Quantum redactiones paginae "Lingua Iaponica" differant
m r2.7.3) (automaton mutat: pa:ਜਾਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ→pa:ਜਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ |
m r2.7.2+) (automaton addit: ba:Япон теле |
||
Linea 201: | Linea 201: | ||
[[ast:Xaponés]] |
[[ast:Xaponés]] |
||
[[az:Yapon dili]] |
[[az:Yapon dili]] |
||
[[ba:Япон теле]] |
|||
[[bar:Japanische Språch]] |
[[bar:Japanische Språch]] |
||
[[bat-smg:Japuonu kalba]] |
[[bat-smg:Japuonu kalba]] |
Emendatio ex 10:11, 16 Decembris 2012
Haec commentatio vicificanda est ut rationibus qualitatis propositis obtemperet. |
Lingua Iaponica | ||
---|---|---|
IPA: | [ ɲihoŋɡo ] | |
Taxinomia: | lingua ab aliis segregata nisi, ut credunt nonnulli, familiae Altaicae adscribenda
| |
Locutores: | 127 000 000 | |
Sigla: | 1 ja, 2 jpn, 3 jpn | |
Status publicus | ||
Officialis | Iaponia | |
Privata | Brasilia, C. F. A. (praecipue Havaii), alibi | |
Litterae: | ||
Scriptura: | Iaponica | |
Procuratio: | ||
Lingua Iaponica (Iaponice: 日本語, Nihongo) est lingua qua plus quam 127 000 000 hominum loquuntur, non solum scilicet in Iaponiá, sed ubicumque Iaponici habitant. Habetur in numero linguarum agglutinativarum e familiá Altaicá.
Lingua est insignis ob varietatem pronominum honorificorum, quae respondere creditur copiae dignitatum quibus populis Iaponicis disponitur societas. Continet enim formas verborum et vocabula propria quae significant rationem inter eum qui loquatur et eum qui adloquatur. Sonis distinctis non abundat.
Per plus quam quindecim saecula, lingua Iaponica ferebat linguae Sinicae impressionem. Nam scribitur scriptura ex litteris Sinicis (漢字 kanji) et syllabicis (ひらがな hiragana et カタカナ katakana) ipsisque a systemate Sinico deductis composita. Quin complectitur Iaponicus sermo multa vocabula et formas quae ex lingua Sinica in eum sunt conversae.
Classificatio
Quippe lingua Iaponica est membrum familiae lingualis Iaponicae, sed origo a qui linguisticae historicae studeant et lingua seposita habent adhuc disputatur.
Sunt multae coniecturae de ratione linguae Iaponicae et linguarum aliarum (certissimis primis):
- Lingua Iaponica est membrum linguarum Altaicarum. Aliae linguae in hac caterva sunt linguae Mongolica, Tungusica, Turca, et (pro propositoribus) Coreana. Velut linguae Turca Coreanaque, lingua Iaponica est lingua agglutinativa. Est magnus numerus correspondentiarum? in vocabulario quotidiano, exempli gratia (Iaponica ad Turcam):
- Lingua Iaponica est cognata linguarum exstinctarum locutarum ab historicis Coreae Mantzuriaeque culturis. Exemplum notissimum est Goguryeo (Koguryo, Gogurio); exempla minus nota sunt Baekje (Paekje) et Buyeo (Buyo). Propositores doctrinae linguarum Buyonensum usitate non comprehendunt linguam Coreanam modernam velut membrum illius familiae, quia satis constat linguam Coreanam ex linguá antiguá Sillá ventisse.? Parva harum linguarum scientia, ac ligerae historicae harum culturarum, sunt indicia primaria. Haec doctrina substituta est doctrina Altaica.
- Lingua Iaponica est linguae Coreanae cognata. Haec coniectura est propter similitudinem grammaticarum linguarum Iaponicae Coreanaeque. Propositores huius doctrinae proposuerunt verba cognata ad linguas Iaponicam Coreamque. Haec doctrina in loco doctrinae Altaicae substituta est.
- Lingua Iaponica est lingua mixta. Similitudines phonologicae et proximitas geographica ad linguas Austronesias subiciunt theoriam linguam Iaponicam est genus lingua mixta.
- Lingua Iaponica est integre lingua Austronesia. Non satis constat haec doctrina, quia grammatica vocabulariumque Iaponica sunt omnino diversi quam quamlibet lingua Austronesia nota.
- Susumu Ono et aliae linguistae, cum R. Caidvell,? Susumu Shiba, et Fujiwara Akira, subiecerunt cognationem inter linguas Iaponicam et Tamilensem, membrum familiae Dravidianae in Indiá meridiná adhibitae. Linguae Iaponica Tamilensisque sunt ambo linguae agglutinativae et sua grammatica vocabulariumque sunt similes.
Linguistae historicae quae linguae Iaponicae studeant consentiunt linguam Iaponicam cognatum ad linguas Riuciuanas (cum Ocinavense) esse, ergo linguas Iaponicas existimantur. Apud linguistas, possibilitas cognationis geneticus ad Gogurionem tenet evidentiam fortem, et cognatio ad linguam Coreanam est possibilis sed incertus. Doctrina Altaica non satis constat, sed factus est respectabilior nostro tempore, gratias ad Sergei Starostin et alios. Plurimae linguistae reiciunt notionem linguam Iaponicam cognatam esse ad linguas Austronesias, Malaeo-Polynesias, Sino-Tibeticas, vel Tamilensem.
Investigationes linguisticae, velut totae investigationes, possunt mutare propter politicas ac causas alias. Exempli gratia, plurimae linguistae dicunt linguas Dacoromanicam et lingua Reipublicae Moldavicae easdem esse, et diversos nomina pro rationibus politicalibus habere. Iaponia et suos vecinos? historice non bene convenerunt, ergo studium cognationum linguarum est periculosum, sed minus pericolosum investigatoribus Nipponicis.
Distributio geographica
Lingua Iaponica est lingua praecipue in Iaponia, et Okinava dicta. In insulá Anguar?, Lingua Anguar?, Lingua Iaponica, et Lingua Anglica adhibentur.
Soni
Grammatica
- Syntaxis
Syntaxis SOV est, et in fine sententiarum verbum fit.
- Nomina
Nomina Iaponica neque numeros neque genera neque casus habent. Ergo verbum inu (犬) significare potest 'unum canem, canem, canes, et omnes canes'.
- Pronomina
- Personales
- Pronomina personalia comitatu et genere mutant.
- Ego
- watakushi (multe? com)
- watashi (com)
- atashi (fem)
- boku (sim et masc)
- emonstravae?
Praepositinibus utotor? pro demonstravis.?
ko (こ) 'hic', so (そ) 'illd', a (あ) 'illud (procul)'
- Verba
Verba personis, numeris, et generibus non coniugant.Ergo verbum hanashita (話した) significare potest 'dixi, dixisti, dixit', etc.
Duo tempora adsunt, praesens et praeteritum.
Verba pro comitatibus mutant:
- sententia basica? = tabe-ta (食べた)
- sententia comis = tabe-mashita (食べました)
Utraque sententiarum significat praeteritum verbi 'edendi'.
Particulae Lingua Iaponica significat casus per particulas grammaticas.
- ga (が) = nominativus
- no (の) = genetivus
- (w)o (を) = accusativus (in sermone commune, w non sonatus est)
- ni (に) = dativus et ablativus
- (h)e (へ) = locativus (per "he" litteram scribitur)
Lingua Iaponica etiam tenet particulam wa (は) (per "ha" scribitur), quae similis est Latinae 'de', sed cum usu nominativi.
Watashi wa | tomodachi ni | hon o | agemasu |
私(は) | 友達に | 本を | あげます |
(de) me | amico | librum | do |
Wa は vs. Ga が
Quidem ga subiectum sententiae significat, at wa subiectum orationis significat.
私はマルクスです。 イタリア人です。日本語ができます。
watashi-wa Marukusu-desu. Itaria-jin-desu. Nihongo-ga deki-masu.
Marcus sum. Italus sum. Iaponice dicere possum.
Nota: Nihongo subiectum tertiae sententiae est, sed watashi 'ego' subiectum orationis est.[1][2]
Vocabularium
Esse
Tria verba de esse adsunt; iru (いる), aru (ある), et da (だ).
- aru per nomina non alcres.?
- hon-wa teberu-ni aru. 'Liber est in mensa.'
- iru per nomina alcres.?
- inu-wa doko-ni iru-ka. 'Ubi est canis?'
- da per omnes nomina statum significat.
- hon-wa chisaii-da. 'Liber est parvus.'
- inu-wa chisaii-da. 'Canes sunt parvi.' Vel 'Canis est parvus.'
Dies
- nichiyoubi (日曜日) 'dies Solis'
- getsuyoubi (月曜日) 'dies Lunae'
- kayoubi (火曜日) 'dies Martis'
- suiyoubi (水曜日) 'dies Mercurii'
- mokuyoubi (木曜日) 'dies Iovis'
- kinyoubi (金曜日) 'dies Veneris'
- doyoubi (土曜日) 'dies Saturni'
Hai「はい」 et Iie「いいえ」
Multe dure converteri.
- hai (はい) 'concordat, est, ita', etc. sit. Similis verbi Anglici yes et Francogallici 'oui' est.
- iie (いいえ) 'non concordat, non est, non ita, minime, non', etc. sit. Similis verbi Anglici no et Francogallici 'non' est.
Cetera
(Verba similiter latine)
esa (餌)/(えさ) 'esca' aut 'cibum'
okiru (起きるu) 'accidere' ('occidere')
iku (行く) 'ire'
namae (名前) 'nomen'
taifu (台風) 'typhon'/'tempestas'
Sententiae Iaponicae utiles
Konnichiwa! (今日は) - Ave!/Avete!, Salve!/Salvete!
O genki desu ka? (お元気ですか?) - Quomodo vales?
O-namae wa nan desu ka? (お名前はなんですか?) - Quid nomen tibi est?
Dochira kara desu ka? (どちらからですか?) - Unde venis?, Unde es?
Nihongo o hanashimasu ka? (日本語を話しますか?) - Loqueris(ne) Iaponice?
Arigatō. (ありがとう) - Gratias tibi (ago).
Suki desu. (好きです) - Amo te (vir ad feminam).
Aishiteru wa. (愛してるわ) - Amo te (femina ad virum).
Vide etiam
Notae
- ↑ De lingua apud www.guidetojapanese.org.
- ↑ De grammatica apud www.csse.monash.edu.au.
Fontes Latini
- 1632 Colladi Ars Grammaticae Iaponicae Linguae [1] Ars grammaticae Iaponicae linguae by Diego Collado - Project Gutenberg apud www.gutenberg.org
- 1632 Colladi Dictionarium sive thesauri linguae Iaponicae compendium [2]
Nexus externi
- AKSER Brasil - Lingua Iaponica, apud www.shotokai.com.br
- Cana exerceo (PDF), apud brng.jp
- Index Verborum linguae Iaponicae - Latinae, apud ha5.seikyou.ne.jp (solum verba iuris)
Formula:Link FA
Formula:Link FA
Formula:Link FA
Formula:Link FA
Formula:Link FA