Quantum redactiones paginae "Progymnasma" differant
m r2.7.2+) (automaton addit: ku:Ceriban (wêje) |
m automaton addit: gd:Aiste |
||
Linea 56: | Linea 56: | ||
[[fr:Essai]] |
[[fr:Essai]] |
||
[[fy:Essay]] |
[[fy:Essay]] |
||
[[gd:Aiste]] |
|||
[[gl:Ensaio (literatura)]] |
[[gl:Ensaio (literatura)]] |
||
[[he:מסה (חיבור עיוני)]] |
[[he:מסה (חיבור עיוני)]] |
Emendatio ex 05:52, 2 Februarii 2013
Progymnasma (-tis, n.) (Graece προγύμνασμα) sive praeexercitamen[1] est generaliter scriptura parva, saepe ab auctoris ipsius conspectu oblata. Progymnasmata critica, praeconia politica, disputationes doctae, observationes vitae cotidianae, memoriae cogitationes esse possunt.
Definitio
Definitio progymnasmatis obscura est, cum facile articulis fabulisque parvis implicetur. Omne fere progymnasma hodiernum prosa oratione scribi solet, sed sunt opera versibus pacta hoc nomen tenentia, e.g. Alexandri Pope progymnasmata "De Critico" et "De Homine." Cum brevitas saepe progymnasma definiat, sunt autem alia progymnasmata ingentia, sicut Ioanni Lockii Progymnasma de Intellectu Humano et Thomae Malthi Progymnasma de Principiis Populorum et Micael Mantani Experimenta et conata (Francogallice: Essai)
Historia
Tempore classico, progymnasmata exercitationes rhetoricae fuerunt, quae ad pedetemptim meliorandam rationem facultatemque dicendi tetenderunt. Progymnasmata gradus varii sunt, quibus discipulus orationis scientiam aggreditur. Cursus traditionalis artis rhetoricae progymnasmata hac ordine posuit:
- Fabula
- Narratio
- Chria[2]
- Adagium
- Refutatio
- Confirmatio
- Coniectanea
- Encomium
- Vituperatio
- Comparatio
- Imitatio hominum
- Descriptio
- Thesis
- Legis cuiusdam defensio vel impetus
His studiis perfectis, discipulus gymnasma (orationem plenam dictam alibi in quamdam disputationem) parabat.
Hermogenes Tarsi et Aelius Festus Aphthonius (saeculis secundo tertioque) commentaria progymnasmatibus utentia scripserunt.
Notae
- ↑ Priscianus, apud quem etiam praeexercitamentum et praeexercitatio legitur. Vide etiam http://rhetoric.byu.edu/Pedagogy/Progymnasmata/Progymnasmata.htm
- ↑ Quintilianus, Institutio Oratoria II.4.26: "Solebant praeceptores mei neque inutili et nobis etiam iucundo genere exercitationis praeparare nos coniecturalibus causis cum quaerere atque exequi iuberent 'cur armata apud Lacedaemonios Venus' et 'quid ita crederetur Cupido puer atque uolucer et sagittis ac face armatus' et similia, in quibus scrutabamur uoluntatem, cuius in controuersiis frequens quaestio est: quod genus chriae uideri potest."