Edrisius

Edrisius

Res apud Vicidata repertae:

Nativitas: 1111; Ceuta under Muslim rule, Mazaria, Septa
Obitus: 1166, 1175; Sicilia insula
Patria: Almoravides, Regnum Siciliae

Officium

Munus: cartographus, geographus, Aegyptologus, Rerum gestarum scriptor, botanista, scriptor, traveler

Consociatio

Religio: Islamus

Edrisius seu Dreses, Arabice محمد الإدريسي Muḥammad al-Idrīsī fuit geographus qui Arabice scripsit. Panormi in aula regis Rogerii II Siciliae floruit, ubi anno 1154 opus praecipuum, Latine De geographia universali appellatum, componere incepit.

Mappa mundi quae manuscriptis aliquibus De geographia universali praeponitur. MS BNF Ar. 2221 (annis 1250/1325) f. 3v-4r. Septentrio ima imagine videtur

Fontes fidei digni de Edrisii nativitate perpauca, de obitu nihil referunt. Vita brevissima in opere biographico medio saeculo XIV ab Al-Ṣafadī ^[en] scripto legere possumus non sub nomine Edrisii ipsius sed proavorum: avo Idrīs ibn Yaḥya al-ʿAlī e regno suo Malacitano in Hispania, cui anno 1042 succederat, expulso, omnem familiam Hammudidarum in alias regiones fugisse, e qua filius Muḥammad ibn ʿAbd Allāh in Siciliam profugum in amicitiam receptus erit a Rogerio (primo huius nominis) qui eis annis Siciliam conquisiverat. Filium refugae, nomine Muḥammad ibn Muḥammad al-Idrīsī, i.e. Edrisium nostrum, in aula regis Rogerii II, filii conquisitoris, vixisse atque iussu regis opus magnum geographicum composuissse. Quae res cum aliis variatim traditis satis consonant. Ibn Khaldunus enim, rerum gestarum scriptor saeculi XIV exeuntis, Edrisium in Sicilia apud Rogerium II habitavisse confirmat quia parentes Hammudidae dominium Malacitanum perdiderant. Leo Africanus, qui vitas Arabum illustrium Latine saeculo XV conscripsit, inter multa vel erronea vel incredibilia Edrisium Mazariae in urbe Siciliae orientalis natum esse dicit, id quod verisimile est.

Insula Sicilia. Bibliotheca Nationalis Francica Lutetiae: MS. Ar. 2221 (1250/1325) f. 203v-204r. Septentrio ima imagine videtur

Ibn Sa’īd al-Maġribī ^[en], qui de Africa septentrionali medio saeculo XIII scripsit, Edrisium insignem peregrinatorem fuisse tradit, id quod verum esse potest, quamquam ipse in praefatione De geographia universali rarissime de rebus a se visis, fere semper de relationibus nautarum, mercatorum, peregrinatorum a se iussu regis collatis refert.

Opera

• De geographia universali
• Kitāb al-ǧāmiʿ li ṣifāt aštāt al-nabāt wa-ḍurūb anwāʿ al-mufradāt (opus de plantis medicinalibus)
• Uns al-muhaǧ wa rawḍ al-faraǧ (compendium libri De geographia universali)

Fontes de vita Edrisii

• Amadoddinus Ispahanensis (1125-1201), Ḵarīdat al-qaṣr wa-jarīdat al-ʿaṣr, ubi citatur auctor deperditus Ibn Bišrūn (mortuus ante 1166), Siciliae nativus, Edrisii coaevus, de Edrisio poëta (Textus Arabicus)
• Ibn Abī Uṣaybi‘a ^[en] (1194-1270), ʿUyūn al-anbāʾ fī ṭabaqāt al-aṭibbāʾ ^[ar], de Edrisio botanista (versio Anglica)
• Ibn Sa’īd al-Maġribī ^[en] (1213-1286), Kitāb al-muġrib fī ḥulā al-Maġrib
• Al-Ṣafadī ^[en] (1297-1362), Al-wāfi bi-l-wafāyāt ^[ar]
• Ibn Khaldunus (1332-1406), Muqaddima
• Leo Africanus (1485-1554), De viris quibusdam illustribus apud Arabes

Bibliographia

Si plus cognoscere vis, vide De geographia universali#Bibliographia

• Allaoua Amara, Annliese Nef, "Al-Idrīsī et les Ḥammūdides de Sicile: Nouvelles donnees biographiques sur l'auteur du "Livre de Roger"". Arabica vol. 48 (2001) pp. 121-127
• Joaquín Bustamante Costa, "Al-Idrisi" apud DBE
• A. De Simone, "Un’ipotesi su al-Idrīsī geografo e poeta" in A. Pellitteri, G. Montaina, edd., Azhàr. Studi arabo-islamici in memoria di Umberto Rizzitano (Panormi, 1995) pp. 111-123
• Frantz Grenet, ed.; A. Nef, E. de la Vaissière, interprr., La géographie d’Idrîsî. Un atlas du monde au XIIe siècle. Lutetiae: Bibliothèque nationale de France, 2000 (editio CD-Rom)
• Fr. Herrera Clavero, A. Weil Rus, J. Luis Ruiz García, J. Antonio Alarcón Caballero, edd., El mundo del geógrafo ceutí al Idrisi. Septae, 2011 recensio huius operis
• Russell Hopley, "The Translation of Nature: Al-Sharif al-Idrisi on the plant life of the western Mediterranean" in Karen L. Fresco, Charles D. Wright, edd., Translating the Middle Ages (Ashgate, 2012) pp. 21-34 (Paginae selectae apud Google Books)
• Cristina La Rosa, "La terminologia botanica siculo-andalusa nel Kitāb al-ǧāmiʿ li ṣifāt aštāt al-nabāt wa-ḍurūb anwāʿ al-mufradāt di Idrīsī" in Annali di Ca' Foscari. Serie orientale (2014)
• Carlo Alfonso Nallino, "al-IDRĪSĪ, Abū ‛Abd Allāh Muḥammad ibn Muḥammad ibn ‛Abd Allāh ibn Idrīs al-Ḥammūdī al-Ḥasanī" in Enciclopedia Italiana (Romae: Treccani, 1933)
• Annliese Nef, "Al-Idrīsī : un complément d’enquête biographique" in H. Bresc et E. Tixier du Mesnil, Géographes et voyageurs au Moyen Âge (Nanterre, 2010) pp. 53-66 alibi
• G. Oman, "al-Idrīsī" in Encyclopaedia of Islam 2a ed., vol. 3 (1986) pp. 1032-1035
• G. Oman, "Notizie bibliografiche sul geografo arabo al-Idrīsī (XII secolo) e sulle sue opere" in Annali dell’Istituto Universitario Orientale di Napoli vol. 11 (1961) pp. 25-61. "Addenda" in eisdem libellis annis 1962, 1966, 1969 divulgantur
• G. Oman, "Osservazioni sulle notizie biografiche comunemente diffuse sulloscrittore arabo al-Sharîf al-Idrîsî" in Annali dell’Istituto Universitario Orientale di Napoli vol. 20 (1970) pp. 209-238
• Ahmed Tahiri, ed., Itinerários e reinos. Uma descoberta do mundo o Gharb al-andalus na obra do geógrafo al Idrisi. Vila Real de Santo António, 2011

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad Edrisium spectant.

• Cristina La Rosa, L’arabo di Sicilia nel contesto magrebino: nuove prospettive e nuovi approcci metodologici (2014: dissertatio praesertim de opere Edrisii)