Quantum redactiones paginae "Syntagma (grammaticum)" differant
No edit summary |
m Automaton: +Formula:Pagina non annexa secundum Vicipaedia:Taberna/Tabularium 14#De paginis non annexis; mutationes minores |
||
Linea 1: | Linea 1: | ||
{{Pagina non annexa}} |
|||
'''Syntagma''' (a [[Lingua Graeca antiqua|Graeco]] {{Polytonic|σύνταγμα}} 'ordinatio, agmen') est pars sententiae aut ceterae [[verbum (generale)|verborum]] constructionis. |
'''Syntagma''' (a [[Lingua Graeca antiqua|Graeco]] {{Polytonic|σύνταγμα}} 'ordinatio, agmen') est pars sententiae aut ceterae [[verbum (generale)|verborum]] constructionis. |
||
Linea 7: | Linea 8: | ||
Quae sententia ex tribus syntagmatibus constat, quae sunt [''canis vicini''], [''totam noctem''], [''latravit'']. Syntagma ex principali nominatur. Itaque [''canis vicini''] syntagma nominale est, quia ''canis'', verbum principale, nomen est. Principale ''canis'' complementum ''vicini'' regit. Figura ''vicini'' potest etiam dici ex hoc principali dependere. Item [''totam noctem''], ubi ''totam'' adiectivum principali ''noctem'' adiectum est. [''latravit''], verbum temporale, principale syntagmatis verbalis est; quod praeterea regit syntagma nominale [totam noctem], quod adverbialiter ex [[verbum (temporale)|verbo]] ''latravit'' dependet. Constat igitur sententiam exemplarem hanc habere structuram syntagmaticam hierarchice ordinatam: |
Quae sententia ex tribus syntagmatibus constat, quae sunt [''canis vicini''], [''totam noctem''], [''latravit'']. Syntagma ex principali nominatur. Itaque [''canis vicini''] syntagma nominale est, quia ''canis'', verbum principale, nomen est. Principale ''canis'' complementum ''vicini'' regit. Figura ''vicini'' potest etiam dici ex hoc principali dependere. Item [''totam noctem''], ubi ''totam'' adiectivum principali ''noctem'' adiectum est. [''latravit''], verbum temporale, principale syntagmatis verbalis est; quod praeterea regit syntagma nominale [totam noctem], quod adverbialiter ex [[verbum (temporale)|verbo]] ''latravit'' dependet. Constat igitur sententiam exemplarem hanc habere structuram syntagmaticam hierarchice ordinatam: |
||
: [<sub>S</sub> [<sub>NP</sub> ''canis vicini''] |
: [<sub>S</sub> [<sub>NP</sub> ''canis vicini''] [<sub>VP</sub> [<sub>NP</sub> ''totam noctem''] [<sub>V</sub> ''latravit''] ] ] |
||
Ex hac formula patet sententiam (S) in duas partes dividi posse, quarum una est syntagma nominale (NP), et altera pars, syntagma verbale (VP). Sigla syntagmatum ab [[lingua Anglica|Anglica]] mutuata sunt, quia [[terminus technicus|termini]] syntactici primum Anglice excogitati sunt: |
Ex hac formula patet sententiam (S) in duas partes dividi posse, quarum una est syntagma nominale (NP), et altera pars, syntagma verbale (VP). Sigla syntagmatum ab [[lingua Anglica|Anglica]] mutuata sunt, quia [[terminus technicus|termini]] syntactici primum Anglice excogitati sunt: |
||
Linea 15: | Linea 16: | ||
: * VP = Verb Phrase = syntagma verbale. |
: * VP = Verb Phrase = syntagma verbale. |
||
[[Fasciculus:Iohannesviditpuellam.jpg|thumb|160px|Syntagmata forma arboris exposita]] |
[[Fasciculus:Iohannesviditpuellam.jpg|thumb|160px|Syntagmata forma arboris exposita]] |
||
Grammatica syntagmatica docet sententiam duobus syntagmatibus maximis (sive [[constituens finitima|constituentibus finitimis]]) constitui; formaliter: S = NP + VP, ubi NP + VP est [[constructio exocentrica]], id est, constructio cui principale commune deest. Ex contra [<sub>NP</sub> ''canis vicini''] [[constructio endocentrica]] est, nam omnia syntagamata sunt per definitionem endocentrica. Etiam [<sub>VP</sub> [<sub>NP</sub> ''totam noctem''] |
Grammatica syntagmatica docet sententiam duobus syntagmatibus maximis (sive [[constituens finitima|constituentibus finitimis]]) constitui; formaliter: S = NP + VP, ubi NP + VP est [[constructio exocentrica]], id est, constructio cui principale commune deest. Ex contra [<sub>NP</sub> ''canis vicini''] [[constructio endocentrica]] est, nam omnia syntagamata sunt per definitionem endocentrica. Etiam [<sub>VP</sub> [<sub>NP</sub> ''totam noctem''] [<sub>V</sub> ''latravit''] ], quippe quae commune habeat principale (q.e. ''latravit''), constructio endogenica est; nam syntagma [<sub>NP</sub> ''totam noctem''] latratum longinquitate circumscribit. |
||
Syntagmatum hierarchia non solum uncinis notatis sed etiam forma arboris exponi potest. Itaque structura syntactica sententiae ''Iohannes vidit illam puellam'' aut hoc modo describi potest: |
Syntagmatum hierarchia non solum uncinis notatis sed etiam forma arboris exponi potest. Itaque structura syntactica sententiae ''Iohannes vidit illam puellam'' aut hoc modo describi potest: |
||
: [<sub>NP</sub> [<sub>N</sub> ''Iohannes''] ] [<sub>VP</sub> [<sub>V</sub> ''vidit''] |
: [<sub>NP</sub> [<sub>N</sub> ''Iohannes''] ] [<sub>VP</sub> [<sub>V</sub> ''vidit''] [<sub>NP</sub> [<sub>D</sub> ''illam''] [<sub>N</sub> ''puellam''] ] ] |
||
aut eo modo quo in imagine ad dexteram posita ostenditur. |
aut eo modo quo in imagine ad dexteram posita ostenditur. |
||
Linea 32: | Linea 33: | ||
: [<sub>V</sub> ''exagitat''] pro C; |
: [<sub>V</sub> ''exagitat''] pro C; |
||
: [<sub>N</sub> ''leporem''] pro D; |
: [<sub>N</sub> ''leporem''] pro D; |
||
: [<sub>Adi</sub> ''nostro''] pro E; [<sub>N</sub> ''vicino''] pro F. |
: [<sub>Adi</sub> ''nostro''] pro E; [<sub>N</sub> ''vicino''] pro F. |
||
[[Categoria:Syntaxis]] |
[[Categoria:Syntaxis]] |
||
[[am:ሐረግ (ስዋሰው)]] |
[[am:ሐረግ (ስዋሰው)]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[br:Rannfrazenn]] |
[[br:Rannfrazenn]] |
||
⚫ | |||
[[ca:Sintagma]] |
[[ca:Sintagma]] |
||
⚫ | |||
[[cs:Fráze (syntax)]] |
[[cs:Fráze (syntax)]] |
||
[[de:Phrase (Linguistik)]] |
[[de:Phrase (Linguistik)]] |
||
⚫ | |||
[[en:Phrase]] |
[[en:Phrase]] |
||
⚫ | |||
[[eo:Frazo (gramatiko)]] |
[[eo:Frazo (gramatiko)]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[eu:Sintagma]] |
[[eu:Sintagma]] |
||
[[fa:گروه (دستور زبان)]] |
[[fa:گروه (دستور زبان)]] |
||
⚫ | |||
[[fr:Syntagme]] |
[[fr:Syntagme]] |
||
[[gl:Sintagma]] |
[[gl:Sintagma]] |
||
[[ |
[[he:צירוף (בלשנות)]] |
||
⚫ | |||
[[it:Sintagma]] |
[[it:Sintagma]] |
||
⚫ | |||
[[he:צירוף (בלשנות)]] |
|||
⚫ | |||
[[kk:Фраза]] |
[[kk:Фраза]] |
||
[[ko:구 (언어학)]] |
|||
[[lt:Frazė]] |
[[lt:Frazė]] |
||
[[nl:Zinsdeel]] |
[[nl:Zinsdeel]] |
||
⚫ | |||
[[pa:ਵਾਕੰਸ਼]] |
[[pa:ਵਾਕੰਸ਼]] |
||
[[pl:Fraza (składnia)]] |
[[pl:Fraza (składnia)]] |
||
Linea 66: | Linea 67: | ||
[[ro:Frază]] |
[[ro:Frază]] |
||
[[ru:Фраза]] |
[[ru:Фраза]] |
||
⚫ | |||
[[sq:Fraza]] |
[[sq:Fraza]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[sv:Fras (grammatik)]] |
[[sv:Fras (grammatik)]] |
||
⚫ | |||
[[tl:Parirala]] |
[[tl:Parirala]] |
||
⚫ | |||
[[uk:Словосполучення]] |
[[uk:Словосполучення]] |
||
[[yi:פראזע (לינגוויסטיק)]] |
[[yi:פראזע (לינגוויסטיק)]] |
Emendatio ex 01:08, 28 Februarii 2013
Nulla Vicipaediae Latinae pagina huc annectitur. |
Syntagma (a Graeco σύνταγμα 'ordinatio, agmen') est pars sententiae aut ceterae verborum constructionis.
Sententia, si syntaxin respicias, constat ex membris minoribus quae syntagmata appellantur. Syntagma autem ex parte nucleari unum aut plura complementa regenti consistit. Quae pars nuclearis principale (sc. verbum) appellatur, et complementum etiam (verbum) rectum dicitur. Sit sententia:
- Canis vicini totam noctem latravit.
Quae sententia ex tribus syntagmatibus constat, quae sunt [canis vicini], [totam noctem], [latravit]. Syntagma ex principali nominatur. Itaque [canis vicini] syntagma nominale est, quia canis, verbum principale, nomen est. Principale canis complementum vicini regit. Figura vicini potest etiam dici ex hoc principali dependere. Item [totam noctem], ubi totam adiectivum principali noctem adiectum est. [latravit], verbum temporale, principale syntagmatis verbalis est; quod praeterea regit syntagma nominale [totam noctem], quod adverbialiter ex verbo latravit dependet. Constat igitur sententiam exemplarem hanc habere structuram syntagmaticam hierarchice ordinatam:
- [S [NP canis vicini] [VP [NP totam noctem] [V latravit] ] ]
Ex hac formula patet sententiam (S) in duas partes dividi posse, quarum una est syntagma nominale (NP), et altera pars, syntagma verbale (VP). Sigla syntagmatum ab Anglica mutuata sunt, quia termini syntactici primum Anglice excogitati sunt:
- * S = Sentence = sententia
- * NP = Noun Phrase = syntagma nominale
- * VP = Verb Phrase = syntagma verbale.
Grammatica syntagmatica docet sententiam duobus syntagmatibus maximis (sive constituentibus finitimis) constitui; formaliter: S = NP + VP, ubi NP + VP est constructio exocentrica, id est, constructio cui principale commune deest. Ex contra [NP canis vicini] constructio endocentrica est, nam omnia syntagamata sunt per definitionem endocentrica. Etiam [VP [NP totam noctem] [V latravit] ], quippe quae commune habeat principale (q.e. latravit), constructio endogenica est; nam syntagma [NP totam noctem] latratum longinquitate circumscribit.
Syntagmatum hierarchia non solum uncinis notatis sed etiam forma arboris exponi potest. Itaque structura syntactica sententiae Iohannes vidit illam puellam aut hoc modo describi potest:
- [NP [N Iohannes] ] [VP [V vidit] [NP [D illam] [N puellam] ] ]
aut eo modo quo in imagine ad dexteram posita ostenditur.
In grammatica dependentiali omnia syntagmata endocentrica sunt, nam verbum praedicatum nucleus (sive principale) totius sententiae esse putatur. Sit sententia
- Canis noster exagitat leporem vicino nostro
quae arbore dependentiali ad sinistram posita describitur, si substituuntur:
- [Adi noster] pro A; [N canis] pro B;
- [V exagitat] pro C;
- [N leporem] pro D;
- [Adi nostro] pro E; [N vicino] pro F.