Ioanna Agnes a Cruce

Fasciculus:Sor-Juana.jpg

Soror Ioanna Agnes a Cruce a Michaele Cabrera picta, anno 1750

Soror Ioanna Agnes a Cruce (Hispanice: Sor Juana Inés de la Cruz, seu Juana de Asbaje y Ramirez de Santillana) erat monacha, poetria baroca, et dramatum auctrix novohispana (et quamorbem mexicana), nata anno 1648 oppido Sancti Michaelis Nepantlae prope Amecamecam (in Mexici Statu) defunctaque vitae anno 1695 in Mexicopolei. Ultima fuit inter linguae Hispanicae Aurei Saeculi scriptores magnos, dicita Fenix Americarum et Decima Musa.

Ante annos decem aetatis suae didicit linguam Nahuatlem ab incolis Amecamecae et Latinam lectionibus tantummodo viginti. Puella erat cum invenit bibliothecam avi et studiosa litterarum facta est, legit Latinos et Graecos auctores et Ecclesiae Patres. Sero, adulescens, in aula Vicerregis Hispaniae Novae servivit, Vicerreginam Marchionam Mancerae (hispanice Marquesa de Mancera) comitans. Voluit adesse in Universitate masculino more vestiens quia mulieribus interdictus erat accesus sed hoc absurdissimum putans decrevit tandem monacha fieri. Tentavit primum apud Carmelitas profiteri sed regula earum extremae rigiditatis erat et salus Ioannae flaccescit, tentavit deinde apud Hieronymas quarum disciplina laxior erat. Amplam cellam habebat—ubi bibliothecam et collectio instrumentorum musicorum—et famulam. Vitam ibi egit, poemata sacra scribens et profana, carmina Nativitatis, dramata sacramentalia et comoedias duas. Confessor suus, Iesuita Antonius Nuñez de Miranda, voluit eam prohibere ne scriberet neque in societate participaret. Soror Ioanna, sub auspicio Vicerreginae Marchionae Paludis (hispanice Marquesa de Laguna), eum repudiavit confessorem. Et Marchionae Mancerae et Marchionae Paludis affecto plena poemata Ioanna scripsit. Una ex his Vicerreginis prima Ioannae poemata publicavit.

Soror Ioanna in disputatione theologica se involvit causa iudicii quod privatim fecit de sermone quodam Antonii Vieirae, celeberrimi predicatoris aetatis suae, qui sermo ab Episcopo Pueblae Manuel Fernandez a Sancta Cruce editus est, qui Ioannam reprehendit utens pseudonimum Sororis Philotheae. Ioanna scripsit tunc Responsum Sorori Philotheae, in quo defendit cum robore laborem intellectualem mulierum. Obiit anno 43 aetatis suae inter pestem.

Secundum Ioannam, scripta sua mandato scripsit praeter poema phlosophicum allegoricum vocatum Somnium, quod habet plura centum versuum forma silvae comptorum et de sollicitudine sapiendi tractat et de volatu cogitationis et consequente tragicoque casu. Scripsit quoque Ioanna tractatum de musica vocatum Concham, nunc perditum. Baroca erat totaliter et tropos amabat et de mythologicis figuris loqui.