Apicius sive De re coquinaria

Vide etiam paginam discretivam: Apicius

Apicius sive De re coquinaria opus est saeculi 4 p.C.n. Aliqui praetendunt opus sive a M. Gavio Apicio, sive ab alio Apicio, conscriptum; convenit autem concedere scriptorem vel potius scriptores huius operis omnino incognitos.

Apicius in libros decem Graecolatinobarbarice intitulatos divisus est:

Epimeles (id est condita culinaria)
Sarcoptes (id est carnes)
Cepuros (id est olera)
Pandecter (id est multiplicia)
Ospreon (id est fabae lenticula pisum cicer)
Tropetes (id est volatilia)
Politeles sive Voluntaria (id est sumptuosa)
Tetrapus sive Quadripedia (id est animalia)
Talassa sive Mare (id est conchylia)
Halieus sive Piscatura (id est pisces)

Hoc opus sermone fere vulgari scriptum est, ut inter coquos lixasque legendum.

Bibliographia[recensere | fontem recensere]

Editiones et versiones

1498 : Antonius Motta, ed., Apicius In re quoquinaria (aliis exemplaribus Appicius Culinarius). Mediolani: per Guilermum Signerre Textus Textus apud Internet Archive
1500 : Apitii Celii De re coquinaria. Venetiis: per Bernardinum Venetum
1503 : Apitii Celii De re coquinaria. Venetiis: per Iohannem de Cereto de Tridino alias Tacuinum (Textus apud Google Books) Textus Textus apud Internet Archive
1541 : Albanus Torinus, ed., Caelii Apitii summi adulatricis medicinae artificis De re culinaria libri X ... Praeterea P. Platinae Cremonensis ... De tuenda valetudine ... Pauli Aeginetae De facultatibus alimentorum, Albano Torino interprete. Basileae Textus
1541 : Albanus Torinus, ed., Caelii Apitii summi adulatricis medicinae artificis De re culinaria libri X ... B. Platinae Cremonensis De tuenda valetudine ... Pauli Aeginetae De facultatibus alimentorum, Albano Torino interprete. Lugduni: apud Seb. Gryphium (Textus apud Google Books) (Exemplar I. Vossii apud Google Books) Textus apud Internet Archive
1542 : Gabriel Humelbergius, ed., ... Apicii Caelii De opsoniis et condimentis, sive arte coquinaria, libri X. Tiguri: in officina Froschoviana Textus
1705 : Martinus Lister, ed., Apicii Caelii De opsoniis et condimentis, sive arte coquinaria, libri decem. Londinii
1709 : Martinus Lister, ed., Apicii Caelii De opsoniis et condimentis, sive arte coquinaria, libri decem. 2a ed. Amstelodami: apud Janssonio-Waesbergios (Textus apud Google Books) Textus
1867 : Chr. Theophil. Schuch, ed., Apici Caeli De re coquinaria libri decem. Heidelbergae: Winter Textus apud Internet Archive
1874 : Chr. Theophil. Schuch, ed., Apici Caeli De re coquinaria libri decem. 2a ed. Heidelbergae: Winter Textus apud Internet Archive
1922 : C. Giarratano, Fr. Vollmer, edd., Apicii librorvm X qui dicvntvr de re coqvinaria qvae extant. Lipsiae: Teubner Textus apud Internet Archive
1933 : Bertrand Guégan, interpr., Les dix livres de cuisine d'Apicius, traduits du latin pour la première fois et commentés. Lutetiae: René Bonnel Textus apud Gallica
1936 : J. Vehling, Apicius: Cooking and Dining in Imperial Rome. Chicagine, 1936 (Anglice) (opus saepe reimpressum) Editio Gutenberg
1958 : Barbara Flower, Elisabeth Rosenbaum, edd., Apicius, The Roman cookery book. Londinii: Harrap, 1958 (Latine, Anglice)
1969 : Mary Ella Milham, ed., Apicii decem libri qui dicuntur De re coquinaria. Lipsiae: Teubner, 1969 (Latine)
1974 : Jacques André, ed., Apicius: L'art culinaire. Lutetiae: Les Belles Lettres, 1974 (Latine, Francogallice)
2006 : Christopher Grocock, Sally Grainger, edd., Apicius. A critical edition with an introduction and an English translation. Totenais: Prospect Books. ISBN 1903018137 (Latine, Anglice)
2015 : Inês de Ornellas e Castro, interpr., O livro de cozinha de Apício: um breviário do gosto imperial. Olisipone: Relógio d'Água, 2015 (Lusitanice)

Eruditio

Elisabeth Alföldi-Rosenbaum, "Apicius, De Re Coquinaria and the Vita Heliogabali" et "Notes on Some Birds and Fishes of Luxury in the Historia Augusta" in Bonner Historia-Augusta-Colloquium 1970 (Bonnae: Habelt, 1972) pp. 1-18 cum tabulis I-II
Iohannes Albertus Fabricius, Bibliotheca Latina (Hamburgi: Schillerus, 1712) (Textus apud Google Books) pp. 501-507 [de editionibus vetustioribus]
Sally Grainger, Cooking Apicius: Roman Recipes for Today. Totnes: Prospect Books, 2006. ISBN 1-903018-44-7
Mary Ella Milham, A glossarial index to De re coquinaria of Apicius. Madison, 1952.
Mary Ella Milham, "Toward a stemma and «Fortuna» of Apicius" in Italia medioevale e umanistica