Quantum redactiones paginae "Graecia antiqua" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m de Acropoli Athenarum
m Definitio ex en (1K, 10K)
Linea 2: Linea 2:
[[Fasciculus:Athens Acropolis.jpg|thumb|left|[[Acropolis Athenarum]]]]
[[Fasciculus:Athens Acropolis.jpg|thumb|left|[[Acropolis Athenarum]]]]
[[Fasciculus:1741 Homann Heirs Map of Ancient Greece ^ the Eastern Mediterranean - Geographicus - Graecia-homannheirs-1741.jpg|thumb|Tabula Graeciae antiquae, anno 1741 ab Iohanne Christophoro Harenburg facta]]
[[Fasciculus:1741 Homann Heirs Map of Ancient Greece ^ the Eastern Mediterranean - Geographicus - Graecia-homannheirs-1741.jpg|thumb|Tabula Graeciae antiquae, anno 1741 ab Iohanne Christophoro Harenburg facta]]
[[Fasciculus:Map Greco-Persian Wars-en.svg|thumb|Graecia aetate [[bellum|belli]] [[Persia|Persici]].]]
'''Graeciae antiquae''' historia, qua cultura Europaea maxime imbuta est, a [[saeculum 8 a.C.n.|saeculo octavo a.C.n.]] (cum inter alia [[Homerus|Homeri]] opera scripta sunt) usque ad annum [[146 a.C.n.]] (cum Graecia [[Res Publica Romana|Rei Publicae Romanae]] inserta est) perdurat. Sensu latiore etiam tempus usque ad antiquitatis finem (sive ad [[Imperium Romanum Orientale|Imperii Romani Orientalis]] ortum) addi potest.
[[Fasciculus:Griechenland 371-362.jpg|thumb|Graecia tempore Thebarum hegemoniae.]]

'''Graecia antiqua,''' qua [[cultura]] [[Europa]]ea maxime imbuta est, fuit [[civilizatio]] tempore [[Historia Graeca|historico]] a [[saecula obscura (Graecia antiqua)|saeculis obscuris Graecis]] [[saeculum|saeculorum]] a [[saeculum 12 a.C.n.|duodecimo]] ad [[saeculum 9 a.C.n.|nonum]] usque ad finem [[Aevum Classicum|antiquitatis classicae]] (circa annum [[600]]).<!-- (cum [[Homerus|Homeri]] opera scripta sunt) usque ad annum [[146 a.C.n.]] (cum Graecia [[Res Publica Romana|Rei Publicae Romanae]] inserta est) perdurat.--> Sensu latiore etiam tempus usque ad antiquitatis finem (sive ad [[Imperium Romanum Orientale|Imperii Romani Orientalis]] ortum) addi potest.


== Graecia archaica (circiter 700–500 a.C.n.) ==
== Graecia archaica (circiter 700–500 a.C.n.) ==
Linea 10: Linea 13:
=== Seditio Ionica, Persicum bellum et Foedus Delium ===
=== Seditio Ionica, Persicum bellum et Foedus Delium ===
{{vide-etiam|Persicum bellum}}
{{vide-etiam|Persicum bellum}}
[[Fasciculus:Map Greco-Persian Wars-en.svg|thumb|Graecia aetate [[bellum|belli]] [[Persia|Persici]]]]
Cum Graeci [[Persia|Persas]] firme devicissent, Athenienses "[[Foedus Delium]]" (aerarium societatis enim in hac insula primum erat) creaverunt, ut Graeci bellum contra Perses efficientius gerant. [[Sparta|Lacedaemones]] eorum "Societatem Peloponnesiam" sexto saeculo iam instituerant. Athenienses anno [[467 a.C.n.]] [[Pugna apud Eurymedontem|pugna apud Eurymedontem]] Persas iterum vicerunt. [[Cimon]], filius [[Miltiades (vir militaris)|Miltiadis]] [[Marathonia Pugna|Marathoniae pugnae]] ducis, huius pugnae dux fuit.
Cum Graeci [[Persia|Persas]] firme devicissent, Athenienses "[[Foedus Delium]]" (aerarium societatis enim in hac insula primum erat) creaverunt, ut Graeci bellum contra Perses efficientius gerant. [[Sparta|Lacedaemones]] eorum "Societatem Peloponnesiam" sexto saeculo iam instituerant. Athenienses anno [[467 a.C.n.]] [[Pugna apud Eurymedontem|pugna apud Eurymedontem]] Persas iterum vicerunt. [[Cimon]], filius [[Miltiades (vir militaris)|Miltiadis]] [[Marathonia Pugna|Marathoniae pugnae]] ducis, huius pugnae dux fuit.


Linea 16: Linea 18:


Si proximo anno pax inter Athenienses Persasque facta sit, varie disputatur. Foedus Delium quidem non solutum est. Iam anno [[454 a.C.n.|454]] aerarium Athenas translatum est. Foedus Delium iam quasi Imperium Athenaeum erat. Cum [[Samos|Samii]] anno [[440 a.C.n.|440]] contra hoc imperium rebellavissent, seditio crudelissime suppressa est.
Si proximo anno pax inter Athenienses Persasque facta sit, varie disputatur. Foedus Delium quidem non solutum est. Iam anno [[454 a.C.n.|454]] aerarium Athenas translatum est. Foedus Delium iam quasi Imperium Athenaeum erat. Cum [[Samos|Samii]] anno [[440 a.C.n.|440]] contra hoc imperium rebellavissent, seditio crudelissime suppressa est.

=== Cultura societasque Athenarum tempore democratiae ===


=== Bella Peloponnesiaca ===
=== Bella Peloponnesiaca ===
Linea 26: Linea 26:


Pax tamen non duravit. Anno [[418 a.C.n.|418]], [[Mantineia]]e contra Athenienses Lacedaemonii se adhuc terra fortissimos esse demonstraverunt; deinde autem cives Athenarum se mari audacissimos esse demonstraverunt. Ad [[Sicilia]]m navigaverunt et maximam urbium insulae [[Syracusae|Syracusas]] oppugnaverunt, sed anno [[413 a.C.n.|413]] deleta est tota eorum classis. Nihilominus Athenienses cum ultima pecunia eorum naves plures construxerunt, [[Alcibiades|Alcibiade]]que duce anno [[410 a.C.n.|410]] plures (inter alias apud [[Cycicus|Cycicum]] vicerunt. Deinde autem ([[407 a.C.n.|407]] ad [[406 a.C.n.|406]]) apud [[Notium]] classis Atheniensium devicta est (non Alcibiades sed praefectus suus Antiochus temere Lacedaemonios oppugnaverat, tamen Alcibiades missus est). Eodem anno autem iterum Athenae resurrexerunt sineque Alcibiade apud [[Pugna apud Arginusas commissa|Arginusas]] vicerunt. Denique anno [[405 a.C.n.|405]] [[Aegospotami|Aegospotamis]] Lacedaemonii ultimam classem Atheniensium plane destruxerunt et [[Hellespontus|Hellespontum]] ceperunt. Sine frumento, quod ex [[Pontus|Ponto]] afferebatur, Athenienses superesse non poterant, et Lacedaemoniis se dederunt.
Pax tamen non duravit. Anno [[418 a.C.n.|418]], [[Mantineia]]e contra Athenienses Lacedaemonii se adhuc terra fortissimos esse demonstraverunt; deinde autem cives Athenarum se mari audacissimos esse demonstraverunt. Ad [[Sicilia]]m navigaverunt et maximam urbium insulae [[Syracusae|Syracusas]] oppugnaverunt, sed anno [[413 a.C.n.|413]] deleta est tota eorum classis. Nihilominus Athenienses cum ultima pecunia eorum naves plures construxerunt, [[Alcibiades|Alcibiade]]que duce anno [[410 a.C.n.|410]] plures (inter alias apud [[Cycicus|Cycicum]] vicerunt. Deinde autem ([[407 a.C.n.|407]] ad [[406 a.C.n.|406]]) apud [[Notium]] classis Atheniensium devicta est (non Alcibiades sed praefectus suus Antiochus temere Lacedaemonios oppugnaverat, tamen Alcibiades missus est). Eodem anno autem iterum Athenae resurrexerunt sineque Alcibiade apud [[Pugna apud Arginusas commissa|Arginusas]] vicerunt. Denique anno [[405 a.C.n.|405]] [[Aegospotami|Aegospotamis]] Lacedaemonii ultimam classem Atheniensium plane destruxerunt et [[Hellespontus|Hellespontum]] ceperunt. Sine frumento, quod ex [[Pontus|Ponto]] afferebatur, Athenienses superesse non poterant, et Lacedaemoniis se dederunt.

=== Hegemonia Thebaica ===
[[Fasciculus:Griechenland 371-362.jpg|thumb|Graecia tempore Thebarum hegemoniae]]

=== Macedoniae ortus ===

== Graecia hellenistica (336–30 a.C.n.) ==


== Graecia Romana ==
== Graecia Romana ==
Linea 41: Linea 34:


[[Categoria:Graecia antiqua]]
[[Categoria:Graecia antiqua]]
{{1000 paginae}}


{{1000 paginae}}
{{Myrias|Historia}}
{{Myrias|Historia}}

Emendatio ex 14:40, 6 Novembris 2017

Acropolis Athenarum
Tabula Graeciae antiquae, anno 1741 ab Iohanne Christophoro Harenburg facta
Graecia aetate belli Persici.
Graecia tempore Thebarum hegemoniae.

Graecia antiqua, qua cultura Europaea maxime imbuta est, fuit civilizatio tempore historico a saeculis obscuris Graecis saeculorum a duodecimo ad nonum usque ad finem antiquitatis classicae (circa annum 600). Sensu latiore etiam tempus usque ad antiquitatis finem (sive ad Imperii Romani Orientalis ortum) addi potest.

Graecia archaica (circiter 700–500 a.C.n.)

Si plus cognoscere vis, vide etiam Graecia archaica.

Graecia classica (500–336/323 a.C.n.)

Seditio Ionica, Persicum bellum et Foedus Delium

Si plus cognoscere vis, vide etiam Persicum bellum.

Cum Graeci Persas firme devicissent, Athenienses "Foedus Delium" (aerarium societatis enim in hac insula primum erat) creaverunt, ut Graeci bellum contra Perses efficientius gerant. Lacedaemones eorum "Societatem Peloponnesiam" sexto saeculo iam instituerant. Athenienses anno 467 a.C.n. pugna apud Eurymedontem Persas iterum vicerunt. Cimon, filius Miltiadis Marathoniae pugnae ducis, huius pugnae dux fuit.

Populus Atheniensis tamen Cimonem, quod esset "Lacedaemoniorum amicus", expulit (tale iudicium Athenis ostracismus sive exilium dicatum erat); qui sub annum 451 a.C.n. revocatus est et duobus Foederis Delii navibus Pericle adnuente civitates Cyprias ac Aegyptiacas, cum contra Persas rebellarent, adiuvit. Paulo post mortuus est.

Si proximo anno pax inter Athenienses Persasque facta sit, varie disputatur. Foedus Delium quidem non solutum est. Iam anno 454 aerarium Athenas translatum est. Foedus Delium iam quasi Imperium Athenaeum erat. Cum Samii anno 440 contra hoc imperium rebellavissent, seditio crudelissime suppressa est.

Bella Peloponnesiaca

Si plus cognoscere vis, vide etiam Bellum Peloponnesiacum.

Iam anno 458 bellum inter Athenienses Lacedaemonesque — primum bellum Peloponnesiacum — ortum erat. Anno 457 Lacedaemonii Athenienses apud Tanagram devicerunt, sed proximo anno Athenienses victoria apud Oenophyta Boeotiae potiti sunt, quam tamen anno 447 pugna Coronensi iterum amiserunt. Anno 445 Athenienses Lacedaemonesque "Triginta Annorum Foedus" fecerunt.

Incrementum Athenarum potentiae Lacedaemonibus metum excitavit. Hunc metum (secundi) Belli Peloponnesiaci veram causam esse dixit Atheniensis Thucydides, qui historiam belli scripsit. Athenienses divites, audaces, potentes erant, sed intra duos annos pestilentia permultos (inter quos primum eorum Periclem) interfecit. Anno 425 tamen Pylii Sphacteriaeque Athenienses 120 Lacedaemonios ceperunt. Proximo anno, Delii Boeotiique Athenienses devicerunt ; anno 421, pacem sic dictam Niciae Athenienses Lacedaemoniique instituerunt.

Pax tamen non duravit. Anno 418, Mantineiae contra Athenienses Lacedaemonii se adhuc terra fortissimos esse demonstraverunt; deinde autem cives Athenarum se mari audacissimos esse demonstraverunt. Ad Siciliam navigaverunt et maximam urbium insulae Syracusas oppugnaverunt, sed anno 413 deleta est tota eorum classis. Nihilominus Athenienses cum ultima pecunia eorum naves plures construxerunt, Alcibiadeque duce anno 410 plures (inter alias apud Cycicum vicerunt. Deinde autem (407 ad 406) apud Notium classis Atheniensium devicta est (non Alcibiades sed praefectus suus Antiochus temere Lacedaemonios oppugnaverat, tamen Alcibiades missus est). Eodem anno autem iterum Athenae resurrexerunt sineque Alcibiade apud Arginusas vicerunt. Denique anno 405 Aegospotamis Lacedaemonii ultimam classem Atheniensium plane destruxerunt et Hellespontum ceperunt. Sine frumento, quod ex Ponto afferebatur, Athenienses superesse non poterant, et Lacedaemoniis se dederunt.

Graecia Romana

Si plus cognoscere vis, vide etiam Graecia Romana.

Nexus interni