses (Hispanice). Actes de la VII Jornada d'Onomàstica. Xerĭcae 2013. pp. 239-254, AVL, in Valentiā.
  7. Vide "regalengum" in Carolus Du Cange et al. (1883-1887). Glossarium mediæ et infimæ Latinitatis. Niortii: Favre
  8. Lexicon Universale Hofmann, ubi dicitur "Ayerbe, oppid. Aragoniae, Nemanturissa, Ellebonum".
  9. [Vide articulum "Villafermosa (Castellón)" in Vicipaediā Aragoniensi, ubi dicitur "En os primers textos medievals que fan referencia a este lugar, en latín, s'escribe Villaformosa".
  10. Sacrae Rotae Romanae decisionum recentiorum a Paulo Rubeo I, ubi dicitur "(...) dum viveret Archidiaconi de Serrablo contra Dionysium (..)".
  11. Pagina interretialis smokestack-books.co.uk ubi, sicuti specimen, poëma "Granien – British Medical Unit" apparet (Anglice).
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 Insigne et vexillum Granieni in paginā interretiali de Consilio Granienense (Hispanice).
  13. 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6 Pagina interretiali "Blasonner en latin" a Michaele Pastoureau (Francice).
  14. Philippus Jacobus Spener, Insignium theoria seu operis heraldici pars generalis, Francofurti ad Moenum, (editio altera) 1717. Editio electronica.
  15. Petri Blesensis De Hierosolymitana peregrinatione, ubi dicitur "Hinc est quod griphes, haliaeetus, vultur, et milvus, et caeterae praedatoriae aves, nunquam in sacrificio Domini acceptantur".
  16. 16.0 16.1 16.2 16.3 16.4 16.5 16.6 16.7 16.8 Granienensis fauna in paginā interretiali Consilii Granienensis (Hispanice).
  17. Data Comitiorum MIR (Hispanice).
  18. http://portal.aragob.es/archelec/index.jsp