Tragoedia in musica

Tragoedia in musica (Francice tragédie en musique), etiam tragoedia lyrica (tragédie lyrique) appellata, est genus operae Francicae ab Ioanne Baptista Lullio introductum et ab eius adsectatoribus usque ad alterum dimidium saeculi duodevicensimi adhibitum. Exempla huius generis usitate in fabulis ex mythologia classica vel Italicis Tassi et Ariosti carminibus epicis conduntur. Argumenta finem tragicum habere non potuerunt (revera eae plerumque non habent) sed eorum effectus nobilis et elatus esse debuit. Ordinariis generis exempliis sunt actus quinque. Superiora generis opera prologum allegoricum secuta sunt, qui, Ludovico XIV vivo, nobilia regis ingenia et eius virtum bellicum plerumque celebraverunt. Quoque actui usitate est exemplar fundamentale, quod in aria incipit, qua una ex personis principalibus animi motus exprimit; tum sequitur diverbium, cantibus recitatoriis ariisque brevibus (petits airs) immixtis, ubi propositum principale argumenti fit. Quisque actus usitatus in divertissement? finitur, quod magnas potestates choro et saltatoribus offert. Compositores ordinem harum proprietatum intra actum ob causas dramaticas aliquando mutaverunt.
Notabilia generis exempla[recensere | fontem recensere]
Praeter Lullium, potentissimus tragoediarum in musica compositor fuit Ioannes Philippus Rameau, cuius quinque exempla res summo artificio huius generis factae plerumque habentur. Certus autem liber populo gratus Médée, tragoediam Marci Antonii Charpentier, sic designat: "fortasse elegantissima saeculi septimi decimi opera Francica."[1] Saeculo duodevicensimo, Scylla et Glaucus, sola tragoedia in musica Ioannis Mariae Leclair, a nonnullis similiter laudata est. Alii compositores huius generis spectatoribus dilecti sunt Andreas Campra (Tancrède, Idoménée), Marinus Marais (Alcyone), et Michael Pignolet de Montéclair (Jephté).
Index maiorum tragoediarum in musica aevi Baroci[recensere | fontem recensere]

Ioannes Baptista Lullius[recensere | fontem recensere]
- Cadmus et Hermione (1673)
- Alceste (1674)
- Thésée (1675)
- Atys (1676)
- Isis (1677)
- Psyché (1678)
- Bellérophon (1679)
- Proserpine (1680)
- Persée (1682)
- Phaëthon (1683)
- Amadis (1684)
- Roland (1685)
- Armide (1686)
- Achille et Polyxène (1687, a Pascale Collasse confecta)
Opera filiorum Lullii[recensere | fontem recensere]
- Orontée (1688) (Ioannis Ludovici Lullii et Pauli Francisci Lorenzani)
- Orphée (1690) (Ludovici Lullii et Ioannis Baptistae Lullii minoris)
- Alcide (Ludovici Lullii et Marini Marais)
Pascal Collasse[recensere | fontem recensere]
- Thétis et Pelée (1689)
- Énée et Lavinie (1691)
- Astrée (1691)
- Jason, ou la toison d'or (1696)
- Canente (1700)
- Polyxène et Pirrhus (1706)

Marcus Antonius Charpentier[recensere | fontem recensere]
- David et Jonathas (1688)
- Médée (1693)
Henricus Desmarets[recensere | fontem recensere]
- Didon (1693)
- Circé (1694)
- Théagène et Chariclée (1695)
- Vénus et Adonis (1697)
- Iphigénie en Tauride (1704, ab Andrea Campra confecta)
- Renaud ou la suite d'Armide (1722)
Marinus Marais[recensere | fontem recensere]
- Alcide (1693) (cum Ludovico Lullio)
- Ariane et Bacchus (1696)
- Alcyone (1706)
- Sémélé (1709)
Elisabetha Jacquet de La Guerre[recensere | fontem recensere]
- Céphale et Procris (1694)
Carolus Hubertus Gervais[recensere | fontem recensere]
- Méduse (1697)
- Hypermnestre (1716)
Andreas Cardinal Destouches[recensere | fontem recensere]
- Amadis de Grèce (1699)
- Marthésie, reine des Amazones (1699)
- Omphale (1701)
- Callirhoé (1712)
- Télémaque et Calypso (1714)
- Sémiramis (1718)

Andreas Campra[recensere | fontem recensere]
- Hésione (1700)
- Tancrède (1702)
- Télémaque (1704)
- Alcine (1705)
- Hippodamie (1708)
- Idoménée (1712)
- Télèphe (1713)
- Camille, Reine des Volsques (1717)
- Achille et Déidamie (1735)
Theobaldus di Gatti[recensere | fontem recensere]
- Sylla (1701)
Ioannes Féry Rebel[recensere | fontem recensere]
- Ulysse (1702)
Franciscus Bouvard[recensere | fontem recensere]
- Médus, Roi des Mèdes (1702)
Ludovicus de La Coste[recensere | fontem recensere]
- Philomèle (1705)
- Bradamante (1707)
- Créuse l'Athénienne (1712)
- Télégone (1725)
- Orion (1728)
- Byblis (1732)
Toussaint Bertin de la Doué[recensere | fontem recensere]
- Cassandre (1706) (cum Francisco Bouvard)
- Diomède (1710)
- Ajax (1712)
Ioannes Baptista Stuck[recensere | fontem recensere]
- Méléagre (1709)
- Manto la fée (1711)
- Polydore (1720)
Iosephus Franciscus Salomon[recensere | fontem recensere]
- Médée et Jason (1713)
- Théonoé (1715)
Ioannes Baptista Matho[recensere | fontem recensere]
- Arion (1714)
Ioannes Josephus Mouret[recensere | fontem recensere]
Franciscus Francoeur et Franciscus Rebel[recensere | fontem recensere]
- Pirame et Thisbé (1726)
- Tarsis et Zélie (1728)
- Scanderberg (1735)
Iosephus Nicolaus Pancrace Royer[recensere | fontem recensere]
- Pyrrhus (1730)
Michel Pignolet de Montéclair[recensere | fontem recensere]
- Jephté (1732)

Ioannes Philippus Rameau[recensere | fontem recensere]
- Hippolyte et Aricie (1733)
- Castor et Pollux (1737)
- Dardanus (1739)
- Zoroastre (1749)
- Les Boréades (1764)
Carolus Ludovicus Mion[recensere | fontem recensere]
- Nitétis (1741)
Franciscus Colinus de Blamont[recensere | fontem recensere]
- Jupiter, Vainqueur des Titans (1745) (cum Bernardo de Bury)
Ioannes Maria Leclair[recensere | fontem recensere]
- Scylla et Glaucus (1746)
Marchio de Brassac[recensere | fontem recensere]
- Léandre et Héro (1750)
Antonius Dauvergne[recensere | fontem recensere]
- Hercule mourant (1761)
- Polyxène (1763)
Ioannes Iosephus de Mondonville[recensere | fontem recensere]
- Thésée (1765)
Notae[recensere | fontem recensere]
- ↑ Anglice: "arguably the finest French opera of the seventeenth century" (Viking Opera Guide).
- ↑ Pro hac repraesentatione, vide François Filiatrault, "Un menuet de Charpentier sur un almanach royal," et Patricia M. Ranum, "Un portrait présumé de Marc-Antoine Charpentier," ambo in libro Marc-Antoine Charpentier, un musicien retrouvé, ed. Catherine Cessac (Sprimont: Mardaga, 2005), 8–23.
Bibliographia[recensere | fontem recensere]
- Warrack, John, et Ewan West. 1992. The Oxford Dictionary of Opera. ISBN 0-19-869164-5.