Ova spongia ex herbis aromaticis

E Vicipaedia
Ova spongia ex herbis aromaticis

Ova spongia ex herbis aromaticis,[1] Francogallice Omelette aux fines herbes est sphungati genus in Francia perfectum, alibi nonnumquam sub appellatione Francica oblatum.

Praehistoria[recensere | fontem recensere]

Aliquid huius generis, herbis pluribus commixtum, iam saeculo XIV exeunte a patrefamilias Parisiensi descriptum est:[2]

Martinus Comensis, qui anno circiter 1470 de arte culinaria Italice scripsit, sphungatum descripsit quod medio inter ova spongia Francica recentiora et frictatas Italicas recentiores iacet, caseo semper addito, insuper herbis si placeat. Ibi Martinus "frictata" rubricat;[3] amicus autem Platina, eandem rem Latine recitans, nomen neque Latinum neque Italicum huius ferculi praeponit:

OVA QUOVISMODO COCTA, AC DE AGITATIS ET CONFRACTIS PRIMO Ova cum modico aque ac lactis bene agitata et confracta aut tudecula aut cochleare caseo trito commiscebis. Mixta ex butiro vel oleo coques. Suaviora erunt si et parum cocta et dum coquuntur nunquam voluta fuerint. Herbacei coloris si voles, his blete petroselini plusculum, succi buglossi mente amaraci salvie parum, addes. — Aliter easdem herbas concisas et frictas modicum in butyro aut oleo superiori impense admiscebi ac coques.[4]

Evolutio recentior[recensere | fontem recensere]

Franciscus Petrus de La Varenne anno 1653 praecepta aumelette aux herbes dederat. Post tres annos prima praecepta sub nomine hodierno ... fines herbes a Petro de Lune anno 1656 data sunt:

Battez une douzaine et demye d'œufs avec fines herbes, siboulettes achées menu, et une demy douzaine d'anchois par morceaux, et faites omelette avec beurre blanc, mettez jus de citron ou d'orange en servant ("Ova duodeviginti concutias cum herbis aromaticis schoenoprasisque minutim concisis atque sex apuis confractis: sphungatum facias e butyro candido: inspergas sucum limonum sive aurantiorum; inferas").[5]
Mettez fines herbes achées avec la mesme paste, et petits morceaux de beurre, faites la cuire à petit feu, et la servez avec poivre blanc et oranges ("Immittas herbas aromaticas concisas in massam [iam descriptam], igne modico coques, cum pipere candido et aurantiis inferas").[6]

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. Haec appellatio a Vicipaediano e lingua indigena in sermonem Latinum conversa est. Extra Vicipaediam huius locutionis testificatio vix inveniri potest.
  2. Le Mesnagier de Paris 2.5.225-231 (Jérôme Pichon, ed., Le ménagier de Paris ... par un bourgeois parisien (Lutetiae, 1846-1847) vol. 2 pp. 206-209
  3. Maestro Martino (Gillian Riley, interpr., Maestro Martino: Libro de Arte Coquinaria c. 1470 (CD-ROM. Quercupoli: Octavo, 2005. ISBN 1-891788-83-3: p. 90 versionis Anglicae
  4. Bartholomaeus Platina, De honesta voluptate et valetudine lib. 8
  5. Lune (1656) p. 308
  6. Lune (1656) p. 360

Bibliographia[recensere | fontem recensere]

  • 1653 : La Varenne, Le Pastissier françois (Lutetiae: J. Gaillard, 1653) (p. 205 apud Google Books) (Terence Scully, interpr., La Varenne's Cookery [Totenais: Prospect Books, 2006] p. 473) ("Aumelette aux herbes")
  • 1656 : Pierre de Lune, Le Cuisinier (Lutetiae: David, 1656) pp. 308, 360 ("Omelette avec fines herbes ... et anchois")
  • 1873 : Alexandre Dumas, Grand Dictionnaire de cuisine (Lutetiae: Lemerre, 1873) p. 772
  • 1895 : George Augustus Sala, The Thorough Good Cook; vide indicem editionis Neo-Eboracensis 1896 ("Omelette with bacon, omelette with crab, omelette with fine herbs, omelette with green corn, omelette with kidneys, Mexican omelette, plain omelette, potato omelette, sweet omelette")