Quantum redactiones paginae "Gas" differant
m Ampliorem fontem addo. |
|||
| Linea 23: | Linea 23: | ||
{{1000 paginae}} |
{{1000 paginae}} |
||
[[af:Gas]] |
|||
[[an:Gas]] |
|||
[[ang:Lyft]] |
|||
[[ar:غاز]] |
|||
[[arz:غاز]] |
|||
[[ast:Gas]] |
|||
[[az:Təbii qaz]] |
|||
[[ba:Газ]] |
|||
[[bat-smg:Dojės]] |
|||
[[be:Газ]] |
|||
[[be-x-old:Газ]] |
|||
[[bg:Газ]] |
|||
[[bn:গ্যাস]] |
|||
[[br:Gaz]] |
|||
[[bs:Plin]] |
|||
[[ca:Gas]] |
|||
[[ckb:گاز]] |
|||
[[cs:Plyn]] |
|||
[[cy:Nwy]] |
|||
[[da:Gas]] |
|||
[[de:Gas]] |
|||
[[el:Αέριο]] |
|||
[[en:Gas]] |
|||
[[eo:Gaso]] |
|||
[[es:Gas]] |
|||
[[et:Gaas]] |
|||
[[eu:Gas]] |
|||
[[fa:گاز]] |
|||
[[fi:Kaasu]] |
|||
[[fr:Gaz]] |
|||
[[gd:Gas]] |
|||
[[gl:Gas]] |
|||
[[gn:Mba'etĩ]] |
|||
[[gu:વાયુ]] |
|||
[[he:גז]] |
|||
[[hi:गैस]] |
|||
[[hif:Gas]] |
|||
[[hr:Plin]] |
|||
[[ht:Gaz]] |
|||
[[hu:Gáz]] |
|||
[[hy:Գազ]] |
|||
[[ia:Gas]] |
|||
[[id:Gas]] |
|||
[[io:Gaso]] |
|||
[[is:Gas]] |
|||
[[it:Gas]] |
|||
[[ja:気体]] |
|||
[[jbo:gapci]] |
|||
[[jv:Gas]] |
|||
[[ka:აირი]] |
|||
[[kk:Газ]] |
|||
[[kn:ಅನಿಲ]] |
|||
[[ko:기체]] |
|||
[[ku:Gaz]] |
|||
[[ky:Газ]] |
|||
[[lt:Dujos]] |
|||
[[lv:Gāze]] |
|||
[[mk:Гас]] |
|||
[[ml:വാതകം]] |
|||
[[mr:वायू]] |
|||
[[ms:Gas]] |
|||
[[my:အငွေ့]] |
|||
[[nah:Ahuiyapopotl]] |
|||
[[nap:Ggas]] |
|||
[[nds:Gas]] |
|||
[[ne:ग्यास]] |
|||
[[nl:Gas (aggregatietoestand)]] |
|||
[[nn:Gass]] |
|||
[[no:Gass]] |
|||
[[nov:Gase]] |
|||
[[oc:Gas]] |
|||
[[pa:ਫੂ]] |
|||
[[pl:Gaz]] |
|||
[[pnb:گیس]] |
|||
[[pt:Gás]] |
|||
[[qu:Wapsi]] |
|||
[[ro:Gaz]] |
|||
[[ru:Газ]] |
|||
[[sah:Гаас]] |
|||
[[scn:Gas]] |
|||
[[sh:Gas]] |
|||
[[simple:Gas]] |
|||
[[sk:Plyn]] |
|||
[[sl:Plin]] |
|||
[[sn:Gasi]] |
|||
[[so:Hawo]] |
|||
[[sr:Гас]] |
|||
[[su:Gas]] |
|||
[[sv:Gas]] |
|||
[[sw:Gesi]] |
|||
[[szl:Goz]] |
|||
[[ta:வளிமம்]] |
|||
[[te:వాయువు (భౌతిక శాస్త్రం)]] |
|||
[[th:แก๊ส]] |
|||
[[tr:Gaz]] |
|||
[[uk:Газ]] |
|||
[[ur:فارغہ]] |
|||
[[vec:Gas]] |
|||
[[vep:Gaz]] |
|||
[[vi:Chất khí]] |
|||
[[vls:Goaze]] |
|||
[[wa:Gåz]] |
|||
[[war:Gas]] |
|||
[[wuu:气体]] |
|||
[[yi:גאז]] |
|||
[[yo:Ẹ̀fúùfù]] |
|||
[[zh:气体]] |
|||
[[zh-min-nan:Khì-thé]] |
|||
[[zh-yue:Hei³tai²]] |
|||
Emendatio ex 00:33, 9 Martii 2013
Gas[1][2][3] (-is, n.), sive gasum[4][3], sive gasium[5][3], sive aëriformis substantia[3], est unus ex tribus statibus materiae classicis. Prope zerum absolutum, quaelibet res corporea solida est. Calore ad eam addita, in liquidum circa suum punctum liquefactionis liquescit (vide commutationem phasis), in gas circa suum punctum ebullitionis bullit, et, si satis calor addatur, statum plasmaticum intrat, quo sua electra tam energetica fiunt quam ea atomos parentes ex gas relinquunt.
Gas purum in atomis singulis consistere potest (e.g., gas nobile, aut gas atomicum sicut neon), in moleculis elementariis ex uno atomi genere genitis (e.g., oxygenium), vel in moleculis compositis ex variis atomis genitis (e.g., carbonii dioxidum). Mixtura gaseosa continere potest varia gasa pura, sicut aer. Quod gas a liquidis solidisque distinguit est magna singularum gas particularum separatio, quae gas sine colore observatoribus humanis caecum plerumque facit.
Gas etiam dicitur de materiis ipsis, quae temperaturis ambientibus statum gaseosum ostendunt.
Distinctio inter gas et liquidum dependet ab existentia lineae transitionis, quae desinit in punctum criticum. Super punctum criticum, gas fluidum supercriticum fit.
Etymologia
Gas est vocabulum ab Ioanne Baptista van Helmont inventum, qui libro Ortus Medicinae inscripto scripsit: “Ideo paradoxi licentia, in nominis egestate, halitum illum Gas vocavi, non longe a Chao veterum secretum”.[6] Cur gas <g> littera usus scripserit, ex eo pendet, quia <χ>, prima consonans vocabuli Graeci [[Chaos|χάος]], non aliter enuntiatur quam <g> Batava.
Notae
- ↑ "Nova analysis aquarum Medeviensium: Vetus sive insimus fons" (1800) auctore Jacobo Berzelio: "In temperatura +17º volumen gasium dimensum fuit 6,5 pollicum cubicorum decimalium pro quoque cantharo." et "Gas hydr. sulph. & gas acidi carbonici ad æqualia volumina commixta & eidem experimento subjecta, ab aqua calcarea, uno p. c. relicto,. absorbebantur." et ceterae similes.
- ↑ Indeclinabile in scripto De gas Hydrogenii Arseniati Natura et Indole, Commentationes Societatis Regiae Scientiarum Gottingensis. Volumen XVI.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok, editio secunda, 2009.
- ↑ Vox Latina; Davidis Morgan et Patricii Oeni Neo-Latin Lexicon (2018)
- ↑ PONS Wörterbuch des neuen Lateins: Deutsch-Latein [editio Theodisca Lexici recentis Latinitatis] (Klett. ISBN 3-12-517522-4)
- ↑ Ioannes Baptista van Helmont, Ortus Medicinæ (1652), p.59a (Libri Google)
Fluidum · Gas · Plasma · Condensatum Bose-Einstein · Aerosol
Liquidum · Colloide · Emulsio · Microemulsio · Spuma · Sol · Superfluidum
Crystallum liquidum · Status isotropicus · Status nematicus · Status smecticus · Status chiralis · Status columnaris
Solidum · Crystallum · Supersolidum · Vitrum · Plasticum · Gelatum · Spuma solida
Magnes · Ferromagnes · Paramagnes · Diamagnes · Vitrum turbinum
Gellium · Insulatrum · Conductrum · Semiconductrum · Superconductrum
 |