Victorius Hösle

Latinitas inspicienda
E Vicipaedia
Wikidata Victorius Hösle
Res apud Vicidata repertae:
Victorius Hösle: imago
Victorius Hösle: imago
Nativitas: 25 Iunii 1960; Mediolanum
Patria: Italia, Germania

Victorius Hoeslius sive Hösle, ut patrio cognomine appellatur (natus Mediolani, die 25 Iunii 1960), vir est in primis philosophus, idemque scriptor interpresque linguarum, partim Italo, partim Germano genere oriundus. In eius operibus numerantur libri De systemate Hegeliano (1987), De philosophia morali et civitatis gubernatione (1997), De dialogo philosophico (2006), De Ovidii Summa sive encyclopaedia amatoria (2020), aliaque multa opera ad philosophiam, universam litterarum doctrinam, humanitatis studia, historiam naturalem pertinentia.

De vita[recensere | fontem recensere]

Natus patre Germano, Ioanne Hoeslio (philologiae Romanicae professore) et matre Itala, Carola Gronda, Victorius Hoeslius Mediolani primam aetatem egit, ubi instituto cultui Germanorum provehendo a ‘Io. Volfgango Goethe’ nuncupato pater praesidebat. Dein, cum anno 1966 in Germaniam cum tota domo commigrasset, inibi curriculum studiorum percurrit ac denique in universitate studiorum lauream impetravit. In studiis philosophiae sese maxime exercuit, ibique praematuris laudibus excelluit. Notitiam praeterea aliquot linguarum peregrinarum sibi comparavit, hodieque apprime callet: in his numerantur et antiquae, ut Graeca, Latina, Sanscrita, Palica, Avestica, et recentiores numero ad duodecim, videlicet Theodisca, Italica, Anglica, Hispanica, Russica, Norvegica, Francogallica, Lusitanica, Catalanica, Neograeca, Suetica, Danica. Annos natus viginti duos, dissertatione de antiquorum philosophia scripta, lauream doctoralem impetravit; deinde, vixdum viginti sex annos agens, in collegium Novae Scholae studiis humanae societatis provehendis Neoeboracensis professor cooptatus est; tum, triginta duos annos natus, cathedram in Universitate Studiorum Assindiensi obtinuit. Nunc vero in Civitatibus Foederatis docet apud Universitatem Dominae Nostrae a Lacu in Indiana. Anno autem 2013 die 16 Augusti iussu Francisci Pontificis Maximi, in sodalicio Pontificiae Academiae Scientiarum Socialium Romae numeratus est.

Quid de antiquorum philosophia profiteatur[recensere | fontem recensere]

In curriculo professoris Hoeslii augurando maximam partem habuit Institutum Italicum studiis philosophiae provehendis, cuius sub auspiciis dissertatio eius doctoralis edita est titulo Veritas et historia sive De philosophiae decursu atque incrementis, ut a Parmenide usque ad Platonem progressa per systematum commutationes creverit.[1] Quo in opere philosophus adhuc iuvenis, reperta Graecorum philosophorum a Parmenide ad Platonem perpetua tractatione prosecutus, quaestionem de mutationibus philosophiae per temporum decursum novo quodam lumine collustravit.

Deinde librum exaravit titulo Ut vis tragica in serioribus Sophoclis operibus adimpleta sit sive Animadversiones historico-aestheticae in tragoediarum Atticarum compositionem.[2] In quo opere, philosophiam cum studio pulchritudinis coniungens, Hoeslius progressus in tragoediis conscribundis certa ratione describere voluit, quin etiam discedens ab illis opinionibus, quae super hac quaestione fere iam tritae proferuntur, universos huius artis progressus autumat tamquam una specie circumscriptos maxime apud Sophoclem contineri, quippe qui formam tragoediae ad summam perduxisset atque ad unguem, ut dicitur, perfecisset. “In tragoediis” inquit “quas serius Sophocles composuit, eae virtutes, quibus Aeschylus quoque atque porro Euripides in suis tragoediis scribendis utebantur, simul cunctae et vel luculentissime enitent, ita ut germanam perfectissimamque speciem apud eum invenisse videantur.”[3]

Annis autem octogesimis saeculi vicensimi, quoniam olim Emmericum Toth, philosophum atque mathematicum, Ratisbonae audiverat, is quoque numerorum doctrinae apud Platonem operam navavit. Inde annis 1982 et 1984 aliquae symbolae ab eo de eadem quaestione scriptae in publicum prodierunt, quas postea in Italorum sermonem convertendas curavit Ioannes Reale, idemque anno 1994 uno volumine collectas edidit sub nomine De fundamentis arithmeticae atque geometriae apud Platonem (ex typographo Vita e Pensiero). Iam vero recentioribus annis Hoeslius se rursus accinxit ad provinciam antiquitatis investigandam, itaque anno 2004 librum De Platone interpretando scriptum edidit.[4] Anno vero 2006 tractatum De dialogo philosophico exaravit (Theodisce Der philosophische Dialog: Poetik eines Genres), quo in opere formam dialogi ut opus philosophum excussit, quod ut faceret, simul ad philosophorum rationes atque rhetorum praecepta spectavit. Tum anno 2009 De trium tragicorum ordine ac dignitate (vulgo Die Rangordnung der drei griechischen Tragiker) librum exaravit.

Anno autem 2020 liber ex eius scrinio prodiit De Ovidii encyclopaedia amatoria compositus.[5] Quo in libro noster Ovidii opus palmare ita illustrare conatus est, ut non quidem in singulis tantum capitibus immoraretur, sed potius, quamque fabullam penitus rimatus, eum ordinem, qui fabularum universitatem continet, eleganti atque perpetua interpretatione declararet. Contendit praeterea poetam, cum universas amoris species suis fabulis depingere studeret, id in primis sibi animo proposuisse, ut aliqua ratione philosophica adumbraret, quibus mutationibus submissi, quibusve adaucti incrementis mortales per saeculorum diuturnitatem ad mitiores atque humaniores amandi mores pervenerint. Insuper praeter mentiones auctorum Graecorum Latinorumque, quas Hoeslius sive in ipso Ovidii poemate deprehendit, sive aliunde extra Metamorphoseon fines repetivit, ad philosophiam Platonis de amore in sua interpretatione contexenda maxime respexit. Verum enimvero, dum eos locos excutit, quibus poeta de sua ipsius poesi per figuras agere videtur, praeclare demonstravit, quam alte atque eleganter Ovidius de arte senserit: unde profecto apparet Ovidium in summis omnino poetis esse iure meritoque numerandum.

Praecipua eius opera[recensere | fontem recensere]

  • Platons Grundlegung der Euklidizität der Geometrie, in: "Philologus", 126 (1982); Zu Platons Philosophie der Zahlen und deren mathematischer und philosophischer Bedeutung, in: "Theologie und Philosophie", 59 (1984 [I fondamenti dell'aritmetica e della geometria in Platone (tr. di E. Cattanei, Introduzione di G.Reale), Mediolani 1994, Vita e pensiero].
  • Wahrheit und Geschichte. Studien zur Struktur der Philosophiegeschichte unter paradigmatischer Analyse der Entwicklung von Parmenides bis Platon, Stuttgart-Bad Cannstatt 1984, Frommann-Holzboog [Verità e storia. Studi sulla struttura della storia della filosofia sulla base di un'analisi paradigmatica dell'evoluzione da Parmenide a Platone (a cura di A. Tassi; senza la III parte per volontà dell'Autore), Milano 1998, Guerini e Associati (Istituto Italiano per gli Studi Filosofici - Hegeliana 24)].
  • Die Vollendung der Tragödie im Spätwerk des Sophokles. Ästhetisch-historische Bemerkungen zur Struktur der attischen Tragödie, Stuttgart-Bad Cannstatt 1984, Frommann-Holzboog [Il compimento della tragedia nell'opera tarda di Sofocle. Osservazioni storico-estetiche sulla struttura della tragedia attica (a cura di A. Gargano), Napoli 1986, Bibliopolis (Memorie dell'Istituto Italiano per gli Studi Filosofici 16)].
  • Il concetto di filosofia della religione in Hegel (trascrizione delle lezioni napoletane del 1985 a cura di M. Cuccurullo e F. Iannello), Napoli 2006, La Scuola di Pitagora.
  • Begründungsfragen des objektiven Idealismus, in: Philosophie und Begründung (hg. vom Forum für Philosophie Bad Homburg), Frankfurt 1987 [tr. it. in Hegel e la fondazione dell'idealismo oggettivo (a cura di G. Stelli; insieme alle lezioni napoletane su Hegel del 1986), Milano 1991, Guerini e Associati (Istituto Italiano per gli Studi Filosofici - Hegeliana 1)].
  • Carl Schmitts Kritik an der Selbstaufhebung einer wertneutralen Verfassung in "Legalität und Legitimität", in: "Deutsche Vierteljahrsschrift", 61 (1987); Morality and Politics: Reflections on Machiavelli's Prince, in: "International Journal of Politics, Culture and Society", 3/1 (1989) [La legittimità del politico (tr. di S. Calabrò, I. Santa Maria, M. Ivaldo), Milano 1990, Guerini e Associati (Istituto Italiano per gli Studi Filosofici. Saggi 7)].
  • Hegels System. Der Idealismus der Subjektivität und das Problem der Intersubjektivität, 2 Bde., Hamburg 1987, Studienausgabe 1988, Felix Meiner Verlag [Il sistema di Hegel. L'idealismo della soggettività e il problema dell'intersoggettività (a cura di G. Stelli), Neapoli 2012, La Scuola di Pitagora].
  • Tragweite und Grenzen der evolutionären Erkenntnistheorie, in: "Zeitschrift für allgemeine Wissenschaftstheorie", 19 (1988) [Portata e limiti della teoria evoluzionistica della conoscenza (tr. di C. Sessa e G. Stelli), Neapoli 1996, La Città del Sole]
  • Die Krise der Gegenwart und die Verantwortung der Philosophie. Transzendentalpragmatik, Letztbegründung, Ethik, Monaci 1990, C.H.Beck.
  • Vico und die Idee der Kulturwissenschaft, Einleitung zu Giambattista Vico, Prinzipien einer neuen Wissenschaft über die gemeinsame Natur der Völker, übs. von V. Hösle und Ch.Jermann, Hamburg 1990, Felix Meiner [Introduzione a Vico. La scienza del mondo intersoggettivo (tr. di C. e G. Stelli), Milano 1997, Guerini e Associati (Istituto Italiano per gli Studi Filosofici. Saggi 28)].
  • Philosophie der ökologischen Krise. Moskauer Vorträge, München 1991 sgg., C.H.Beck [Filosofia della crisi ecologica (tr. di P. Scibelli), Torino 1992, Einaudi].
  • Praktische Philosophie in der modernen Welt, Monaci 1992 sgg., C.H.Beck.
  • Philosophiegeschichte und objektiver Idealismus, Monaci 1996 sgg., C.H.Beck.
  • (con Nora K.), Das Café der toten Philosophen. Ein philosophischer Briefwechsel für Kinder und Erwachsene, München 1996 sgg., C.H.Beck [Aristotele e il dinosauro. La filosofia spiegata a una ragazzina (tr. di S. Bortoli), Torino 1999, Einaudi].
  • Die Philosophie und die Wissenschaften, Monaci 1999 sgg., C.H.Beck.
  • (Cum Christian Illies), Darwin, Freiburg etc. 1999, Herder.
  • Woody Allen: Versuch über das Komische, Monaci 2001, C.H.Beck.
  • Platon interpretieren, Paderborn etc. 2004, Ferdinand Schöningh [Interpretare Platone (tr. di B. Marte e F. Perelda), Milano 2007, Guerini e Associati (=Istituto Italiano per gli Studi Filosofici. Saggi 43)].
  • Wie sollte eine synthetische Platondarstellung aussehen? Einige Ueberlegungen angesichts von Kutscheras neuer Platonmonographie, in: "Logical Analsis and History of Philosophy", Paderborn 2006, Mentis Verlag, pp. 175-211 [Per una lettura non riduttiva di Platone (a cura di G. Longo), Neapoli 2017, La scuola di Pitagora]
  • Die Rangordnung der drei griechischen Tragiker, Basiliis 2009, Schwabe.

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. Theodisce Wahrheit und Geschichte: Studien zur Struktur der Philosophiegeschichte unter paradigmatischer Analyse der Entwicklung von Parmenides bis Platon; Italice vero Verità e storia: Studi sulla struttura della storia della filosofia sulla base di un'analisi paradigmatica dell'evoluzione da Parmenide a Platone.
  2. Quod opus primum Theodisce editum est anno 1984 ex typographia Fromann-Holzboog sub nomine Die Vollendung der Tragödie im Spätwerk des Sophokles: Ästhetisch-historische Bemerkungen zur Struktur der attischen Tragödie; deinde Italice anno 1986, typis Bibliopolis, tali insignitus nomine Il compimento della tragedia nell'opera tarda di Sofocle: Osservazioni storico-estetiche sulla struttura della tragedia attica.
  3. Il compimento della tragedia nell'opera tarda di Sofocle: Osservazioni storico-estetiche sulla struttura della tragedia attica (Neapoli: Bibliopolis, 1986), 17.
  4. Vulgo Platon interpretieren; qui liber in Italicum conversus, idest Interpretare Platone, anno 2007 foras datus est.
  5. Theodisce Ovids Enzyklopädie der Liebe: Formen des Eros, Reihenfolge der Liebesgeschichten, Geschichtsphilosophie und metapetische Dichtung in der Metamorphosen.

Nexus externi[recensere | fontem recensere]

  • De Hoeslio in Archiv für Systematische Philosophie (Theodisce)