Quantum redactiones paginae "Cornu" differant

E Vicipaedia
Browse history interactively
← Differentia superiorDifferentia proxima →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m "Cornus" nihili est, nam ex uno tantum loco corrupto pendebat.
Significationes cornùs elaboravi testimoniisque instruxi.
Linea 1: Linea 1:
{{videdis|Cornu (discretiva)}}
{{videdis|Cornu (discretiva)}}
⚫
[[Fasciculus:Male impala profile.jpg|thumb|200px|Cornua [[impala]]e]]
[[Fasciculus:Lyre1913.jpg|thumb|200px|Cornua lyrae. (Lyra ad dextram.)]]


⚫
'''Cornu'''<ref>''Cornu'' {{Victio|cornu|us|n}} apud omnes fere auctores; ''cornum'' forma additicia in nominativo/accusativo singulari invenitur, sicut [[Ovidius|Ov.]] ''[[Metamorphoses (Ovidius)|Met.]]'' 2.874 [alibi ''cornu'']; [[Columella|Col.]] ''[[Rei rusticae libri (Columella)|Rust.]]'' 6.2.7 ''per cornum'' [sed ''per cornu'' quinquies]; etc.</ref> est rigida acutaque prominentia [[Os (anatomia ossis)|ossea]] aut [[ceratinum|ceratinea]], quae ex [[caput|capite]] [[bestia]]rum aliquarum, praesertim [[artiodactyla|artiodactylorum]], consurgit. Alia cornigera, sicut [[rhinoceros unicornis]], cornu unum habent, alia bicornia sunt. Praeterea, in capite nonnullorum [[reptilia|reptilium]], inter quae ''[[Bitis cornuta]],'' sunt vera cornua parvula, et olim quidem [[Dinosauria|dinosauriorum]] [[herbivorus|herbivororum]] multorum. In mythologia [[unicornis]] unum rectum et admodum longum cornu habet.
⚫
[[Fasciculus:Male impala profile.jpg|thumb|Cornua [[impala]]e.]]


Sensu latiore ''cornu'' res (1.) similes forma, (2.) ex cornu factas significat, sicut
⚫
'''Cornu'''<ref>''Cornu'' {{Victio|cornu|us|n}} apud omnes fere auctores; ''cornum'' forma additicia in nominativo/accusativo singulari invenitur, sicut [[Ovidius|Ov.]] ''[[Metamorphoses (Ovidius)|Met.]]'' 2.874 [alibi ''cornu'']; [[Columella|Col.]] ''[[Rei rusticae libri (Columella)|Rust.]]'' 6.2.7 ''per cornum'' [sed ''per cornu'' quinquies]; etc.</ref> est rigida acutaque prominentia ossea quae ex [[caput|capite]] [[animal]]ium aliquorum consurgit. Sensu autem lato cornu nomine quaequae qualibet [[natura]] longa eminentia excrescens communiter appellatur.
# per [[metaphora]]m: alam exercitus,<ref>[[Gaius Iulius Caesar|Caes.]] ''[[De bello Gallico|Gall.]]'' 1.52 et alibi; [[Livius|Liv.]] 9.40.3 et alibi</ref> lunam crescentem,<ref>[[Vergilius|Verg.]] ''[[Georgica|Georg.]]'' 1.433; [[Ovidius|Ov.]] ''[[Metamorphoses (Ovidius)|Met.]]'' 1.11; 2.117</ref> ramos fluviales,<ref>[[Ovidius|Ov.]] ''[[Metamorphoses (Ovidius)|Met.]]'' 9.774. Unde fit, ut di fluviales sicut Achelous ([[Ovidius|Ov.]] ''[[Amores (Ovidius)|Am.]]'' 3.6.35; [[Statius|Stat.]] ''[[Thebais|Theb.]]'' 7.416) et Eridanus ([[Vergilius|Verg.]] ''[[Georgica|Georg.]]'' 4.371) cornigeri depingerentur.</ref> flexum litoris portum ligulamve facientem,<ref>[[Cicero|Cic.]] ''[[Epistulae ad Atticum|Att.]]'' 9.14.1; [[Ovidius|Ov.]] ''[[Metamorphoses (Ovidius)|Met.]]'' 5.410</ref> conum galeae in quo cristae positae erant,<ref>[[Vergilius|Verg.]] ''[[Aeneis|Aen.]]'' 12.89; [[Livius|Liv.]] 27.33.2)</ref> summum montem,<ref>[[Statius|Stat.]] ''[[Thebais|Theb.]]'' 5.532; [[Quintus Curtius Rufus|Curt.]] 3.4.4</ref> dentes elephantorum,<ref>[[Marcus Terentius Varro|Varro]], ''[[De lingua Latina|Lat.]]'' 7.39; [[Gaius Plinius Secundus|Plin.]] ''[[Naturalis historia (Plinius)|Nat.]]'' 18.2</ref> antennam insecti,<ref>[[Gaius Plinius Secundus|Plin.]] ''[[Naturalis historia (Plinius)|Nat.]]'' 9.95 et alibi,</ref> verrucam capitis,<ref>[[Horatius|Hor.]] ''[[Satirae (Horatius)|Sat.]]'' 1.5.58</ref> etc.
# per [[metonymia]]m: membranam oculi,<ref>[[Gaius Plinius Secundus|Plin.]] ''[[Naturalis historia (Plinius)|Nat.]]'' 11.148</ref> ungulam,<ref>[[Marcus Porcius Cato maior|Cato]], ''[[De agri cultura|Agr.]]'' 72; [[Vergilius|Verg.]] ''[[Georgica|Georg.]]'' 3.88</ref> rostrum aviarium,<ref>[[Ovidius|Ov.]] ''[[Metamorphoses (Ovidius)|Met.]]'' 14.502</ref> arcum,<ref>[[Vergilius|Verg.]] ''[[Bucolica|Buc.]]'' 10.59; [[Ovidius|Ov.]] ''[[Metamorphoses (Ovidius)|Met.]]'' 5.383</ref> instrumentum inflatile,<ref>[[Lucretius|Lucr.]] 2.620; [[Vergilius|Verg.]] ''[[Aeneis|Aen.]]'' 7.615; [[Ovidius|Ov.]] ''[[Metamorphoses (Ovidius)|Met.]]'' 1.98; 3.533; [[Horatius|Hor.]] ''[[Carmina (Horatius)|Carm.]]'' 1.18.14; 2.1.17</ref><ref>[[Marcus Terentius Varro|Varro]], ''[[De lingua Latina|Lat.]]'' 5.117 "cornua, quod ea, quae nunc sunt ex aere, tunc fiebant bubulo e cornu.</ref> latera lyrae,<ref>[[Cicero|Cic.]] ''[[De natura deorum (Cicero)|N.D.]]'' 2.57.144; 2.59.149</ref> lecythum olei,<ref>[[Horatius|Hor.]] ''[[Satirae (Horatius)|Sat.]]'' 2.2.61</ref> infundibulum,<ref>[[Vergilius|Verg.]] ''[[Georgica|Georg.]]'' 3.509; [[Columella|Col.]] ''[[Rei rusticae libri (Columella)|Rust.]]'' 6.2.7</ref> etc.


⚫
== Notae ==
Animalium alii cornu unum, scilicet [[rhinoceros unicornis]], alii in iis [[mammalia]] complura cornua [[duo]] habent. Praeterea, in [[caput|capite]] nonnullorum [[reptilia|reptilium]], inter quae ''[[Bitis cornuta]],'' sunt vera cornua parvula, et antiquitus quidem [[Dinosauria|dinosauriorum]] [[herbivorus|herbivororum]] multorum.
<div style="-moz-column-count: 2; column-count: 2;">

<references/>
[[Res Militaris|Rebus militaribus]] verbum ''cornu'' utramque dextram laevamque partem aciei designat.
</div>
⚫
==Notae==
<div class="references-small"><references/></div>


==Nexus externi==
==Nexus externi==

Emendatio ex 14:46, 9 Februarii 2014

Vide etiam paginam discretivam: Cornu (discretiva)

Cornua impalae
Cornua lyrae. (Lyra ad dextram.)

Cornu[1] est rigida acutaque prominentia ossea aut ceratinea, quae ex capite bestiarum aliquarum, praesertim artiodactylorum, consurgit. Alia cornigera, sicut rhinoceros unicornis, cornu unum habent, alia bicornia sunt. Praeterea, in capite nonnullorum reptilium, inter quae Bitis cornuta, sunt vera cornua parvula, et olim quidem dinosauriorum herbivororum multorum. In mythologia unicornis unum rectum et admodum longum cornu habet.

Sensu latiore cornu res (1.) similes forma, (2.) ex cornu factas significat, sicut

  1. per metaphoram: alam exercitus,[2] lunam crescentem,[3] ramos fluviales,[4] flexum litoris portum ligulamve facientem,[5] conum galeae in quo cristae positae erant,[6] summum montem,[7] dentes elephantorum,[8] antennam insecti,[9] verrucam capitis,[10] etc.
  2. per metonymiam: membranam oculi,[11] ungulam,[12] rostrum aviarium,[13] arcum,[14] instrumentum inflatile,[15][16] latera lyrae,[17] lecythum olei,[18] infundibulum,[19] etc.

Notae

  1. ↑ Cornu (-us, n.) apud omnes fere auctores; cornum forma additicia in nominativo/accusativo singulari invenitur, sicut Ov. Met. 2.874 [alibi cornu]; Col. Rust. 6.2.7 per cornum [sed per cornu quinquies]; etc.
  2. ↑ Caes. Gall. 1.52 et alibi; Liv. 9.40.3 et alibi
  3. ↑ Verg. Georg. 1.433; Ov. Met. 1.11; 2.117
  4. ↑ Ov. Met. 9.774. Unde fit, ut di fluviales sicut Achelous (Ov. Am. 3.6.35; Stat. Theb. 7.416) et Eridanus (Verg. Georg. 4.371) cornigeri depingerentur.
  5. ↑ Cic. Att. 9.14.1; Ov. Met. 5.410
  6. ↑ Verg. Aen. 12.89; Liv. 27.33.2)
  7. ↑ Stat. Theb. 5.532; Curt. 3.4.4
  8. ↑ Varro, Lat. 7.39; Plin. Nat. 18.2
  9. ↑ Plin. Nat. 9.95 et alibi,
  10. ↑ Hor. Sat. 1.5.58
  11. ↑ Plin. Nat. 11.148
  12. ↑ Cato, Agr. 72; Verg. Georg. 3.88
  13. ↑ Ov. Met. 14.502
  14. ↑ Verg. Buc. 10.59; Ov. Met. 5.383
  15. ↑ Lucr. 2.620; Verg. Aen. 7.615; Ov. Met. 1.98; 3.533; Hor. Carm. 1.18.14; 2.1.17
  16. ↑ Varro, Lat. 5.117 "cornua, quod ea, quae nunc sunt ex aere, tunc fiebant bubulo e cornu.
  17. ↑ Cic. N.D. 2.57.144; 2.59.149
  18. ↑ Hor. Sat. 2.2.61
  19. ↑ Verg. Georg. 3.509; Col. Rust. 6.2.7

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad cornua spectant.
Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Cornu&oldid=2698803"