Quantum redactiones paginae "Philosophiae naturalis principia mathematica" differant
No edit summary |
|||
Linea 1: | Linea 1: | ||
{{Latinitas|-2}} |
{{Latinitas|-2}} |
||
{{titulus italicus}} |
{{titulus italicus}} |
||
[[Fasciculus:Newton-Principia-Mathematica 1-500x700.jpg|thumb| |
[[Fasciculus:Newton-Principia-Mathematica 1-500x700.jpg|thumb|[http://books.google.com/books?id=XJwx0lnKvOgC&printsec=frontcover#PPP2,M1 ''Philosophiae naturalis principia mathematica''] (frontispicium editionis principis anno [[1687]] impressae).]] |
||
'''''Philosophiae naturalis principia mathematica''''' est |
'''''Philosophiae naturalis principia mathematica''''' est scientiae [[Physica|physicae]] opus maximum ab [[Isaacus Newtonus|Isaaco Newtono]] die [[5 Iulii]] [[1687]] editum, in quo Newtonus tria [[axioma]]ta [[mechanica]]e ([[leges motus Newtoni|Axiomata Newtoniana]]) formulavit. Opus in tres libros dividitur: ''De motu [[corpus|corporum]]'' (liber primus et secundus), ''De mundi systemate'' (liber tertius). |
||
Newtonus primus poscit, ut in processu recognoscentiae scientifico [[empirismus]] purus praecedat. |
Newtonus primus poscit, ut in processu recognoscentiae scientifico [[empirismus]] purus praecedat. |
||
Linea 17: | Linea 17: | ||
{{citatio|Rationem vero horum gravitatis proprietatum ex [[phaenomenon|phaenomenis]] nondum potui deducare, et hypotheses non fingo. Quisquid enim ex phaenomenis nondum potui deducitur, hypothesis vacanda est: et hypotheses seu [[metaphysica]]e, seu [[physica]]e, seu qualitatum occultarum, seu mechanicae in philosophia experimentali locum non habent.}} |
{{citatio|Rationem vero horum gravitatis proprietatum ex [[phaenomenon|phaenomenis]] nondum potui deducare, et hypotheses non fingo. Quisquid enim ex phaenomenis nondum potui deducitur, hypothesis vacanda est: et hypotheses seu [[metaphysica]]e, seu [[physica]]e, seu qualitatum occultarum, seu mechanicae in philosophia experimentali locum non habent.}} |
||
Hic etiam legem gravitationis suam, inventam anno [[1666]], formulavit et monstrat |
Hic etiam legem gravitationis suam, inventam anno [[1666]], formulavit et monstrat aequationem motus suam in casu motionis planetae circum [[Sol]]em [[Leges Keplerianae|leges Keplerianas]] comportare. |
||
== Editiones == |
|||
* ''Philosophiae naturalis principia mathematica'', autore Is. Newton, Londini, iussu Societatis Regiae ac typis Josephi Streater, anno MDCLXXXVII (editio princeps). |
|||
* ''Philosophiae naturalis principia mathematica'', auctore Isaaco Newtono, Editio secunda auctior et emendatior, Cantabrigiae, MDCCXIII. |
|||
* ''Philosophiae naturalis principia mathematica'', auctore Isaaco Newtono, Editio tertia aucta & emendata, Londini, apud Guil. & Ioh. Innys, MDCCXXVI (tertia et ultima editio ab ipso auctore curata). |
|||
{{NexInt}} |
{{NexInt}} |
||
*[[Calculus differentialis]] |
*[[Calculus differentialis]] |
Emendatio ex 22:51, 18 Ianuarii 2018
Philosophiae naturalis principia mathematica est scientiae physicae opus maximum ab Isaaco Newtono die 5 Iulii 1687 editum, in quo Newtonus tria axiomata mechanicae (Axiomata Newtoniana) formulavit. Opus in tres libros dividitur: De motu corporum (liber primus et secundus), De mundi systemate (liber tertius).
Newtonus primus poscit, ut in processu recognoscentiae scientifico empirismus purus praecedat. In illum inscripsit fundamenta novae mathematico-mechanicae perceptionis mundi.
Praeterea concepit aequationem motus, aequationem fundamentalem dynamicam, et cum ea motus corporum theoretice tractavit. Inde breviter leges sequuntur:
- Lex I: Corpus omne perseverare in statu suo quiescendi vel movendi uniformiter in directum, nisi quatenus a viribus impressis cogitur statum illum mutare.
- Lex II: Mutationem motus proportionalem esse vi motrici impressae, et fieri secundum lineam rectam qua vis illa imprimitur.
- Lex III: Actioni contrariam semper et aequalem esse reactionem: sive corporum duorum actiones in se mutuo semper esse aequales et in partes contrarias dirigi.
Deinde hypotheses de theoria sua gravitatis, ut:
Rationem vero horum gravitatis proprietatum ex phaenomenis nondum potui deducare, et hypotheses non fingo. Quisquid enim ex phaenomenis nondum potui deducitur, hypothesis vacanda est: et hypotheses seu metaphysicae, seu physicae, seu qualitatum occultarum, seu mechanicae in philosophia experimentali locum non habent.
Hic etiam legem gravitationis suam, inventam anno 1666, formulavit et monstrat aequationem motus suam in casu motionis planetae circum Solem leges Keplerianas comportare.
Editiones
- Philosophiae naturalis principia mathematica, autore Is. Newton, Londini, iussu Societatis Regiae ac typis Josephi Streater, anno MDCLXXXVII (editio princeps).
- Philosophiae naturalis principia mathematica, auctore Isaaco Newtono, Editio secunda auctior et emendatior, Cantabrigiae, MDCCXIII.
- Philosophiae naturalis principia mathematica, auctore Isaaco Newtono, Editio tertia aucta & emendata, Londini, apud Guil. & Ioh. Innys, MDCCXXVI (tertia et ultima editio ab ipso auctore curata).
Nexus interni
- Calculus differentialis
- Calculus infinitesimalis
- Gravitas (physica)
- Isaacus Newtonus
- Leges motus Newtoni