Jump to content

Provincia Bauzanensis

Latinitas nondum censa
E Vicipaedia
(Redirectum de Tyrolum Meridionale)
Vide etiam paginam discretivam: Tirolis (discretiva).
Wikidata Provincia Bauzanensis
Res apud Vicidata repertae:
Provincia Bauzanensis: insigne
Provincia Bauzanensis: insigne
Provincia Bauzanensis: vexillum
Provincia Bauzanensis: vexillum
provincia
Civitas: Italia
Locus: 46°30′0″N 11°20′0″E
Situs interretialis

Fines

Procuratio superior: Tridentinum et Tirolis Athesina
Territoria finitima: Provincia Bellunensis, Libera Provincia Tridentina, Provincia Sundriensis, Grisonia, Lienz District, Zell am See District, Schwaz District, Innsbruck-Land District, Imst District, Landeck District

Gestio

Praefectus: Arno Kompatscher
Consilium: Landtag of South Tyrol

Vita

Incolae: 531 178
Sermo publicus: Italiane, lingua Theodisca, lingua Ladina
Zona horaria: UTC+1, UTC+2

Sigla

Siglum autoraedarum: BZ

Tabula aut despectus

Provincia Bauzanensis: situs
Provincia Bauzanensis: situs
Despectus ad Alpium montes

Provincia Bauzanensis quae et Tyrolis meridionalis[1], Tirolis Athesina[2] vel Athesina superior[3] appellari potest (Italice saepius provincia autonoma di Bolzano; Theodisce saepius Südtirol) est provincia sui iuris Italiae, circiter 515 .714[4] incolarum, in regione sui iuris Tridentini Tirolisque Athesinae sita, cuius urbs capitalis est Bauzanum. Pars fuit olim Comitatus Tirolensis.

  • Tirolis Meridionalis vel Tirolum Meridionale,
  • Athesia Superior seu Athesia alta[5], (Germanice) Oberes Etschland, nomen Italum Tirolis Meridionalis est quia regio prope flumen Athesim est.
  • Libera Provincia Bauzanensis - Athesia Superior/Tirolis Meridionalis nomen Italum officiale Provincia Libera Bauzani est.

Nomina officialia trium linguarum

[recensere | fontem recensere]
  • Theodisce: Autonome Provinz Bozen - Südtirol,
  • Italiane: Provincia Autonoma di Bolzano - Alto Adige,
  • Ladine: Provinzia Autonòma de Bulsan - Südtirol.
  • Latine versione Germanica: Libera Provincia Bauzani - Tirolis Meridionalis (Provincia Libera Bauzani - Tirolum Meridionale)
  • Latine versione Italica: Libera Provincia Bauzani - Athesia Superior

Vide etiam Tridentinum et Tirolis Meridiana. Usque ad primum bellum mundanum pars Tirolis Austriae erat. In Tirole Meridiana tres linguae officiales sunt: Lingua Theodisca (70 centesimae oratricis), Lingua Italiana (25 centesimae oratricis) et Dolomiana Latina lingua (5 centesimae oratricis). Qua lingua circa triginta milia hominum in vallibus Dolomianorum montium loquuntur.

Urbes antiquae

[recensere | fontem recensere]

Geographia politica

[recensere | fontem recensere]

Communitates Comprehensoriales Athesiae Superioris/Tirolis Meridionalis

[recensere | fontem recensere]
Confoederationes regionalis in Provincia Bauzanensis

Confoederatio regionalis in Libera Provincia Bauzanensi 8 sunt et Latine vocari possunt.

  1. Vallis Pustriosa (Communitas Comprehensorialis Pustriosana; etiam Communitas Comprehensorialis Vallis Pustriosae) (Italiane: Val Pusteria / Valle Pusteria; Theodisce: Pustertal; Ladinice: Val de Puster)
  2. Vallis Vipitina (alia nomina: Vallis Vipitena, Vallis Hisara Summa) (Communitas Comprehensorialis Vipitina; etiam Communitas Comprehensorialis Hisarae Summae) (Italiane: Alta Valle Isarco; Theodisce: Wipptal),
  3. Vallis Venusta (alia nomina: Vennonum Pagus, Vennonum Vallis) (Communitas Comprehensorialis Venustana; etiam Communitas Comprehensorialis Vallis Venustae) (Italiane: Val Venosta; Theodisce: Vinschgau / Vintschgau; Ladinice: Val Venuesta; Rhaetice: Vnuost),
  4. Vallis Hisara (Communitas Comprehensorialis Hisara; etiam Communitas Comprehensorialis Vallis Hisarae) (Italiane: Valle Isarco; Theodisce: Eisacktal; Ladinice: Val dl Isarch),
  5. Praefectura Burgravia (Communitas Comprehensorialis Burgravia; etiam Communitas Comprehensorialis Praefecturae Burgraviae) (Italiane: Burgraviato; Theodisce: Burggrafenamt),
  6. Ultra Athesis-Athesia Ima (Communitas Comprehensorialis Ultrae Athesis-Athesiae Imae; etiam Communitas Comprehensorialis Ultrathesina-Athesina Ima) (Italiane: Oltradige-Bassa Atesina; Theodisce: Überetsch-Unterland),
  7. Saltus-Mons Sclerianus (Communitas Comprehensorialis Saltensis-Sclerianenis; etiam Communitas Comprehensorialis Salti-Montis Scleriani) (Italiane: Salto-Sciliar; Theodisce: Salten-Schlern; Ladinice: Sauté-Sciliër),
  8. Bauzanum (Italiane: Bolzano; Germanice: Bozen; Ladine: Bulsan).

Municipia in Libera Provincia Bauzanensi (Athesia Superiori/Tirole Meridionali)

[recensere | fontem recensere]

Municipia in Libera Provincia Bauzanensi, cum urbe, 116 sunt. Urbes, oppida et municipia liberae provinciae Latine vocari possunt[6][7][8][9].

  1. Bauzanum (alia nomina: Bulsanum, Pisonium, Pauzana et cetera; olim fortasse: Pons Drusi),
  2. Abbatia Ladinorum (Italiane: Badia; Theodisce: Abtei; Ladinice: Badia),
  3. Ad Fictas (deinde: Phize is, Vallis Phizis) (Italiane: Val di Vizze; Theodisce: Pfitsch),
  4. Aldeinum (Italiane: Aldino; Theodisce: Aldein),
  5. Algundium seu Algundum (alia nomina: Algundis ac Alagumna) (Italiane: Lagundo; Theodisce: Algund),
  6. Altaripa (alia nomina: Anterivum) (Italiane: Anterivo; Theodisce: Altrei),
  7. Andrianum (Italiane: Andriano; Theodisce: Andrian),
  8. Aulacum (alia nomina: Aulicum, Olanga) (Italiane: Valdaora; Theodisce: Olang),
  9. Aura, olim Auria, (Italiane: Ora; Theodisce: Auer),
  10. Barbianum (alia nomina: Parpianum) (Italiane: Barbiano; Theodisce: Barbian),
  11. Brennus (alia nomina: Brenner -is) (Italiane: Brennero; Theodisce: Brenner),
  12. Brixino, -onis vel Brixina (alia nomina: Bressenon -onis, Pressena, Prixina) (Italiane: Bressanone; Theodisce: Brixen),
  13. Branzolum (alia nomina: Bronzilum, Berinzeoulus) (Italiane: Bronzolo; Theodisce: Branzoll),
  14. Brunopolis (alia nomina: Brunecca, Brunecium) (Italiane: Brunico; Theodisce: Bruneck),
  15. Burgstallum (Italiane: Postal; Theodisce: Burgstall),
  16. Cainina (Italiane: Caines; Theodisce: Kuens),
  17. Caldarium (Italiane: Caldaro sulla Strada del Vino; Theodisce: Kaltern an der Weinstraße),
  18. Campus Torrentis (alia nomina: Campus Trentis) (Italiane: Campo di Trens; Theodisce: Freienfeld),
  19. Carnedium (alia nomina: Cornetum ad Hisarcum) (Italiane: Cornedo all'Isarco; Theodisce: Karneid),
  20. Castrum Bellum-Sardis seu Castelbellum-Sardis (Italiane: Castelbello-Ciardes; Theodisce: Kastelbell-Tschars),
  21. Castrum Ruptum seu Castroruptum (alia nomina: Castellum Ruptum) (Italiane: Castelrotto; Theodisce: Kastelruth),
  22. Cerones (alia nomina: Schirmis, Sermis; olim Cembra) (Italiane: Cermes; Theodisce: Tscherms),
  23. Chienes (alia nomina: Chiens) (Italiane: Chienes; Theodisce: Kiens),
  24. Clivus (Italiane: Laives; Theodisce: Leifers),
  25. Clornum (alia nomina: Clurnis, Clurnum, Glurna, Glurnes, Glurnis, Glurns, Glorentia, Colurnus) (Italiane: Glorenza; Theodisce: Glurns),
  26. Clusa (alia nomina: Clausina, Clusina, Clausa, Clausium) (Italiane: Chiusa; Theodisce: Klausen),
  27. Corvaria (Italiane: Corvara in Badia; Theodisce: Corvara),
  28. Curtaccia (alia nomina: Curtacium) (Italiane: Cortaccia sulla Strada del Vino; Theodisce: Kurtatsch an der Weinstraße),
  29. Curtina (alia nomina: Cortinegum) (Italiane: Cortina sulla Strada del Vino; Theodisce: Kurtinig an der Weinstraße),
  30. Curun (alia nomina: Curunes, Curun apud Lacum, Graunum Venustanum) (Italiane: Curon Venosta; Theodisce: Graun),
  31. Duplagum (seu Toblacum et Toplacum) (Italiane: Dobbiaco; Theodisce: Toblach),
  32. Ennia, olim Innia, (etian: Novum Forum; olim Mansio Endidae) (Italiane: Egna; Theodisce: Neumarkt),
  33. Eppianum (Italiane: Appiano sulla Strada del Vino; Theodisce: Eppan an der Weinstraße),
  34. Fanum Sanctae Christinae (alia nomina: Fanum Sanctae Christinae Vallis Gardeinae) (Italiane: Santa Cristina Valgardena; Theodisce: St. Christina in Gröden),
  35. Fanum Sancti Genesii (alia nomian: Mons Sancti Genesii) (Italiane: San Genesio Atesino; Theodisce: Jenesien),
  36. Fanum Sancti Laurentii (alia nomina: Fanum Sancti Laurentii Saevatiensis, Fanum Sancti Laurentii Saebati; etiam: Sebatum Novum, Saebatum Novum, Saevatium Novum) (Italiane: San Lorenzo di Sebato; Theodisce: St. Lorenzen),
  37. Fanum Sancti Leonardi (alia nomina: Fanum Sancti Leonardi in Valle Passiriae) (Italiane: San Leonardo in Passiria; Theodisce: St. Leonhard in Passeier),
  38. Fanum Sancti Pancratii in Ultum (olim: Ecclesia Sancti Pancratii in Ultum) (Italiane: San Pancrazio; Theodisce: Sankt Pankraz),
  39. Fellis (alia nomina: Vellis, Velles, Veles) (Italiane: Fiè allo Sciliar; Theodisce: Völs am Schlern),
  40. Foyandrum (alia nomina: Filandres, Filanders, Vilandres) (Italiane: Villandro; Theodisce: Villanders),
  41. Francisci Oppidum (Italiane: Fortezza; Theodisce: Franzensfeste),
  42. Gaizes (alia nomina: Geizes, Gaizis, Gais) (Italiane: Gais; Theodisce: Gais),
  43. Gargezanum (alia nomina: Gargenzon gen, onis) (Italiane: Gargazzone; Theodisce: Gargazon),
  44. Haflinga (alia nomina: Haviningum, Heviningen, Heveninga) (Italiane: Avelengo; Theodisce: Hafling),
  45. India seu Fanum Sancti Candidi (alia nomina: Inticha, Innicha, Intihha, Intica) (Italiane: San Candido; Theodisce: Innichen),
  46. Las (alia nomina: Lasa) (Italiane: Lasa; Theodisce: Laas),
  47. Laudes (alia nomina: Laudis, Lauta, Lautum, Lacis, Laqueus, Laces) (Italiane: Laces; Theodisce: Latsch),
  48. Lauregnum (Italiane: Lauregno; Theodisce: Laurein),
  49. Legianum (alia nomina: Legian anis) (Italiane: Laion; Theodisce: Lajen),
  50. Lugugnanum seu Lana (alia nomina: Loina, Lounaha) (Italiane: Lana; Theodisce: Lana),
  51. Lusina (alia nomina: Lusena) (Italiane: Luson; Theodisce: Lüsen),
  52. Margredum (alia nomina: Margretum) (Italiane: Magrè sulla Strada del Vino; Theodisce: Margreid an der Weinstraße),
  53. Malles (alia nomina: Malles Venustanae, Malles Vennonum Vallis) (Italiane: Malles Venosta; Theodisce: Mals),
  54. Marnea (alia nomina: Marnica, Merniga, deinde Marlengum ac Marlinga) (Italiane: Marlengo; Theodisce: Marling ),
  55. Martellum (alia nomina: Murtella) (Italiane: Martello; Theodisce: Martell),
  56. Marubium (alia nomina: Marebum) (Italiane: Marebbe; Theodisce: Enneberg),
  57. Meranum seu Merania (alia nomina: Merona) (Italiane: Merano; Theodisce: Meran),
  58. Moeltina (olim Meleta) (Italiane: Meltina; Theodisce: Mölten),
  59. Mons Guelfus-Thesidum (Italiane: Monguelfo-Tesido; Theodisce: Welsberg-Taisten),
  60. Montana (alia nomina: Muntanea) (Italiane: Montagna; Theodisce: Montan),
  61. Mosum in Valle Passiriae (Italiane: Moso in Passiria; Theodisce: Moos in Passeier),
  62. Nalles (Italiane: Nalles; Theodisce: Nals),
  63. Naturnum (alia nomina: Naturnes, Nocturnis) (Italiane: Naturno; Theodisce: Naturns),
  64. Nouces-Scouvis (alia nomina: Nouces-Scoubes) (Italiane: Naz-Sciaves; Theodisce: Natz-Schabs),
  65. Nova Latina (deinde: Nova Levantis) (Italiane: Nova Levante; Theodisce: Welschnofen),
  66. Nova Teutonica (deinde: Nova Ponentis) (Italiane: Nova Ponente; Theodisce: Deutschnofen),
  67. Paludium (alia nomina: Palus) (Italiane: Plaus; Theodisce: Plaus),
  68. Parcines ac Parzinnes (Italiane: Parcines; Theodisce: Partschins),
  69. Pircha (Italiane: Perca; Theodisce: Percha),
  70. Phalanza (olim Palantia) (Italiane: Falzes; Theodisce: Pfalzen),
  71. Passirium (alia nomina: Fanum Sancti Martini in Valle Passiriae)) (Italiane: San Martino in Passiria; Theodisce: St. Martin in Passeier),
  72. Prages (alia nomina: Pragas et Braies) (Italiane: Braies; Theodisce: Prags),
  73. Prataus (alia nomina: Braittenowae, Praitawae) (Italiane: Predoi; Theodisce: Prettau),
  74. Provessum (olim Proveis) (Italiane: Proves; Theodisce: Proveis),
  75. Rasinae (alia nomina: Rasine, -is) (Italiane: Racines; Theodisce: Ratschings),
  76. Resinae (alia nomina: Resine -is, Rasinae Ante Silvam, Rasinum Ante Silvam) (Italiane: Rasun Anterselva; Theodisce: Rasen-Antholz),
  77. Ritanum (deinde Ritena) (Italiane: Renon; Theodisce: Ritten),
  78. Rifianum (Italiane: Rifiano; Theodisce: Riffian),
  79. Rivus Pistrinorum (alia nomina: Rivus Molinarum, Rivus Molinorum, Rivus Pustriosanus) (Italiane: Rio di Pusteria; Theodisce: Mühlbach),
  80. Rodengum (Italiane: Rodengo; Theodisce: Rodeneck),
  81. Salurnum (alia nomina: Salurna) (Italiane: Salorno; Theodisce: Salurn),
  82. Schennanum (olim Sconium ac Sconia) (Italiane: Scena; Theodisce: Schenna),
  83. Silva Pistrinorum (alia nomina: Silva Molinarum, Silva Molinorum) (Italiane: Selva dei Molini; Theodisce: Mühlwald),
  84. Silva (alia nomina: Silva Vallis Gardeinae) (Italiane: Selva di Val Gardena; Germanice: Wolkenstein in Gröden),
  85. Snales (alia nomina: Snals, Snalls, Snalles) (Italiane: Senales; Theodisce: Schnals),
  86. Snales-Fanum Sancti Felicis (Italiane: Senale-San Felice; Theodisce: Unsere Liebe Frau im Walde-St. Felix),
  87. Sexta (Provincia Bauzanensis) vel Sextum (Provincia Bauzanensis) (Italiane: Sesto; Theodisce: Sexten),
  88. Schlanderna (alia nomina: Slanderes, Silandrum) (Italiane: Silandro; Germanice: Schlanders),
  89. Sludernum vel Scludernum (alia nomina: Sluderns) (Italiane: Sluderno; Theodisce: Schluderns),
  90. Stilvis (municipium) (Italiane: Stelvio; Germanice: Stilfs),
  91. Stilvis Prata (Italiane: Prato allo Stelvio; Germanice: Prad am Stilfserjoch),
  92. Sublavio, -onis (alia nomina: Pons Pascui, Pons Gardeinae) (Italiane: Ponte Gardena; Theodisce: Waidbruck),
  93. Terentum (Italiane: Terento; Theodisce: Terenten),
  94. Terminium (alia nomina: Traminum, Treminum) (Italiane: Termeno sulla strada del vino; Theodisce: Tramin an der Weinstraße),
  95. Tesenum vel Tisenum (alia nomina: Tesina, Tesana, Tisinum) (Italiane: Tesimo; Theodisce: Tisens),
  96. Tires seu Tiers (Italiane: Tires; Theodisce: Tiers),
  97. Tirolis (alia nomina: Tyrolis, Tirolum, Tyrolum, Teriolis) (Italiane: Tirolo; Theodisce: Tirol / Dorf Tirol),
  98. Trutina (alia nomina: Trodena, Trudena) (Italiane: Trodena nel parco naturale; Theodisce: Truden im Naturpark),
  99. Tuberis vel Duberis (Italiane: Tubre; Theodisce: Taufers im Münstertal),
  100. Tufers (alia nomina: Harena Taurensis, Harena Tuferis) (Italiane: Campo Tures; Theodisce: Sand in Taufers),
  101. Turlanum (alia nomina: Torilanum, Toerlanum, Terlanum) (Italiane: Terlano; Theodisce: Terlan)
  102. Turris Vallis (alia nomina: Fanum Sancti Martini Turris, Fanum Sancti Martini in Valle Abbatiae) (Italiane: San Martino in Badia; Theodisce: St. Martin in Thurn),
  103. Ultina seu Ultimis (vel Ultimum) (Italiane: Ultimo; Theodisce: Ulten),
  104. Urticetum (alia nomina: Fanum Sancti Uldarici, Fanum Sancti Ulderici) (Italiane: Ortisei; Theodisce: St. Ulrich in Gröden),
  105. Vallis Aurina (Italiane: Valle Aurina; Theodisce: Ahrntal),
  106. Vallis Casium (olim Gesize) (Italiane:Valle di Casies; Theodisce: Gsies),
  107. Vallis Ladinorum (Italiane: La Valle; Theodisce: Wengen),
  108. Vallis Nassicae (alia nomina: Volnescis) (Italiane: Funes; Theodisce: Villnöß),
  109. Vallis Serenae (alia nomina: Sarentinum) (Italiane: Sarentino; Theodisce: Sarntal),
  110. Vallis Uintulla (Italiane: Vandoies; Theodisce: Vintl),
  111. Varna (Italiane: Varna; Theodisce: Vahrn),
  112. Vatina (olim Feculae) (Italiane: Vadena; Theodisce: Pfatten),
  113. Velturnum (alia nomina: Velturnis, Velturnes) (Italiane: Velturno; Theodisce: Feldthurns),
  114. Veranum (olim Ferianum) (Italiane: Verano; Theodisce: Vöran),
  115. Villa Ima (Italiane: Villabassa; Theodisce: Niederdorf),
  116. Vipitenum vel Sterzengum (alia nomina: Castra Fortia, Castra Striaticorum, Sterzinga, Stiriacum, Stirpiacum, Vepitenum, Vipitenum Rheatorum) (Italiane: Vipiteno; Theodisce: Sterzing).

Geographia physica

[recensere | fontem recensere]

Altae planities

[recensere | fontem recensere]

Hydrographia

[recensere | fontem recensere]

et cetera.

Aquae cadentes

[recensere | fontem recensere]
  1. Joseph von Sperges: Tyrolis Pars Meridionalis Episcopatum Tridentinum. Olim Ducatum et Marchiam finitimasque valles complexa una cum Limitibus Venetis. Viennae, sumpt. Artaria, 1762.
  2. Unde nomen gentilicium "Athesinus Tirolensis"
  3. "in Athesina superiore regione" "Athesina+superiore"&dq="Athesina+superiore"&hl=la&sa=X&ved=0ahUKEwiMo9rAhsHiAhUKVhoKHXwQCvoQ6AEIJTAA hic. "Athesia superior": kath.net 30. Juli 2008, 20:53 "Papa in Athesia Superiore ferias inchoavit"
  4. www.tuttitalia.it
  5. kath.net 30. Juli 2008, 20:53 "Papa in Athesia Superiore ferias inchoavit"
  6. Tovazzi Giangrisostomo OFM - NOTITIA ECCLESIARUM TRIDENTINAE CIVITATIS AC DIOECESIS
  7. Clerus et Diocesis Tridentina exeunte anno 1826
  8. Nomi d'Italia - AAVV, De Agostini
  9. - www.italiapedia.it
  10. 10.0 10.1 sive Mons Sclerianus, cf. Vox Latina: Commentarii periodici favore et subsidio Studiorum Universitatis Saravicae comparati 19/1983/74

Nexus interni

Nexus externi

[recensere | fontem recensere]
Vicimedia Communia plura habent quae ad Bauzanensem vel Tirolem Athesinam spectant (Province of South Tyrol, South Tyrol).
Situs geographici et historici: Locus: 46°30′0″N 11°20′0″E • OpenStreetMap • GeoNames • Thesaurus Getty • Treccani
Terra

Haec stipula ad geographiam spectat. Amplifica, si potes!

Provinciae et consortiones Italiae

Abellinas • Aesernina • Agrigentina • Alexandrina • Anconitana • Aquilana • Ariminensis • Aristianis • Arretina • Asculana • Astensis • Aternensis • Barolensis • Bauzanensis • Bellunensis • Beneventana • Bergomas • Brixiana • Brundisina • Bugellensis • Calatanisiadensis • Campobassensis • Casertana • Catacensis • Comensis • Consentina • Cremonensis • Crotonensis • Cuneensis • Drepanitana • Ferrariensis • Firmana • Foroliviensis • Fodiana • Frusinas • Goritiensis • Grossetana • Hennensis • Imperiensis • Interamnas Nahars • Interamnas Praetutiorum • Latinensis • Laudensis • Leucensis • Liburnensis • Lucensis • Lupiensis • Maceratensis • Mantuana • Massensis • Matheranensis • Modiciensis • Mutinensis • Novariensis • Nuorensis • Papiensis • Parmensis • Patavina • PerusinaPisana • Pisaurensis • Pistoriensis • Placentina • Portus Naonensis • Potentina • Pratensis • Ragusiensis • Ravennas • Reatina • Regiensis • Rodigiensis • Salernitana • Sardiniae Australis • Sacerensis • Savonensis • Senensis • Spediensis • Sundriensis • Syracusana • Tarentina • TarvisanaTeatina • Tergestina • Tridentina • Utinensis • Varisiensis • Verbanensis • Vercellensis • Veronensis • Vibonensis • Vicetina • Viterbiensis