Quantum redactiones paginae "Plantae" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m ~ (1000 paginae)
Linea 13: Linea 13:
* [[Bryophyta]]
* [[Bryophyta]]
}}
}}
'''Plantae''' {{victio|planta|arum|f}} in [[biologia]] hodierna sunt [[organismus|organismi]] vivi qui ad [[regnum (taxinomia)|regnum]] Plantarum pertinent. Exempla familiaria sunt [[arbor]]es, [[cactus|cacti]], [[herba]]s, [[frutex|frutices]], [[gramen|gramina]], [[vitis|vites]], [[filix|filices]], [[muscus|musci]], et [[alga viridis|algae virides]]. [[Botanice]], [[scientia]] quae plantas investigat, circa 350 000 [[species (taxinomia)|species]] plantarum exstantium agnoscit, in gregibus [[Spermatophyta|Spermatophytorum]], [[Bryophyta|Bryophytorum]], [[Pteridophyta|Pteridophytorum]], et [[Lycopodiophyta|Lycopodiophytorum]] digestas. Ad usque annum [[2004]], 287 655 species inventae erant, quarum 258 650 sunt spermatophyta et 18 000 bryophyta. Plantae virides, aliquando [[Viridiplanta]]e appellatae, plurimum suae [[energia]]e ex [[lux|luce]] per [[chloroplastum|chloroplasta]] ratione [[photosynthesis|photosynthesi]] capiunt.
'''Plantae''' {{victio|planta|arum|f}} in [[biologia]] hodierna sunt [[organismus|organismi]] [[vita|vivi]] qui ad [[regnum (taxinomia)|regnum]] Plantarum pertinent. Exempla familiaria sunt [[arbor]]es, [[cactus|cacti]], [[herba]]s, [[frutex|frutices]], [[gramen|gramina]], [[vitis|vites]], [[filix|filices]], [[muscus|musci]], et [[alga viridis|algae virides]]. [[Botanice]], [[scientia]] quae plantas investigat, circa 350 000 [[species (taxinomia)|species]] plantarum exstantium agnoscit, in gregibus [[Spermatophyta|Spermatophytorum]], [[Bryophyta|Bryophytorum]], [[Pteridophyta|Pteridophytorum]], et [[Lycopodiophyta|Lycopodiophytorum]] digestas. Ad usque annum [[2004]], 287 655 species inventae erant, quarum 258 650 sunt spermatophyta et 18 000 bryophyta. Plantae virides, aliquando [[Viridiplanta]]e appellatae, plurimum suae [[energia]]e ex [[lux|luce]] per [[chloroplastum|chloroplasta]] ratione [[photosynthesis|photosynthesi]] capiunt.


Per aetates res quae plantae habentur se aliquanto [[evolutio|evolverunt]]. Primitus [[Carolus Linnaeus]] anno [[1735]] sola dua regna viva definivit: [[Animalia]] et Vegetabilia. [[Ernestus Haeckel]] tunc plantas ab [[protistum|protistis]] distinxit, sed usque annum [[1938]], [[biologia|biologi]] putabant plantas [[fungi|fungos]], [[lichen]]es, [[alga]]s, et alia comprehendere. Post autem annum [[1969]], descriptio [[Robertus Whittaker|Roberti Whittaker]] plerumque accepta est, ubi fungi et algi excluduntur.
Per aetates res quae plantae habentur se aliquanto [[evolutio|evolverunt]]. Primitus [[Carolus Linnaeus]] anno [[1735]] sola dua regna viva definivit: [[Animalia]] et Vegetabilia. [[Ernestus Haeckel]] tunc plantas ab [[protistum|protistis]] distinxit, sed usque annum [[1938]], [[biologia|biologi]] putabant plantas [[fungi|fungos]], [[lichen]]es, [[alga]]s, et alia comprehendere. Post autem annum [[1969]], descriptio [[Robertus Whittaker|Roberti Whittaker]] plerumque accepta est, ubi fungi et algi excluduntur.
Linea 19: Linea 19:
Secundum consuetudinem hodiernam, comprehensi in regno plantarum sunt soli [[organismus|organismi]] qui simul sunt [[multicellularis|multicellulares]]: [[eukaryota|eukaryotici]], et [[autotrophia|autotropici]], per chloroplasta lucem capientes. Excluduntur organismi unicellulares qui ad regna [[Protistum|Protistorum]], [[Bacterium|Bacteriorum]], vel [[Archaeum|Archeorum]] pertinent, et organismi [[hetertrophia|heterotrophici]], qui ad regna [[Animalia|Animalium]] vel [[Fungi|Fungorum]] pertinent.
Secundum consuetudinem hodiernam, comprehensi in regno plantarum sunt soli [[organismus|organismi]] qui simul sunt [[multicellularis|multicellulares]]: [[eukaryota|eukaryotici]], et [[autotrophia|autotropici]], per chloroplasta lucem capientes. Excluduntur organismi unicellulares qui ad regna [[Protistum|Protistorum]], [[Bacterium|Bacteriorum]], vel [[Archaeum|Archeorum]] pertinent, et organismi [[hetertrophia|heterotrophici]], qui ad regna [[Animalia|Animalium]] vel [[Fungi|Fungorum]] pertinent.


== Cellulae vegetabiles ==
==Cellulae vegetabiles==
Plantarum [[cellula]]e ab [[animal]]ium cellulis differunt propter proprietates sequentes:
Plantarum [[cellula]]e ab [[animal]]ium cellulis differunt propter proprietates sequentes:
* [[paries cellularis|paries cellularis]] praesens<!--propter pariem-->
* [[paries cellularis|paries cellularis]] praesens<!--propter pariem-->
* [[Plastidium|plastidia]] praesentia
* [[plastidium|plastidia]] praesentia
* [[Vacuolum|vacuolae]] praesentes
* [[vacuola]]e praesentes
* [[dictyosoma]]ta plurimaa praesentia (in vice unius [[Complexus Golgianus|complexus Golgiani]] [[Animalia|Animalium]])
* [[dictyosoma]]ta plurima praesentia (in vice unius [[Complexus Golgianus|complexus Golgiani]] [[Animalia|Animalium]])
* [[lysosoma]]ta absentia (quorum munere vacuola funguntur)
* [[lysosoma]]ta absentia (quorum munere vacuola funguntur)
* [[Centriolum|centriola]] absentia
* [[centriolum|centriola]] absentia


== Principalia [[Taxinomia|taxinomica]] Plantarum taxa ==
==Principalia [[Taxinomia|taxinomica]] Plantarum taxa==
* [[Regnum (taxinomia)|regnum]]: Plantae
* [[Regnum (taxinomia)|regnum]]: Plantae
* [[Divisio (taxinomia)|divisio]]
* [[Divisio (taxinomia)|divisio]]
Linea 37: Linea 37:
* [[Species (taxinomia)|species]]
* [[Species (taxinomia)|species]]


== Systema regni plantarum ==
==Systema regni plantarum==
=== Embryophyta ===
===Embryophyta===
[[Fasciculus:Dandelion Blackwell 0136.jpg|thumb|250x|''[[Taraxacum]],'' in libro ''Collectio stirpium: Quae in pharmacopoliis ad medicum asservantur, quarum descriptio et vires'' (Herbarium Blackwellianum emendato et aucto).]]
[[Fasciculus:Dandelion Blackwell 0136.jpg|thumb|250x|''[[Taraxacum]],'' in libro ''Collectio stirpium: Quae in pharmacopoliis ad medicum asservantur, quarum descriptio et vires'' (Herbarium Blackwellianum emendato et aucto).]]
** divisio [[Bryophyta]]
** divisio [[Bryophyta]]
Linea 51: Linea 51:
Saepe Spermatophytum conlectio non tantum divisio, sed superdivisio censetur, quia hodierni doctores agnoscunt in [[evolutio]]nis [[historia]] multiplices Spermatophytum origines exsistere.
Saepe Spermatophytum conlectio non tantum divisio, sed superdivisio censetur, quia hodierni doctores agnoscunt in [[evolutio]]nis [[historia]] multiplices Spermatophytum origines exsistere.


== Vide etiam ==
==Vide etiam==
* [[Biosphaera]]
* [[Biosphaera]]
* [[Biota]]
* [[Biota]]
Linea 63: Linea 63:
* [[Sensor foliarius]]<!--Anglice: Leaf sensor-->
* [[Sensor foliarius]]<!--Anglice: Leaf sensor-->


== Pinacotheca ==
==Pinacotheca==
<gallery>
<gallery>
Fasciculus:Borassus flabellifer.jpg|''[[Borassus flabellifer]]''
Fasciculus:Borassus flabellifer.jpg|''[[Borassus flabellifer]].''
Fasciculus:GntTaatiFruit.jpg|Fructus ''[[Borassus flabellifer|Borassi flabelliferi]]'' (in loco Thaati Munjelu appellati) in foro in Guntur [[India]]e vendundati.
Fasciculus:GntTaatiFruit.jpg|Fructus ''[[Borassus flabellifer|Borassi flabelliferi]]'' (in loco Thaati Munjelu appellati) in foro in Guntur [[India]]e vendundati.
Fasciculus:Turmericroot.jpg|[[Rhizoma]] ''[[Curcuma longa]]e''
Fasciculus:Turmericroot.jpg|[[Rhizoma]] ''[[Curcuma longa]]e.''
Fasciculus:Starr 050407-6233 Ipomoea batatas.jpg|''[[Ipomoea batatas]]'' in [[Hortus Botanicus Maui Nui|Horto Botanico Maui Nui]]
Fasciculus:Starr 050407-6233 Ipomoea batatas.jpg|''[[Ipomoea batatas]]'' in [[Hortus Botanicus Maui Nui|Horto Botanico Maui Nui.]]
Fasciculus:Pandan wangi.JPG|''[[Pandanus amaryllifolius]]''
Fasciculus:Pandan wangi.JPG|''[[Pandanus amaryllifolius]].''
Fasciculus:California Papaya ID.jpg|''[[Carica papaya]]'' cultivarietas 'California'
Fasciculus:California Papaya ID.jpg|''[[Carica papaya]]'' cultivarietas 'California'.
Fasciculus:Papaya sunset.jpg|''[[Carica papaya]]'' cultivarietas 'Sunset'
Fasciculus:Papaya sunset.jpg|''[[Carica papaya]]'' cultivarietas 'Sunset'.
Fasciculus:Prepared lemon grass.JPG|''[[Cymbopogon citratus]]''
Fasciculus:Prepared lemon grass.JPG|''[[Cymbopogon citratus]].''
Fasciculus:Bangkuang 070612-056 stgd.jpg|''[[Pachyrhizus erosus]],'' [[cormus]]. Situgede, Bogor, West Java, Indonesia.
Fasciculus:Bangkuang 070612-056 stgd.jpg|''[[Pachyrhizus erosus]],'' [[cormus]]. Situgede, Bogor, [[Iava Occidentalis]], [[Indonesia]]e.
Fasciculus:KIKU brak-ontree.JPG|''[[Malus]],'' cultivarietas 'Fuji'
Fasciculus:KIKU brak-ontree.JPG|''[[Malus]],'' cultivarietas 'Fuji'.
Fasciculus:SauropusAndrogynus.jpg|Surculi ''[[Sauropus androgynus|Sauropus androgyni]]''
Fasciculus:SauropusAndrogynus.jpg|Surculi ''[[Sauropus androgynus|Sauropus androgyni]].''
Fasciculus:Ilaneer.jpg|''[[Cocos nucifera]]''
Fasciculus:Ilaneer.jpg|''[[Cocos nucifera]].''
</gallery>
</gallery>


== Bibliographia ==
==Bibliographia==
[[Fasciculus:VFT ne1.JPG|thumb|''[[Dionaea muscipula]],'' species [[planta carnivora|plantae carnivorae]].]]
[[Fasciculus:VFT ne1.JPG|thumb|''[[Dionaea muscipula]],'' species [[planta carnivora|plantae carnivorae]].]]
;
;
Linea 95: Linea 95:
* Prance, G. T. [[2001]]. Discovering the Plant World. ''Taxon'' 50:345
* Prance, G. T. [[2001]]. Discovering the Plant World. ''Taxon'' 50:345


== Nexus externi ==
==Nexus externi==
* [http://books.google.com/books?id=w0hZvTFJUioC&printsec=frontcover&dq=botanical+latin#PPA74,M1 ''Botanical Latin,'' a Gulielmo Thoma Stearn scripto, apud Google Books]
* [http://books.google.com/books?id=w0hZvTFJUioC&printsec=frontcover&dq=botanical+latin#PPA74,M1 ''Botanical Latin,'' a Gulielmo Thoma Stearn scripto, apud Google Books]
* [http://taxonomicon.taxonomy.nl/TaxonTree.aspx?id=1005399 ''Taxonomicon'']
* [http://taxonomicon.taxonomy.nl/TaxonTree.aspx?id=1005399 ''Taxonomicon'']

Emendatio ex 17:34, 12 Augusti 2012

Plantae (-arum, f.) in biologia hodierna sunt organismi vivi qui ad regnum Plantarum pertinent. Exempla familiaria sunt arbores, cacti, herbas, frutices, gramina, vites, filices, musci, et algae virides. Botanice, scientia quae plantas investigat, circa 350 000 species plantarum exstantium agnoscit, in gregibus Spermatophytorum, Bryophytorum, Pteridophytorum, et Lycopodiophytorum digestas. Ad usque annum 2004, 287 655 species inventae erant, quarum 258 650 sunt spermatophyta et 18 000 bryophyta. Plantae virides, aliquando Viridiplantae appellatae, plurimum suae energiae ex luce per chloroplasta ratione photosynthesi capiunt.

Per aetates res quae plantae habentur se aliquanto evolverunt. Primitus Carolus Linnaeus anno 1735 sola dua regna viva definivit: Animalia et Vegetabilia. Ernestus Haeckel tunc plantas ab protistis distinxit, sed usque annum 1938, biologi putabant plantas fungos, lichenes, algas, et alia comprehendere. Post autem annum 1969, descriptio Roberti Whittaker plerumque accepta est, ubi fungi et algi excluduntur.

Secundum consuetudinem hodiernam, comprehensi in regno plantarum sunt soli organismi qui simul sunt multicellulares: eukaryotici, et autotropici, per chloroplasta lucem capientes. Excluduntur organismi unicellulares qui ad regna Protistorum, Bacteriorum, vel Archeorum pertinent, et organismi heterotrophici, qui ad regna Animalium vel Fungorum pertinent.

Cellulae vegetabiles

Plantarum cellulae ab animalium cellulis differunt propter proprietates sequentes:

Principalia taxinomica Plantarum taxa

Systema regni plantarum

Embryophyta

Taraxacum, in libro Collectio stirpium: Quae in pharmacopoliis ad medicum asservantur, quarum descriptio et vires (Herbarium Blackwellianum emendato et aucto).

Saepe Spermatophytum conlectio non tantum divisio, sed superdivisio censetur, quia hodierni doctores agnoscunt in evolutionis historia multiplices Spermatophytum origines exsistere.

Vide etiam

Pinacotheca

Bibliographia

Dionaea muscipula, species plantae carnivorae.

Generalia:

  • Evans, L. T. 1998. Feeding the Ten Billion: Plants and Population Growth. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0-521-64685-5.
  • Judd, W. S., C. S. Campbell, E. A. Kellogg, P. F. Stevens, et M. J. Donoghue. 2002. An Overview of Green Plant Phylogeny. In Plant Systematics: A Phylogenetic Approach. Ed. 2a. Sinauer Assoc.
  • Kenrick, Paul, et Peter R. Crane. 1997. The Origin and Early Diversification of Land Plants: A Cladistic Study. Vasingtoniae: Smithsonian Institution Press. ISBN 1-56098-730-8.
  • Raven, Peter H., Ray F. Evert, et Susan E. Eichhorn. 2005. Biology of Plants. Ed. 7a. Novi Eboraci: W. H. Freeman and Company. ISBN 0-7167-1007-2.
  • Sitte, Peter, Elmar Weiler, Joachim W. Kadereit, Andreas Bresinsky, er Christian Körner. 2002. Lehrbuch der Botanik für Hochschulen, 35a, Eduard Strasburger. Heidelberg: Spektrum Akademischer Verlag. ISBN 3-8274-1010-X.
  • Taylor, Thomas N., et Edith L. Taylor. 1993. The Biology and Evolution of Fossil Plants. Englewood Cliffs, Novae Caesareae: Prentice Hall. ISBN 0-13-651589-4.
  • Trewavas, A. 2003. Aspects of Plant Intelligence, Annals of Botany 92:1–20
Aestimationes et numeri specierum
  • International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) Species Survival Commission 2004. IUCN Red List [1].
  • Prance, G. T. 2001. Discovering the Plant World. Taxon 50:345

Nexus externi