Biologia

Acidum desoxyribonucleicum, scriptio vitalis quae creaturae proprietates statuit.

Biologia est scientia naturalis quae vitam et organismos vivos describit et investigat, ut eorum anatomia, physiologia, auctus, origines, propagatio, et taxinomia sciantur, systema vitae terrestris melius intellegatur, meliores medicinae reperiantur, et agricultura proferatur.

Biologia est grandis res, quae multos ramos, quaestiones, doctrinas comprehendit. Inter gravissimas res sunt quinque principia quae fortasse sunt axiomata biologiae hodiernae:

1. Cellulae sunt principalis vitae monas.
2. Novae species et proprietates hereditariae sunt opus evolutionis.
3. Gena sunt principalis hereditatis monas.
4. Organismus circumiecta interiora temperat ut condicio stabilis continuusque conservetur.
5. Organismi vivi energiam consumunt et commutant.

Historia

Si plus cognoscere vis, vide etiam Historia biologiae.

Quamquam notio unae disciplinae cohaerentis biologiae saeculo undevicesimo orta est, scientiae biologicae ex moribus medicinae et historiae naturalis emerserunt, qui ad Ayurvedam, medicinam Aegypti antiquae, opera Aristotelis et Galeni extenduntur. Haec scientia antiqua Medio Aevo elaborata est a medicis philosophisque Musulmanis, inter quos Avicenna. Per Renascentiam Europaeam et Novum Aevum, cogitatio biologica tempus rerum novarum subiit, propter novum empirismi studium et inventionem multorum organismorum novorum.

Systema naturae

Ob nomenclaturam biologicam, Carolus Linnaeus systema naturae commentus est. Secundum hoc systema, omnis vita hodie est divisa in tres regiones: Archaea, Bacteria, Eucaryota. Olim Archaea et Bacteria sub imperio Procaryota subsummata erant, quia illi organismi nucleum non habent, sed nucleoidem. Virus etiam est res biologica, sed utrum vivat est incertum.

• Regio Archaea sive Archaebacteria
• Regio Bacteria
• Regio Eucaryota:
  • Regnum Animalia: heterotrophica et multicellularia sunt; motilesque sunt aliquando in circulo vitae.
  • Regnum Plantae: autotrophicae et multicellulariae sunt; habentque duras parietes cellulares et per chloroplasta capiunt lucem.
  • Regnum Fungi: heterotrophici sunt saepisse multicellularii, quandam cellularum specializationem in texturas ostendentes; parietesque cellulares habent et propagunt vegetative.
  • Regnum Protista: unicellularia sunt et, cum colonia componunt, nullam specializationem in texturas ostendunt; suntque heterophica et autotrophica.

Disciplinae biologicae

Biologia in multis disciplinis constat:

• Anatomia
• Bacteriologia
• Biochemia
• Biologia cellularis
• Biologia marina
• Biologia molecularis
• Botanica
• Entomologia
• Ethologia
• Genetica
• Microbiologia
• Morphologia
• Mycologia
• Oecologia
• Palaeontologia
• Phylogenia
• Systematica
• Taxinomia
• Virologia
• Zoologia

Pinacotheca

• 
  Leo, qui Africam habitat.
• 
  Animalia - Bos primigenius taurus.
• 
  Planta - Triticum.
• 
  Fungi - Morchella esculenta.
• 
  Stramenopila/Chromista - Fucus serratus.
• 
  Bacteria - Gemmatimonas aurantiaca (- = 1 Micrometer).
• 
  Archaea - Halobacteria.
• 
  Virus - Gamma phage.

Vide etiam

• Biologia conservationis
• Dissimulatio
• Index biologorum
• Index rerum biologicarum
• Index situum biologicorum
• Indices diurnorum et magazinarum biologicarum
• The Journal of Life Sciences

Bibliographia

• Alberts, Bruce, A. Johnson, J. Lewis, M. Raff, K. Roberts, et P. Walter. 2002. Molecular Biology of the Cell. Ed. 4a. Garland. ISBN 978-0-8153-3218-3. OCLC 48122761 57023651 69932405 145080076 48122761 57023651 69932405.
• Begon, Michael, C. R. Townsend, et J. L. Harper. 2005. Ecology: From Individuals to Ecosystems. Ed. 4a. Blackwell Publishing Limited. ISBN 978-1-4051-1117-1. OCLC 57675855 62131207 57639896 57675855 62131207.
• Campbell, Neil. 2004. Biology. Ed. 7a. Benjamin-Cummings Publishing Company. ISBN 0-8053-7146-X. OCLC 71890442.
• Colinvaux, Paul. 1979. Why Big Fierce Animals are Rare: An Ecologist's Perspective. Princeton University Press. ISBN 0-691-02364-6. OCLC 24132192 10081738 24132192.
• Hoagland, Mahlon. 2001. The Way Life Works. Jones and Bartlett Publishers inc. ISBN 0-7637-1688-X. OCLC 45487537 223090105 45487537.
• Janovy, John, Jr. 2004. On Becoming a Biologist. Ed. 2a. Bison Books. ISBN 0-8032-7620-6. OCLC 56964280 55138571 56964280.
• Johnson, George B. 2005. Biology, Visualizing Life. Holt, Rinehart, and Winston. ISBN 0-03-016723-X. OCLC 36306648.
• Tobin, Allan, et Jennie Dusheck. 2005. Asking About Life. Ed 3a. Belmont, CA: Wadsworth. ISBN 0-534-40653-X.

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad biologiam spectant.

Scientiae naturales et artes mathematicae

Scientia · Astronomia · Biologia · Chemia · Geologia · Mathematica · Medicina · Physica