Quantum redactiones paginae "Iuppiter" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m Reverti recensiones ab usore 79.209.152.131 (Disputatio | conlationes) ad emendationem proximam ab AMahoney bot
m Initium correxi & stilum melioravi.
Linea 4: Linea 4:
[[Fasciculus:Jupiter Tonans.jpg|thumb|Iuppiter.]]
[[Fasciculus:Jupiter Tonans.jpg|thumb|Iuppiter.]]


'''Iuppiter''' ([[:wikt:Iuppiter|Iovis, ''m.'']]), aut '''Iupiter''', in [[mythologia Romana]] est maximus [[deus]], [[filius]] [[Saturnus (deus)|Saturni]] et "pater deorum et hominum."<!--Ubi est fons?--> Graece, ''[[Zeus|Ζεύς]]'' (gen. ''Διός'') appellabatur. [[Olympus|Olympo monte]] [[domus|domum]] habuit.
'''Iuppiter'''<ref>[[:wikt:Iuppiter|Iovis, ''m.'']]; in codicibus deterioribus ''Iupiter''.</ref> ([[Graece]] [[Zeus|{{polytonic|Ζεύς}}]], gen. {{polytonic|Διός}}) est [[deus]] maximus [[mythologia Romana|Romanorum]], "rex deorum",<ref>[[Quintus Horatius Flaccus|Hor.]] ''[[Carmina (Horatius)|carm.]]'' 4.4.2-4</ref> [[Saturnus (deus)|Saturni]] filius. In [[Olympus|Olympo monte]] [[domus|domum]] habebat.


[[Uxor]] Iovis est [[Iuno]] (Graece: ''[[Hera|{{polytonic|Ἥρα}}]]''), et filia eius carissima [[Minerva]] (Graece: ''[[Athena|{{polytonic|Ἀθηνᾶ}}]]''). Iuppiter habebatur [[rex deorum]]. Quamquam uxor Iovis erat Iuno nomine, perfidus ei Iuppiter erat, et cubitum ivit cum multis feminis. Igitur, Iuno valde aemula erat.
[[Uxor]]em Iuppiter [[Iuno]]nem (Graece: [[Hera|{{polytonic|Ἥρα}}]]) habebat, quam quidem saepissime adulterabat cum aliis mulieribus coeundo. Nimirum Iuno valde aemula erat. Filiam sibi carissimam [[Minerva]]m (Graece: [[Athena|{{polytonic|Ἀθηνᾶ}}]]) habebat.


==Etymologia==
==Etymologia==
Linea 40: Linea 40:
* Iuppiter Taranis (comparatus cum [[Taranis|Tarane]] deo Celto)
* Iuppiter Taranis (comparatus cum [[Taranis|Tarane]] deo Celto)
* Iuppiter Uxellinus (deus [[mons|montium]] altorum)
* Iuppiter Uxellinus (deus [[mons|montium]] altorum)

==Vide etiam==
* [[Perseus]]
* [[Religio Romana]]<!--


==Notae==
==Notae==
<div class="references-small"><references/></div>-->
<div class="references-small"><references/></div>


==Bibliographia==
==Bibliographia==

Emendatio ex 21:26, 30 Octobris 2014

Vide etiam paginam discretivam: Iuppiter (discretiva)

Iuppiter (Cameo Romanum).
Iuppiter.

Iuppiter[1] (Graece [[Zeus|Ζεύς]], gen. Διός) est deus maximus Romanorum, "rex deorum",[2] Saturni filius. In Olympo monte domum habebat.

Uxorem Iuppiter Iunonem (Graece: [[Hera|Ἥρα]]) habebat, quam quidem saepissime adulterabat cum aliis mulieribus coeundo. Nimirum Iuno valde aemula erat. Filiam sibi carissimam Minervam (Graece: [[Athena|Ἀθηνᾶ]]) habebat.

Etymologia

Creditur nomen Iovis e duabus radicibus deduxisse. Alia est Proto-Indo-Europeana dyeu- (cf. Graecum Διός pro Dios), quae etiam verba divus et Diana Latine producit. Alia est verbum pater. Iunctae duae fiunt Iu(n)-piter, cum n assimiletur cum p et a formam i ob mutationem capiat.

Epitheta Iovis

Iuppiter et Thétis, ab Ioanne Ingres picti.

Multis nominibus Iuppiter appellatur:

  • Iuppiter Caelestis
  • Iuppiter Conservator Augustorum
  • Iuppiter Conservator Orbis (imperium protexit)
  • Iuppiter Elicius
  • Iuppiter Feretrius
  • Iuppiter Fulgator
  • Iuppiter Lucetius
  • Iuppiter Optimus Maximus
  • Iuppiter Pluvius
  • Iuppiter Stator
  • Iuppiter Summanus
  • Iuppiter Terminus (fines imperii custodivit; hapax legomenon, vide CIL XI 351)
  • Iuppiter Victor (militibus victoriam dedit)

Etiam nomina regionibus gentibusque

  • Iuppiter Ammon (comparatus cum Ammone deo Aegypto)
  • Iuppiter Brixianus (aequiparatus cum deo Celto e Brixia)
  • Iuppiter Capitolinus (cultus per imperium)
  • Iuppiter Dolichenus (comparatus cum Baal deo Syrio)
  • Iuppiter Indiges (nomen Aeneae datum)
  • Iuppiter Ladicus (aequiparatus cum quodam deo Celtiberiano)
  • Iuppiter Laterius vel Latiaris (Deus Latii)
  • Iuppiter Parthinus (cultus prope finibus in Illyria)
  • Iuppiter Poeninus (Iuppiter cultus in Hispania)
  • Iuppiter Taranis (comparatus cum Tarane deo Celto)
  • Iuppiter Uxellinus (deus montium altorum)

Notae

  1. Iovis, m.; in codicibus deterioribus Iupiter.
  2. Hor. carm. 4.4.2-4

Bibliographia

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad Iovem spectant.


Haec stipula ad mythologiam spectat. Amplifica, si potes!