Hieronymus Córdoba Roldán
Hieronymus vulgo Jerónimo Córdoba Roldán (natus Francisco C.R. die 4 Iunii 1863 Hispale, mortuus die 11 Ianuarii 1933) fuit monachus Ordinis Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum (SChP), poeta linguae Latinae, praedicator summus et Esperantici fautor.[1]
Vita[recensere | fontem recensere]
Matre invita ex anno 1879 studia fecit Compluti et novitiatum in Collegio Sancti Ildefonsi. Cum se Latinis rebus dedicaret, anno 1881 curam animarum in schola Getafe in oppido agere solebat: Getafe etiam prima pollicitatio voti religiosi fiebat. Tunc in Monasterio Sancti Marci Legione studebat ut perficeretur in utroque munere presbyteri et magistri; neque Latina neglecta sunt. Ordinatio sacerdotalis facta est die 3 Iulii 1887, antequam Hispalis eum sartum et tectum recepit in instituto praetitulato Colegio Calasancio Hispalense. Primo ludimagister creatus mox linguas Francogallicam et Latinam alumnos gymnasii docere potuit. In bene aspectabilem modum in ludis fibulam cum stella viridi quinque dentium Esperantica in talari veste affixam ferre solitus est.[2] Hic usque mortem manens multa efficit in interpretationibus disciplinisque. Extra scholam in viis ambulabat ad pauperes verbis solandos et obulo iuvandos.
Praeses factus est Sodalitatis Esperanticae Hispalensis. Hispalis magistratus stratam viam in eius honorem nominari sivit: nuncupatur lingua vernacula nunc plaza Padre Jerónimo de Córdoba inter vias Escuelas Pías et Jáuregui sita.[3]
Opera[recensere | fontem recensere]
Maximi momenti sunt eius interpretationes e Latino in Hispanicum. Mentionis digna sint opera haec Poesías a la Virgen María et Poesías a la Doctora de Ávila. Etiam in Latinum res reddidit carmen matricale Francisci Rodríguez Marín, qui Academiae Regiae Hispanicae praefuit. Insuper opus quoddam Michaelis de Cervantes convertebat cui titulus Rinconete y Cortadillo.
Opus Cursus Taurorum sive La corrida de toros edi iussit Academia Regia.[4] Hieronymus soneta pepigit de Domino Quixoto a Manica, de Dulcinea ei suspirata et Sancho Panza eius pedisequo. Operis magni de equite illo Hispanico ultimo, qui dicitur, capitula decem in sermonem Romanorum antiquorum transtulit. Quae autem numquam prelo mandata sunt.
Carmen praetitulatum Zamenophi verba loquantur, quasi laudes Linguae internationalis, confecit: unicum suae speciei esse videtur.[5] Quamquam non in carminibus, attamen latinistae plures valorem Esperantici idiomatis agnoscunt:
Praeterea non decet homines Latine loquentes de lingua Esperanto occasione data arroganter iudicare, cum praebeat haec lingua scite prudenterque conficta non minimam utilitatem. [...] Merita Ludovici Zamenhof parvi pendere nolumus.[6]
Edita[recensere | fontem recensere]
- Epistola universi orbis unicuique sacerdotum, Hispale 1906
- Cursus taurorum, Sevilla, 1907 [apud Analecta Calasanctiana (AC), n.º 29 (1973), p. 21-44]
- Aërio-plano, Carmen, Hispale 1910, p. 44-50
- Crux Rubra, Carmen (de Constantino Magno), Hispale 1911 [apud AC (1913)]
- Rheda, Carmen (de hamaxosticis), Hispale 1912
- Omnibus Hispanis Latinitatis Cultoribus, Adhortatio, Hispale 1924
- Virgini Mariae de Guadalupe, Hispale 1924
- Cervantinae Fabullae Exemplaris, cui titulus: “Rinconete y Cortadillo”, nempe, Anconulus et Caesulus, Hispale 1926 [apud AC, n.º 29 (1973), p. 64-98]
- F. Rodríguez Marín, Madrigales y sonetos, Imprenta de Archivos y Museos
- Carmen Pio IX dicatum, [apud Ephemerides Calasanctianae (1910)].
Bibliographia[recensere | fontem recensere]
- Archivo Provincial de las Escuelas Pías T. D., Madrid, Manuscritos del P. Jerónimo Córdoba, C.0665/01-04
- Redacción, “Necrología”, apud: Ephemerides Calasanctianae (1934), p. 36
- M. Rodríguez, Real Academia Sevillana de Buenas Letras, Sevilla, 1946, p. 45-51
- V. Faubell, “Jerónimo Córdoba Roldán”, en AC (1973), p. 5-17
- L. M. Bandrés (coord.), Diccionario enciclopédico escolapio (DENES), Ediciones Calasancias, Salmanticae 1983, p. 167-168
Notae[recensere | fontem recensere]
- ↑ Rodríguez Sáiz, Valeriano , SChP curriculum vitae
- ↑ Narratum et confirmatum a homino propinqua cognatione coniuncto cum esperantista quodam hodierno Hispalensi.
- ↑ tribus in mappa geographica
- ↑ Cf. laudes quas Marcellinus Menéndez Pelayo, litterarum historicus, de isto carmine cogitavit et Academiae capiti scripsit: He leído con delectación el poemita latino Cursus taurorum [...] Es un excelente trozo de versificación latina, de los que ya apenas se hacen en España [...] con pura dicción latina y elegante estilo, de nuestra fiesta nacional.
- ↑ Luis García Montes kaj Mª Cecilia Sanz García: Padre Jerónimo Córdoba 1863-1933, editiones Ilmo, Ayuntamiento de Villacañas 2007.
- ↑ Werner Engel: "Ludovicus Zamenhof, parens linguae Esperanticae, ante hos septuaginta quinque annos mortuus" ĉe: Vox Latina, fasc. 110 (1992), p. 590