Asturiae

Communitas Autonoma
Principatus Asturiarum

Vexillum Insigne
Collocatio Asturiae in Hispania
Caput	Ovetus
Superficies  - total  - % Hispaniae	Positio nº. 10 10 602 km2 2,10%
Incolae  - Toti (2006)  - % Hispaniae  - Densitas	Positio nº. 12 1.076.655 2,44% 101,53/km²
Gentilicius	Astur, Asturianus -a -um
Statutum autonomiae	11 Ianuarii, 1982
ISO 3166-2	O
Repraesentatio parlamentaria  - Congressum  - Senatus	8 legati 6 senatores
Praeses	Franciscus Álvarez-Cascos Fernández (FAC)
Gubernatio Asturiae

Principatus Asturiarum (Lingua Asturiana: Principáu d'Asturies; Hispanice: Principado de Asturias) est provincia atque communitas autonoma Hispana, cuius caput est Ovetus. Numerus incolarum est 1 076 655, et 10 602 km² habet. Regio nota est ob siceram.

Historia

A primis incolis usque ad regnum Asturum natum

Primi incolae ex genere Neanderthalensium fuerunt. Eorum reliquia invenire possumus in antra quorum nobilissimum est antrum Sidronis. Primi Homines sapientes sapientes speluncas ad oras habitabant, marisque cochleis vivebant. Ad conchas e saxis evellendas silicibus habile caelatis utebantur, quod modum petrarum caelandarum ars asturiensis nominatur. Ex his hominibus multae et pulchrae animalium picturae in cavernis inventae sunt, quorum notissima est Titi Bustilli spelunca ad Ripam Saliae sita.

Cum neolithicum in Asturias veniret, incolae regionis interiores Asturias habitare coeperunt. Etiam nunc tumula mortuorum miserabiliter spoliata passim mirari possumus. Hae gentes quae circa 3000–2000 a.C.n. vixerunt nobis parum cognitae sunt nisi ab tabulis petreis—quae dolmenes nominantur—tumulisque. Hoc genus sepeliendi tota Europa videri potest.

In metallorum aetate gentes quae primae astures nominanatae sunt ex Troia venisse dicebantur. Vero autem nominis origo ex fluvio Astura, hodie Aisela, derivari videtur. Illo enim tempore limites asturiarum ex mari Cantabrico ad fluvium Durium patebant. Praesens Principatus Asturiarum a Romanis Asturia Transmontana nominatus est ut ab Asturia Cismontana ,quae nunc Legionis Zamoraeque provincias includit, discerneret. Illo tempore in oppidis castris nominatis astures vivebant.

Astures libertatem servaverunt usque ad fines saeculi primi a.C.n. Eo enim saeculo Asturia subacta est a Romanis. Casus belli fuit quod Astures adversus vicinas gentes iam olim pacatas pugnarent agrosque earum vastarent, re quidem vera quod Asturiarum copiae a Romanis vehementer exoptabantur, maxime aurum. Fama est ut ipse Augustus imperator adversus Astures Cantabrosque bellum fecit. Victi denique sunt in monte Medullio, ubi plerique se ipsos inteficere quam in servitutem se dicare maluerunt.

Cum in Asturia non multum Romanorum Instituta ac mores difussa essent, tamen ex eo tempore non pauca vestigia mirari possumus: vias, thermas, villas, inscriptiones, et cetera. Cum Imperium Romanum a barbaris dirueretur, Visigothi Suevique in Asturias intraverunt. Ex praesentibus studiis de barbaris in regione videtur ut eius auctoritas pauca aut minima fuit, nam regio pauper erat et minime ad humanitatem exculta.

Anno 722, Mauri, qui pleramque Hispaniam bello subigerant, Asturiis potiri temptaverunt. Victi tamen sunt in Covae Dominae proelio, ex quo novissimum Regnum Asturum natum est.

Regnum Asturiarum

Post Visigothorum cladem adversus Mauros qui Gaditanum fretum hostiliter transiverant, multi victi ad montes Cantabricos fugerunt. Ibi cum Asturum gentibus mixti parvos exercitus qui assidue Mauros vexarent paraverunt. Hac re Mauri exercitum ad Asturiam Transmontanam mittere decreverunt et tum denique victi sunt ab exercitu Pelagi, ducis Gothi, in Cova Dominica. Hoc vero proelium forsitan certamen tumultuarium fuerit, sed animos Visigothis Asturibusque ad novum regnum roborandum dedit. Ex eo tempore parvum Christianum regnum conditum est quod defensionem adversus Mauros apud montes Cantabricos constitueret. Primus rex Asturum Pelagius (718 – 737) fuit. Huic Favila (737-739) eius filius, qui postea ab urso necatus est, successit. Post Favilae mortem Alphonsus Primus (739 – 757) , dux Cantabriae, ad regnum pervenit. Is rex bellicosus fuit et ,eo regnante, fines Regni propagari inceperunt. Propter tanta proelia magnae solitudines inter Asturum Regnum et Mauros creatae sunt, quae Terrae Nullius nomine cognitae sunt.

Huic Fruela (757 -768) eius filius successit. Is quoque bellicosus fuit et continuas oppugnationes a Mauris, ab Abderraman Primo imperatis, sostinuit. Fama est ut Ovetum Urbem condidit –nunc tamen ea civitas ex recentibus inventionibus originem Romanum habere videtur-.

Mos erat apud reges ut etiam inter familiares pugnarent ad imperium obtinendum. Fruela ipse suum fratrem Vimaranum ob regni exoptandi accussationem propria manu occidisse videtur. Post Fruelam a nobilibus quoque interfectum, reges inertes nominati, quia paene bellum non ullum gesserunt, regnaverunt. Hi fuerunt Aurelius (768 – 764), Silus (774 – 783), Mauregatus (783 – 789) atque Vermudus Diaconus (789 – 791).

Vermudo successit Alphonsus Secundus Castus, omnium regum Asturum fortissimus, qui multa proelia adversus Mauros gessit, etiam Olissiponem oppugnans. Eo regnante, sepulcrum in Iria Flavia inventum est quod Sancti Iagi apostoli reliquias continere dicebatur. Alphonsus iussit ut templum supra tumulum exstrueretur et locus a peregrinis ex tota Europa qui reliquias viderent frequentatus est usque ad praesens.

Huic successit Ramirus Primus (842 – 852) qui Gallaeciam regebat. Cum tamen in Bardulia uxorem duceret, nobilis Nepotiani nomine adversum Ramirum seditionem ad regnum obtinendum movit. Hac re cognita, Ramirus in Ovetum profectus est et Nepotianum caecatum in monasterio totam vitam inclusit. Eo tempore Normanni ex Regni oris fugati sunt post crudelia proelia et direptiones. Ramiro successit Ordonnus Primus (850 – 866) qui limites regni protulit atque Legionem Asturicamque rursus incolis frequentavit. Adversus Mauros qui Regni amplificationem multum timebant pugnavit et etiam adversus Normannos.

Huic successit Alphonsus Tertius Magnus (866 – 910) qui multum limites Regni amplificavit urbes condens tota Legione Castellaque, et etiam trans Durium. Sic Bracaram, Portum Cale, Conimbrigamque rursus incolis frequentavit et ex nihilo Zamoram, Taurum, Septimancamque condidit ut limites a Maurorum impetibus tegeret.Ximenam, regio genere virginem ab Rege Navarrae genitam, in matrimonium duxit. Sex filios habuit. Cum Alphonsus e vita excederet, inter tres filios Regnum dividit. Ex quo tempore caput Regni ex Oveto ad Legionem translata fuit.

Reges Asturici multa et pulchra opera non tantum religiosa sed etiam publica fecerunt. Artium Asturicarum haec aetas notissima fuit, in qua monumenta praeromanica, nunc pro Patrimonio ex Humanitate habita, exstructa sunt. Artifices quoque Asturici pulcherrima ex auro gemmisque opera fecerunt, quarum caput Crux Angelorum est, quae etiam nunc vexillum Asturiarum ornat.

Aevum Medium

Post caput Regni ad Legionem translatum, ulli nobiles secessiones concitaverunt ut Asturiae ab Regno Legionis dissociarentur. Notissima seditio fuit ea quam comes Gundisalvus adversus Alphonsum VII dominamque Urracam, quae Asturias in nomine Regis administrabat, movit.

In anno 1338 Johannes I et Johannes Gante pacem fecerunt matrimonium inter filios suos Hanrica et Catharinam componentes. Ex eo tempore Regni heredes Principes Asturiarum nominantur.

Medio Aevo Institutiones Asturiis praecipuae ortae sunt, sic populae, villae conciliaque. Societas in tres ordines dividebatur: oratores, bellatores laboratoresque. Asturici secali, farre, castaneis, oviculis, capris, suibus et ceteris vivebant.

Novicia et coetanea aetates

In saeculo XVIII ad famem minuendam maxima levamina Indici tritici tuberculorumque ex America invectiones fuerunt, quae in praecipuos ex Asturiis cultos una cum fabis se converterunt. Ad fines huius saeculi Illustratio regionem advenit. Notissimus illustratus Xovellanos fuit qui Asturicam oeconomiam stimulare temptavit.

Mutatio Artium Operosarum ad Asturias propter ferri carbonisque abundantiam venit. Hoc factum praecipuissimum in Historia fuit quia societatem ita mutavit ut etiam novus proletariorum ordo ortus est. Hic ordo postea per fabrum collegia tantam potentiam habuit tu etiam nunc eorum potentia manifesta est.

In anno 1808 Asturia prima regio ex tota Hispania fuit quae bellum in Francos indixit. Multae et nobilissimae cohortes ad aciem missae sunt ubi magna virtute adversum exercitus occupantes pugnaverunt. quoad ab Hispania depulsi sunt. Hoc saeculo incolae Asturiarum pugnas inter liberales et regiarum partium sectatores passi sunt. Omnium liberalium ducum clarissimus fuit Riegus, qui pro libertate tamen moriens regi ad Constitutionem iurandum obligavit.

Toto saeculo industriae in regione media crescebant praecipue carbonis putei et ferri armorumque fabricae. In saeculo XX discordiae inter fossores fabrosque et eorum dominos tantae erant ut paene quotidie pugnae seditionesque erant. In Octobre anni 1934 fossores ex Nalonis Capitalisque vallibus et fabri ex magnis urbibus adversus centrale imperium armati se sublevaverunt.Cum victi ab exercitu essent, Asturici proletarii maximas coercitiones in corporibus suis passi sunt.

In bello civili Hispaniense regio gubernationi centrali fidelis mansit praeter Ovetum et partes Occidentis. Cum exercitus nationales nominati belli frontes fregerunt, multi milites adhuc Rei Publicae fideles in montes ad vitam servandam fugerunt ubi ducelli Franci copiis resisteterunt usque ad annum 1952 in quo postremi occulti dispersique bellatores interfecti sunt. Agitationes tamen operariorum numquam in regione cesserunt. In anno 1963 maxima secessio in vallibus centralibus orta est cuius explicationes toto orbe divulgatae sunt.

Mortuo Franco, Asturiae Communitatem Autonomam constituerunt.

Lingua

Homines in principatu duabus linguis loquuntur: lingua Asturiana et lingua Hispanica. Lingua Asturiana provenit Latinis in regno Asturiarum loquebatur. {?} Textus anticissimus {?} huius linguae Nodicia de Kesos est, quod anno 959 primum scriptus est.

Habet tutela legitima, tametsi principatui non est lingua publica. Tamen, numerosae ordinationes pugnant pro tutela absoluta linguae asturianae, e.g: Xunta pola defensa de la llingua asturiana (Contio pro defensione linguae asturianae), Conceyu Abiertu pola oficialidá(Concilium Apertum pro tutela) aut Unidá (Unitas).

Principati cummunia

Sexaginta octo communia Principati

Nº	Nomen hispanicum	Alium nomen	Incolae (2011)
1	Allande	Ayande	2.004
2	Aller	Ayer	12.324
3	Amieva	-	804
4	Avilés	-	83.617
5	Belmonte de Miranda	Miranda	1.715
6	Bimenes	-	1.901
7	Boal	Bual	1.863
8	Cabrales	-	2.227
9	Cabranes	-	1.079
10	Candamo	Candamu	2.170
11	Cangas del Narcea	-	14.249
12	Cangas de Onís	Cangues d'Onís	6.786
13	Caravia	-	522
14	Carreño	-	10.963
15	Caso	Casu	1.839
16	Castrillón	-	22.893
17	Castropol	-	3.762
18	Coaña	Cuaña	3.447
19	Colunga	-	3.735
20	Corvera de Asturias	Corvera	16.236
21	Cudillero	Cuideiru	5.721
22	Degaña	-	1.225
23	El Franco	-	3.981
24	Gijón	Xixón	277.559
25	Gozón	-	10.833
26	Grado	Grau / Grao	10.901
27	Grandas de Salime	-	1.016
28	Ibias	-	1.661
29	Illano	Eilao	444
30	Illas	-	1.020
31	Langreo	Llangréu	44.737
32	Laviana	Llaviana	14.085
33	Lena	Ḷḷena	12.545
34	Llanera	-	14.036
35	Llanes	-	14.048
36	Mieres	-	42.951
37	Morcín	-	2.870
38	Muros de Nalón	Muros	1.938
39	Nava	-	5.597
40	Navia	-	9.015
41	Noreña	-	5.432
42	Onís	-	805
43	Oviedo	Uviéu / Uvieo	225.391
44	Parres	-	5.804
45	Peñamellera Alta	-	617
46	Peñamellera Baja	Peñamellera Baxa	1.410
47	Pesoz	Pezós	189
48	Piloña	-	7.915
49	Ponga	-	688
50	Pravia	-	8.995
51	Proaza	-	823
52	Quirós	-	1.309
53	Las Regueras	Les Regueres	1.981
54	Ribadedeva	Ribedeva	1.875
55	Ribadesella	Ribeseya	6.242
56	Ribera de Arriba	La Ribera	1.984
57	Riosa	-	2.170
58	Salas	-	5.782
59	San Martín de Oscos	Samartín d'Ozcos	503
60	San Martín del Rey Aurelio	Samartín del Rei Aurelio	18.286
61	San Tirso de Abres	San Tiso d'Abres	522
62	Santa Eulalia de Oscos	Santalla d'Ozcos	510
63	Santo Adriano	Santu Adrianu	265
64	Sariego	Sariegu	1.320
65	Siero	-	52.094
66	Sobrescobio	Sobrescobiu	895
67	Somiedo	Somiedu / Somiéu	1.409
68	Soto del Barco	Sotu'l Barcu	4.075
69	Tapia de Casariego	Tapia	4.045
70	Taramundi	-	732
71	Teverga	Teberga	1.929
72	Tineo	Tinéu	10.829
73	Valdés	-	13.241
74	Vegadeo	A Veiga	4.160
75	Villanueva de Oscos	Vilanova d'Ozcos	364
76	Villaviciosa	-	14.962
77	Villayón	-	1.520
78	Yernes y Tameza	Tameza	178

Haec stipula ad geographiam spectat. Amplifica, si potes!

Provinciae Hispaniae