Quantum redactiones paginae "Plancton" differant
m orthgra |
m -ones -> plankta |
||
Linea 2: | Linea 2: | ||
[[Image:Copepodkils.jpg|thumb|230px| [[copepodum]] (''Calanoida'' sp.) ca. [[1 E-3 m|1-2 mm]] longum]] |
[[Image:Copepodkils.jpg|thumb|230px| [[copepodum]] (''Calanoida'' sp.) ca. [[1 E-3 m|1-2 mm]] longum]] |
||
'''Plankton''' est unuslibet [[organism]]orum fluitantium iuxta aestum maris, velut: ([[animal]]ia, [[plant]]ae, [[archaea]], et [[bacteria]]), qui zonam pelagicam oceanorum vel et aquam dulcem inhabitant. |
'''Plankton''' est unuslibet [[organism]]orum fluitantium iuxta aestum maris, velut: ([[animal]]ia, [[plant]]ae, [[archaea]], et [[bacteria]]), qui zonam pelagicam oceanorum vel et aquam dulcem inhabitant. Plankta definiti sunt per modum vivendi (=oecologice) potius quam per [[genetica]]m eorum. Fons cibariorum gravissimus sunt vitae aquatili, etiam permagnis balaenis (Rhincodon typus). |
||
==Definitiones== |
==Definitiones== |
||
Linea 9: | Linea 9: | ||
==Congregatio secundum munera== |
==Congregatio secundum munera== |
||
[[Image:hyperia.jpg|thumb|203px| [[amphipodum]] (''Hyperia macrocephala'')]] |
[[Image:hyperia.jpg|thumb|203px| [[amphipodum]] (''Hyperia macrocephala'')]] |
||
Plankta imprimis dividuntur in lati greges functionales (vel greges [[secundum gradum trophicum]]): |
|||
* '''[[ |
* '''[[Phytoplankta]]''' (ex graeca ''phyton'', vel planta), autotrophicae, [[prokaryota]]e aut [[eukaryota]]e [[alga]]e quae vivunt iuxta superficiem aquae, ubi est lux sufficiens ad [[photosynthesim]]. In iis nominantur: [[diatoma]]ta, [[cyanobacteria]] et [[dinoflagellata]]. |
||
* '''[[ |
* '''[[Zooplankta]]''' (ex graeca ''zoon'', vel animal), parva [[protozoa]] aut [[metazoa]] (e.g. [[crustacea]] et alii) quae edunt plankta et [[telonemia]]. Nonnulla ova et larvae animalium maiorium, velut piscium, crustaceorum, [[annelida]]rumque, ibi inclusi sunt. |
||
* '''[[ |
* '''[[Bacterioplankta]]''', [[bacteria]] et [[archaea]], qui remineralizant materiam organicam deorsum iuxta columnam aquae (nota phytoplankta prokaryotici etiam sunt bacterioplankta. |
||
==Momentum biogeochemicum== |
==Momentum biogeochemicum== |
||
Plankta non soli sunt basis [[catenae cibariarum]] quae ducat sursum usque ad pisces magno momenti pro commercio, systema oecologica planktonium et partes agit in cyclo biogeochemico plurorum elementorum chemicorum. praesertim in cyclo carboni oceanium. |
|||
==Vide etiam== |
==Vide etiam== |
Emendatio ex 13:50, 4 Septembris 2008
Plankton est unuslibet organismorum fluitantium iuxta aestum maris, velut: (animalia, plantae, archaea, et bacteria), qui zonam pelagicam oceanorum vel et aquam dulcem inhabitant. Plankta definiti sunt per modum vivendi (=oecologice) potius quam per geneticam eorum. Fons cibariorum gravissimus sunt vitae aquatili, etiam permagnis balaenis (Rhincodon typus).
Definitiones
Nomen plankton est vocabulum Graecum (πλαγτόν, -οῦ n.) ab adiectivo verbali πλαγτός 'amotus, depulsus; vagus' (< πλάζω 'amoveo, depello, disturbo' < *πλαγ-j-ω) substantive adhibito derivatum. Quaedam planctonis formae se movere ac natare possunt nonnulla metra in uno die per verticalem (mos quem migrationem verticalem cottidianam) vocant. Positus horizontalus imprimis a fluctu oceanis definitus. Quia, per definitionem, organismos velut plankton fluctu aquae resistere non possunt. Ex contrario organismi nekton dicti natare possunt contra aestum maris atque positum eorum gubernare possunt (e.g. pisces, phocae et balaenae). In ipso plankton, holoplankton degunt totam vitam (=cyclum vitae) planktoni particeps (e.g. plurimae algae, copepoda, salpae, et medusae quaedam). Et organismi meroplankton dicti sunt qui partem vitae solam planktoniter vivunt (plerumque stadium larvae eorum), deinde mutantur vel in nekton vel in benthones (qui immo mari habitant). Exempli meroplanktonum sunt: larvae echinorum, asteriadum, crustaceorum, vermium marinorum, et complurum piscium.
Congregatio secundum munera
Plankta imprimis dividuntur in lati greges functionales (vel greges secundum gradum trophicum):
- Phytoplankta (ex graeca phyton, vel planta), autotrophicae, prokaryotae aut eukaryotae algae quae vivunt iuxta superficiem aquae, ubi est lux sufficiens ad photosynthesim. In iis nominantur: diatomata, cyanobacteria et dinoflagellata.
- Zooplankta (ex graeca zoon, vel animal), parva protozoa aut metazoa (e.g. crustacea et alii) quae edunt plankta et telonemia. Nonnulla ova et larvae animalium maiorium, velut piscium, crustaceorum, annelidarumque, ibi inclusi sunt.
- Bacterioplankta, bacteria et archaea, qui remineralizant materiam organicam deorsum iuxta columnam aquae (nota phytoplankta prokaryotici etiam sunt bacterioplankta.
Momentum biogeochemicum
Plankta non soli sunt basis catenae cibariarum quae ducat sursum usque ad pisces magno momenti pro commercio, systema oecologica planktonium et partes agit in cyclo biogeochemico plurorum elementorum chemicorum. praesertim in cyclo carboni oceanium.
Vide etiam
Fons
eadem pagina apud wikipedia anglica modica brevius facta [1]
Nexus
- Plankton*Net, taxonomic database of images of plankton species