Hippias minor
Hippias minor vel De mendacio (Graece Ιππίας Ελάττων) est brevis dialogus Socraticus(en) quem Plato[1] cum adulescens esset anno incerto composuit. Lectores et criticos saepe confudit hoc opus quia Socrates dialectice demonstrat illum qui de industria volensque mentitur meliorem esse quam qui per ignorantiam et invitus mentitur. Semper enim meliorem esse qui scit quam qui nescit. Hoc paradoxon ab Hippia omnino reicitur nec Socrates ipse hac conclusione se contentum esse fatetur. Ita dialogus in aporiam desinit.
De personis[recensere | fontem recensere]
Tres sunt personae dialogiː
- Eudicos pauca verba dicit. Hippiae admirator Socrati pollicetur omnibus interrogationibus clarum sophistam libenter responsurum esse.
- Hippias est unus e clarissimis sophistis quinti saeculi a.C.n. qui ob encyclopaedicam scientiam ab omnibus laudatur. In hoc vero dialogo tamquam homo vanus, gloriosus, nimis sibi confidens describitur. Ita Hippias minor comoediae scaenae similior videtur. Nonne Olympiam quondam venisse sese gloriabatur nihil secum gerentem nisi quod sua manu fecissetː tam calceos quam tunicam, anulum, sigillum, zonam, pallium...?[2] Non tantum arithmeticae[3], geometriae[4], astronomiae[5] peritissimum sese ipse iudicabat sed de poesi, rythmo, harmonia, grammatica libentissime disserebat atque mnemotechnica arte maxime gloriabatur[6]. Dialecticae vero imperitus ostenditur siquidem cum Socrate compares qui eum invitum quocumque libet ducit.
- Socrates solitam ironiam et modestiam adhibet. Se talium rerum ignarum esse atque apud doctissimum hominem discere cupere saepe repetit. Callidis tamen interrogationibus miserum Hippian ita confundit ut contraria fateri cogatur illis quae initio dicebat.
De argumento[recensere | fontem recensere]
Hippias e disputatione publica iamiam exivit in qua demonstrabat Iliadem melius poema esse quam Odysseam eo ipso quod Achilles, homo sincerus et fraudis expers, melior esset quam Ulixes, callidus deceptor (quod satis indicabat epitheton Homericum πολυτρόπος). Tum Socrates ab Eudico impulsus ei occurrit nec cum eo consentitː nonne ipse Achilles falsa dicebat cum se domum abiturum esse pollicebatur ob Agamemnonis iniurias? Praeterea solus homo qui scit vera dicere aut mentiri potest, qui nescit tantum errare potest. Igitur contendit hominem qui scit semper meliorem esse eo qui nescit. At Hippias horrescit si qui de consilio et volentes malefecerint meliores sunt iudicandi quam illi qui nescii et inviti peccaverunt[7]. Nam apud iudices iniuria voluntaria maiores poenas dat quam non voluntaria. Nihilominus dialecticae retibus haeret.
In hoc ipso Plato nobis quidem ludere videtur sed hoc paradoxum unum e praecipuis Socraticis dogmatibus revelat, scilicet neminem malum facere nisi per ignorantiam quandam quoniam malum ipsi qui hoc committit nocet, nemo autem, siquidem sanus est, sibi ipsi nocere vult. Temporalis igitus conclusio huius dalogi esse videtur.
Notae[recensere | fontem recensere]
- ↑ Quod Aristoteles in Metaphysicis (IV.29) testatur.
- ↑ Plato 368b-c.
- ↑ Plato 366c-e
- ↑ ibid. 367d-e
- ↑ Ibid. 368a.
- ↑ Plato 368b-e.
- ↑ 372a.
Editiones[recensere | fontem recensere]
- Bruno Vancamp, Platon. Hippias maior - Hippias minor. Textkritisch herausgegeben, F Steiner, 1996 Recensio critica Auctor velut supplementum addiditː "Réflexions éditoriales à propos des manuscrits des Hippias de Platon", Revue belge de Philologie et d'Histoire, 2001ː 31-37
- Collection des Universités de Franceː Platon. Œuvres complètes. Tome I. Introduction. Hippias Mineur. Alcibiade. Apologie de Socrate. Euthyphron. Criton. Texte établi et traduit par Maurice Croiset, Les Belles Lettres, 1920 Recensio critica
Plura legere si cupis[recensere | fontem recensere]
- Michael Erler, Der Sinn der Aporien in den Dialogen Platons, De Gruyter 1987 Nonnullae paginae apud Guglum librorum
- A. Fouillée, Platonis Hippias minor : sive Socratica contra liberum arbitrium argumenta, Parisiis, 1872
- Robert G. Hoerber, "Plato's "Lesser Hippias"", Phronesis, 1962ː 121-131
- Richard Hunter, "The Hippias Minor and the traditions of homeric criticism", The Cambridge Classical Journal, 2016ː 85-107
- Russell E. Jones et Ravi Sharma, "The wandering hero ot the Hippias Minor", Classical Philology, 2017ː 113-137
- Laurence Lampert, "Socrates' Defense of Polytropic Odysseus: Lying and Wrong-Doing in Plato's "Lesser Hippias"", The Review of Politics, 2002ː 231-259
- David Lévystone, "La figure d'Ulysse chez les Socratiques: Socrate polutropos", Phronesis, 2005ː 181-214
- Ivor Ludlam, "Plato on the Good: Hippias Minor and Hippias Major", in For a skeptical peripatetic : Festschrift in honour of John Glucker, Academia Verlag, 2017
- Arnaud Macé, "Les lieux de l’homme qui savait tout. Hippias et la topologie comparée des savoirs selon Platon" in Dialogues d'histoire ancienne 2023/Supplément27ː 415-431
- Evelyne Méron, "Jugement d'un rhéteur, par un sophiste et par un philosophe. Le petit Hippias de Platon", Revue des Études Anciennes, 2000ː 379-392
- J. J. Mulhern, "ΤΡΟΠΟΣ and ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΑ in Plato's "Hippias Minor"", Phoenix, 1968ː 283-288
- Bruno Vancamp, "La tradition manuscrite de l'Hippias mineur de Platon", Revue belge de Philologie et d'Histoire, 1996ː 27-55
- Roslyn Weiss, "Ὁ Ἀγαθός as Ὁ Δυνατός in the Hippias Minor", The Classical Quarterly, 1981ː 287-304