Imperium Incarum

Latinitas nondum censa
E Vicipaedia
(Redirectum de Tahuantinsuiu)
Wikidata Imperium Incarum
Res apud Vicidata repertae:
Terra continens: America Australis
Locus: 13°31′0″S 71°58′0″W
Caput: Cuscum

Gestio

absolute monarchy, Cultus imperatorius
Princeps: Atahualpa, Pachacútec, Túpac Inca Yupanqui, Huayna Capac, Huascar

Populus

Sermo publicus: linguae quechuae

Tabula aut despectus

Imperium Incarum: situs
Imperium Incarum: situs
Despectus in Machu Pikchu.

Imperium Incarum in America Australi rexit, antequam conquisitatores Hispani id ceperunt ubi maximum imperium in America Praecolumbiana fuit. Caput imperii fuit Cuscum. Imperium linguá Quechua Tawantinsuyu nominabatur. Linguá Quechua tawa est quattuor; -ntin, colligatus,a,um; suyu, regio; Tawantinsuyu igitur "quattuor regiones colligatas" significat. Tavantinsuius territoria fuerunt Peruvia, Aequatoria, Columbia, Chilia, Argentina et Bolivia, et pars Amazonium Nemoris, ubi quoque Indi Americani alii vivebant. Tavantinsuiu in "dominia" (Hispanice señoríos) dividebatur, societate etiam in classes divisa. Imperator Sapae Incae titulum habebat.

Vocabulum inca 'deum in terra' significat. Cuscum caput fuit, ubi Sacsaiuaman, sedes imperii, patebat. Tavantinsuiu in suiua quattuor: Chinchasuiu, Antisuiu, Contisuiu et Collasuiu (linguá Quechua Chinchay Suyu, Antisuyu, Kuntisuyu et Qulla Suyu, proprie) dividebatur. Quechua lingua Incarum erat.

Origo[recensere | fontem recensere]

Lapides instructi in Machu Pikchu.

Duae fabulae asseverant Mancum Capacum et Mamam Ocllonem primos Incas fuisse.

Prima fabula[recensere | fontem recensere]

Secundum primam fabula, Mancus Capac et Mama Ocllo exiverunt e Lacu Titicaca, Solis iussu, ut quaererent bonum locum ad colendum imperium et caput, Cuscum.

Secunda fabula[recensere | fontem recensere]

Altera fabula dicit fratrem Ayares Imperium Incarum condidisse.

Ordinatio imperii[recensere | fontem recensere]

Prima imago Incarum in Europa visa, in Petri Cieza de León Cronica del Peru (1553).
Manco Cápac et Mama Ocllo, filii Inti.
Unus ex maioribus eventibus per Imperium Incarum victum fuit mors Atabalipae(es), ultimi Sapa Inca imperii, die 29 Augusti 1533.

Ordinatio Politica[recensere | fontem recensere]

Maxima auctoritas Sapa Inca fuit. Suiu regebatur a suiuiuquo (gubernator delegatus).

Verba quae insequuntur vicificanda sunt ut rationibus qualitatis et Latinitatis propositis obtemperent. Quaesumus ut paginam emendes.

Imperator[recensere | fontem recensere]

Sapa Inca maximus imperatoris Incarum titulus erat.

Consilium Imperantium[recensere | fontem recensere]

Consilium Imperantium constitutum erat ex his:

Ordo Territorii[recensere | fontem recensere]

Quattuor suiua[recensere | fontem recensere]

Suyu (Latine fere suiua) est verbum Quechua quod significat 'regionem' vel 'quadrans'.

Quattor suiua Tahuansuiu constituebant:

  • Superiora suiua (linguá Quechua Hanan suyukuna) erant:

Suiua dividebantur in provincias (regio 10000 incolarum), quae dividebantur in saiacuna, quae dividebantur in aellucuna (familiae).

Ordo societatis[recensere | fontem recensere]

Classes societatis[recensere | fontem recensere]

In consociationes Incae dividebantur. Erant magnae differentiae in consociatonibus. Inca potestatem habebat. Plebs basis societatis erat.

Classes societatis in imperio Incarum
Classis societatis Vicarius
Inca
  • Inca
Regalis dignitas
  • Auci: Filius Incae.
  • Panacas Regalis: Primae progenies Panacae.
Nobilitas
  • Nobilitas Sanguinis: Alia membra Panacae.
  • Nobilitas Privilegii: Sacerdotes et Ancillae.
Plebs
  • Hatun Runa: Plebs universa (rustici).
  • Mitimaes: Milites.
  • Yanaconas: Servi.

Ratio controli? plebis[recensere | fontem recensere]

Ratio controli plebis
Praeceptor Copia familiae
Purec 1 familia
Pisca camaioc 5 familiae
Chunca camaioc 10 familiae
Pisca chunca camaioc 50 familiae
Pachaca camaioc 100 familiae
Pisca pachaca camaioc 500 familiae
Huaranca camayoc 1000 familiae
Pisca uaranca camaioc 5000 familiae
Hunu camaioc 10000 familiae

Ars Incarum[recensere | fontem recensere]

Ars et Architectura Incarum progressae erant. Architecturae Incarum aedificia sunt:

Bibliographia[recensere | fontem recensere]

Fontes antiquiores
Eruditio recentior

Nexus externi[recensere | fontem recensere]

Vicimedia Communia plura habent quae ad Imperium Incarum spectant.

In America Septentrionali: Tumulorum aedificatores (AdenaHopewellMississippiensis)AnasaziColes CreekCastrum AntiquumFremontHohokamMogollonPatayanCultus PlanoPlaquemineLocus archaeologicus: Paupertatis Punctum
Chronologia cultuum praecolombianorum in America Septentrionali
In Mesoamerica: CapachaChichimecaPostolmecusHuaxtecusMixtecusOlmecusPipilCultus Sepulcrorum Faucis & TeuchitlanTarascanaTlatilcoToltecusTotonacVeracruxZapotecusLoci archaeologici: CholulaIzapaTeotihuacánXochipala
Chronologia cultuum praecolombianorum Mesoamericanorum
In America Meridionali: CañarisChachapoiasChancayChavínChimúCultus Hydraulicus TumulorumLas VegasLimaMapucheMocheMolloChibcha (Muisca)NariñoNazcaCaralQuimbayaShuarSicanTaínoTaironaTiahuanacuValdiviaWariLoci archaeologici: El AbraSanctus AgustinusTierradentroCaralChavín de Huántar
Chronologia cultuum praecolombianorum in America Meridionali


Imperium Aztecorum: Lingua NavatlacaScriptura AztecaReligio AztecaMythologia AztecaCalendarium AztecumSocietas AztecaChinampaeOccupatio Hispana in Imperium Aztecorum (Ferdinandus Cortesius)
Humanus cultus Maiensis: Linguae MaiaeScriptura MaiensisReligio MaiensisMythologia MaiensisCalendarium MaiensisSocietas MaiensisArchitectura MaiensisOccupatio Hispana in Iucataniam (Franciscus de Montejo)Occupatio Hispana in Guatimaliam (Petrus de Alvarado)
Imperium Incarum: Linguae QuechuaeQuipuReligio IncaMythologia IncaCalendarium IncaSocietas IncaArchitectura Inca (Systema viarumAgricultura Inca)Occupatio Hispana in Imperium Incarum (Franciscus Pizarro)