Quantum redactiones paginae "Fructus" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
No edit summary
m ~ (1K, 10K/Biologia)
Linea 3: Linea 3:
[[Fasciculus:La Boqueria.JPG|thumb|Fructus comestibiles [[Barcino]]ne [[Catalaunia]]e in porticu ''[[La Boqueria]]'' venundati]]
[[Fasciculus:La Boqueria.JPG|thumb|Fructus comestibiles [[Barcino]]ne [[Catalaunia]]e in porticu ''[[La Boqueria]]'' venundati]]


'''Fructus''' {{victio|fructus|us|m}} sensu botanico est structura [[planta]]e cui insunt [[semen|semina]]. Pars autem [[fungus|fungi]] quae [[spora]]s gignit "[[corpus fructiferum]]" appellatur.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/560984/sporophore De sporophora] apud britannica.com</ref> "Fructus" sensu communi tales structuras denotat illarum tantum specierum in quibus comestibiles fiunt. Latinitate classica "fructus" appellari solebat fructificatio (praesertim comestibilis) arborum, "[[frux]]" autem semen comestibile leguminum, "[[frumentum]]" semen comestibile cerealium; quae nomina omnia, partes tam utiles quam gustabiles plantarum variarum denotantes, e verbo "fruor" derivantur.<ref>William T. Stearn, ''Botanical Latin'' (Londinii: Nelson, 1966) p. 432</ref>
'''Fructus''' {{victio|fructus|us|m}} sensu [[botanice|botanico]] est structura [[planta]]e cui insunt [[semen|semina]]. Pars autem [[fungus|fungi]] quae [[spora]]s gignit [[corpus fructiferum]] appellatur.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/560984/sporophore De sporophora] apud britannica.com.</ref> [[Vocabulum]] ''fructus'' sensu communi tales structuras denotat illarum tantum [[species|specierum]] in quibus comestibiles fiunt. [[Latinitas|Latinitate]] [[Aevum Classicum|classica]], ''fructus'' appellari solebat fructificatio (praesertim comestibilis) [[arbor]]um, ''[[frux]]'' autem semen comestibile leguminum, ''[[frumentum]]'' semen comestibile cerealium; quae nomina omnia, partes tam utiles quam gustabiles plantarum variarum denotantes, e [[verbum (generale)|verbo]] ''fruor'' derivantur.<ref>William T. Stearn, ''Botanical Latin'' (Londinii: Nelson, 1966) p. 432.</ref>


[[Arbor]]es plantaeque fructiferae, scil. quae fructus comestibiles producunt, ab [[homo|hominibus]] late seruntur.
[[Arbor]]es plantaeque fructiferae, scil. quae fructus comestibiles producunt, ab [[homo|hominibus]] late seruntur.


==Forma fructuum botanica==
==Forma fructuum botanica==
* Fructus carnosus: Bacca, Pomum, Drupa, Hesperidium, Pepo
* Fructus carnosus: [[bacca]], [[pomum]], [[drupa]], [[hesperidium]], [[pepo]]
* Fructus siccus: Achenium, Capsula, Caryopsis, Cypsela, Folliculus, Legumen, [[Samara]], Schizocarpum
* Fructus siccus: [[achenium]], [[capsula]], [[caryopsis]], [[cypsela]], [[folliculus]], [[legumen]], [[samara]], [[schizocarpum]]
* Fructus multiplex
* Fructus multiplex
* Fructus aggregatus sive etaerium est grex fructuum concrescentium de [[pistillum (botanice)#Classes ginoecii|ovariis singulis]] in eadem flore, quae fructus unus videntur.
* Fructus aggregatus sive etaerium est grex fructuum concrescentium de [[pistillum (botanice)#Classes ginoecii|ovariis singulis]] in eadem [[flos|flore]], quae fructus unus videntur.


== Cultus et usus fructuum ==
== Cultus et usus fructuum ==
; Index fructuum utiliorum
; Index fructuum utilissimorum
{| class="wikitable sortable" style="margin: 1em auto 1em auto"
{| class="wikitable sortable" style="margin: 1em auto 1em auto"
! Nomen antiquum<br />(nomen recentius)<br />''nomen vernaculare''
! Nomen antiquum<br />(nomen recentius)<br />''nomen vernaculare''
Linea 136: Linea 136:


Index nucum vel fructuum siccorum hominibus utilium sub voce [[Nux]] reperitur.
Index nucum vel fructuum siccorum hominibus utilium sub voce [[Nux]] reperitur.

==Notae==
<div class="references-small"><references/></div>

==Bibliographia==
* Gollner, Adam J. [[2010]]. ''The Fruit Hunters: A Story of Nature, Adventure, Commerce, and Obsession.'' Scribner. ISBN 9780743296953.
* Watson, R. R., et V. R. Preedy, eds. [[2010]]. ''Bioactive Foods in Promoting Health: Fruits and Vegetables.'' Academic Press. ISBN 9780123746283


{{NexInt}}
{{NexInt}}
Linea 150: Linea 143:
* [[Index fructuum culinariorum]]
* [[Index fructuum culinariorum]]
* [[Libum fructuosum]], genus [[Libum|libi]] fructibus factum
* [[Libum fructuosum]], genus [[Libum|libi]] fructibus factum

==Notae==
<div class="references-small"><references/></div>

==Bibliographia==
* Gollner, Adam J. [[2010]]. ''The Fruit Hunters: A Story of Nature, Adventure, Commerce, and Obsession.'' Scribner. ISBN 9780743296953.
* Watson, R. R., et V. R. Preedy, eds. [[2010]]. ''Bioactive Foods in Promoting Health: Fruits and Vegetables.'' Academic Press. ISBN 9780123746283.


==Nexus externi==
==Nexus externi==
{{Vicicitatio|en:Fruit|fructum}}
{{CommuniaCat|Fruit|fructum}}
{{CommuniaCat|Fruit|fructum}}
{{Vicicitatio|en:Fruit|fructum}}
*[http://www.1911encyclopedia.org/Fruit ''Encyclopædia Britannica'' 1911 de fructu,] apud 1911encyclopedia.org
*[http://www.1911encyclopedia.org/Fruit ''Encyclopædia Britannica'' 1911 de fructu,] apud 1911encyclopedia.org
*[http://www.crfg.org/pubs/frtfacts.html "Fruit Facts from California Rare Fruit Growers, Inc.,"] apud crfg.org
*[http://www.crfg.org/pubs/frtfacts.html "Fruit Facts from California Rare Fruit Growers, Inc.,"] apud crfg.org
Linea 159: Linea 159:
*[http://www.cas.vanderbilt.edu/bioimages/pages/fruit-seed-dispersal.htm Imagines dispersionis fructuum et seminum] apud bioimages.vanderbilt.edu
*[http://www.cas.vanderbilt.edu/bioimages/pages/fruit-seed-dispersal.htm Imagines dispersionis fructuum et seminum] apud bioimages.vanderbilt.edu
*[http://crosstree.info/Documents/Fruit%20ID0.pdf Photogrammata fructuum a Capt. Pawanexh Kohli facta,] apud crosstree.info
*[http://crosstree.info/Documents/Fruit%20ID0.pdf Photogrammata fructuum a Capt. Pawanexh Kohli facta,] apud crosstree.info

{{biologia-stipula}}
{{alimenta-stipula}}


[[Categoria:Ars coquinaria]]
[[Categoria:Ars coquinaria]]
[[Categoria:Fructus|!]]
[[Categoria:Fructus|!]]
[[Categoria:Pollinatio]]
[[Categoria:Pollinatio]]
{{1000 paginae}}


{{1000 paginae}}
{{Myrias|Biologia}}
{{Myrias|Biologia}}

Emendatio ex 11:17, 24 Maii 2017

Corbis fructuum a Balthasare van der Ast anno fere 1632 pictus
Fructus comestibiles
Fructus comestibiles Barcinone Catalauniae in porticu La Boqueria venundati

Fructus (-us, m.) sensu botanico est structura plantae cui insunt semina. Pars autem fungi quae sporas gignit corpus fructiferum appellatur.[1] Vocabulum fructus sensu communi tales structuras denotat illarum tantum specierum in quibus comestibiles fiunt. Latinitate classica, fructus appellari solebat fructificatio (praesertim comestibilis) arborum, frux autem semen comestibile leguminum, frumentum semen comestibile cerealium; quae nomina omnia, partes tam utiles quam gustabiles plantarum variarum denotantes, e verbo fruor derivantur.[2]

Arbores plantaeque fructiferae, scil. quae fructus comestibiles producunt, ab hominibus late seruntur.

Forma fructuum botanica

Cultus et usus fructuum

Index fructuum utilissimorum
Nomen antiquum
(nomen recentius)
nomen vernaculare
Species taxinomica Familia taxinomica Origo culturae
Actinidia chinensis Actinidiaceae Asia orientalis: Serica borealis
(Grossularia sinensis)[3] Actinidia deliciosa Actinidiaceae Asia orientalis: Serica borealis
Ananas Ananas comosus Bromeliaceae America australis: Brasilia australis et Paraguaia
Capsicum annuum Solanaceae America media: Mexicum
Capsicum baccatum Solanaceae America australis: Peruvia
Capsicum chinense Solanaceae America media: Insulae Caribicae
Capsicum frutescens Solanaceae America media: Mexicum
Papaya Carica papaya Caricaceae America media
Siliqua Ceratonia siliqua Fabaceae Asia occidentalis
Melopepo Citrullus lanatus Cucurbitaceae Africa australis
Citrus maxima Rutaceae Asia austro-orientalis
Malum Medicum Citrus medica Rutaceae Asia australis: India boreo-orientalis
Citrus reticulata Rutaceae Asia orientalis: Serica orientalis
Citrus sinensis Rutaceae Asia orientalis: Serica australis
(Lumia) Citrus × aurantiifolia Rutaceae Asia australis (hybrida)
(Aurantium) Citrus × aurantium Rutaceae Asia orientalis (hybrida)
(Limon) Citrus × limon Rutaceae Asia australis (hybrida)
Citrus × paradisi Rutaceae Caribicae insulae (hybrida)
Nux Indica Cocos nucifera Arecaceae Indomalaesia
Cucumis Cucumis melo Cucurbitaceae Africa boreo-orientalis
(Cucumis) Cucumis sativus Cucurbitaceae Asia australis: India borealis
Cucurbita pepo Cucurbitaceae America septentrionalis
Cotoneum Cydonia vulgaris Rosaceae Asia occidentalis
Ficus Ficus carica Moraceae Asia occidentalis
Sycomorum Ficus sycomorus Moraceae Africa boreo-orientalis: Aegyptus
Litchi chinensis Sapindaceae Asia orientalis: Serica australis
Lycium barbarum Solanaceae Asia orientalis: Serica
Lycium chinense Solanaceae Asia orientalis: Serica
Malum Malus pumila Rosaceae Asia media
Mangifera indica Anacardiaceae Asia australis
Mespilus Mespilus germanica Rosaceae Europa
Morus alba Moraceae Asia orientalis: Serica borealis
Morum Morus nigra Moraceae Asia occidentalis
(Musa) Musa × Musaceae Indomalaesia: Nova Guinea (hybrida)
Oliva Olea europaea Oleaceae Asia occidentalis
Persea americana Lauraceae America media: Mexicum
Dactylus Phoenix dactylifera Arecaceae Asia occidentalis
Physalis peruviana Solanaceae America australis: Peruvia
Malum Armeniacum Prunus armeniaca Rosaceae Asia media
Cerasus (pomum) Prunus cerasus Rosaceae Asia occidentalis
Prunum Prunus domestica Rosaceae Europa australis
Malum Persicum Prunus persica Rosaceae Asia media
Malum Punicum Punica granatum Lythraceae Asia occidentalis
Pirum Pyrus communis Rosaceae Europa
Pyrus pyrifolia Rosaceae Asia orientalis
Pyrus × bretschneideri Rosaceae Asia orientalis (hybrida)
Ribes nigrum Grossulariaceae Europa: Russia
Ribes rubrum Grossulariaceae Europa boreo-occidentalis
Ribes uva-crispa Grossulariaceae Europa boreo-occidentalis
Morum silvaticum Rubus fruticosus Rosaceae Europa
Rubus idaeus Rosaceae Europa
Solanum lycopersicum Solanaceae America media
Solanum melongena Solanaceae Asia australis
Vaccinium corymbosum Ericaceae America septentrionalis
Vaccinium oxycoccos Ericaceae Europa boreo-orientalis
Uva Vitis vinifera Vitaceae Asia occidentalis

Index nucum vel fructuum siccorum hominibus utilium sub voce Nux reperitur.

Nexus interni

Notae

  1. De sporophora apud britannica.com.
  2. William T. Stearn, Botanical Latin (Londinii: Nelson, 1966) p. 432.
  3. "Grussularia sinensis" [sic]: Davidis Morgan et Patricii Oeni Neo-Latin Lexicon (2018)

Bibliographia

  • Gollner, Adam J. 2010. The Fruit Hunters: A Story of Nature, Adventure, Commerce, and Obsession. Scribner. ISBN 9780743296953.
  • Watson, R. R., et V. R. Preedy, eds. 2010. Bioactive Foods in Promoting Health: Fruits and Vegetables. Academic Press. ISBN 9780123746283.

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad fructum spectant (Fruit, Fruits).
Vicicitatio habet citationes quae ad fructum spectant.