Fontem paginae Erfordia inspicere

{{Capsa urbis Vicidata}}
[[Fasciculus:Dom und Severikirche in Erfurt.JPG|thumb|Ecclesia cathedralis Sanctae Mariae ac Ecclesia parochialis Sancti Severi]]
'''Erfordia,''' sive '''Erfurtum''' et '''Erphesfurtum''' ([[Theodisce]] ''Erfurt''), est [[urbs]] [[Germania]]e et [[caput (urbs)|caput]] [[Thuringia]]e. Ibi est sedes [[dioecesis Erfordiensis]] [[ecclesia catholica|ecclesiae Romanae]]. A.d. Kal. Ian. 2022 Erfordia incolas 213.227 habuit; ad flumen [[Hiera]]m sita est (altitudine 200 metrorum). Erfordia gravis ponderis est locus qui attinet ad commeatus, cultum humanum civilemque, officinas. Excellit traditio [[hortus|horticulturae]] meritoriae [[flos|florum]] [[semen|seminumque]]. Sententia praeconii publici est haec: "Erfordia - occursus in media Germania."

== Historia ==
[[Humanismus|Humanismi]] Germanici medium erat Erfordia a [[saeculum 14|saeculo quarto decimo]] usque ad [[saeculum 16|saeculum sextum decimum]]. [[Universitas|Studiorum universitas]] fundata est anno [[1392]], ubi et [[Martinus Lutherus]] scholasticus erat. Eius tempore erant Erfordiae circa quadraginta [[templum|templa]] et tredecim [[monasterium|monachia]]. Universitatis portae clausae sunt anno [[1816]] et rursus apertae anno [[1992]]. Erfordiae etiam sunt [[schola]]e speciales variae horticulturales et exstructoriae, [[bibliotheca]]e [[scientia (ratio)|scientificae]] et plura [[museum|musea]]. Urbem superat [[cathedralis]] Beatae Mariae Virgini dicata (cuius constructio incohata est [[saeculum 12|saeculo decimo]]; Lutherus ibi ordinatus est presbyter anno 1507) et Ecclesia Sancti Severi (ex saeculo tredecimo). Mediaevalis ecclesiarum multiplex est etiam signum urbis. Vicinus cathedrali colli invenitur Mons Sancti Petri, ubi exstant ruinae monasterii ordinis Sancti Benedicti (saeculi decimi) et [[castellum]] [[barocus|barocum]] (1665–1702). Inter multa sacralia [[aedificium|aedificia]], Ecclesia Augustinianorum negligenda non est, cum in eius monasterio Lutherus monachus fuerit. [[Regio]] maxime bella a multis dicitur esse cathedralis platea, ubi circumcirca [[domus]] affabre factae reperiuntur, velut Apotheca Viridis et Zur Hohen Lilie, aedes [[Renascentia|aevii artium renatarum]]. [[Pons propolarum (Erfordia)|Pons propolarum]] (saeculi XIV), in quo [[habitatio]]nes tabernaeque instructae sunt, extra [[Italia]]m genere suo solus eminet. 

Prima mentio Erfordiae facta est anno [[742]], tamquam sedes episcopatus Erfordiensis (episcopo [[Bonifatius|Sancto Bonifatio]]). [[Mercatura]]rum centrum erat Erfordia iam a [[saeculum 9|saeculo nono]]; urbs [[ius|iura]] urbana obtinuit [[saeculum 13|saeculo tredecimo]]. Culmen emolumenti erat duo saecula post, cum urbs Hansae aggregata est. Postquam [[Lipsia]] maioris momenti in negiotiando fiebat, Erfordia minus valebat (saeclo sexto decimo). Inter annos [[1664]] et [[1802]] regebant Erfordiam [[Moguntiacum|Moguntini]], inde [[Borussia|Borussici]]. In [[Congressus Erfordiensis|Congressu sic dicto principum]] anno [[1808]] convenerunt [[Napoleo I (imperator Franciae)]] et [[Alexander I (imperator Russiae)]]. Anno [[1891]], [[factio socialis democratica Germaniae|democratici sociales]] Programma Erfordiense pertulerunt, quod similibus factionibus etiam aliis in terris Europaeis exemplo fuit. [[Secundum bellum mundanum|Secundo bello mundano]] pyroboli utique multum destruxerunt, tamen restabat incolumis fere nucleus historicus.

Anno 2021 sollemniter expositio horticulturalis foederalis ''Buga 2021'' celebrata est Erfordiae. Inter locos exteriores etiam oppidum [[Buttstädt]] cum sepulcreto suo Italico fuit.

== Commeatus ==
<gallery>
Fasciculus:Erfurt05Straß.jpg|[[Ferrivia strataria]]
Fasciculus:Schnellstr05Erfurt.jpg|Via e septentrionali parte ad Erfordiam fert.
</gallery>
Erfordia urbs [[Confoederatio Commeatus Publici Thuringiae Centralis|Confoederationi commeatus publici Thuringiae centralis]] adiuncta est.

==Incolae illustres ==
*[[Augustus Godofredus Ritter]], organista
*[[Carolus Herrmann]], historicus
*[[Carolus Theodorus de Dalberg]], gubernator Moguntinus
*[[Casparus Stieler]], scriptor
*[[Henricus Borchert]], pictor et architectus
*[[Henricus Kellner]], burgimagister trucidatus
*[[Iacobus Adlung]], musicographus
*[[Ioannes Bartholomaeus Trommsdorff]], pharmacopola et institor
*[[Ioannes Biereye]], historicus
*[[Ioannes de Indagine]], theologus
*[[Ioannes Hieronymus Schroeter]], astronomus
*[[Ioannes Ioachim Bellermann]], philologus
*[[Iodocus Trutfetter]], scholasticus
*[[Ludovicus Fredericus de Froriep]], chirurgus
*[[Margareta Reichardt]], artifex
*[[Martinus Lutherus]], reformator
*[[Maximilianus Weber]], [[vir publicus]] et [[scriptor]] de rebus civilibus
*[[Placidus Muth]], abbas et rector universitarius
*[[Ricardus Breslau]]
*[[Rudolphus Zacharias Becker]], scriptor
*[[Sebastianus Lang]], [[birotarius]]

== Scholae et ministrationes publicae ==
*[[Academia Utilium Scientiarum]] 
*[[Aula Thuringiae|Aula Thuringiae/Thüringenhalle]]
*[[Dioecesis Erfordiensis]]  
*[[Gymnasium athleticum Erfordiense]]
*[[Gymnasium Senatorium Evangelicum Erfordiense]]
*[[Lectiones Autumnales Erfordienses]] 
*[[Parlamentum Erfordiense]]
*[[Universitas Hierana]]

== Res videndae ==
==== Ecclesiae et res cultus Iudaeorum ====
{{Div col|cols = 2}}
*[[Cappella Sanctae Magdalenae (Erfordia)|Cappella Sanctae Magdalenae]]
*[[Cartusia Erfordiensis]]
*[[Cathedralis Erfordiensis]]
*[[Coenobium Augustinianorum (Erfordia)|Coenobium Augustinianorum]]
*[[Ursulinarum monasterium Erfordiense]]
*[[Ecclesia Dominicanorum (Erfordia)|Ecclesia Dominicanorum]]
*[[Ecclesia Franciscanorum (Erfordia)|Ecclesia Franciscanorum]]
*[[Ecclesia mercatorum (Erfordia)|Ecclesia mercatorum]]
*[[Ecclesia Sancti Aegidii (Erfordia)|Ecclesia Sancti Aegidii]]
*[[Ecclesia Sancti Martini (Erfordia)|Ecclesia Sancti Martini]]
*[[Ecclesia Sancti Nicolai (Erfordia)|Ecclesia Sancti Nicolai]]
*[[Ecclesia Sancti Petri (Erfordia)|Ecclesia Sancti Petri]]
*[[Ecclesia Sancti Severi (Erfordia)|Ecclesia Sancti Severi]]
*[[Ecclesia Sancti Spiritus (Erfordia)|Ecclesia Sancti Spiritus]]
*[[Ecclesia Sancti Wigberti (Erfordia)|Ecclesia Sancti Wigberti]]
*[[Ecclesia Scotorum (Erfordia)|Ecclesia Scotorum]]
*[[Ecclesia Trinitatis (Erfordia)|Ecclesia Trinitatis apud Molsdorf]]
*[[Ecclesia fontis (Erfordia)|Ecclesia fontis]]
* [[Fanum Sancti Gothardi (Marbach)]]
*[[Monasterium Orphal|Monasterii Orphal vestigia]]
*[[Balnea Iudaeorum Erfordiensium mediaevalia]]
*[[Synagoga parva (Erfordia)|Synagoga parva]]
*[[Synagoga antiqua (Erfordia)|Synagoga antica]]
{{Div col end}}

==== Domus pulchrae castellaque ====
{{Div col|cols = 2}}
*[[Atrium imperiale (Erfordia)|Atrium imperiale]]
*[[Castellum Molsdorf]]
*[[Castellum Sancti Angeli (Erfordia)|Castellum Sancti Angeli]]
*[[Collegium Marianum Erfordiense]]
*[[Curia Erfordiensis]]
*[[Domus ad Arcam Noë et Castellum Sancti Angeli]]
*[[Domus ad Campum herbosum et cardinalem]]
*[[Domus ad Lilium altum]]
*[[Domus ad Molam alatam]]
*[[Domus Aratri Magni]]
*[[Domus Bismarckiana]]
*[[Domus Boerorum]]
*[[Domus coronae aureae (Erfordia)|Domus coronae aureae]]
*[[Domus Dacheröden]]
*[[Domus societatis assecuratoriae (Erfordia)|Domus societatis assecuratoriae]]
*[[Domus Sonneborn]]
*[[Domus palmitum (Erfordia)|Domus palmitum]]
*[[Domus staterae magnae]]
*[[Curtis Erfordiensis|Erfurter Hof]]
*[[Saltuaria domus Villrodensis]]
{{Div col end}}

==== Horti ====
*[[Horti Brühl]]
*[[Hortus cervorum]]
*[[Hortus zoologicus Erfordiensis]]
*[[Louisental (Erfordia)|Louisental (viridarium quod periit)]]

==== Musea memorialiaque ====
*[[Burgus Sancti Cyriaci|Burgus Sancti Cyriaci cum Museo horticulturae]]
*[[Carcer Erfordiae|Carcer Erfordiae, locus memorialis]]
*[[Memoriale Germanorum profugorum (Erfordia)|Monumentum de Germanis fugatis]]
*[[Museum Anger]]
*[[Museum historiae naturalis Erfordiense]]
*[[Museum laographicum Thuringiense]]
*[[Museum pressorium (Erfordia)|Museum pressorium]]
*[[Museum puparum casarum Erfordiense]]
*[[Saxum Lutheri]]
*[[Topf & Söhne]], locus memorialis

==== Alia ====
*[[Academia politica districtus Erfordiensis|SED-Bezirksparteischule]]
*[[Anger 57|Anger 57, pristinum cinemateum]]
*[[Centrum Europaeum Thuringiae]]
*[[Crematorium Erfordiae]]
*[[Crux monachica Erfordiensis]]
*[[Curia Maguntina (Erfordia)|Curia Maguntina]]
*[[Die Schotte|Die Schotte, theatrum iuvenum histrionum]]
*[[Ergastulum militare in platea Sancti Ioannis]]
*[[Iani Anger 1|Iani Anger 1, pantopolium]]
*[[Officina Puppenspiel|Officina Puppenspiel, theatrum neurospasticum]]
*[[Officium cursuale prius Erfordiense]]
*[[Opus fundatum Louise Mücke]]
*[[Passer luteus (certamen)|Passer luteus]], certamen pellicularum
*[[Pons propolarum (Erfordia)|Pons propolarum]]
*[[Puteus Anger novus]]
*[[Puteus famis (Erfordia)|Puteus famis]]
*[[Puteus monumentalis (Erfordia)|Puteus monumentalis]]
*[[Venedig (Erfordia)|Tribus ''Venedig'']]

== Instrumenta communicationis socialis ==
*[[Erfordia Latina|''Erfordia Latina'', radiophonica emissio lingua Latina]]
*[[Statio Radiophonica F.R.E.I.]]
*[[Thuringia internationalis|''Turingio Internacia'', radiophonica emissio Esperantice]]

== Oeconomica ==
*[[Braugold|Braxatorium Braugold]]

== Nexus externus ==
{{Communia|Erfurt|Erfordia}}
{{Grc|Ἐρφούρτη}} 
*[http://www.erfurt.de Situs proprius urbis]

{{Formula:Urbes quae sunt capita terrarum foederalium Germanicarum}}

[[Categoria:Erfordia| ]]