Quantum redactiones paginae "Classificatio biologica" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m r2.7.1) (automaton addit: ba:Биологик систематика
Xqbot (disputatio | conlationes)
m automaton addit: ku:Dabeşandina biyolojîk; mutationes minores
Linea 1: Linea 1:
'''Classificatio biologica,''' vel '''scientifica in biologia classificatio,''' est ratio qua [[biologus|biologi]] [[organismus|organismos]] digerunt et secundum [[typus biologicus|typum biologicum]], sicut [[genus (taxinomia)|genus]] [[species|speciesque]], rite describunt. Ea est exemplum [[Taxinomia|taxinomiae scientificae]], sed a [[taxinomia vulgaris|taxinomia vulgare]] distinguenda est, quae fundamento scientifico caret.
'''Classificatio biologica,''' vel '''scientifica in biologia classificatio,''' est ratio qua [[biologus|biologi]] [[organismus|organismos]] digerunt et secundum [[typus biologicus|typum biologicum]], sicut [[genus (taxinomia)|genus]] [[species]]que, rite describunt. Ea est exemplum [[Taxinomia|taxinomiae scientificae]], sed a [[taxinomia vulgaris|taxinomia vulgare]] distinguenda est, quae fundamento scientifico caret.


Hodierna classificatio biologica deducitur ex opere [[Carolus Linnaeus|Caroli Linnaei]], qui species secundum communes proprietates physicas digessit. Suae dispositiones postea retractatae sunt ut eae cum [[Carolus Darwin|Darwiniana]] [[descensus communis]] regulis melius congruant. [[Phylogenetica molecularis]], quae pro rebus investigandis [[sequentia DNA|sequentiis DNA]] utitur, multas emendationes recentiores egit et haud dubie agendo continuabit. Classificatio biologica ad scientiam [[systematica|systematicae biologicae]] pertinet.
Hodierna classificatio biologica deducitur ex opere [[Carolus Linnaeus|Caroli Linnaei]], qui species secundum communes proprietates physicas digessit. Suae dispositiones postea retractatae sunt ut eae cum [[Carolus Darwin|Darwiniana]] [[descensus communis]] regulis melius congruant. [[Phylogenetica molecularis]], quae pro rebus investigandis [[sequentia DNA|sequentiis DNA]] utitur, multas emendationes recentiores egit et haud dubie agendo continuabit. Classificatio biologica ad scientiam [[systematica|systematicae biologicae]] pertinet.


==Gradus taxinomici==
== Gradus taxinomici ==
In classificatione biologica, gradus est positio (vel positio relativa) in hierarchia [[taxinomia|taxinomica]]. Septem primi [[gradus taxinomicus|gradus taxinomici]] ab [[internationales nominum biologicorum leges|internationalibus nominum biologicorum legibus]] definiuntur: [[regnum (taxinomia)|regnum]], [[phylum]], [[classis (taxinomia)|classis]], [[ordo (taxinomia)|ordo]], [[familia (taxinomia)|familia]], [[genus (taxinomia)|genus]], [[species]]. ''[[Dominium (taxinomia)|Dominium]],'' gradus super ''regnum,'' populo recentioribus annis gratum fit, sed inter leges non iam accipitur.
In classificatione biologica, gradus est positio (vel positio relativa) in hierarchia [[taxinomia|taxinomica]]. Septem primi [[gradus taxinomicus|gradus taxinomici]] ab [[internationales nominum biologicorum leges|internationalibus nominum biologicorum legibus]] definiuntur: [[regnum (taxinomia)|regnum]], [[phylum]], [[classis (taxinomia)|classis]], [[ordo (taxinomia)|ordo]], [[familia (taxinomia)|familia]], [[genus (taxinomia)|genus]], [[species]]. ''[[Dominium (taxinomia)|Dominium]],'' gradus super ''regnum,'' populo recentioribus annis gratum fit, sed inter leges non iam accipitur.


Gravissimus gradus est ''species,'' proximus ''genus,'' et deinde ''familia.'' Aliquando, sed raro, terminus "categoriae taxinomicae" contra ''gradum'' adhibetur. <!--Sed cur habet tabula "regionem" et "imperium"? -->
Gravissimus gradus est ''species,'' proximus ''genus,'' et deinde ''familia.'' Aliquando, sed raro, terminus "categoriae taxinomicae" contra ''gradum'' adhibetur. <!--Sed cur habet tabula "regionem" et "imperium"? -->


===Regna et dominia===
=== Regna et dominia ===
. . . [[Dominium (biologia)|Dominia]] sunt grex novior. [[Systema trium dominiorum]] excogitatum est anno [[1990]], sed celeriter non late acceptum est. Plurimi biologi systema regnorum quinque adhibent, sed multi systema trium adhibent. Prima proprietas rationis trium dominiorum est separatio
. . . [[Dominium (biologia)|Dominia]] sunt grex novior. [[Systema trium dominiorum]] excogitatum est anno [[1990]], sed celeriter non late acceptum est. Plurimi biologi systema regnorum quinque adhibent, sed multi systema trium adhibent. Prima proprietas rationis trium dominiorum est separatio
[[Archaea|Archaeorum]] et [[Bacteria|Bacteriorum]], olim in singulo regno Bacteriis digestorum (regno aliquando appellato [[Monera|Moneris]]). Ergo, tria vitae dominia habetur Archaea, Bacteria, [[Eukaryota]] (quae comprehendunt eukaryotes, quibus sunt [[Nucleus (biologia)|nuclei]].<ref>Vide praecipue paginas 45, 78, 555 libri ''Assembling the Tree of Life'' a Joel Cracraft et Michael J. Donaghue, editi (Oxoniae: Oxford University Press, 2004).</ref> Perpauci scientistae Archaea ut regnum sextum addunt, sed rationem dominiorum reiciunt.
[[Archaea|Archaeorum]] et [[Bacteria|Bacteriorum]], olim in singulo regno Bacteriis digestorum (regno aliquando appellato [[Monera|Moneris]]). Ergo, tria vitae dominia habetur Archaea, Bacteria, [[Eukaryota]] (quae comprehendunt eukaryotes, quibus sunt [[Nucleus (biologia)|nuclei]].<ref>Vide praecipue paginas 45, 78, 555 libri ''Assembling the Tree of Life'' a Joel Cracraft et Michael J. Donaghue, editi (Oxoniae: Oxford University Press, 2004).</ref> Perpauci scientistae Archaea ut regnum sextum addunt, sed rationem dominiorum reiciunt.


{{Categoriae taxinomicae2}}
{{Categoriae taxinomicae2}}


==Vide etiam==
== Vide etiam ==
*[[Arbor phylogenetica]]
* [[Arbor phylogenetica]]
*[[Binomen]]
* [[Binomen]]
*[[Cladistica]]
* [[Cladistica]]
*[[Classificatio Virorum]]
* [[Classificatio Virorum]]
*[[Fundamenta Omnium Specierum]] (''All Species Foundation'')
* [[Fundamenta Omnium Specierum]] (''All Species Foundation'')
*[[Holotypus]]
* [[Holotypus]]
*[[Index verborum Latinorum et Graecorum in nominibus systematicis adhibitorum]]
* [[Index verborum Latinorum et Graecorum in nominibus systematicis adhibitorum]]
*[[Internationalis Nominum Botanicorum Lex]] (''International Code of Botanical Nomenclature'')
* [[Internationalis Nominum Botanicorum Lex]] (''International Code of Botanical Nomenclature'')
*[[Internationalis Nominum Zoologicorum Lex]] (''International Code of Zoological Nomenclature'')
* [[Internationalis Nominum Zoologicorum Lex]] (''International Code of Zoological Nomenclature'')
*[[Interretiale Arboris Vitae Consilium]]
* [[Interretiale Arboris Vitae Consilium]]
*[[Nomenclatura phylogenetica]]
* [[Nomenclatura phylogenetica]]
*[[Phenetica]]
* [[Phenetica]]
*[[PhyloCode]]
* [[PhyloCode]]
*[[Tabula regnorum biologicorum]]
* [[Tabula regnorum biologicorum]]
*[[Trinomen]]
* [[Trinomen]]
*[[Typus biologicus]]
* [[Typus biologicus]]
==Notae==
== Notae ==
{{reflist}}
{{reflist}}
==Bibliographia==
== Bibliographia ==
* Atran, S. [[1990]]. ''Cognitive Foundations of Natural History: Towards an Anthropology of Science.'' Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0-521-37293-3, 0521372933.
* Atran, S. [[1990]]. ''Cognitive Foundations of Natural History: Towards an Anthropology of Science.'' Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0-521-37293-3, 0521372933.
* Larson, J. L. [[1971]]. ''Reason and Experience: The Representation of Natural Order in the Work of Carl von Linne.'' Berkeley Californiae: University of California Press.
* Larson, J. L. [[1971]]. ''Reason and Experience: The Representation of Natural Order in the Work of Carl von Linne.'' Berkeley Californiae: University of California Press.
Linea 89: Linea 89:
[[kn:ಜೈವಿಕ ವಿಂಗಡಣೆ]]
[[kn:ಜೈವಿಕ ವಿಂಗಡಣೆ]]
[[ko:생물 분류]]
[[ko:생물 분류]]
[[ku:Dabeşandina biyolojîk]]
[[lmo:Clasificasiù scentìfica]]
[[lmo:Clasificasiù scentìfica]]
[[lt:Mokslinė klasifikacija]]
[[lt:Mokslinė klasifikacija]]

Emendatio ex 17:27, 19 Maii 2011

Classificatio biologica, vel scientifica in biologia classificatio, est ratio qua biologi organismos digerunt et secundum typum biologicum, sicut genus speciesque, rite describunt. Ea est exemplum taxinomiae scientificae, sed a taxinomia vulgare distinguenda est, quae fundamento scientifico caret.

Hodierna classificatio biologica deducitur ex opere Caroli Linnaei, qui species secundum communes proprietates physicas digessit. Suae dispositiones postea retractatae sunt ut eae cum Darwiniana descensus communis regulis melius congruant. Phylogenetica molecularis, quae pro rebus investigandis sequentiis DNA utitur, multas emendationes recentiores egit et haud dubie agendo continuabit. Classificatio biologica ad scientiam systematicae biologicae pertinet.

Gradus taxinomici

In classificatione biologica, gradus est positio (vel positio relativa) in hierarchia taxinomica. Septem primi gradus taxinomici ab internationalibus nominum biologicorum legibus definiuntur: regnum, phylum, classis, ordo, familia, genus, species. Dominium, gradus super regnum, populo recentioribus annis gratum fit, sed inter leges non iam accipitur.

Gravissimus gradus est species, proximus genus, et deinde familia. Aliquando, sed raro, terminus "categoriae taxinomicae" contra gradum adhibetur.

Regna et dominia

. . . Dominia sunt grex novior. Systema trium dominiorum excogitatum est anno 1990, sed celeriter non late acceptum est. Plurimi biologi systema regnorum quinque adhibent, sed multi systema trium adhibent. Prima proprietas rationis trium dominiorum est separatio Archaeorum et Bacteriorum, olim in singulo regno Bacteriis digestorum (regno aliquando appellato Moneris). Ergo, tria vitae dominia habetur Archaea, Bacteria, Eukaryota (quae comprehendunt eukaryotes, quibus sunt nuclei.[1] Perpauci scientistae Archaea ut regnum sextum addunt, sed rationem dominiorum reiciunt.


Classificatio biologica vdr
Imperium
  Regio
   
     
       
         
           
             
               


Vide etiam

Notae

  1. Vide praecipue paginas 45, 78, 555 libri Assembling the Tree of Life a Joel Cracraft et Michael J. Donaghue, editi (Oxoniae: Oxford University Press, 2004).

Bibliographia

  • Atran, S. 1990. Cognitive Foundations of Natural History: Towards an Anthropology of Science. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0-521-37293-3, 0521372933.
  • Larson, J. L. 1971. Reason and Experience: The Representation of Natural Order in the Work of Carl von Linne. Berkeley Californiae: University of California Press.
  • Schuh, R. T., et A. V. Z. Brower. 2009. Biological Systematics: Principles and Applications. Ed. 2a. Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-4799-0.
  • Species 2000 & ITIS Catalogue of Life 2008.
  • Stafleau, F. A. 1971. Linnaeus and the Linnaeans: The Spreading of Their Ideas in Systematic Botany, 1753–1789. Utrecht: Oosthoek.