Quantum redactiones paginae "Lingua Iaponica" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
No edit summary
m use new formula for Vide etiam/Nexus interni section (using bot)
Linea 142: Linea 142:
''taifū (台風) '[[typhon]]'/'tempestas'
''taifū (台風) '[[typhon]]'/'tempestas'


{{NexInt}}
==Nexus interni==
*[[Lingua Iaponica classica]]
*[[Lingua Iaponica classica]]
*[[Scriptum Iaponicum]]
*[[Scriptum Iaponicum]]

Emendatio ex 18:46, 26 Iulii 2016

Haec commentatio vicificanda est ut rationibus qualitatis propositis obtemperet.
Quapropter rogamus ut corrigas, praecipue introductionem, formam, nexusque extra et intra Vicipaediam.

-2 Latinitas huius rei dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.
Lingua Iaponica
IPA: [ ɲihoŋɡo ]
Taxinomia:
lingua ab aliis segregata nisi, ut credunt nonnulli, familiae Altaicae adscribenda
Locutores: 127 000 000
Sigla: 1 ja, 2 jpn, 3 jpn
Status publicus
Officialis Iaponia
Privata Brasilia, C. F. A. (praecipue Havaii), alibi
Litterae:
Scriptura: Iaponica
Procuratio:
Familiae linguisticae coloribus Vicipaedicis pictae
Familiae linguisticae coloribus Vicipaedicis pictae

Familiae linguisticae coloribus Vicipaedicis pictae

Lingua Iaponica (Iaponice 日本語 Nihongo) est sermo qua plus quam 127 000 000 hominum loquuntur, tam in Iaponia quam ubicumque habitant Iaponici. Habetur in numero linguarum agglutinativarum e familia Altaica.

Lingua est insignis ob varietatem pronominum honorificorum, quae respondere creditur copiae dignitatum quibus populis Iaponicis disponitur societas. Continet enim formas verborum et vocabula propria quae significant rationem inter eum qui loquatur et eum qui adloquatur. Sonis distinctis non abundat.

Per plus quam quindecim saecula, lingua Iaponica ferebat linguae Sinicae impressionem. Nam scribitur scriptura ex litteris Sinicis (漢字 kanji) et syllabicis (ひらがな hiragana et カタカナ katakana) ipsisque a systemate Sinico deductis composita. Quin complectitur Iaponicus sermo multa vocabula et formas quae ex lingua Sinica in eum sunt conversae.

Classificatio

Quippe lingua Iaponica est membrum familiae lingualis Iaponicae, sed origo a qui linguisticae historicae studeant et lingua seposita habent adhuc disputatur.

Sunt multae coniecturae de ratione linguae Iaponicae et linguarum aliarum (certissimis primis):

Linguistae historicae quae linguae Iaponicae studeant consentiunt linguam Iaponicam cognatum ad linguas Riuciuanas (cum Ocinavense) esse, ergo linguas Iaponicas existimantur. Apud linguistas, possibilitas cognationis geneticus ad Gogurionem tenet evidentiam fortem, et cognatio ad linguam Coreanam est possibilis sed incertus. Doctrina Altaica non satis constat, sed factus est respectabilior nostro tempore, gratias ad Sergei Starostin et alios. Plurimae linguistae reiciunt notionem linguam Iaponicam cognatam esse ad linguas Malayo-Polynesias (vel etiam Austronesias), Sino-Tibeticas, vel Tamilensem.

Investigationes linguisticae, velut totae investigationes, possunt mutare propter politicas ac causas alias. Exempli gratia, plurimae linguistae dicunt linguas Dacoromanicam et lingua Reipublicae Moldavicae easdem esse, et diversos nomina pro rationibus politicalibus habere. Iaponia et suos vecinos? historice non bene convenerunt, ergo studium cognationum linguarum est periculosum, sed minus pericolosum investigatoribus Nipponicis.

Distributio geographica

Lingua Iaponica est lingua praecipue in Iaponia, et Okinava dicta. In insulá Anguar?, Lingua Anguar?, Lingua Iaponica, et Lingua Anglica adhibentur.

Vocales Iaponicae

Grammatica

Lingua Iaponica in modo scripto mixtionem abecedariorum trium adhibet; kanji, hiragana atque katakana. Kanji est abecedarium ideographicum et alii duo syllabae. Katakana modo ad verba derivata adhibetur. Lingua Iaponica eg multa verba Anglica derivata habet, quod katakana communiter facit.

Syntaxis

Syntaxis SOV est, et in fine sententiarum verbum fit.

Nomina

Nomina Iaponica neque numeros neque genera neque casus habent. Ergo verbum inu (犬) significare potest 'unum canem, canem, canes, et omnes canes'.

Pronomina

Pronomina personalia

Pronomina personalia comitatu et genere mutant.

Ego
watashi (genus commune)

Promomina demonstrativa

ko (こ) 'hic', so (そ) 'illd', a (あ) 'illud (procul)'

Verba

Verba personis, numeris, et generibus non coniugant. Ergo verbum hanashita (話した) significare potest 'dixi, dixisti, dixit', etc.

Duo tempora adsunt, praesens et praeteritum.

Verba pro comitatibus mutant:

sententia basica? = tabe-ta (食べた)
sententia comis = tabe-mashita (食べました)

Utraque sententiarum significat praeteritum verbi 'edendi'.

Particulae

Lingua Iaponica significat casus per particulas grammaticas.

ga (が) = nominativus
no (の) = genetivus
(w)o (を) = accusativus (in sermone commune, w non sonatus est)
ni (に) = dativus et ablativus
(h)e (へ) = locativus (per "he" litteram scribitur)

Lingua Iaponica etiam tenet particulam wa (は) (per "ha" scribitur), quae similis est Latinae 'de', sed cum usu nominativi.

Watashi wa tomodachi ni hon o agemasu
私(は) 友達に 本を あげます
(de) me amico librum do

Wa は vs. Ga が

Quidem ga subiectum sententiae significat, at wa subiectum orationis significat.

私はマルクスです。 イタリア人です。日本語ができます。
watashi-wa Marukusu-desu. Itaria-jin-desu. Nihongo-ga deki-masu.
Marcus sum. Italus sum. Iaponice dicere possum.
Nota: Nihongo subiectum tertiae sententiae est, sed watashi 'ego' subiectum orationis est.[1][2]

Vocabularium

Esse

Tria verba de esse adsunt; iru (いる), aru (ある), et da (だ).

hon-wa tēburu-ni aru. 'Liber est in mensa.'
inu-wa doko-ni iru-ka. 'Ubi est canis?'
da per omnes nomina statum significat.
kodomo-wa shizuka-da. 'Puer est tranquillus.'
watashi-wa roumajin-da. 'Ego sum Romano.'

Dies

nichiyoubi (日曜日) 'dies Solis'
getsuyoubi (月曜日) 'dies Lunae'
kayoubi (火曜日) 'dies Martis'
suiyoubi (水曜日) 'dies Mercurii'
mokuyoubi (木曜日) 'dies Iovis'
kinyoubi (金曜日) 'dies Veneris'
doyoubi (土曜日) 'dies Saturni'

hai (はい) et iie (いいえ)

Multe dure converteri.

hai (はい) 'concordat, est, ita', etc. sit. Similis verbi Anglici yes et Francogallici oui est.
iie (いいえ) 'non concordat, non est, non ita, minime, non', etc. sit. Similis verbi Anglici no et Francogallici non est.

Cetera

(Verba similiter latine) esa (餌)/(えさ) 'esca' aut 'cibum'
okiru (起きるu) 'accidere' ('occidere')
iku (行く) 'ire'
namae (名前) 'nomen'
taifū (台風) 'typhon'/'tempestas'

Nexus interni

Notae

  1. De lingua apud www.guidetojapanese.org.
  2. De grammatica apud www.csse.monash.edu.au.

Bibliographia

Fontes Latini

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad linguam Iaponicam spectant.