Quantum redactiones paginae "Plancton" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
→‎Definitiones: Secunda sententia.
k -> c / n_t
Linea 2: Linea 2:
[[Image:Copepodkils.jpg|thumb|230px| [[copepodum]] (''Calanoida'' sp.) ca. [[1 E-3 m|1-2 mm]] longum]]
[[Image:Copepodkils.jpg|thumb|230px| [[copepodum]] (''Calanoida'' sp.) ca. [[1 E-3 m|1-2 mm]] longum]]


'''Plankton''' constat ex quibuslibet [[Organismus|organismis]] in fluctibus maris fluitantibus (sicut [[animal]]ibus, [[Planta|plantis]], [[Archaea|archaeis]], [[Bacterium|bacteriis]]), qui zonam pelagiam oceanorum, maria vel aquas recentes inhabitant. Plankta [[Loculus oecologicus|oecologice]] potius quam [[Genum|genetice]] definiuntur. Plankton alendi fontem maximi momenti praebet vitae aquatili, etiam permagnis [[Rhincodon typus|rhincodontibus]].
'''Plancton''' constat ex quibuslibet [[Organismus|organismis]] in fluctibus maris fluitantibus (sicut [[animal]]ibus, [[Planta|plantis]], [[Archaea|archaeis]], [[Bacterium|bacteriis]]), qui zonam pelagiam oceanorum, maria vel aquas recentes inhabitant. Plancta [[Loculus oecologicus|oecologice]] potius quam [[Genum|genetice]] definiuntur. Plancton alendi fontem maximi momenti praebet vitae aquatili, etiam permagnis [[Rhincodon typus|rhincodontibus]].


==Definitiones==
==Definitiones==
Nomen '''plankton''' est vocabulum Graecum ({{Polytonic|'''πλαγτόν''', -οῦ}} n.) ab adiectivo verbali {{Polytonic|πλαγτός}} 'amotus, depulsus; vagus' (< {{Polytonic|πλάζω}} 'amoveo, depello, disturbo' < *{{Polytonic|πλαγ-j-ω}}) substantive adhibito derivatum. Cum quaedam planktorum species se movere ac [[Diurna migratio perpendicularis|ad perpendiculum]] multa centena metrorum in die natare possint, ad libram positio his imprimis aestu aquarum definitur. Quia, per definitionem, organismos velut plankta fluctu aquae resistere non possunt. Ex contrario organismi [[nekton]] dicti natare possunt contra fluctum maris atque positum eorum gubernare possunt (e.g. pisces, phocae et balaenae). In ipsa plankta, [[holoplankta]] degunt totam vitam (=cyclum vitae) planktorum particeps (e.g. plurimae [[alga]]e, [[copepoda]], [[salpa]]e, et [[medusa]]e quaedam). Et organismi [[meroplankta]] dicti sunt qui partem vitae solam ut plankta vivunt (plerumque stadium [[larva]]e eorum), deinde mutantur vel in nekta vel in [[benthus]] (qui immo mari habitant). Exempli meroplanktonorum sunt: larvae [[exhinus|echinorum]], [[asterias|asteriadum]], [[crustacea|crustaceorum]], [[vermes|vermium]] marinorum, et complurum [[pisces|piscium]].
Nomen '''plancton''' est vocabulum Graecum ({{Polytonic|'''πλαγτόν''', -οῦ}} n.) ab adiectivo verbali {{Polytonic|πλαγτός}} 'amotus, depulsus; vagus' (< {{Polytonic|πλάζω}} 'amoveo, depello, disturbo' < *{{Polytonic|πλαγ-j-ω}}) substantive adhibito derivatum. Cum quaedam planctorum species se movere ac [[Diurna migratio perpendicularis|ad perpendiculum]] multa centena metrorum in die natare possint, ad libram positio his imprimis aestu aquarum definitur. Quia, per definitionem, organismos velut plancta fluctu aquae resistere non possunt. Ex contrario organismi [[necton]] dicti natare possunt contra fluctum maris atque positum eorum gubernare possunt (e.g. pisces, phocae et balaenae). In ipsa plancta, [[holoplancta]] degunt totam vitam (=cyclum vitae) planctorum particeps (e.g. plurimae [[alga]]e, [[copepoda]], [[salpa]]e, et [[medusa]]e quaedam). Et organismi [[meroplancta]] dicti sunt qui partem vitae solam ut plancta vivunt (plerumque stadium [[larva]]e eorum), deinde mutantur vel in necta vel in [[benthus]] (qui immo mari habitant). Exempli meroplanctonorum sunt: larvae [[exhinus|echinorum]], [[asterias|asteriadum]], [[crustacea|crustaceorum]], [[vermes|vermium]] marinorum, et complurum [[pisces|piscium]].


==Congregatio secundum munera==
==Congregatio secundum munera==
[[Image:hyperia.jpg|thumb|203px| [[amphipodum]] (''Hyperia macrocephala'')]]
[[Image:hyperia.jpg|thumb|203px| [[amphipodum]] (''Hyperia macrocephala'')]]
Plankta imprimis dividuntur in lati greges functionales (vel greges [[secundum gradum trophicum]]):
Plancta imprimis dividuntur in lati greges functionales (vel greges [[secundum gradum trophicum]]):
* '''[[Phytoplankta]]''' (ex graeca ''phyton'', vel planta), autotrophicae, [[prokaryota]]e aut [[eukaryota]]e [[alga]]e quae vivunt iuxta superficiem aquae, ubi est lux sufficiens ad [[photosynthesim]]. In iis nominantur: [[diatoma]]ta, [[cyanobacteria]] et [[dinoflagellata]].
* '''[[Phytoplancta]]''' (ex graeca ''phyton'', vel planta), autotrophicae, [[prokaryota]]e aut [[eukaryota]]e [[alga]]e quae vivunt iuxta superficiem aquae, ubi est lux sufficiens ad [[photosynthesim]]. In iis nominantur: [[diatoma]]ta, [[cyanobacteria]] et [[dinoflagellata]].
* '''[[Zooplankta]]''' (ex graeca ''zoon'', vel animal), parva [[protozoa]] aut [[metazoa]] (e.g. [[crustacea]] et alii) quae edunt plankta et [[telonemia]]. Nonnulla ova et larvae animalium maiorium, velut piscium, crustaceorum, [[annelida]]rumque, ibi inclusi sunt.
* '''[[Zooplancta]]''' (ex graeca ''zoon'', vel animal), parva [[protozoa]] aut [[metazoa]] (e.g. [[crustacea]] et alii) quae edunt plancta et [[telonemia]]. Nonnulla ova et larvae animalium maiorium, velut piscium, crustaceorum, [[annelida]]rumque, ibi inclusi sunt.
* '''[[Bacterioplankta]]''', [[bacteria]] et [[archaea]], qui remineralizant materiam organicam deorsum iuxta columnam aquae (nota phytoplankta prokaryotica etiam sunt bacterioplankta).
* '''[[Bacterioplancta]]''', [[bacteria]] et [[archaea]], qui remineralizant materiam organicam deorsum iuxta columnam aquae (nota phytoplancta prokaryotica etiam sunt bacterioplancta).


==Momentum biogeochemicum==
==Momentum biogeochemicum==
Plankta non soli sunt basis [[catenae cibariarum]] quae ducat sursum usque ad pisces magno momenti pro commercio, systema oecologica planktonorum et partes agit in cyclo biogeochemico plurorum elementorum chemicorum. praesertim in cyclo carboni oceanium.
Plancta non soli sunt basis [[catenae cibariarum]] quae ducat sursum usque ad pisces magno momenti pro commercio, systema oecologica planctorum et partes agit in cyclo biogeochemico plurium elementorum chemicorum. praesertim in cyclo carboni oceanium.


==Vide etiam==
==Vide etiam==
*[[Biota]]
*[[Biota]]
*[[Chromista]] (Chrysophyta, Bacillariophyceae)
*[[Chromista]] (Chrysophyta, Bacillariophyceae)
*[[Nekton]]
*[[Necton]]


==Fons==
==Fons==

Emendatio ex 01:46, 6 Septembris 2008

copepodum (Calanoida sp.) ca. 1-2 mm longum

Plancton constat ex quibuslibet organismis in fluctibus maris fluitantibus (sicut animalibus, plantis, archaeis, bacteriis), qui zonam pelagiam oceanorum, maria vel aquas recentes inhabitant. Plancta oecologice potius quam genetice definiuntur. Plancton alendi fontem maximi momenti praebet vitae aquatili, etiam permagnis rhincodontibus.

Definitiones

Nomen plancton est vocabulum Graecum (πλαγτόν, -οῦ n.) ab adiectivo verbali πλαγτός 'amotus, depulsus; vagus' (< πλάζω 'amoveo, depello, disturbo' < *πλαγ-j-ω) substantive adhibito derivatum. Cum quaedam planctorum species se movere ac ad perpendiculum multa centena metrorum in die natare possint, ad libram positio his imprimis aestu aquarum definitur. Quia, per definitionem, organismos velut plancta fluctu aquae resistere non possunt. Ex contrario organismi necton dicti natare possunt contra fluctum maris atque positum eorum gubernare possunt (e.g. pisces, phocae et balaenae). In ipsa plancta, holoplancta degunt totam vitam (=cyclum vitae) planctorum particeps (e.g. plurimae algae, copepoda, salpae, et medusae quaedam). Et organismi meroplancta dicti sunt qui partem vitae solam ut plancta vivunt (plerumque stadium larvae eorum), deinde mutantur vel in necta vel in benthus (qui immo mari habitant). Exempli meroplanctonorum sunt: larvae echinorum, asteriadum, crustaceorum, vermium marinorum, et complurum piscium.

Congregatio secundum munera

amphipodum (Hyperia macrocephala)

Plancta imprimis dividuntur in lati greges functionales (vel greges secundum gradum trophicum):

Momentum biogeochemicum

Plancta non soli sunt basis catenae cibariarum quae ducat sursum usque ad pisces magno momenti pro commercio, systema oecologica planctorum et partes agit in cyclo biogeochemico plurium elementorum chemicorum. praesertim in cyclo carboni oceanium.

Vide etiam

Fons

eadem pagina apud wikipedia anglica modica brevius facta [1]

Nexus

Haec stipula ad biologiam spectat. Amplifica, si potes!