Aqua regia

E Vicipaedia

Hanc paginam intra 3 menses augere oportet. Cuique paginae opus est: lemmate paginae nomine congruente; textu, qui rem definit notabilitatemque eius exprimit; fonte externo certo; nexibus internis ex hac pagina et ad hanc paginam ducentibus.
Plura ... DEENFR

-2 Latinitas huius rei dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.

Aqua regia sive aqua regis est mixtio concentrati acidi nitrici HNO3 (65-68% massae) et hydrochlorici HCl (32-35% massae), quae relationem habent 1:3 volumine (relatio massarum reaestimando in substantias puras praeest juxta 1:2).

Historia aquae regiae[recensere | fontem recensere]

Primo quoque tempore describenda est a Pseudo Hebero ignoto alchemico cujus tractatūs expandebantur in Europa saeculi XIV. Procul acidum hydrocloridum inveniendo in textibus Latinis versis Hebero descriptus est modus fiendi Aquam Regis itinĕre destillationis siccae mixtionum lalii nitrici (KCl) sulfatisque cupri (CuSO4) sulfatumque duosolium (KAl(SO4)·H2O) atque ammonii chloridi (NH4Cl) in virto beneclauso opericulo cum vitrēo autem vel tegmento.

In opera Alberti Magni appellatur aqua secunda quando aquā primā acido nitrico. Aliis alchemicis nominata erat A.R. anno 1270 Bonaventura monstravit modum suum qui autem ipse usus est creandi A.R. solutione KCl in aqua forti (ac.? nitrico). Etiam ille indicavit Ac. Nitricum dissolvēre Argentum id separans ab auro. Utendo A.R. is cognovit potentiam illae solvendi regem metallorum aurum, quod immutabile adhuc putabatur. Sic factum erat nomen aqua regia atque aqua regis vel A.R. symbolum alchemicum aquae regis factum erat ex signis aquae triangulo et litteris cursivis R.

Apparatūs aquae regis miscendo acida concentrata hydrocloridum nitricumque primo quoque tempore describitur in "alchemiā" Andreasis Lybavii (MDXMVII?). Constitutio facti solvēndi metalla pretiosa aquā regiā vidētur ab alchemicis ut solutio uni problematum grandium quod fuit apparatūs alkahestis quod est solvēns universalis metallarum nobiliarum. Utendo A.R. in laborîbus alchemicorum facta erat usura gravis scientiarum de substantiis et reactionîbus chemicis. Adjuvabantur origines analysis mensuris et chemiam technicam.

In opĕra Lavoisieri, aqua regia appellatur acidum nitromuricum ut cogatio hominum de rĕ quod gas quod eminētur i.e. chlorum est quidquid alium sicut oxydum elementi murii i.e. deflogisticum acidum nitricum.

In Russia appellatur vodka korolevskya [korol est rex civilium Europae] (Lomonosov 1742) voldka tzarskaya (Parpua 1796) acidum selitrosolyanaya (Petrov 1801) acidum nitricohydrochlorum (Gess 1831). Nota sunt et alia nomina. Verbum vodka primo fiebatur in lingua Russicā

Verba quae insequuntur vicificanda sunt ut rationibus qualitatis et Latinitatis propositis obtemperent. Quaesumus ut paginam emendes.

juxta saecula XIII—XIV ut parvulum ab verbo "voda" i.e. aqua et signum tale habēbat primarium ad medium saeculi XIX. Signum "potūs spirituosus" hoc verbum habuit ubique inter saecula XIV et XIX primo ut dialectum. Et in fine ad finem saeculi XIX initio saeculi XX significavit «potūs spirituosus fervidus».

Res variae[recensere | fontem recensere]

In nazi Germaniā sancitum est accipĕre Praemium Nobilis postquam anno MCMXXXV praemium pacis donatum erat hosti nazisocialismi Carlo de Osectzki. Physici Germaniae Max von Laue et Iacobi Frank fidem habuerunt ad conservandum medalias aureas suas Nilsi Bohr. Mense Aprili anno 1940 Germanicis occupatis Hafniam contraque confiscationem possibilem? collegium Institutis Nils Bohr chemicus Georgi de Hevesi solvit medalias illas in aquā regis (ipse Hevesi remuneraturus Praemio de chemia anno 1943).

Post pugno finiendo collegia Nilsis Bori exceperant Aurum ex solutione Acidi Tethrachloroaureo et transtulerant eum Academiae Sueciae scientiarum Regis quae cudit medalias novas et remisit eas Laui et Franki.