Quantum redactiones paginae "Mayae" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m r2.7.3rc2) (automaton addit: fo:Mayafólkið
mNo edit summary
Linea 50: Linea 50:
-->
-->


==Nota==
==Notae==
<ref>Wikipedia anglice</ref>
<ref>Wikipedia anglice</ref>
<references />
<references />
Linea 57: Linea 57:


* [[Civilizatio Maia]]
* [[Civilizatio Maia]]

== Notae ==
<div class="references-small"><references /></div>


[[Categoria:Maiae]]
[[Categoria:Maiae]]

Emendatio ex 11:12, 16 Decembris 2012

Suadetur ut haec pagina et pagina "Humanus cultus Maiensis" uniantur.

De quo sententiam tuam, rogamus, profer in pagina disputationis.

English language
English language
English
It is proposed to merge this page with Humanus cultus Maiensis. Please give your opinion on the talk page.
German language
German language
Deutsch
Es steht der Vorschlag, diese Seite zu vereinen mit Humanus cultus Maiensis. Wir bitten um Ihre Meinung im Diskussionsforum.
Esperanto language
Esperanto language
Esperanto
Proponatas tiun ĉi paĝon kunigi kun Humanus cultus Maiensis. Bonvole komenti prie en la diskutejo.
Haec formula ({{Unienda}}) plus quam 30 dies sine recensionibus in pagina mansit.

Vide etiam paginam discretivam: Maia (discretiva)

Pristina regio Maiarum

Maia[1] non solum dicitur populus indigenus Americae Mediae paeninsulam incolens mexicanam cui nomen Iucatan, sed eadem cognatione iunguntur aliis populis in Mexico, Beliza, Guatimalia et Honduria.

Historia

Historia populi Maiae in tres partes dividitur: origines (anno 2000 a.Ch.n. ad annum 250 p.Ch.n), fastigium (anno 250 ad annum 950 p.Ch.n.) et decadentiam (anno 950 ad annum 1500).

Origines

Tertio millenio a.Ch.n. convenerunt gentes, ex quibus populus Maia oriundus est. Hae gentes per tribus cogebantur. Agros colebant; fictili studebant arti; molis utebantur, et, ut videtur, milium colebant. Inde ab anno 300 a.Ch.n., iam primas instituerunt scripturas; pyramides cum suspensuris exstruerunt; longioribus temporis compositionibus utebantur; stelas erigebant in rerum regumque memoriam. Signa futuri fastigii temporis iam exhibebant.

Fastigium

Vaticinatio maia: Hun-kanal hun-yaxal, id est 'abundantia'

Nobilitas maia speciosam scripturam syllabicam atque logographicam invenit, cuius signa peritissimi nostri temporis (inter quos exstat David Stuart vir americanus) in parte tantum explicare possunt. Annum trecentorum sexaginta quinque dierum composuerunt; summa cum peritia aedes, pyramides templaque funesta erexerunt. Verumtamen, licet astra diligentissime observarent, oppida optime ornarent, civium gradus religiose custodirent, non noverunt rotam, non usi sunt animantibus, quae vehicula traherent, non conflaverunt metalla. Instrumenta quibus usi sunt fuerunt lapidea tantum et lignea. Numquam imperium condiderunt, sed unaquaeque regio principem suum nobilitatemque propriam habuit; et quamquam omnes linguae maienses cognatae sunt, non omnes eadem locuti sunt lingua. Haec forte inter causas cur scriptura eorum difficillima sit explicatu.

Decadentia

A medio saeculi noveni causis ignotis cultus et humanitas populi Maiae intra centum annos corruit. Alius populus qui dicitur Toltecae quaedam vitae praecepta populi Maiae conatus est servare. Sex autem post saeculis, nautae Hispanici, constituendarum coloniarum causa, petierunt regionem Maiarum.

Praesens rerum status

Dr. Francisco Luna Kan medicus est olim Yucatanus gubernator Maiensis cuius nomen "Kan" saepe invenitur apud homines maiensis.

Maior pars populorum maiensium his temporibus agriculturam studet, sed multi eorum oppida incolentes et alia opera faciunt. Plerique religionem catholicam aut novatorum religionem adhaerentes antiquitatis praehispanicae ritus divinationesque illius pergunt.

Maxima grex maiensus invenitur in Iucatania,Mexico et finitimis civitatibus Campeche et Quitana Roo. Vulgo se agnoscitur simpliciter sicut Maia sine extra subdivisione ethnicae (dissimile vero in montibus Occidentalis Guatimalibus). Loquuntur lingua, quae anthropologistates vocantur «Yucateca Maiensis», sed agnoscitur loquentibus Iucatecanisque sicut simpliciter Maia. In Guatemala, indigenae populus maiensis 40% populi comprehendit.

Lingua moderna maiensis

Vide rem principalis Linguae Maiarum.

Linguas Maienium sunt familia vulgarium in Mesoamerica et septentrionale medio America. Lingua Maiensis vel linguas Maiensium vulgarioum est 6 milioni loquentibus linguis saltem praesertim in Guatimalia, Mexico, Belize et Honduria. In 1996, Guatimalia formaliter recognovit 21 Maiensis linguarum[2], interea Mexico agnoscit octo plus[3].

Notae

[4]

  1. Fons nominis Latini desideratur (addito fonte, hanc formulam remove)
  2. Spence, et al. (1998).
  3. Achi' is counted as a variant of K'iche' by the Guatemalan government. Counting Achi' there are 30 living Mayan languages.
  4. Wikipedia anglice

Vide etiam