Quantum redactiones paginae "Iaponia" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m →‎Etymologia: ~ (1K, 10K)
m Iapnonia→Iaponia &c (1K, 10K)
Linea 1: Linea 1:
{{L}}
{{Latinitas|-2}}
{{Capsa civitatis Vicidata}}
{{Capsa civitatis Vicidata}}
'''Iaponia'''<ref>Confer titulum ''{{Vicifons|Descriptio Regni Iaponiae}}'' apud Vicifontem. "Japonia" apud {{Lexfons}}</ref> ([[character Sinicus|notis]] [[Iaponice|Iaponicis]] 日本, [[litterae Latinae|Latinis]] ''Nihon'' vel ''Nippon'', publice 日本国 vel ''Nippon-koku'' 'Civitas Iaponiae') est [[civitas sui iuris]] in [[Oceanus Pacificus|Oceano Pacifico]] sita, ubi permultas prope [[Sinae|Sinas]], [[Corea]]m, [[Russia]]m [[insula]]s tenet atque administrat, praeter orientale [[Asia]]e [[continens|continentalis]] [[litus]] iacet, et a [[Mare Ochotense|Mari Ochotensi]] septentrione ad [[Mare Sinense Orientale]] et [[Res publica popularis Sinarum|Sinas]] austroccidentales patet.
'''Iaponia'''<ref>Confer titulum ''{{Vicifons|Descriptio Regni Iaponiae}}'' apud Vicifontem. "Japonia" apud {{Lexfons}}</ref> ([[character Sinicus|notis]] [[Iaponice|Iaponicis]] 日本, [[litterae Latinae|Latinis]] ''Nihon'' vel ''Nippon'', publice 日本国 vel ''Nippon-koku'' 'Civitas Iaponiae') est [[civitas sui iuris]] in [[occidens|occidentale]] [[Oceanus Pacificus|Oceano Pacifico]] sita, ubi permultas prope [[Sinae|Sinas]], [[Corea]]m, [[Russia]]m [[insula]]s tenet atque administrat, praeter orientale [[Asia]]e [[litus]] [[continens|continentalis]] iacet, et a [[Mare Ochotense|Mari Ochotensi]] septentrione ad [[Mare Sinense Orientale]] et [[Res publica popularis Sinarum|Sinas]] austroccidentales patet.


Iaponicum [[nomen proprium|nomen]] [[kanji]]ense 'solis originem' significat, et civitas Terra Solis Orientis saepe appellatur. Iaponia [[stratovulcanus|stratovulcanicum]] [[archipelagus]] ex insulis 6852 fere consistit. Quattuor maximae [[Honsua]], [[Esonia]], [[Ximum]], et [[Sicocus]] sunt, quae 97 centesimas [[area (geometria)|areae]] terrestris Iaponicae constituunt et insulae domesticae saepe appellantur. Civitas in [[Index praefecturarum Iaponiae|praefecturas]] 47, in [[regiones Iaponiae|regiones]] octo divisa est, [[Esonia]] septentrionalissima praefectura et [[Okinawaënsis|Okinawaënsi]] australissima. Numerus incolarum 127 millionum est, loco decimo in toto orbe terrarum. Iaponienses 98.5 centesimas e toto numero incolarum Iaponiensi constituunt. Circiter 9.1 milliones hominum [[Tokium|Tokii]] [[caput (urbs)|capite]] [[habitatio|habitant]].<ref>[http://www.metro.tokyo.jp/INET/CHOUSA/2014/02/60o2r100.htm「東京都の人口(推計)」の概要(平成26年2月1日現在])] (Gubernium Metropolitanum Tokiensi, 2014), Iaponice et Anglice scriptum.</ref>
Iaponicum [[nomen proprium|nomen]] [[kanji]]ense 'solis originem' significat, et civitas Terra Solis Orientis saepe appellatur. Iaponia [[stratovulcanus|stratovulcanicum]] [[archipelagus]] ex insulis 6852 fere consistit. Quattuor maximae [[Honsua]], [[Esonia]], [[Ximum]], et [[Sicocus]] sunt, quae 97 centesimas [[area (geometria)|areae]] terrestris Iaponicae constituunt et insulae domesticae saepe appellantur. Civitas in [[Index praefecturarum Iaponiae|praefecturas]] 47, in [[regiones Iaponiae|regiones]] octo divisa est, [[Esonia]] septentrionalissima praefectura et [[Okinawaënsis|Okinawaënsi]] australissima. Numerus incolarum 127 millionum est, loco decimo in toto orbe terrarum. Iaponienses 98.5 centesimas e toto numero incolarum Iaponiensi constituunt. Circiter 9.1 milliones hominum [[Tokium|Tokii]] [[caput (urbs)|capite]] [[habitatio|habitant]].<ref>[http://www.metro.tokyo.jp/INET/CHOUSA/2014/02/60o2r100.htm「東京都の人口(推計)」の概要(平成26年2月1日現在])] (Gubernium Metropolitanum Tokiensi, 2014), Iaponice et Anglice scriptum.</ref>


Archaeologicae investigationes Iaponiam tam primigenie quam [[Palaeolithicum|Palaeolithico Superiore]] periodo habitatam esse indicant. Prima scripta Iaponiae mentio est in [[Historia Sinica|historiae Sinicae]] textibus e [[saeculum 1|saeculo 1 AD]]. Aliis e regionibus affectiones, praesertim e [[Res publica popularis Sinarum|Sinis]], quas interclusionis periodi sequuntur, imprimis ex Europa Occidentali, [[Historia Iaponiae|historiam Iaponiae]] depinxerunt.
[[Archaeologia|Archaeologicae]] investigationes Iaponiam tam primigenie quam [[Palaeolithicum|Palaeolithico Superiore]] periodo habitatam esse indicant. Prima scripta Iaponiae mentio est in [[Historia Sinica|historiae Sinicae]] textibus e [[saeculum 1|saeculo primo p.C.n.]] Aliis e regionibus affectiones, praesertim e [[Res publica popularis Sinarum|Sinis]], quas interclusionis periodi sequuntur, imprimis ex [[Europa Occidentalis|Europa Occidentali]], [[Historia Iaponiae|historiam Iaponiae]] depinxerunt.


E [[saeculum 12|saeculo XII]] usque ad annum [[1868]], Iaponia ab successivis feudalibus militaribus [[Shogun|shōgun]]ibus regitur qui rexerunt in nomine [[Imperator Iaponiae|Imperatoris]]. Iapnonia longam interclusionis periodum intravit ineunte [[saeculum 7|saeculo VII]], quae anno 1853 finivit, cum [[Statunitensis]] classis Iaponiae ut se ad [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentem]] aperiret instavit. Post paene duo intestini conflictus insurrectionisque decennia, Domus Imperialis politicum imperium anno 1868 recuperavit, iuvantibus aliquot gentibus e [[Dominatus Choshuensis|Choshu]]<ref name="Choshuensis">Confer binomen "Ficus choshuensis".</ref> et [[Dominatus Satcuma|Satcuma]]<ref name="Satcuma">[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0578a.html Lexicon Universale Hofmann], ubi dicitur "Satcuma, ''Satcuma'', in Ximoa".</ref> seu [[Dominatus Satsumaensis|Satsuma]]<ref name="Satsumaensis">Confer binomen "Chryseofusus satsumaensis".</ref> et [[Imperium Iaponicum]] conditum est. Exeunte [[saeculum 19|saeculo XIX]] et ineunte [[saeculum 20|saeculo XX]], victoriae in [[Primum Bellum Sino-Iaponense|Primo Bello Sino-Iaponensi]], [[Bellum Russo-Iaponicum|Bello Russo-Iaponico]] et [[Primum bellum mundanum|Primo bello mundano]] Iaponiam suum imperium per crescentis militarismi periodum expandere sivit. [[Secundum Bellum Sino-Iaponense]] anni 1937 se expandit in partem [[Secundum bellum mundanum|Secundi belli mundani]], quod finem habuit anno [[1945]] post [[bomba atomica|bombas atomicas deiectas]] [[Hirosima]]e et [[Nagasacum|Nagasaci]] et Iaponicam deditionem. Ex adoptione recensae [[Constitutio Iaponiae|constitutionis]] diei [[3 Maii]] anni [[1947]], occupante Praefecto Supremo Virium Foederatarum (Anglice ''Supreme Commander for the Allied Powers''; acronymo ''SCAP''), Iaponia unitariam parlamentariam [[Monarchia constitutionalis|monarchiam constitutionalem]] cum [[Imperator Iaponiae|Imperatore]] et electa [[potestas legifera|potestate legifera]] [[Diaeta Nationalis|Diaeta Nationali]] (Iaponice 国会) nuncupata retinuit.
E [[saeculum 12|saeculo XII]] usque ad annum [[1868]], Iaponia a successivis feudalibus militaribus [[Shogun|shōgun]]ibus regebatur qui in nomine [[Imperator Iaponiae|imperatoris]] rexerunt. Ianonia longum interclusionis tempus intravit ineunte [[saeculum 7|saeculo VII]], quae anno [[1853]] finivit, cum classis [[Civitates Foederatae|Civitatum Foederatarum]] Iaponiae ut se ad [[Humanus Cultus Occidentalis|Occidentem]] aperiret instavit{{dubsig}}. Post paene duo intestini conflictus insurrectionisque decennia, Domus Imperialis politicum imperium anno [[1868]] recuperavit, iuvantibus aliquot gentibus e [[Dominatus Choshuensis|Choshu]]<ref name="Choshuensis">Confer binomen "Ficus choshuensis".</ref> et [[Dominatus Satcuma|Satcuma]]<ref name="Satcuma">[https://www2.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof2/s0578a.html Lexicon Universale Hofmann], ubi dicitur "Satcuma, ''Satcuma'', in Ximoa".</ref> seu [[Dominatus Satsumaensis|Satsuma]]<ref name="Satsumaensis">Confer binomen "Chryseofusus satsumaensis".</ref> et [[Imperium Iaponicum]] conditum est. Exeunte [[saeculum 19|saeculo duodevicensimo]] et ineunte [[saeculum 20|saeculo vicensimo]], victoriae in [[Primum Bellum Sino-Iaponense|Primo Bello Sino-Iaponensi]], [[Bellum Russo-Iaponicum|Bello Russo-Iaponico]], et [[Primum bellum mundanum|Primo bello mundano]] Iaponiam suum imperium per crescentis militarismi tempus expandere sivit. [[Secundum Bellum Sino-Iaponense]] anni [[1937]] se expandit in partem [[Secundum bellum mundanum|Secundi belli mundani]], quod finem habuit anno [[1945]] post [[bomba atomica|bombas atomicas deiectas]] [[Hirosima]]e et [[Nagasacum|Nagasaci]] et Iaponicam deditionem. Ex adoptione recensae [[Constitutio Iaponiae|constitutionis]] diei [[3 Maii]] anni [[1947]], occupante Praefecto Supremo Virium Foederatarum (Anglice ''Supreme Commander for the Allied Powers''; acronymo ''SCAP''), Iaponia unitariam parlamentariam [[monarchia constitutionalis|monarchiam constitutionalem]] cum [[Imperator Iaponiae|imperatore]] et electa [[potestas legifera|potestate legifera]] [[Diaeta Nationalis|Diaeta Nationali]] (Iaponice 国会) nuncupata retinuit.


Iaponia societatum [[Societas Civitatum Asiae Meridionalis et Orientalis|ASEAN Plus]], [[Nationes Unitae|Nationum Unitarum]], [[Ordo oeconomicae cooperationi et evolutioni favendis|OECD]], [[G7]], [[G8]] et [[G20]] socia est et putatur una maximas apud civitates.<ref>[https://www.the-american-interest.com/2015/01/04/the-seven-great-powers/ "The Seven Great Powers"] (Anglice). American-Interest. Inspectum Kalendis Iuliis anni 2015.</ref><ref>T. V. Paulus (Paul); Iacobus (James) J. Wirtz; Michael (Michel) Fortmann (2005). [https://books.google.es/books?id=9jy28vBqscQC&pg=PA59&dq=&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false "Great+power" ''Balance of Power''] (Anglice). CFA: State University of New York Press, 2005. pp. 59, 282. ISBN 0-7914-6401-6.</ref><ref>Baron, Joshua (die 22 Ianuarii anni 2014). ''Great Power Peace and American Primacy: The Origins and Future of a New International Order'''. CFA: Palgrave Macmillan. ISBN 1-137-29948-7.</ref> Natio tertiam maximam oeconomiam in toto orbe terrarum secundum [[PDG]] et quartam maximam oeconomiam in toto orbe terrarum secundum [[PAP]] habet. Quoque in toto orbe terrarum quarta maxima exportatoria et importatoria natio est.
Iaponia societatum [[Societas Civitatum Asiae Meridionalis et Orientalis|ASEAN Plus]], [[Nationes Unitae|Nationum Unitarum]], [[Ordo oeconomicae cooperationi et evolutioni favendis|OECD]], [[G7]], [[G8]], et [[G20]] socia est, et putatur una ex maximis apud civitates.<ref>[https://www.the-american-interest.com/2015/01/04/the-seven-great-powers/ "The Seven Great Powers"] (Anglice). American-Interest. Inspectum Kalendis Iuliis anni 2015.</ref><ref>T. V. Paulus (Paul); Iacobus (James) J. Wirtz; Michael (Michel) Fortmann (2005), [https://books.google.es/books?id=9jy28vBqscQC&pg=PA59&dq=&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false "Great+power" ''Balance of Power''] (Anglice) (State University of New York Press, 2005), 59, 282. ISBN 0-7914-6401-6.</ref><ref>Baron, Joshua (die 22 Ianuarii anni 2014), ''Great Power Peace and American Primacy: The Origins and Future of a New International Order''' (Palgrave Macmillan). ISBN 1-137-29948-7.</ref> Natio tertiam maximam oeconomiam in toto orbe terrarum secundum [[PDG]] et quartam maximam oeconomiam in toto orbe terrarum secundum [[PAP]] habet. Etiam in toto [[tellus|orbe terrarum]] quarta maxima exportatoria et importatoria natio est.


Natio ex valde perito mercatu laboris proficit et est apud valde educatissimas nationes in toto orbe terrarum, cum una e maximis centesimarum portionibus suorum civium [[gradus academicus|gradum]] [[educatio superior|educationis superioris]] habentium.<ref name="OECD">[https://stats.oecd.org/ "OECD.Stat Education and Training > Education at a Glance > Educational attainment and labor-force status > Educational attainment of 25–64 year-olds"] (Anglice et Francice). [[OECD]].</ref> Quamquam Iaponia officialiter suum ius decernendi belli renuntiavit, modernas res militares cum octavo maximo militari dispensatione oeconomica in toto orbe terrarum servat,<ref>[http://www.sipri.org/research/armaments/milex/resultoutput/15majorspenders "SIPRI Yearbook 2012–15 countries with the highest military expenditure in 2011"]. Sipri.org. Archivatum ex originali die 28 Martii anni 2010. Inspectum die 27 Aprilis anni 2013.</ref> quibus Iaponia utitur muneribus [[Defensio personalis|defensionis sui ipsius]] et servandae pacis. Iaponia valde evoluta natio est cum altissimis vivendi gradu et [[Index progressus humani|indice progressus humani]]. Cuius cives altissima exspectatione vitae et tertio minimo mortuorum infantium indice in toto orbe terrarum fruuntur. Iaponia clara est propter suam historicam latamque [[cinematographia]]m, suam valentem [[musica]]e industriam, suam opulentam [[coquina]]m et suas praecipuas contributiones scientiae hodiernaeque technologiae.<ref>[http://apps.who.int/gho/data/node.main.688?lang=en "WHO Life expectancy"] (Anglice). [[Ordo mundi sanitarius]]. Kalendis Iuniis anni 2013. Inspectum Kalendis Iuniis anni 2013.</ref><ref name="Table A">[https://www.un.org/esa/population/publications/wpp2006/WPP2006_Highlights_rev.pdf "Table A.17"] (PDF) (Anglice). ''United Nations World Population Prospects, 2006 revision''. [[Nationes Unitae]]. Inspectum die 15 Ianuarii anni 2011.</ref>
Natio ex valde perito mercatu laboris proficit, et est apud valde educatissimas{{dubsig}} nationes in toto orbe terrarum, cum una e maximis centesimarum portionibus suorum civium [[gradus academicus|gradum]] [[educatio superior|educationis superioris]] habentium.<ref name="OECD">[https://stats.oecd.org/ "OECD.Stat Education and Training > Education at a Glance > Educational attainment and labor-force status > Educational attainment of 25–64 year-olds"] (Anglice et Francice). [[OECD]].</ref> Quamquam Iaponia officialiter suum ius decernendi belli renuntiavit, hodiernas res militares cum octavo maximo militari dispensatione oeconomica in toto orbe terrarum servat,<ref>[http://www.sipri.org/research/armaments/milex/resultoutput/15majorspenders "SIPRI Yearbook 2012–15 countries with the highest military expenditure in 2011"]. Sipri.org. Archivatum ex originali die 28 Martii anni 2010. Inspectum die 27 Aprilis anni 2013.</ref> quibus Iaponia muneribus [[Defensio personalis|defensionis sui ipsius]] et servandae pacis utitur. Iaponia valde evoluta natio est cum altissimis vivendi gradu et [[Index progressus humani|indice progressus humani]]. Cuius cives altissima exspectatione vitae et tertio minimo mortuorum infantium indice in toto orbe terrarum fruuntur. Iaponia clara est propter suam historicam latamque [[cinematographia]]m, suam valentem [[musica]]e industriam, suam opulentam [[coquina]]m, et suas praecipuas contributiones scientiae hodiernaeque technologiae.<ref>[http://apps.who.int/gho/data/node.main.688?lang=en "WHO Life expectancy"] (Anglice). [[Ordo mundi sanitarius]]. Kalendis Iuniis anni 2013. Inspectum Kalendis Iuniis anni 2013.</ref><ref name="Table A">[https://www.un.org/esa/population/publications/wpp2006/WPP2006_Highlights_rev.pdf "Table A.17"] (PDF) (Anglice). ''United Nations World Population Prospects, 2006 revision''. [[Nationes Unitae]]. Inspectum die 15 Ianuarii anni 2011.</ref>


==Etymologia==
==Etymologia==
Linea 23: Linea 23:
[[Fasciculus:Mōko Shūrai Ekotoba 2.jpg|thumb|300px|left|''[[Moko Shurai Ekotoba]].'' [[Pictura]] praeclarissima bellum cum oppugnatoribus [[Mongolia|Mongolicis]] depingit.]]
[[Fasciculus:Mōko Shūrai Ekotoba 2.jpg|thumb|300px|left|''[[Moko Shurai Ekotoba]].'' [[Pictura]] praeclarissima bellum cum oppugnatoribus [[Mongolia|Mongolicis]] depingit.]]
{{main|Historia Iaponiae}}
{{main|Historia Iaponiae}}
Fama est Iaponiam principium cepisse a [[Jimmu]] imperatore (神武天皇, Jinmu-tennō) [[Amaterasu]] dea solis (nam solem Iaponi pro dea habebant) edito, qui gente sua in regionem [[Yamato]] inducta genus Iaponicum procreavit. Exin novus populus, etsi longum per tempus a [[Seres|populo Serico]] vicino, ad quem duces prisci Iaponiae legatos de amicitia ac societate petenda miserant, litteras, [[religio]]nem, [[philosophia]]m inducere solebant, tamen non totas artes suas neglegebat atque, postquam caput ad novam urbem [[Meacum]] (都, Miyako) motum est aetasque quae [[Heian]] dicitur inita est, et litteris et poetica et eruditione ita effloruit, ut tale monumentum litterarum quale ''[[Genji Monogatari]]'' a [[Murasaki Shikibu]] scriptum in publicum promeret.
Fama est Iaponiam principium cepisse a [[Jimmu]] imperatore (神武天皇, Jinmu-tennō) [[Amaterasu]] [[dea solis]] (nam solem Iaponi pro dea habebant) edito, qui gente sua in [[regio]]nem [[Yamato]] inducta genus Iaponicum procreavit. Exin novus populus, etsi longum per tempus a [[Seres|populo Serico]] vicino, ad quem duces prisci Iaponiae legatos de amicitia ac societate petenda miserant, litteras, [[religio]]nem, [[philosophia]]m inducere solebant, tamen non totas artes suas neglegebat atque, postquam [[caput (urbs)|caput]] ad [[Meacum]] (都, Miyako) novam urbem motum est, aetasque quae [[Heian]] dicitur inita est, et [[littyerae|litteris]] et [[poesis|poetica]] et [[educatio|eruditione]] ita effloruit, ut tale [[monumentum]] litterarum quale ''[[Genji Monogatari]]'' a [[Murasaki Shikibu]] scriptum in publicum promeret.


Hactenus cum imperium nondum milites [[samurai]] appellati tenerent, tamen opibus atque auctoritate crescentes, quorum praesertim duae praecipuae gentes, nomine [[Minamoto]] et [[Taira]], longe ad caput Meacum capiendum imperiumque imperatoris proeliatae erant, tandem per totam Iaponiam bellum civile, quod [[Bellum Genpei|Genpei]] appellatum est, anno [[1180]] commoverunt. Minamoto autem gentis pater, nomine [[Minamoto no Yoritomo|Yoritomo]], cum bellum victor confecisset, Taira victa, sese ''[[shogun]]'' (将軍, shōgun) vel ducem ad barbaros domandos imperatorem captum iubens anno [[1192]] ''[[bakufu]]'' (幕府) constituit, quod septingentos fere per annos populi Iaponi unum regnavit.{{dubsig}}
Hactenus cum imperium nondum milites [[samurai]] appellati tenerent, tamen opibus atque auctoritate crescentes, quorum praesertim duae praecipuae gentes, nomine [[Minamoto]] et [[Taira]], longe ad caput Meacum capiendum imperiumque imperatoris proeliatae erant, tandem per totam Iaponiam bellum civile, quod [[Bellum Genpei|Genpei]] appellatum est, anno [[1180]] commoverunt. Minamoto autem gentis pater, nomine [[Minamoto no Yoritomo|Yoritomo]], cum bellum victor confecisset, Taira victa, sese ''[[shogun]]'' (将軍, shōgun) vel ducem ad barbaros domandos imperatorem captum iubens anno [[1192]] ''[[bakufu]]'' (幕府) constituit, quod septingentos fere per annos populi Iaponi unum regnavit.{{dubsig}}
Linea 29: Linea 29:
Anno [[1854]], [[Matthaeus Calbraith Perry|Matthaeus Perry]] praefectus classis Americanus legatusque ad mercaturas cum Iaponis faciendas missus cum bis depulsus esset, quod ''bakufu'' alienigenos mores ac consuetudinem aspernaretur, vi commercio concedi adegit. Postea imperator iuvenis [[Meiji]] deiciendum bakufu, quod ab inerte Tocugava gente tenebatur, renovandumque sibi imperium esse ratus, quamquam hactenus longe, ut dictum est, impotentes essent prius imperatores, bello civili multos per annos gesto tandem exercitum shogunalem superavit. Imperio restituto vicinas nationes, sicut Coreanos et Seres, sibi subicere cupiens et res militaris et rei publicae curationem exemplarum occidentalium moribus innovare coepit, ut brevi tempore imperium per orientalia Asiae praestaret.
Anno [[1854]], [[Matthaeus Calbraith Perry|Matthaeus Perry]] praefectus classis Americanus legatusque ad mercaturas cum Iaponis faciendas missus cum bis depulsus esset, quod ''bakufu'' alienigenos mores ac consuetudinem aspernaretur, vi commercio concedi adegit. Postea imperator iuvenis [[Meiji]] deiciendum bakufu, quod ab inerte Tocugava gente tenebatur, renovandumque sibi imperium esse ratus, quamquam hactenus longe, ut dictum est, impotentes essent prius imperatores, bello civili multos per annos gesto tandem exercitum shogunalem superavit. Imperio restituto vicinas nationes, sicut Coreanos et Seres, sibi subicere cupiens et res militaris et rei publicae curationem exemplarum occidentalium moribus innovare coepit, ut brevi tempore imperium per orientalia Asiae praestaret.


[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Secundo bello]] per orbem terrarum exorto iamque bello inlato in Coream, Seres, [[Philippinae|Philippinas]] et ceteras gentes, Iaponi duces militares aeroplana bombifera in [[Portus Margaritarius|Portum Margaritarium]], ubi naves longas tenebant Americani, quia bella per Seres ceterasque gentes Asianas, ut ante dictum est, gesta ab hac gente vehementer recusati essent, immisserunt. Bellum igitur cum Americanis sumptum est. Anno [[1945]], cum ab Americanis Iaponiae iam quasi franctae duabus urbibus, id est [[Hirosima]]e et [[Nagasacium (urbs)|Nagasacio]], [[bomba atomica|bombae atomicae]] demissae essent, bellum tandem ab [[Hirohito]] imperatore depositum est, unde renovata est constitutio nationis, iure bellandi in aeternum dimisso, populus autem non ad arma sed ad negotium et commercium operam dabat, ut hodie una sit e divitissimis praeclarissimisque artibus utilibus gentibus orbis terrarum.
[[Bellum Orbis Terrarum Secundum|Secundo bello]] per orbem terrarum exorto iamque bello inlato in Coream, Seres, [[Philippinae|Philippinas]] et ceteras gentes, Iaponi duces militares aeroplana bombifera in [[Portus Margaritarius|Portum Margaritarium]], ubi naves longas tenebant Americani, quia bella per Seres ceterasque gentes Asianas, ut ante dictum est, gesta ab hac gente vehementer recusati essent, immisserunt. Bellum igitur cum Americanis sumptum est. Anno [[1945]], cum ab Americanis Iaponiae iam quasi franctae duabus urbibus, id est [[Hirosima]]e et [[Nagasacium (urbs)|Nagasacio]], [[bomba atomica|bombae atomicae]] demissae essent, bellum tandem ab [[Hirohito]] imperatore depositum est, unde renovata est constitutio nationis, iure bellandi in aeternum dimisso, populus autem non ad arma sed ad [[negotium]] et [[commercium]] operam dabat, ut hodie una sit e divitissimis praeclarissimisque [[ars utilis|artibus utilibus]] gentibus orbis terrarum.


== Geographia ==
== Geographia ==
Linea 40: Linea 40:
In eadem qua positum est Tokium regione Kanto praeclarissimus et per Iaponas terras sublimissimus stat ignifer [[mons Fuji]] (富士山), qui et saepe a diligentibus pingitur et quotannis permultos peregrinos accipit. Lacus autem illustrissimus [[Lacus Biva|Bivaco]] (琵琶湖) vel Biva est, haud longe a Meaco situs scriptoribusque, quia pulcherrimum haberent lacum, ab antiquis Iaponis laudatus. E quibus unus, nomine Koso, monachus Buddhicus lacum quondam circumcolens, de nomine eius "Bivaco" inquit "terra pura est deae [[Benzaiten]], quae insulam placentem Chikubu, quod forma eius maxime [[biva]] (id est lyra Iaponica) accedat, in medio lacu incolit."<ref>Yoshihiro Kimura (2001), ''Biwako -sono koshō no yurai-'' [Lacus Biwa, origo nominis] (Hikone: Sunrise Publishing), ISBN 4-88325-129-2.</ref>
In eadem qua positum est Tokium regione Kanto praeclarissimus et per Iaponas terras sublimissimus stat ignifer [[mons Fuji]] (富士山), qui et saepe a diligentibus pingitur et quotannis permultos peregrinos accipit. Lacus autem illustrissimus [[Lacus Biva|Bivaco]] (琵琶湖) vel Biva est, haud longe a Meaco situs scriptoribusque, quia pulcherrimum haberent lacum, ab antiquis Iaponis laudatus. E quibus unus, nomine Koso, monachus Buddhicus lacum quondam circumcolens, de nomine eius "Bivaco" inquit "terra pura est deae [[Benzaiten]], quae insulam placentem Chikubu, quod forma eius maxime [[biva]] (id est lyra Iaponica) accedat, in medio lacu incolit."<ref>Yoshihiro Kimura (2001), ''Biwako -sono koshō no yurai-'' [Lacus Biwa, origo nominis] (Hikone: Sunrise Publishing), ISBN 4-88325-129-2.</ref>


Maxima pars Iaponorum, quod 72 fere centesimae pagorum Iaponiae montani sunt loci, urbes habitant, quarum princeps et quae plurimi incolae habet urbs [[Tokium]] est. Ceterum permulti sunt qui in regione Kansai incolant. Urbes amplissimae sunt [[Tokium]], [[Yocohama]], [[Osaca]], [[Nagoia]], [[Sapporo]], [[Cobeum]], [[Meacum]], [[Fucuoca]].
Maxima Iaponorum pars, quae 72 fere centesimae pagorum Iaponiae montani sunt loci, urbes habitant, quarum princeps et quae plurimi incolae habet urbs [[Tokium]] est. Ceterum permulti sunt qui in regione Kansai incolant. Urbes amplissimae sunt [[Tokium]], [[Yocohama]], [[Osaca]], [[Nagoia]], [[Sapporo]], [[Cobeum]], [[Meacum]], [[Fucuoca]].


== Rei publicae curatio ==
== Rei publicae curatio ==
Linea 58: Linea 58:
=== Adsectationes caeli ===
=== Adsectationes caeli ===
[[Fasciculus:Kibo PM and ELM-PS.jpg|thumb|[[Kibo (laboratorium Stationis Spatialis Internationalis|Kibō]], [[laboratorium]] scientificum in [[Statio Spatialis Internationalis|Statione Spatiali Internationali]].]]
[[Fasciculus:Kibo PM and ELM-PS.jpg|thumb|[[Kibo (laboratorium Stationis Spatialis Internationalis|Kibō]], [[laboratorium]] scientificum in [[Statio Spatialis Internationalis|Statione Spatiali Internationali]].]]
Societas nationalis ad caelum vel [[spatium (astronomia)|spatium caeleste]] adsequendum, nomine ''[[Japan Aerospace Exploration Agency]]'' vel brevi ''JAXA'', artibus et ad [[rocheta]]s propellendas et ad [[satelles artificiales]] fabricandos operam dare solet. Quae anno [[2008]], cum [[statio spatialis internationalis]] a diversis gentibus construitur, [[laboratorium]] scientificum, nomine ''[[Kibo (laboratorium Stationis Spatialis Internationalis|Kibō]]'' (id quod sibi "spem" velit), ut ad stationem adiungeretur praebuit. Inita autem sunt consilia primum [[speculatrum spatiale|speculatri]] ''[[Akatsuki (speculatrum spatiale)|Akatsuki]]'' appellati ad [[Venus (planeta)|Venerem caelestem]] immittendi,<ref>[http://www.jaxa.jp/projects/sat/planet_c/index_e.html ''Venus Climate Orbiter "AKATSVKI" (PLANET-C)''] {{ling|Anglice}} apud ''[[Japan Aerospace Exploration Agency]]''. Creatio indictum.</ref><ref>[http://www.isas.jaxa.jp/e/enterp/missions/planet-c/index.shtml ''Venus Meteorology AKATSVKI (PLANET-C)''] {{ling|Anglice}} in ''[[Institute of Space and Astronautical Science]]''.</ref> deinde parandi ''[[BepiColombo|Mercury Magnetospheric Orbiter]]'' (Latine, si licet, "Circumrotatoris Magnetospherici Mercurialis") ut emittatur ad annum [[2016]],<ref>[http://spaceflightnow.com/news/n1203/05bepicolombo/ ''ESA says BepiColombo will stay on budget despite delay''] {{ling|Anglice}} in ''[[Spaceflight Now]]''. A [[Stephanus Clark|Stephano Clark]] die 5 Martii 2012 creatum.</ref> postremo coloniae in lunaribus terris ad annum [[2030]] ponendae et muniendae.<ref>[http://www.moondaily.com/reports/Japan_Plans_Moon_Base_By_2030_999.html ''Japan Plans Moon Base By 2030''] {{ling|Anglice}} in ''[[Moon Daily]]''. Creatum die 3 Augusti 2006.</ref>
Societas nationalis ad caelum vel [[spatium (astronomia)|spatium caeleste]] adsequendum, nomine ''[[Japan Aerospace Exploration Agency]]'' vel brevi ''JAXA'', artibus et ad [[rocheta]]s propellendas et ad [[satelles artificiales]] fabricandos operam dare solet. Quae anno [[2008]], cum [[statio spatialis internationalis]] a diversis gentibus construitur, [[laboratorium]] scientificum, nomine ''[[Kibo (laboratorium Stationis Spatialis Internationalis|Kibō]]'' (id quod sibi 'spem' velit), ut ad stationem adiungeretur praebuit. Inita autem sunt consilia primum [[speculatrum spatiale|speculatri]] ''[[Akatsuki (speculatrum spatiale)|Akatsuki]]'' appellati ad [[Venus (planeta)|Venerem caelestem]] immittendi,<ref>[http://www.jaxa.jp/projects/sat/planet_c/index_e.html ''Venus Climate Orbiter "AKATSVKI" (PLANET-C)''] {{ling|Anglice}} apud ''[[Japan Aerospace Exploration Agency]]''. Creatio indictum.</ref><ref>[http://www.isas.jaxa.jp/e/enterp/missions/planet-c/index.shtml ''Venus Meteorology AKATSVKI (PLANET-C)''] {{ling|Anglice}} in ''[[Institute of Space and Astronautical Science]]''.</ref> deinde parandi ''[[BepiColombo|Mercury Magnetospheric Orbiter]]'' ('Circumrotatoris Magnetospherici Mercurialis') ut emittatur ad annum [[2016]],<ref>[http://spaceflightnow.com/news/n1203/05bepicolombo/ ''ESA says BepiColombo will stay on budget despite delay''] {{ling|Anglice}} in ''[[Spaceflight Now]]''. A [[Stephanus Clark|Stephano Clark]] die [[5 Martii]] [[2012]] creatum.</ref> postremo [[colonia]]e in [[luna]]ribus terris ad annum [[2030]] ponendae et muniendae.<ref>[http://www.moondaily.com/reports/Japan_Plans_Moon_Base_By_2030_999.html ''Japan Plans Moon Base By 2030''] {{ling|Anglice}} in ''[[Moon Daily]]''. Creatum die 3 Augusti 2006.</ref>


=== Machinae electronicae ===
=== Machinae electronicae ===
Linea 64: Linea 64:


== Artes subtiles ==
== Artes subtiles ==
<!--Scribenda sectio-->
* [[Anime]]
* [[Anime]]
* [[Gagaku]]
* [[Gagaku]]
Linea 78: Linea 77:
* [[Camicaze]]
* [[Camicaze]]
* [[Candies]]
* [[Candies]]
*[[Ikebana]]
* [[Imperatores Iaponiae]]
* [[Imperatores Iaponiae]]
* [[Index Fontium Latinorum de Iaponia]]<!--
* [[Index Fontium Latinorum de Iaponia]]<!--
Linea 83: Linea 83:
* [[Morning Musume]]
* [[Morning Musume]]
* [[Nihonjinron]]
* [[Nihonjinron]]
* [[Perfume]]
* [[Perfume]]{{dubsig}}
* [[Philatelia Asiana]]
* [[Philatelia Asiana]]
*[[Shinto]]
*[[Ukiyo-e]]
{{div col end}}
{{div col end}}



Emendatio ex 11:53, 28 Iulii 2018

-2 Latinitas huius rei dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.
Wikidata Iaponia
Res apud Vicidata repertae:
Iaponia: insigne
Iaponia: insigne
Iaponia: vexillum
Iaponia: vexillum
Terra continens: Asia
Territoria finitima: Russia, Corea Meridiana, Res publica Sinarum, Res publica popularis Sinarum, Civitates Foederatae Americae, Unio Sovietica, Philippinae
Locus: 35°0′0″N 136°0′0″E
Caput: Tokium

Gestio

Monarchia constitutionalis
Princeps: Naruhito
Praefectus: Fumio Kishida
Consilium: National Diet
Iudicium: Supreme Court of Japan

Populus

Numerus: 125 440 000
Sermo publicus: lingua Iaponica
Zona horaria: Japan Standard Time, Asia/Tokyo, UTC+09:00
Moneta: Yen

Commemoratio

Paean: Kimi ga yo

Sigla

ISO JP, JPN, 392; IOC JPN
Dominium interretiale: .jp
Praefixum telephonicum: +81
Siglum autoraedarum: J

Tabula aut despectus

Iaponia: situs
Iaponia: situs

Iaponia[1] (notis Iaponicis 日本, Latinis Nihon vel Nippon, publice 日本国 vel Nippon-koku 'Civitas Iaponiae') est civitas sui iuris in occidentale Oceano Pacifico sita, ubi permultas prope Sinas, Coream, Russiam insulas tenet atque administrat, praeter orientale Asiae litus continentalis iacet, et a Mari Ochotensi septentrione ad Mare Sinense Orientale et Sinas austroccidentales patet.

Iaponicum nomen kanjiense 'solis originem' significat, et civitas Terra Solis Orientis saepe appellatur. Iaponia stratovulcanicum archipelagus ex insulis 6852 fere consistit. Quattuor maximae Honsua, Esonia, Ximum, et Sicocus sunt, quae 97 centesimas areae terrestris Iaponicae constituunt et insulae domesticae saepe appellantur. Civitas in praefecturas 47, in regiones octo divisa est, Esonia septentrionalissima praefectura et Okinawaënsi australissima. Numerus incolarum 127 millionum est, loco decimo in toto orbe terrarum. Iaponienses 98.5 centesimas e toto numero incolarum Iaponiensi constituunt. Circiter 9.1 milliones hominum Tokii capite habitant.[2]

Archaeologicae investigationes Iaponiam tam primigenie quam Palaeolithico Superiore periodo habitatam esse indicant. Prima scripta Iaponiae mentio est in historiae Sinicae textibus e saeculo primo p.C.n. Aliis e regionibus affectiones, praesertim e Sinis, quas interclusionis periodi sequuntur, imprimis ex Europa Occidentali, historiam Iaponiae depinxerunt.

E saeculo XII usque ad annum 1868, Iaponia a successivis feudalibus militaribus shōgunibus regebatur qui in nomine imperatoris rexerunt. Ianonia longum interclusionis tempus intravit ineunte saeculo VII, quae anno 1853 finivit, cum classis Civitatum Foederatarum Iaponiae ut se ad Occidentem aperiret instavit?. Post paene duo intestini conflictus insurrectionisque decennia, Domus Imperialis politicum imperium anno 1868 recuperavit, iuvantibus aliquot gentibus e Choshu[3] et Satcuma[4] seu Satsuma[5] et Imperium Iaponicum conditum est. Exeunte saeculo duodevicensimo et ineunte saeculo vicensimo, victoriae in Primo Bello Sino-Iaponensi, Bello Russo-Iaponico, et Primo bello mundano Iaponiam suum imperium per crescentis militarismi tempus expandere sivit. Secundum Bellum Sino-Iaponense anni 1937 se expandit in partem Secundi belli mundani, quod finem habuit anno 1945 post bombas atomicas deiectas Hirosimae et Nagasaci et Iaponicam deditionem. Ex adoptione recensae constitutionis diei 3 Maii anni 1947, occupante Praefecto Supremo Virium Foederatarum (Anglice Supreme Commander for the Allied Powers; acronymo SCAP), Iaponia unitariam parlamentariam monarchiam constitutionalem cum imperatore et electa potestate legifera Diaeta Nationali (Iaponice 国会) nuncupata retinuit.

Iaponia societatum ASEAN Plus, Nationum Unitarum, OECD, G7, G8, et G20 socia est, et putatur una ex maximis apud civitates.[6][7][8] Natio tertiam maximam oeconomiam in toto orbe terrarum secundum PDG et quartam maximam oeconomiam in toto orbe terrarum secundum PAP habet. Etiam in toto orbe terrarum quarta maxima exportatoria et importatoria natio est.

Natio ex valde perito mercatu laboris proficit, et est apud valde educatissimas? nationes in toto orbe terrarum, cum una e maximis centesimarum portionibus suorum civium gradum educationis superioris habentium.[9] Quamquam Iaponia officialiter suum ius decernendi belli renuntiavit, hodiernas res militares cum octavo maximo militari dispensatione oeconomica in toto orbe terrarum servat,[10] quibus Iaponia muneribus defensionis sui ipsius et servandae pacis utitur. Iaponia valde evoluta natio est cum altissimis vivendi gradu et indice progressus humani. Cuius cives altissima exspectatione vitae et tertio minimo mortuorum infantium indice in toto orbe terrarum fruuntur. Iaponia clara est propter suam historicam latamque cinematographiam, suam valentem musicae industriam, suam opulentam coquinam, et suas praecipuas contributiones scientiae hodiernaeque technologiae.[11][12]

Etymologia

Latine, vocabulum Iaponia exonymum Iaponice inexsistens? est. Iaponica huius nationis nomina Nippon (にっぽん) et Nihon (にほん) sunt, et ambo Kaniice 日本 scribuntur. Iaponicum nomen Nippon est usui officiali et emissioni chartae argentariae. Nihon terminus informalior? usui in sermone quotidiano est.

Et Nippon et Nihon 'solis originem' (日 'solem' 本 'radicem' aut 'originem') ad litteram significant, crebro igitur 'natio solis orientis' redduntur. Haec denominatio orta est ex imperiali epistolari colloquio cum Sinica domus Sui et ad orientalem Iaponiae situm respectu? Sinarum remittit.

Latinum Iaponiae nomen ad Occidentem per vias commercii venit. Antiquum Sinicum vocabulum Iaponiae, sicuti adscriptum est a Marco Paulo, Zipangu erat. Hodierno dialecto Sciamhaevensi, Sinica dialecto Wu, pronuntiatio Kanji 日本 Zeppen est. Antiquum Iaponiae vocabulum Malayane Jepang (orthographia hodierna Jepun), vocabulum mutuum e Sinica, est. Lusitani mercatores hoc vocabulum in Malacca saeculo XVI invenerunt, et primi qui id ad Europam tulerunt fuisse putantur.

Historia

Moko Shurai Ekotoba. Pictura praeclarissima bellum cum oppugnatoribus Mongolicis depingit.
Conferatur pagina principalis Historia Iaponiae.

Fama est Iaponiam principium cepisse a Jimmu imperatore (神武天皇, Jinmu-tennō) Amaterasu dea solis (nam solem Iaponi pro dea habebant) edito, qui gente sua in regionem Yamato inducta genus Iaponicum procreavit. Exin novus populus, etsi longum per tempus a populo Serico vicino, ad quem duces prisci Iaponiae legatos de amicitia ac societate petenda miserant, litteras, religionem, philosophiam inducere solebant, tamen non totas artes suas neglegebat atque, postquam caput ad Meacum (都, Miyako) novam urbem motum est, aetasque quae Heian dicitur inita est, et litteris et poetica et eruditione ita effloruit, ut tale monumentum litterarum quale Genji Monogatari a Murasaki Shikibu scriptum in publicum promeret.

Hactenus cum imperium nondum milites samurai appellati tenerent, tamen opibus atque auctoritate crescentes, quorum praesertim duae praecipuae gentes, nomine Minamoto et Taira, longe ad caput Meacum capiendum imperiumque imperatoris proeliatae erant, tandem per totam Iaponiam bellum civile, quod Genpei appellatum est, anno 1180 commoverunt. Minamoto autem gentis pater, nomine Yoritomo, cum bellum victor confecisset, Taira victa, sese shogun (将軍, shōgun) vel ducem ad barbaros domandos imperatorem captum iubens anno 1192 bakufu (幕府) constituit, quod septingentos fere per annos populi Iaponi unum regnavit.?

Anno 1854, Matthaeus Perry praefectus classis Americanus legatusque ad mercaturas cum Iaponis faciendas missus cum bis depulsus esset, quod bakufu alienigenos mores ac consuetudinem aspernaretur, vi commercio concedi adegit. Postea imperator iuvenis Meiji deiciendum bakufu, quod ab inerte Tocugava gente tenebatur, renovandumque sibi imperium esse ratus, quamquam hactenus longe, ut dictum est, impotentes essent prius imperatores, bello civili multos per annos gesto tandem exercitum shogunalem superavit. Imperio restituto vicinas nationes, sicut Coreanos et Seres, sibi subicere cupiens et res militaris et rei publicae curationem exemplarum occidentalium moribus innovare coepit, ut brevi tempore imperium per orientalia Asiae praestaret.

Secundo bello per orbem terrarum exorto iamque bello inlato in Coream, Seres, Philippinas et ceteras gentes, Iaponi duces militares aeroplana bombifera in Portum Margaritarium, ubi naves longas tenebant Americani, quia bella per Seres ceterasque gentes Asianas, ut ante dictum est, gesta ab hac gente vehementer recusati essent, immisserunt. Bellum igitur cum Americanis sumptum est. Anno 1945, cum ab Americanis Iaponiae iam quasi franctae duabus urbibus, id est Hirosimae et Nagasacio, bombae atomicae demissae essent, bellum tandem ab Hirohito imperatore depositum est, unde renovata est constitutio nationis, iure bellandi in aeternum dimisso, populus autem non ad arma sed ad negotium et commercium operam dabat, ut hodie una sit e divitissimis praeclarissimisque artibus utilibus gentibus orbis terrarum.

Geographia

Charta Iaponiae (Francice et Iaponice adnotata).

Oceanus cum utrimque in quod Asiae maritimae oriente attingit spatio Pacificum mare infundit inter Siberiam et angustiam ad ortum solis Coreanarum regionum, circulum permultarum, ut dictum est, insularum conformat, quarum plures quam octingentum et mille sexies terras suas habent Iaponi, praecipuae autem quattuor, Honshu, Hokkaido, Kyushu, Shikoku appellatae, simul quae 97 fere centesimae omnium partae comprehendunt. Quarum amplissima Honshu, minima autem Shikoku, quae a ceteris insulis mari interiori, quod Setovium appellatur, secreta est.

Sol super lacum Biva oritur.

Insula Honshu, longe ceteris latior, in quinque per longitudinem dividitur regiones, quarum primum ad occasum solis Chugoku (中国地方), quae Kyushu attingit urbemque praeclaram tenet Hirosimam, deinde Kansai (関西地方) vel Kinki (近畿地方) appellata, ubi positum est Meacum et Osaca, tum Chubu (中部地方), porro Kanto (関東地方), quae cum Tokium maximam urbem teneat famae ceteras antecedit, denique Tohoku (東北地方) haud procul a Hoccaido absens.

In eadem qua positum est Tokium regione Kanto praeclarissimus et per Iaponas terras sublimissimus stat ignifer mons Fuji (富士山), qui et saepe a diligentibus pingitur et quotannis permultos peregrinos accipit. Lacus autem illustrissimus Bivaco (琵琶湖) vel Biva est, haud longe a Meaco situs scriptoribusque, quia pulcherrimum haberent lacum, ab antiquis Iaponis laudatus. E quibus unus, nomine Koso, monachus Buddhicus lacum quondam circumcolens, de nomine eius "Bivaco" inquit "terra pura est deae Benzaiten, quae insulam placentem Chikubu, quod forma eius maxime biva (id est lyra Iaponica) accedat, in medio lacu incolit."[13]

Maxima Iaponorum pars, quae 72 fere centesimae pagorum Iaponiae montani sunt loci, urbes habitant, quarum princeps et quae plurimi incolae habet urbs Tokium est. Ceterum permulti sunt qui in regione Kansai incolant. Urbes amplissimae sunt Tokium, Yocohama, Osaca, Nagoia, Sapporo, Cobeum, Meacum, Fucuoca.

Rei publicae curatio

Imperator Acihitus et Michika coniunx.

Ritu, ut dictum est, Iaponiae regit imperator qui adhuc ab Jimmu descendet, re verum autem minister princeps cum comitiis legumlatorum summum imperium et potestatem tenet. Diaeta est legumlatorum summa comitia, quae duas dividitur in cameras; haec Camera Repraesentivorum, cui legumlatores 480, illa Camera Consiliariorum, numero 242, qui omnes itidem suffragio civium annos plures quam viginti natorum electi sunt. Causae vel factiones praecipuae Factio Democratias Liberalis (自民党) vel brevi LDP, porro autem Factio Democratias Iaponica (民主党) vel DPJ, praeterea factiones minores sunt Komeito (公明党, vel Latine factio aequitatis), factio communista (共産党) vel JCP, factio ad renovationem (維新の党), et ceterae.

Nostro tempore imperator Acihitus, minister princeps Shinzō Abe candidatus LDP est, quae factio autem ambas per cameras cum Komeito dominatur.

Sermones

Iaponica lingua est pluribus quam 99 centesimis habitantium sermo nativus.[14] Praeterea primum linguae Ryukyu, sermo incolarum Okinawa insulae,[15] deinde Ainuana, qua perpauci, quorum plerumque consenuerunt, in insula Hoccaido remanentes loqui solent,[16] nec verum multi sunt iuvenes, qui his linguis operam dent, quippe etenim, ut apud publica, itidem saepe apud privata gymnasia indigeni sermones negleguntur discipulorum, qui Iaponicae atque Anglicae linguae tantum operari iubeantur.[17]

Litteris Sinicis, quod scripturam de Seribus didicissent, Iaponi prisci scribere solebant, unde litteras proprias, nomine kana, iam pridem finxerunt. Haec autem duo in genera dividuntur litterae, hoc hiragana appellatur, quibus propriae scribuntur particulae linguae Iaponicae, illud katakana, quibus nostro tempore praesertim nomina ab alienis linguis accepta scribuntur.[18]

Scientia et artes utiles

Iaponi nostro tempore et eruditione naturali et artibus utilibus, praesertim mechanica utili, adsectationibus medicinalibus, autoraedarum fabricatione, arte ingeniaria terrae motus, optica, chymia, semiconductris, metallorum scientia periti, praeterea roboticas artes experientissimi omnibus ceteris gentibus praestant.[19] Trecenies autem ac miliens miliens (vel 130 billiones) dollarium Americanum, vel tertio maximum per orbem terrarum, quotannis ad adsectationes scientiae impendit, ut praemium acceperint semel et viciens Nobelianum ob meritum de physica, chymia, medicina,[20] ter autem Fieldianum,[21] semel Gaussianum.[22]

Adsectationes caeli

Kibō, laboratorium scientificum in Statione Spatiali Internationali.

Societas nationalis ad caelum vel spatium caeleste adsequendum, nomine Japan Aerospace Exploration Agency vel brevi JAXA, artibus et ad rochetas propellendas et ad satelles artificiales fabricandos operam dare solet. Quae anno 2008, cum statio spatialis internationalis a diversis gentibus construitur, laboratorium scientificum, nomine Kibō (id quod sibi 'spem' velit), ut ad stationem adiungeretur praebuit. Inita autem sunt consilia primum speculatri Akatsuki appellati ad Venerem caelestem immittendi,[23][24] deinde parandi Mercury Magnetospheric Orbiter ('Circumrotatoris Magnetospherici Mercurialis') ut emittatur ad annum 2016,[25] postremo coloniae in lunaribus terris ad annum 2030 ponendae et muniendae.[26]

Machinae electronicae

Machinae electronicae excusae a fabris Iaponis, quod maximi aestimantur per totam orbem terrarum, undique gentium praeclarae sunt. Societates negotiosae ad machinas electronicas vendendas adnotandae sunt Fujitsu, Sony, Panasonic, Canon, Hitachi, Sharp, Nintendo.

Artes subtiles

Nexus interni

Notae

  1. Confer titulum
    Vide Iaponia apud Vicifontem.
    apud Vicifontem. "Japonia" apud Iohannes Iacobus Hofmannus, Lexicon universale (1698) ~
  2. [1])] (Gubernium Metropolitanum Tokiensi, 2014), Iaponice et Anglice scriptum.
  3. Confer binomen "Ficus choshuensis".
  4. Lexicon Universale Hofmann, ubi dicitur "Satcuma, Satcuma, in Ximoa".
  5. Confer binomen "Chryseofusus satsumaensis".
  6. "The Seven Great Powers" (Anglice). American-Interest. Inspectum Kalendis Iuliis anni 2015.
  7. T. V. Paulus (Paul); Iacobus (James) J. Wirtz; Michael (Michel) Fortmann (2005), "Great+power" Balance of Power (Anglice) (State University of New York Press, 2005), 59, 282. ISBN 0-7914-6401-6.
  8. Baron, Joshua (die 22 Ianuarii anni 2014), Great Power Peace and American Primacy: The Origins and Future of a New International Order' (Palgrave Macmillan). ISBN 1-137-29948-7.
  9. "OECD.Stat Education and Training > Education at a Glance > Educational attainment and labor-force status > Educational attainment of 25–64 year-olds" (Anglice et Francice). OECD.
  10. "SIPRI Yearbook 2012–15 countries with the highest military expenditure in 2011". Sipri.org. Archivatum ex originali die 28 Martii anni 2010. Inspectum die 27 Aprilis anni 2013.
  11. "WHO Life expectancy" (Anglice). Ordo mundi sanitarius. Kalendis Iuniis anni 2013. Inspectum Kalendis Iuniis anni 2013.
  12. "Table A.17" (PDF) (Anglice). United Nations World Population Prospects, 2006 revision. Nationes Unitae. Inspectum die 15 Ianuarii anni 2011.
  13. Yoshihiro Kimura (2001), Biwako -sono koshō no yurai- [Lacus Biwa, origo nominis] (Hikone: Sunrise Publishing), ISBN 4-88325-129-2.
  14. De Iaponia (Anglice) in The World Factbook] apud CIA.
  15. Heinrich, Patrick (January 2004). "Language Planning and Language Ideology in the Ryūkyū Islands". Language Policy 3 (2): 153–179. doi:10.1023/B:LPOL.0000036192.53709.fc.
  16. 15 familes keep ancient language alive in Japan (Anglice) in VN per Internet Archive: Wayback Machine. Creatio indictum.
  17. Japan Digest: Japanese Education (Anglice) in situ officiali Indianensis Vniversitatis per Internet Archive: Wayback Machine. Creatio indictum, sed appraesentiata mense Septembre 2005.
  18. Miyagawa, Shigeru. "The Japanese Language". Massachusetts Institute of Technology .
  19. The Boom in Robot Investment Continues – 900,000 Industrial Robots by 2003 VN/ECE issues its 2000 World Robotics survey (Anglice) apud VNECE. Creatum die 17 Octobris 2000.
  20. "Japanese Nobel Laureates". Kyoto University. 2009 
  21. "Japanese Fields Medalists". Kyoto University. 2009 .
  22. "Dr. Kiyoshi Ito receives Gauss Prize". Kyoto University. 2009 .
  23. Venus Climate Orbiter "AKATSVKI" (PLANET-C) (Anglice) apud Japan Aerospace Exploration Agency. Creatio indictum.
  24. Venus Meteorology AKATSVKI (PLANET-C) (Anglice) in Institute of Space and Astronautical Science.
  25. ESA says BepiColombo will stay on budget despite delay (Anglice) in Spaceflight Now. A Stephano Clark die 5 Martii 2012 creatum.
  26. Japan Plans Moon Base By 2030 (Anglice) in Moon Daily. Creatum die 3 Augusti 2006.

Bibliographia

  • Christopher, Robert C. 1983. The Japanese Mind: the Goliath Explained. Linden Press / Simon and Schuster. ISBN 0-330-28419-3.
  • De Mente. 1997. The Japanese Have a Word For It. Novi Eboraci: McGraw-Hill. ISBN 0-8442-8316-9.
  • Flath. 2000. The Japanese Economy. Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 0-19-877503-2.
  • Free. 2008. Early Japanese Railways 1853–1914: Engineering Triumphs That Transformed Meiji-era Japan. Tuttle Publishing. ISBN 4-8053-1006-5.
  • Henshall. 2001. A History of Japan. Palgrave Macmillan. ISBN 0-312-23370-1.
  • Hood. 2006. Shinkansen: From Bullet Train to Symbol of Modern Japan. Routledge. ISBN 0-415-32052-6.
  • Ikegami. 2005. Bonds Of Civility: Aesthetic Networks And The Political Origins Of Japanese Culture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-60115-0.
  • Ito, et al. 2005. Reviving Japan's Economy: Problems and Prescriptions. Cantabrigiae Massachusettae: MIT Press. ISBN 0-262-09040-6.
  • Iwabuchi. 2002. Recentering Globalization: Popular Culture and Japanese Transnationalism. Duke University Press. ISBN 0-8223-2891-7.
  • Jansen. 2000. The Making of Modern Japan. Belknap. ISBN 0-674-00334-9.
  • Johnson. 1996. Japan: Who Governs? Novi Eboraci: W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-31450-2.
  • Kato, et al. 1997. A History of Japanese Literature: From the Man'Yoshu to Modern Times. Japan Library. ISBN 1-873410-48-4.
  • Macwilliams. 2007. Japanese Visual Culture: Explorations in the World of Manga and Anime. M. E. Sharpe. ISBN 0-7656-1602-5.
  • McDonald. 2005. Reading a Japanese Film: Cinema in Context. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 0-8248-2993-X.
  • Ono, et al. 2004. Shinto: The Kami Way. Tuttle Publishing. ISBN 0-8048-3557-8.
  • Pyle. 2007. Japan Rising: The Resurgence of Japanese Power and Purpose. Public Affairs. ISBN 1-58648-567-9.
  • Reischauer. 1989. Japan: The Story of a Nation. Novi Eboraci: McGraw-Hill. ISBN 0-07-557074-2.
  • Samuels. 2008. Securing Japan: Tokyo's Grand Strategy and the Future of East Asia. Ithacae Novi Eboraci: Cornell University Press. ISBN 0-8014-7490-6.
  • Silverberg. 2007. Erotic Grotesque Nonsense: The Mass Culture of Japanese Modern Times. Berkeleiae: University of California Press. ISBN 0-520-22273-3.
  • Shinoda.2007. Koizumi Diplomacy: Japan’s Kantei Approach to Foreign and Defense Affairs. University of Washington Press. ISBN 0-295-98699-9.
  • Stevens. 2007. Japanese Popular Music: Culture, Authenticity and Power. Novi Eboraci: Routledge. ISBN 0-415-38057-X.
  • Sugimoto, et al. 2003. An Introduction to Japanese Society. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 0-521-52925-5.
  • Van Wolferen. 1990. The Enigma of Japanese Power. Vintage. ISBN 0-679-72802-3.
  • Varley. 2000. Japanese Culture. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 0-8248-2152-1.

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad Iaponiam spectant.
Iaponia : politica
Imperatores Iaponiae (1868-)

Mutsuhito (imperator Meiji) 1867 • Yoshihito (imperator Taishō) 1912 • Hirohito (imperator Shōwa) 1926 • Akihito (imperator Heisei) 1989 • Naruhito (imperator Reiwa) 2019
明治天皇 • 大正天皇 • 昭和天皇 • 明仁 • 徳仁

Capsae cognatae: Primi ministri Iaponiae
Primi ministri Iaponiae

Itō Hirobumi • Kuroda Kiyotaka • Sanjō Sanetomi • Yamagata Aritomo • Matsukata Masayoshi • Itō Hirobumi • Kuroda Kiyotaka • Matsukata Masayoshi • Itō Hirobumi • Ōkuma Shigenobu • Yamagata Aritomo • Itō Hirobumi • Saionji Kinmochi • Katsura Tarō • Saionji Kinmochi • Katsura Tarō • Saionji Kinmochi • Katsura Tarō • Yamamoto Gonnohyōe • Ōkuma • Terauchi Masatake • Hara Takashi • Uchida Kosai • Takahashi Korekiyo • Katō Tomosaburō • Uchida Kosai • Yamamoto Gonnohyōe • Kiyoura Keigo • Katō Takaaki • Wakatsuki Reijirō • Tanaka Giichi • Osachi Hamaguchi • Kijūrō Shidehara • Osachi Hamaguchi • Wakatsuki Reijirō • Inukai Tsuyoshi • Takahashi Korekiyo • Saitō Makoto • Keisuke Okada • Fumio Gotō • Keisuke Okada • Kōki Hirota • Senjūrō Hayashi • Fumimaro Konoe • Hiranuma Kiichirō • Nobuyuki Abe • Mitsumasa Yonai • Fumimaro Konoe • Hideki Tōjō • Kuniaki Koiso • Kantarō Suzuki • Higashikuni • Kijūrō Shidehara • Shigeru Yoshida • Tetsu Katayama • Hitoshi Ashida • Shigeru Yoshida • Ichirō Hatoyama • Tanzan Ishibashi • Nobusuke Kishi • Hayato Ikeda • Eisaku Satō • Kakuei Tanaka • Takeo Miki • Takeo Fukuda • Masayoshi Ōhira • Masayoshi Ito • Zenko Suzuki • Yasuhiro Nakasone • Noboru Takeshita • Sōsuke Uno • Toshiki Kaifu • Kiichi Miyazawa • Morihiro Hosokawa • Tsutomu Hata • Tomiichi Murayama • Ryutaro Hashimoto • Keizō Obuchi • Mikio Aoki • Yoshirō Mori • Junichiro Koizumi • Shinzō Abe • Yasuo Fukuda • Taro Aso • Yukio Hatoyama • Naoto Kan • Noda Yoshihiko • Shinzō Abe • Yoshihide Suga • Fumio Kishida