Tonarius
Suadetur ut haec commentatio ad "Tonarium" moveatur. Sententiam tuam, quaesumus, profer in pagina disputationis📨. Deutsch Es wurde vorgeschlagen, diese Seite nach Tonarium zu verschieben. Um Stellungnahme auf der Diskussionsseite wird gebeten. |
Haec commentatio vicificanda est ut rationibus qualitatis propositis obtemperet. Quapropter rogamus ut corrigas, praecipue introductionem, formam, nexusque extra et intra Vicipaediam. |
Tonarius,[1][2] seu tonarium[3] seu tonale,[2] in Christianitate Occidentali est liber liturgicus(en) qui varias cantuum Gregorianorum res secundum modum (tonum aevo medio appellatum) eorum cantilenarum intra eorum octoplicem modorum formulam per incipia textualia perscribit. Tonaria antiphonas horarum canonicarum(en) saepe comprehendunt. Cantus planos responsoriorum vel Missae cum recitatione formulaica non consociatos etiam aut potius prescribere possunt.
Primus tonarius notus est fragmentum in psalterio monasterii Sancti Richarii saeculi VIII inventum.
Pinacotheca[recensere | fontem recensere]
-
Tonarius Sancti Richarii?, antiquissimus notus
-
Tonarius saeculi X vel XI cum interpretatione tonorum
-
Tonarius saeculi XI abbati Sancti Martialis cum interpretatione tonorum
Notae[recensere | fontem recensere]
- ↑ Carolus Du Cange et al. (1883-1887). Glossarium mediæ et infimæ Latinitatis. Niortii: Favre
- ↑ 2.0 2.1 Dictionary of Medieval Latin from British Sources apud ΛΟΓΕΙΟΝ, s.v. "tonarius"
- ↑ Albert Blaise, Lexicon latinitatis medii aevi (Turnhout: 1975)
Fontes manusciptorum[recensere | fontem recensere]
Tonarii et Sacramentaria graduales (VIII-IX saeculis)[recensere | fontem recensere]
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 13159, f. 167". Fragmentum tonarii Sancti Ricardi in libro dicto "Psalterio Carli Magni" (ca. anno DCCC)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, Fundus lat., Cod. 17436, f. 29". Sacramentarum cum libro graduale, sequentiario et antiphonario monasteri Sancti Corneli Compendi (annibus DCCCLX–DCCCLXXX)
- Rodrade. "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 12050, ff. 3–16". Sacramentarum gradualis ordinatum Episcopi Ambiani destinatum ad Corbeiam (anno DCCCLIII)
- "Laudunum, Bibliotheca municipi, Cod. 118, ff. A.1'-A.12'". Sacramentarium graduale cum lectionario apud abbatiam realem Sancti Dionysii (finis IX saeculi)
- Aurelianus Reomensis. "Valenciennes, Bibliotheca municipi, Cod. 148, ff. 71'-86'". III tonarii «Quae ipsis inscribantur tonis» cum ceteri intonationibus et neumis palaeofranconis adiunctis postea infra tractatum nominatum «Musica disciplina» (cap. IX-XIX) monasteri Sancti Amandi, Saint-Amand-les-Eaux (annibus DCCCLXXX–DCCCLXXXV). Gallica
Cantores Lotharingiae[recensere | fontem recensere]
- "Mettis, Mediatheca, Cod. 351, ff. 66–76". Tonarius Mettensis (copiatus anno DCCCLXXVIII). 14 May 2008
- "Praga, Bibliotheca nationis Bohemiae (Bohemice Universitní knihovna), Cod. 273, ff. 1–11". Tonarius scriptus attramento rubro («Primus igitur lydius...») in tractato incipens «Ratio breviter super musicum cum tonario [f. 4]» (Tonarius leodiense) cum neumis lotharingis vel notis graecis (simile ad compendium «alia musica») in collectione tractatuum de musica, Leodium Belgiae (ca. MC)
Cantores Alamanniae[recensere | fontem recensere]
- "Bibliotheca civitatis Bambergae, Msc.Lit.5, ff. 5–27". Tonarius Augiensis (copiatus anno MI in Augia insula)
- Hartker. "Coenobium Sangallense, Bibliotheca institutum, Cod. Sang. 390, pp. 1-5". Antiphonarium Hartkeris Coenobi Sangallensis (X saeculo)
- Hartker. "Coenobium Sangallense, Bibliotheca institutum, Cod. Sang. 391, pp. 1–8, 261–264". Antiphonarium Hartkeris Coenobi Sangallensis, pars secunda (X saeculo)
- "Monasterium Einsiedeln, Bibliotheca institutum, Cod. 121, pp. 417-427". Psalmodia communionum libris gradualis et sequentiarum Notkeri, monasterium Einsiedeln (CMLX–CMLXX)
- Hoger Werdensis. "Bibliotheca civitatis Bambergae, Msc.Var.1, ff. 42'-46'". Fragmentum «Commemoratio brevis de tonis et psalmis modulandis» collectione tractatuum de musica, Werden? (ca. M)
- "Bibliotheca civitatis Bambergae, Msc.Lit.5, ff. 187–196". Tonarius tropario et sequentiario Augiense Notkeris Balbuli et Theodulfi Aurelianensis (MI)
- Hartvic (copiatrum). "Monacum, Bibliotheca civitatis Bavariae, Cod. Clm 14272, ff. 62'-64'". Tonarius cum signis Dasiae abbatiae Sancti Emmerami Ratisbonae (MVI–MXXVIII)
- Hartvic (copiatrum). "Monacum, Bibliotheca civitatis Bavariae, Cod. Clm 14272, ff. 173'-174". Fragmentum tractatus «Commemoratio brevis de tonis et psalmis modulandis» cum signis Dasiae abbatiae Sancti Emmerami Ratisbonae (MVI–MXXVIII)
- Hartvic (copiatrum). "Monacum, Bibliotheca civitatis Bavariae, Cod. Clm 14272, ff. 175–181". Tonarius compendio «alia musica» cum intonationibus notatibus, psalmodiis et rubricis addendis formam tonarium abbatiae Sancti Emmerami Ratisbonae (MVI–MXXVIII)
- Berno Augiensis. "Coenobium Sangallense, Bibliotheca institutum, Cod. Sang. 898, pp. 2–25". Tractatus nominatus «De consona tonorum diversitate» cum tonario infra «Bernonis Epistolae cum sermonibus et hymnis», Coenobium Sangallense, collectione regis Henricu III (XI saeculo)
- Berno Augiensis. "Roma, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Cod. pal. lat. 1344, ff. 19–33'". «Musica seu Prologus in Tonarium» cum nominibus graecibus finalium secundum Ucbaldem Sancti Amandi et addenda (intonationes cum notatione sangallense), monasterium Lauresham (medium XX saeculi)
- "Guelpherbytum, Bibliotheca Augusta, Cod. Guelph. 1050 Helmstadiensis (cat. 1152), ff. 16'-27'". Index intonationum et tonarius cum notationis sangallensis collectione tractatuum de musica (XIII saeculo)
Cantores Aquitaniae[recensere | fontem recensere]
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 1240, ff. 62'-64'". Troparius ecclesiae Sancti Salvatoris Mundi scriptus abbatia Sancti Martiali Augustorito (annibus CMXXXIII–CMXXXVI)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 1084, ff. 155–164'". Tonarius tropario-prosarii et sequentiarii, monasterium Sancti Gerardis Aureliaco (sero X saeculo)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 1085, ff. 3'-110'". Antiphonarium breviarium ecclesiae Sancti Salvatoris Mundi, cum addendis symbolibus tonis Rogeri et Ademaris Cabanensis apud abbatiam Sancti Martiali, Augustoritum (finis X saeculi)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 1121, ff. 202–206'". Tonarius tropario-sequentiarii, abbatia Sancti Martiali Augustorito, scriptus a Ademaro Cabanensis et alibus (anno MXXV)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 909, ff. 251–257'". Tonarius tropario-sequentiarii, abbatia Sancti Martiali Augustorito (MXXXII)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 1118, ff. 104–113'". Tonarius tropario-prosari et sequentiarii in Aquitania, Augusta Auscorum (annibus CMLXXXVII–CMXCVI)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 776, ff. 147–154'". Fragmentum tonarii ad finem libris gradualis, monasterium Sancti Michaelis Galliaco apud Albiam (ca. anno MLVVIX)
- "Londinium, Bibliotheca Brittanica, Cod. Harl. 4951, ff. 295'–301'". Tonarius libris gradualis adveniens ecclesia cathedrali Sancti Stefani vulgo Saint Etienne Tolosae (sero XI saeculo)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 780, ff. 123'-130". Tonarius libris gradualis, ecclesia cathedralis Sanctorum Justi et Pastori Narbonis (sero XI saeculo)
Cantores Lutetiae et confoederationis monasticae cluniacensis[recensere | fontem recensere]
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 12584, ff. 216". Tonarius XII saeculi, libro graduali et antiphonario abbatiae Sancti Mauri Fossarum vulgo Saint-Maur-des-Fossés, Vallis Matronae (XI saeculo)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 13252, ff. 71–76'". Tonarius troparii, abbatia Sancti Germani Propinquorum vulgo Saint-Germain-des-Prés, Lutetia (XI saeculo)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 8663, ff. 50'-51". Tonarius infra compendio «Alia musica» collectione tractatuum de musica, abbatia Sancti Benedicti ad Ligerim (X saeculo)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 7211, ff. 54–71". Tonarius compendii «Alia musica» collectione tractatuum de musica abbatiae Sancti Petri Luxovio (XII saeculo)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 17296, f. 11'". Antiphonarium abbatiae realis Sancti Dionysii cum differentiis rubrificatis (ca. annibus MCXL–MCL)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, Cod. nal 443, ff. 29–33". Fragmentum tonarii manuscripto abbatiae Sancti Benedicti ad Ligerim (ca. anno MCC)
- "Bibliotheca civitatis Bambergae, Msc.Lit.115, ff. 68'-74". Tonarius tractatus «Practica artis musice» Amerii dicta Codice Motetuum Bambergae, Lutetia (annibus MCCLXXV–MCCLXXXV)
Cantores ordinis Cistercensis[recensere | fontem recensere]
- Berno Augiensis. "Lipsia, Bibliotheca Universitatis, Cod. 1493, ff. 53–60". Tonarius cum neumis sangallensis a Berno Augiensis collectione tractatuum, abbatia Sancti Petri Merseburga, liber deinde translatus ad monasterium cisterciensem Altzella, Saxonia (ca. anno MLXXV)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, Cod. nal 1410, ff. 159'-166'". Antiphonarium abbatiae Sanctae Mariae, Abbatia Morimundi, Dioecesis Mediolani (XII saeculo)
- "Vindobona, Bibliotheca Nationis Austriense, Cod. 1799**, ff. 216-222' (Digit. No. 454-467)". Tonarius antiphonarii cisterciensis, abbatia de Runa in Styria (annibus MCCXXV–MCCXLIX). Österreichische Nationalbibliothek
Cantores ordinis Dominicanae[recensere | fontem recensere]
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus lat., Cod. 16663, ff. 54'-57". Tonarius cum notatione alphabetica infra tractatum de musica a Hieronymo Moraviae, Lutetia (sero XIII saeculo)
- "Bibliotheca civitatis Victoriae, RARESF 096.1, Cod. R66A, ff. 1'-4". Tonarius cum neumis quadratis antiphonario Pinciaci, monasterium Sancti Ludovici Pinciaco (annibus MCCCXXXV–MCCCXLV)
Cantores Italiae[recensere | fontem recensere]
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, Fundus lat., Cod. 7202, f. 52'". Tonarius cum signis Dasiae, tractatus nominatus «Inchiriadon» infra collectionem tractatuum apud Collegionem fratrorum Domenicanam Colberti, Venetia (XI saeculo)
- "Roma, Bibliotheca Casanatensis, Cod. 54, f. 102'-103". Tonarius monasterii Augiensis (copiatus codicis Nonantolae XI saeculo)
- Odo Aretinus, "Archicoenobium Montis Casini, Bibliotheca archicoenobii, Cod. Q318, pp. 126–127", «Formulas super ad nos» collectione tractatuum de musica, Archicoenobium Sancti Benedicti Montis Casini (sero XI saeculo)
- "Archicoenobium Montis Casini, Bibliotheca archicoenobii, Cod. Q318, pp. 122–123", «De octo tonora per ordinem» collectione tractatuum de musica, Montis Casini archicoenobium (sero XI saeculo)
- "Archicoenobium Montis Casini, Bibliotheca archicoenobii, Cod. Q318, pp. 127–157", Tonarius cum neumis Beneventanis collectione tractatuum de musica, Montis Casini archicoenobium (sero XI saeculo)
Cantores Anglosaxoniae[recensere | fontem recensere]
- "Cantabrigia, Collegio «Corpus Christi», Bibliotheca «Parker», Cod. 260, ff. 51'-53'". Fragmentum tractatus «Commemoratio brevis de tonis et psalmis modulandis» collectione ecclesiae Christi, Cantuaria (sero X saeculo)
- "Cantabrigia, Collegio «Corpus Christi», Bibliotheca «Parker», Cod. 473, ff. 70–73'". Tonarius troparii Wintoniae (XI saeculo)
Cantores normanni[recensere | fontem recensere]
- Willelmus Volpianis. "Monspessulanus, Bibliotheca inter universitates olim Facultas Medicinae, Cod. H159". Tonarius notatus in completo supra librum gradualem et fragmentum antiphonarii, abbatia Sancti Benigni Diviensis (finis X saeculi)
- "Matritum, Bibliotheca Nationis Hispaniae, Cod. 288, ff. 4–12". Tonarius troparii et sequentiarii normanno-siculi, ecclesia cathedralis normanna in insula Sicilia fortasse Panormo (ca. MC)
- "Lutetia, Bibliotheca Nationis Franciae, fundus latin, Cod. 10508, ff. 150'-156'". Tonarius troparii et prosarii orientem Italiae, abbatia Sancti Ebrulphi Uticensis, Olina, Normannia (12th saeculo)
Nexus externi[recensere | fontem recensere]
Vicimedia Communia plura habent quae ad tonaria spectant. |