Quantum redactiones paginae "Gas" differant

Nexus recensere
E Vicipaedia
Browse history interactively
← Differentia superiorDifferentia proxima →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m +Fasciculus ex en. 1K, 10K!
gasum
Linea 1: Linea 1:
[[Fasciculus:Gas particle movement.svg|thumb|Particula gasis ([[atomus|atomi]], [[molecula]]e, vel [[ion]]ta) libere moventur.]]
[[Fasciculus:Gas particle movement.svg|thumb|Particula gasis ([[atomus|atomi]], [[molecula]]e, vel [[ion]]ta) libere moventur.]]
[[Fasciculus:Diffusion animation.gif|thumb|Exitus fortuiti particularum gasii motus est [[diffusio]] per [[motus Brownianus|motum Brownianum]] cita.]]
[[Fasciculus:Diffusion animation.gif|thumb|Exitus fortuiti particularum gasii motus est [[diffusio]] per [[motus Brownianus|motum Brownianum]] cita.]]
'''Gas'''<ref>[http://runeberg.org/berzaqua/02.html "Nova analysis aquarum Medeviensium: Vetus sive insimus fons" (1800) auctore Jacobo Berzelio]: "In temperatura +17º volumen gasium dimensum fuit 6,5 pollicum cubicorum decimalium pro quoque cantharo." et "Gas hydr. sulph. & gas acidi carbonici ad æqualia volumina commixta & eidem experimento subjecta, ab aqua calcarea, uno p. c. relicto,. absorbebantur." et ceterae similes.</ref><ref>Indeclinabile in scripto ''De gas Hydrogenii Arseniati Natura et Indole'', Commentationes Societatis Regiae Scientiarum Gottingensis. Volumen 16.</ref><ref name=NSLO>[[Ebbe Vilborg]], ''Norstedts svensk-latinska ordbok,'' ed. 2a. (2009).</ref> {{victio|gas|is|n}} sive '''gasium'''<ref>{{PONS-Egger}}</ref><ref name=NSLO/><ref>"Gasum": ''Vox Latina''; Vilborg; {{Morgan}}</ref> est unus ex tribus [[status materiae|statibus materiae]] classicis. Prope [[zerum absolutum]], quaelibet res corporea [[solidum|solida]] est. [[Calor|Caloribus]] ad eam additis, in [[liquidum]] circa suum [[punctum liquefactionis]] liquescit (vide [[commutatio phasis|commutationem phasis]]), in gas circa suum [[punctum ebullitionis]] bullit, et, si satis calor addatur, statum [[plasma (physica)|plasmaticum]] intrat, quo sua [[electron| electra]] tam [[energia|energetica]] fiunt quam ea [[atomus|atomos]] parentes ex gas relinquunt.
'''Gas'''<ref>[http://runeberg.org/berzaqua/02.html "Nova analysis aquarum Medeviensium: Vetus sive insimus fons" (1800) auctore Jacobo Berzelio]: "In temperatura +17º volumen gasium dimensum fuit 6,5 pollicum cubicorum decimalium pro quoque cantharo." et "Gas hydr. sulph. & gas acidi carbonici ad æqualia volumina commixta & eidem experimento subjecta, ab aqua calcarea, uno p. c. relicto,. absorbebantur." et ceterae similes.</ref><ref>Indeclinabile in scripto ''De gas Hydrogenii Arseniati Natura et Indole'', Commentationes Societatis Regiae Scientiarum Gottingensis. Volumen 16.</ref><ref name=NSLO>[[Ebbe Vilborg]], ''Norstedts svensk-latinska ordbok,'' ed. 2a. (2009).</ref> {{victio|gas|is|n}} sive '''gasium'''<ref>{{PONS-Egger}}</ref><ref name=NSLO/> vel '''gasum'''<ref>''Vox Latina''; Vilborg; {{Morgan}}</ref><ref>Zdeněk Quitt, Pavel Kucharský, ''Lexicon Bohemo-Latinum'', Publica Domus Editoria Paedagogica, Praga (1992)</ref> est unus ex tribus [[status materiae|statibus materiae]] classicis. Prope [[zerum absolutum]], quaelibet res corporea [[solidum|solida]] est. [[Calor|Caloribus]] ad eam additis, in [[liquidum]] circa suum [[punctum liquefactionis]] liquescit (vide [[commutatio phasis|commutationem phasis]]), in gas circa suum [[punctum ebullitionis]] bullit, et, si satis calor addatur, statum [[plasma (physica)|plasmaticum]] intrat, quo sua [[electron| electra]] tam [[energia|energetica]] fiunt quam ea [[atomus|atomos]] parentes ex gas relinquunt.


Gas purum in atomis singulis consistere potest (e.g., [[gas nobile]], aut gas atomicum sicut [[neon]]), in [[molecula|moleculis]] [[elementum chemicum|elementariis]] ex uno atomi genere genitis (e.g., [[oxygenium]]), vel in moleculis [[compositum chemicum|compositis]] ex variis atomis genitis (e.g., [[carbonii dioxidum]]). [[Mixtura]] gaseosa continere potest varia gasa pura, sicut [[atmosphaera|aer]]. Quod gas a liquidis solidisque distinguit est magna singularum gas particularum separatio, quae gas sine colore observatoribus humanis caecum plerumque facit.<!--The interaction of gas particles in the presence of electric and [[gravitational fields]] are considered negligible as indicated by the constant velocity vectors in the image.-->
Gas purum in atomis singulis consistere potest (e.g., [[gas nobile]], aut gas atomicum sicut [[neon]]), in [[molecula|moleculis]] [[elementum chemicum|elementariis]] ex uno atomi genere genitis (e.g., [[oxygenium]]), vel in moleculis [[compositum chemicum|compositis]] ex variis atomis genitis (e.g., [[carbonii dioxidum]]). [[Mixtura]] gaseosa continere potest varia gasa pura, sicut [[atmosphaera|aer]]. Quod gas a liquidis solidisque distinguit est magna singularum gas particularum separatio, quae gas sine colore observatoribus humanis caecum plerumque facit.<!--The interaction of gas particles in the presence of electric and [[gravitational fields]] are considered negligible as indicated by the constant velocity vectors in the image.-->

Emendatio ex 10:53, 9 Aprilis 2017

Particula gasis (atomi, moleculae, vel ionta) libere moventur.
Exitus fortuiti particularum gasii motus est diffusio per motum Brownianum cita.

Gas[1][2][3] (-is, n.) sive gasium[4][3] vel gasum[5][6] est unus ex tribus statibus materiae classicis. Prope zerum absolutum, quaelibet res corporea solida est. Caloribus ad eam additis, in liquidum circa suum punctum liquefactionis liquescit (vide commutationem phasis), in gas circa suum punctum ebullitionis bullit, et, si satis calor addatur, statum plasmaticum intrat, quo sua electra tam energetica fiunt quam ea atomos parentes ex gas relinquunt.

Gas purum in atomis singulis consistere potest (e.g., gas nobile, aut gas atomicum sicut neon), in moleculis elementariis ex uno atomi genere genitis (e.g., oxygenium), vel in moleculis compositis ex variis atomis genitis (e.g., carbonii dioxidum). Mixtura gaseosa continere potest varia gasa pura, sicut aer. Quod gas a liquidis solidisque distinguit est magna singularum gas particularum separatio, quae gas sine colore observatoribus humanis caecum plerumque facit.

Gas etiam dicitur de materiis ipsis, quae temperaturis ambientibus statum gaseosum ostendunt.

Distinctio inter gas et liquidum dependet ab existentia lineae transitionis, quae desinit in punctum criticum. Super punctum criticum, gas fluidum supercriticum fit.

Etymologia

Gas est vocabulum ab Ioanne Baptista van Helmont inventum, qui libro Ortus Medicinae inscripto scripsit: "Ideo paradoxi licentia, in nominis egestate, halitum illum Gas vocavi, non longe a Chao veterum secretum."[7] Cur gas <g> littera usus scripserit, ex eo pendet, quia <χ>, prima consonans vocabuli Graeci [[Chaos|χάος]], non aliter enuntiatur quam <g> Batava.

Notae

  1. ↑ "Nova analysis aquarum Medeviensium: Vetus sive insimus fons" (1800) auctore Jacobo Berzelio: "In temperatura +17º volumen gasium dimensum fuit 6,5 pollicum cubicorum decimalium pro quoque cantharo." et "Gas hydr. sulph. & gas acidi carbonici ad æqualia volumina commixta & eidem experimento subjecta, ab aqua calcarea, uno p. c. relicto,. absorbebantur." et ceterae similes.
  2. ↑ Indeclinabile in scripto De gas Hydrogenii Arseniati Natura et Indole, Commentationes Societatis Regiae Scientiarum Gottingensis. Volumen 16.
  3. ↑ 3.0 3.1 Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok, ed. 2a. (2009).
  4. ↑ PONS Wörterbuch des neuen Lateins: Deutsch-Latein [editio Theodisca Lexici recentis Latinitatis] (Klett. ISBN 3-12-517522-4)
  5. ↑ Vox Latina; Vilborg; Davidis Morgan et Patricii Oeni Neo-Latin Lexicon (2018)
  6. ↑ Zdeněk Quitt, Pavel Kucharský, Lexicon Bohemo-Latinum, Publica Domus Editoria Paedagogica, Praga (1992)
  7. ↑ Ioannes Baptista van Helmont, Ortus Medicinæ (1652), p.59a (Libri Google)

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad gasia spectant.
Status materiae

Fluidum · Gas · Plasma · Condensatum Bose-Einstein · Aerosol

Liquidum · Colloide · Emulsio · Microemulsio · Spuma · Sol · Superfluidum

Crystallum liquidum · Status isotropicus · Status nematicus · Status smecticus · Status chiralis · Status columnaris

Solidum · Crystallum · Supersolidum · Vitrum · Plasticum · Gelatum · Spuma solida

Magnes · Ferromagnes · Paramagnes · Diamagnes · Vitrum turbinum

Gellium · Insulatrum · Conductrum · Semiconductrum · Superconductrum

Haec stipula ad physicam spectat. Amplifica, si potes!


Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Gas&oldid=3258854"