Fontem paginae Genava inspicere

{{Latinitas|1}}
{{capsa urbis Vicidata}}
[[Fasciculus: Karte Gemeinde Genève 2007.png|thumb|Genavae collocatio]]
[[Fasciculus:Geneve.JPG|thumb|[[Iactus aquae]] apud [[Portus Genavae|portum]] Genavae in Lacu Lemano]]
[[Fasciculus:CGN-GenDufour-CartePostale2.jpeg|thumb|[[Navis vaporaria]] ''Genava'' apud litus urbis Genavae circa annum [[1925]].]]
[[Fasciculus:Geneve Lac.tif|thumb|[[Urbs]] et [[lacus]] anno [[1816]] descripti.]]
'''Genava'''<ref>[[Ebbe Vilborg]], ''Norstedts svensk-latinska ordbok,'' editio secunda (2009). "Genava" antepaenultimo acuitur, et nomini adiectivo "Genavensis".</ref> vel '''Geneva'''<ref>{{Hofmannus}}</ref><ref>Siglum [[acronymum]]: GE.</ref> ([[Francogallice]] ''Genève'', [[Italiane]] ''Ginevra'', [[Anglice]] ''Geneva'', [[Theodisce]] ''Genf'') est [[urbs]] in [[Helvetia]] et [[caput (urbs)|caput]] [[res publica|reipublicae]] et Helvetici [[canto]]nis [[Genava (pagus)|eiusdem nominis]].

== Insigne ==
Signo [[Scientia heraldica|heraldico]] urbis Genavae [[aquila]] coronata media clavisque videntur. 
[[Sententia (gnome)|Sententia]] sub [[Insigne|stemmate]] Genavensi scribitur: "[[Post tenebras lux]]".

== Geographia ==
=== Situs ===
Urbs Genava apud flumen [[Rhodanus|Rhodanum]] exeuntem [[Lacus Lemanus|Lacu Lemano]] inter montes [[Iura (mons)|Iuram]] et [[Alpes]] sita est 375 [[Metrum|metra]] super [[Maris aequor|maris aequorem]]. In urbe flumen [[Arva (flumen)|Arva]] a regione [[Sabaudia]]e [[Francia|Francicae]] oriens Rhodanum influit. Prope urbem mons [[Salevius (mons)|Salevius]] 1380 metrorum eminet.

=== Structura Urbis ===
* Civitas Genavae
* [[Plana Palus]]
* [[Fontes Vivi (Genava)|Fontes Vivi]]<ref>Nomen latinum anno 1442 attestatum est. Lexicon Historicum Helvetiae, nr. 3309.</ref> (Francogallice ''Eaux-Vives'')
* [[Saconnex]]

== Historia ==
=== Aetas antiqua ===
Circa annum 500 [[a.C.n.]] regio Genavensis ab [[Allobroges|Allobrogibus]] habitata fuit unde vicus [[Imperium Romanum|Romanorum]] nomine ''Augusta Allobrogum'' vocata fuit.

[[Gaius Iulius Caesar]] in libro [[De Bello Gallico|Belli Gallici]] (Liber I, VI et VII) de urbe Genava scripsit:
<blockquote>Extremum oppidum Allobrogum est proximumque Helvetiorum finibus Genava. Ex eo oppido pons ad Helvetios pertinet. Allobrogibus sese vel persuasuros, quod nondum bono animo in populum Romanum viderentur, existimabant vel vi coacturos ut per suos fines eos ire paterentur. Omnibus rebus ad profectionem comparatis diem dicunt, qua die ad ripam Rhodani omnes conveniant. Is dies erat a. d. V. Kal. Apr. L. Pisone, A. Gabinio consulibus.''</blockquote>

<blockquote>Caesari cum id nuntiatum esset, eos per provinciam nostram iter facere conari, maturat ab urbe proficisci et quam maximis potest itineribus in Galliam ulteriorem contendit et ad Genavam pervenit. Provinciae toti quam maximum potest militum numerum imperat (erat omnino in Gallia ulteriore legio una), pontem, qui erat ad Genavam, iubet rescindi.</blockquote>

Vide etiam: [[Monumenta Romana Genavae]].

=== Medium aevum ===
Annis circa [[400]] ad [[1536]] in urbe sedes [[Episcopus|episcopi]] fuit. Apud [[Ecclesia cathedralis|ecclesiam cathedralem]] Genavae rudera archaeologica palatii episcopalis et ecclesiarum ab antiquo aetate reperta sunt.

Anno [[563]] inundatio [[Megacyma Taureduni|Megacymae Taureduni]] vicos ad lacum et urbem Genavam devastavit.

Ineunte [[Medium aevum|Medio aevo]] Genava caput [[regnum Burgundiae|regni Burgundiae]] fuit. Die [[1 Augusti]] [[1034]] rex Romanorum [[Conradus II (imperator)|Conradus II]] in ecclesia Genavensi adventum Burgundiae in [[Sacrum Imperium Romanum]] solemniter confirmavit.

=== Novum aevum ===
Ab anno [[1526]] Genava confoederatione cum urbibus [[Berna (urbs)|Berna]] et [[Friburgum Nuithonum|Friburgo]] coniuncta fuit. Anno [[1536]] urbs se ad [[Reformatio|fidem reformatam]] convertit et sedes episcopalis apud [[Annecium]] (Francice "Annecy") translata est. Die [[7 Augusti]] ipsius anni Genava foedus cum Berna contra [[Ducatus Sabaudiae|ducem Sabaudiae]] fecit a quo Genava a [[Saeculum 15|saeculo XV]] iam minata erat.

Genavae ab anno [[1541]] usque ad mortem clarus [[Ecclesia]]e emendator [[Ioannes Calvinus]] vixit et urbem duxit.

Anno [[1602]] [[Ducatus Sabaudiae|Sabaudici]] iterum urbem obsiderunt et [[moenia]] scalis ascendere coeperunt, sed die [[11 Decembris]] profligati sunt. Adhuc hodie propter cladem Sabaudicorum feriae ''Bataille de l'Escalade'' celebrantur.

Anno [[1815]] Genava pagus [[Helvetia]]e facta est.

== Scientia ==
Magnum [[particularum accelerator]], quod est pars institutionis [[Europa]]enae [[CERN]] vocatae, Genavae ab anno [[1954]] situm est. Experimenta multa [[physica]]e quotannis ibi accurate fiunt, quibus comprehensionem [[physica particularum minimarum|physicae particularum minimarum]] legum valde augent. Genavae in aedibus CERN [[interrete]] inventum est. Quotannis, 25000 homines ex Europa videre veniunt.<ref>http://outreach.web.cern.ch/outreach/</ref>

Vide etiam: [[Schola Genevensis]] (Universitas Genavae).

== Res oeconomicae ==
Genava est urbs commerciis, industria, societatibus [[Domus editoria|editoriis]] atque multis [[argentaria|argentariis]] affluens.

Genavae [[Rostra Genavae]] ([[Francice]] ''La Tribune de Genève'') clarum [[diarium]] Helveticum editum est.

== Commeatus ==
=== Opera publica ===
Inter [[Opera publica]] Genavae [[Commeatus publicus Genavensis]] numeratur.

=== Aeronavigatio ===
* [[Aeroportus Genavae]]

=== Viae ===
* [[Pontes Genavae]]

=== Ferriviae ===
* [[Statio ferriviae Genavae]]

=== Navigatio ===
Navigationem Lacus Lemani ab [[Portus Genavae|portu]] Genavae gerit [[Societas generalis navigationis Lacus Lemani]] (CGN).

== Sedes syndicatuum internationalium ==
=== Confoederatio Nationum ===
Annis [[1919]] ad [[1946]] Genavae [[Confoederatio Nationum|Confoederationis Nationum]] sedis fuit.

=== Nationes Unitae ===
Post formationem [[Nationes Unitae|Nationum Unitarum]] nonnullae institutiones eorum sedes urbe Genevae condiderunt, exempli gratia:
* [[Consociationis Nationum Iurum Humanorum Consilium]]
* [[Curator supremus Consociationis Nationum pro Exsulibus]]
* [[Curator supremus Consociationis Nationum pro Iuribus Humanis]]
* [[Ordo internationalis a laboribus]]
* [[Ordo mundi sanitarius]]

=== Conventus ===
* [[Conventus Genavenses]]

=== Institutiones variae ===
Geneva sedes multorum syndicatuum mundanorum sunt, exempli gratia:
* [[Commissio internationalis iurisperitorum]]
* [[Consilium Oecumenicum Ecclesiarum]]
* [[Consilium internationale Technologiae Electricitatis]]
* [[Consociatio Europaea liberi commercii]]
* [[Consociatio internationalis migrationis]]
* [[ISO|Organizatio internationalis de mensuris]]
* [[Motus internationalis Crucis Rubrae et Lunae Rubrae]]
* [[Syndicatus Mercaturae Mundanae]]
* [[Organizatio internationalis Rerum Telecommunicationis]]
* [[Organizatio meteorologica mundi]]
* [[Societas humana]]

== Institutiones urbis ==
=== Musea ===
* [[Museum Artis et Historiae Genavae]]
* [[Ariana (museum fictilium)|Ariana]]
* [[Museum Rath]]
* [[Museum Ethnographiae (Genava)]]
* [[Museum internationale Crucis rubrae]]
* [[Museum internatinale Reformationis]]
* [[Museum Scientiarum Naturae (Genava)]]

=== Scholae ===
* [[Universitas internationalis Genavensis]]
* [[Universitas Webster Genavae]]

== Clari cives ==
{{div col|2}}
* [[Gustavus Ador]], orator ac dux consociationis internationalis crucis rubrae
* [[Lucas Barthassat]], homo politicus
* [[Daniel Baud-Bovy]], scriptor
* [[Michael Besso]], machinator
* [[Theodorus Beza]], theologus ac reformator [[ecclesia]]e
* [[Felix Bloch]], physicus
* [[Petrus Edmundus Boissier]], mathematicus
* [[Carolus Bonnet]], philosophus
* [[Michaelina Calmy-Rey]], mulier politica
* [[Ioannes Calvinus]], reformator Ecclesiae
* [[Isaacus Casaubonus]], scientiarum peritus
* [[Ioannes-Iacobus Challet-Venel]], magister et homo politicus
* [[Ioannes Daniel Colladon]], physicus
* [[Robertus Cramer]], homo politicus
* [[Elias Ducommun]], diurnarius et homo politicus
* [[Ioannes Henricus Dunant]], conditor [[Motus internationalis Crucis Rubrae et Lunae Rubrae|Consilii internationalis crucis rubrae]]
* [[Ernestus de Freyberg]], societatum mercatoriarum dux et argentarius
* [[Henricus Gage]], homo politicus
* [[Dionysius Gothofredus]], iurum peritus
* [[Alexander Hay]], homo politicus
* [[Ferdinandus Hodler]], pictor
* [[Hector Hodler]], conditor UEA
* [[Franciscus Huber]], zoologus
* [[Petrus Jaccoud]], homo politicus
* [[Michael Kafando]], homo poliitcus
* [[Hadrianus Lachenal]], homo politicus
* [[Dinu Lipatti]], clavista et compositor
* [[Christianus Lüscher]], homo politicus
* [[Liliana Maury Pasquier]], rerum politicarum perita
* [[Iacobus Necker]], argentarius et homo politicus
* [[Ioannes Piaget]], psychologus et epistemologus
* [[Edmundus Privat]], diurnarius et historicus
* [[Augustinus Pyramus de Candolle]], scientiarum naturae peritus
* [[Marcellus Raymond]], scriptor
* [[Maria Roth-Bernasconi]], rerum politicarum perita
* [[Ioannes Iacobus Russavius]], philosophus, paedagogus et scriptor
* [[Ferdinandus de Saussure]], "pater" [[linguistica]]e vocatur
* [[Alexander Schlicke]], homo politicus
* [[Michael Servetus]], theologus
* [[Ignatius Silone]], scriptor
* [[Ioanna Sutherland]], supranus
* [[Petrus Tirard]], mercator
* [[Manuel Tornare]], homo politicus
* [[Ioannes Tschumi]], architectus
* [[Simon van der Meer]], physicus
* [[Petrus Viret]], theologus
* [[Gulielmus Visser 't Hooft|Gulielmus Adolfus Visser 't Hooft]] , reformator ecclesiae
* [[Ioannes Vogel (pedilusor)|Ioannes Vogel]], athleta, pedilusor
* [[Ioannes Vuilleumier]], scriptor
{{div col end}}

== Pinacotheca ==
<gallery>
Geneva-aerial-view.JPG|Urbs mediaevalis Genavae ad Lacum Lemanum
Ginevra3.JPG|Flumen Rhodanus in Genava
Le bateau à vapeur Rhône.JPG|Navis vaporaria [[Navis vaporaria Rhodanus|Rhodanus]] ante [[Deversorium|deversoria]] Genavae
Ginevra2.JPG|Moenia urbis veteris Genavae
Ginevra1.JPG|Monumentum emendatorum ecclesiae
Rhône and Arve Junction.jpg|Rhodanus et Arva (ad dexteram) confluentes in urbe Genavae
BargeDéchetsGenève.jpg|Naves super flumen Rhodanum Genavae sub ponte
Geneva - Rhône.jpg|Rhodanus in urbe Genava, despectus ad montem Salevam
Viaduc de la Jonction02 2012-09-16.jpg|Viaeductus Genavae super Rhodanum
</gallery>

{{NexInt}}
* [[Humanitarium belli ius]]
* [[Lexicon universale]]

== Notae ==
<references />

== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Geneva|Genavam}}
* [http://www.ville-ge.ch/ Pagina officialis Civitatis Genavae]
* [http://www.wikitravel.org/fr/article/Genève De urbe Genava]
* [http://www.cern.ch Institutio scientiarum CERN, ubi magnum particularum accelerator est]
* {{LHH|2903}}
* [https://web.archive.org/web/20061019172704/http://www.redcross.lv/en/conventions.htm Conventus Genavenses]

== Bibliographia ==
* Bonnet, Carolus. [[1994]]. ''Les premiers monuments chrétiens de Genève.'' Bernae. ISBN 978-3-85782-195-0.
* Philippus Broillet, Isabella Brunier (et al.) : ''Les monuments d’art et d’histoire du Canton de Genève. La Genève sur l’eau'' (Basel 1997), ISBN 3-909164-61-7.
* Philippus Broillet, Isabella Brunier (et al.): ''Les monuments d’art et d’histoire du Canton de Genève. Genève, Saint Gervais: du Bourg au Quartier'' (Chêne–Bourg 2001), ISBN 3-906131-01-7.
* Matthaeus de La Corbière, Isabella Brunier (et al.): ''Les monuments d’art et d’histoire du Canton de Genève. Genève, Ville forte'' (Hinterkappelen 2010), ISBN 978-3-906131-92-4.
* C. Fontaine-Borgel: ''Histoire des communes genevoises de Vandoeuvres, Collonge-Bellevue, Cologny et des Eaux-Vives, 1890.
* Blondel,Louis. [[1919]]. ''Les Faubourgs de Genève au XVe siècle.''
* Ferrier, J.-P. [[1931]]. ''La commune des E. de sa création à la fusion.''
* Borel, Charles. [[1941]]. ''Die Schweiz und die Binnenschiffahrt.'' Genavae.
* Kunz, Charlotte. [[1982]]. ''Die Raddampfer des Lac Léman.'' Bernae. ISBN 3-85782-316-X.

{{Genavae regiones}}
{{Municipia Genavae}}
{{Helvetia}}
{{Myrias|Geographia}}

[[Categoria:Allobroges]]
[[Categoria:Genava|!]]
[[Categoria:Iura Mons]]
[[Categoria:Lacus Lemanus]]
[[Categoria:Nationes Unitae]]
[[Categoria:Sabaudia]]
[[Categoria:Sedes episcopales Helvetiae]]