Priscianus Caesariensis

E Vicipaedia
Priscianus et ars grammatica, opus marmoreum Lucae della Robbia, olim in turri campanaria Florentiae.

Priscianus Caesariensis[1] (Caesareae extremo saeculo quinto natus, mortuus initio sexti), fuit grammaticus et scriptor Latinus.

Pauca et dubia de vita Prisciani novimus: verisimile est eum Graecum natione fuisse natumque Caesareae, in capite Mauritaniae Caesariensis, atque Theoctisti discipulum fuisse; panegyricum in Anastasium I imperatorem pepigit circiter anno 512, quam ob rem haud dubie Constantinopoli floruit Priscianus artemque suam professus est. Mortis tempus eius et locus sunt ignoti, sed probabile est obisse Priscianum initio regni imperatoris Iustiniani I, circiter anno 530 p.C.n.

Opera[recensere | fontem recensere]

Institutiones Grammaticae, 1290 circa, Biblioteca Medicea Laurenziana, Florence

Praecipue artem grammaticam tanta cura explicavit, ut per medium aevum a studiosis grammaticae adhiberetur.

  • Institutiones grammaticae duodeviginti libris, quorum 16 de sonitu et verborum formatione imprimis agunt, alii autem de structura et ordine verborum; quibus in libris ad exempla afferenda protulit magnas operum partes scriptorum Latinorum — ut Ennii, Pacuvii, Lucilii, Varronis, Catonis, Vergilii, Plauti, Terentii, Ciceronis, Horatii, Ovidii, Livii, Sallustii et ceterorum — quae nobis pervenerunt ob tantum hanc collectionem;
  • De nomine, pronomine, et verbo, epitome tribus capitibus librorum Institutionum;
  • De laude imperatoris Anastasii, panegyricus 312 hexametrorum;
  • De accentibus, opusculum de vocis flexionibus;
  • Ad Symmachum, opus tripertitum: De figuris numerorum, De arte metrica (cum poemate, compositione, structura, musica) et De rhetorica;
  • Partitiones duodecim versuum Aeneidos principalium seu tantum Interpretationes grammaticae, metri et singulorum producta verborum explicatio duodecim primorum Vergilii versuum praeclari operis;
  • Dionysii Periegetae Periegesis Latine 1087 versibus hexametris conversa.

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. Secundum Niebuhr, quia Caesareae in provincia Mauretania in Africa septemtrionali natus.

Bibliographia[recensere | fontem recensere]

  • M. Baratin, B. Colombat, L. Holtz* (éds.), Priscien. Transmission et refondation de la grammaire, de l'antiquité aux modernes, Brepols Publishers, 2009, ISBN 978-2-503-53074-1
  • Ingeborg Dorchenas, "PRISKIAN (Priscian, Priscianus Caesariensis)" in Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon  vol. 7 (Herzberg, 1994. ISBN 3-88309-048-4) , columnae 957–965 (Theodisce)
  • A. Schönberger: Priscians Darstellung der lateinischen Pronomina: lateinischer Text und kommentierte deutsche Übersetzung des 12. und 13. Buches der Institutiones Grammaticae, Frankfurt am Main: Valentia, 2009, ISBN 978-3-936132-34-2
  • A. Schönberger: Priscians Darstellung der lateinischen Präpositionen: lateinischer Text und kommentierte deutsche Übersetzung des 14. Buches der Institutiones Grammaticae, Frankfurt am Main: Valentia, 2008, ISBN 978-3-936132-18-2
  • A. Schönberger: Priscians Darstellung der lateinischen Konjunktionen: lateinischer Text und kommentierte deutsche Übersetzung des 16. Buches der Institutiones Grammaticae, Frankfurt am Main: Valentia, 2010, ISBN 978-3-936132-09-0
  • A. Schönberger: Priscians Darstellung der lateinischen Syntax (I): lateinischer Text und kommentierte deutsche Übersetzung des 17. Buches der Institutiones Grammaticae, Frankfurt am Main: Valentia, 2010, ISBN 978-3-936132-10-6
  • A. Schönberger: Priscians Darstellung des silbisch gebundenen Tonhöhenmorenakzents des Lateinischen. Lateinischer Text und kommentierte deutsche Übersetzung des Buches über den lateinischen Akzent. Frankfurt am Main: Valentia, 2010, ISBN 978-3-936132-11-3

Nexus externi[recensere | fontem recensere]