Quantum redactiones paginae "Iuppiter" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
m quoque--->etiam + a Ioanne--->ab Ioanne &c
Linea 4: Linea 4:
[[Fasciculus:Jupiter Tonans.jpg|thumb|Iuppiter.]]
[[Fasciculus:Jupiter Tonans.jpg|thumb|Iuppiter.]]


'''Iuppiter''' ([[:wikt:Iuppiter|Iovis, ''m.'']]), aut '''Iupiter''', in [[mythologia Romana]] est maximus [[deus]], filius [[Saturnus (deus)|Saturni]] et "pater deorum et hominum."<!--Ubi est fons?--> Graece, ''[[Zeus|Ζεύς]]'' (gen. ''Διός'') dicebatur. [[Olympus|Olympo monte]] domum habuit.
'''Iuppiter''' ([[:wikt:Iuppiter|Iovis, ''m.'']]), aut '''Iupiter''', in [[mythologia Romana]] est maximus [[deus]], [[filius]] [[Saturnus (deus)|Saturni]] et "pater deorum et hominum."<!--Ubi est fons?--> Graece, ''[[Zeus|Ζεύς]]'' (gen. ''Διός'') appellabatur. [[Olympus|Olympo monte]] [[domus|domum]] habuit.


Uxor Iovis est [[Iuno]] (Graece: ''[[Hera|{{polytonic|Ἥρα}}]]''), et filia eius carissima [[Minerva]] (Graece: ''[[Athena|{{polytonic|Ἀθηνᾶ}}]]'') erat. Iuppiter habebatur rex deorum. Quamquam uxor Iovis erat Iuno nomine, perfidus ei Iuppiter erat, et cubitum ivit cum multis feminis. Igitur, Iuno valde aemula erat.
[[Uxor]] Iovis est [[Iuno]] (Graece: ''[[Hera|{{polytonic|Ἥρα}}]]''), et filia eius carissima [[Minerva]] (Graece: ''[[Athena|{{polytonic|Ἀθηνᾶ}}]]''). Iuppiter habebatur [[rex deorum]]. Quamquam uxor Iovis erat Iuno nomine, perfidus ei Iuppiter erat, et cubitum ivit cum multis feminis. Igitur, Iuno valde aemula erat.


== Etymologia ==
==Etymologia==
Creditur [[nomen proprium|nomen]] Iovis e [[duo|duabus]] radicibus deduxisse. Alia est [[Lingua Protoindoeuropaea|Proto-Indo-Europeana]] ''dyeu-'' (cf. Graecum ''Διός'' pro ''Dios''), quae etiam verba ''divus'' et ''Diana'' Latine producit. Alia est verbum ''pater.'' Iunctae duae fiunt ''Iu(n)-piter'', cum ''n'' assimiletur cum ''p'' et ''a'' formam ''i'' ob mutationem capiat.


==Epitheta Iovis==
Creditur nomen Iovis e duabus radicibus derivavisse. Alia est Proto-Indo-Europeana ''dyeu-'' (cf. Graecum ''Διός'' pro ''Dios''), quae quoque producit verba ''divus'' et ''Diana'' Latine. Alia est verbum ''pater'' pro ''father'' in Anglica moderna. Iunctae duae fiunt ''Iu(n)-piter'', cum ''n'' assimilatur cum ''p'' et ''a'' capiat formam ''i'' ob mutationem.
[[Fasciculus:IngresJupiterAndThetis.jpg|thumb|Iuppiter et Thétis, ab [[Ioannes Augustus Dominicus Ingres|Ioanne Ingres]] picti.]]

== Epitheta Iovis ==

[[fasciculus:IngresJupiterAndThetis.jpg|thumb|Iuppiter et Thétis, a [[Ioannes Augustus Dominicus Ingres|Ioanne Ingres]].]]


Multis nominibus Iuppiter appellatur:
Multis nominibus Iuppiter appellatur:
* Iuppiter Caelestis
* Iuppiter Caelestis
* Iuppiter Conservator Augustorum
* Iuppiter Conservator Augustorum
* Iuppiter Conservator Orbis (protexit imperium)
* Iuppiter Conservator Orbis (imperium protexit)
* Iuppiter Elicius
* Iuppiter Elicius
* Iuppiter Feretrius
* Iuppiter Feretrius
Linea 29: Linea 27:
* Iuppiter Summanus
* Iuppiter Summanus
* Iuppiter Terminus (fines imperii custodivit; hapax legomenon, vide CIL XI 351)
* Iuppiter Terminus (fines imperii custodivit; hapax legomenon, vide CIL XI 351)
* Iuppiter Victor (duxit milites ad victoriam)
* Iuppiter Victor ([[miles|militibus]] victoriam dedit)
Etiam nomina regionibus gentibusque
Etiam nomina regionibus gentibusque
* Iuppiter Ammon (comparatus cum deo Aegyptoio [[Ammon|Ammone]])
* Iuppiter Ammon (comparatus cum [[Ammon|Ammone]] deo Aegypto)
* Iuppiter Brixianus (aequiparatus cum deo Celto e [[Brixia]])
* Iuppiter Brixianus (aequiparatus cum deo [[Celti|Celto]] e [[Brixia]])
* Iuppiter Capitolinus (cultus per imperium)
* Iuppiter Capitolinus (cultus per imperium)
* Iuppiter Dolichenus (comparatus cum deo Syrio [[Baal]])
* Iuppiter Dolichenus (comparatus cum [[Baal]] deo [[Syria|Syrio]])
* Iuppiter Indiges (nomen datum Aeneae)
* Iuppiter Indiges (nomen Aeneae datum)
* Iuppiter Ladicus (aequiparatus cum deo Celtiberiano)
* Iuppiter Ladicus (aequiparatus cum quodam deo Celtiberiano)
* Iuppiter Laterius vel Latiaris (Deus Latii)
* Iuppiter Laterius vel Latiaris (Deus Latii)
* Iuppiter Parthinus (cultus prope finibus in Illyria)
* Iuppiter Parthinus (cultus prope finibus in [[Illyria]])
* Iuppiter Poeninus (Iuppiter cultus in Hispania)
* Iuppiter Poeninus (Iuppiter cultus in [[Hispania]])
* Iuppiter Taranis (comparatus cum deo Celto [[Taranis|Tarane]])
* Iuppiter Taranis (comparatus cum [[Taranis|Tarane]] deo Celto)
* Iuppiter Uxellinus (Deus montium Altorum)
* Iuppiter Uxellinus (deus [[mons|montium]] altorum)


== Vide etiam ==
==Vide etiam==
* [[Perseus]]
* [[Perseus]]
* [[Religio Romana]]
* [[Religio Romana]]<!--


== Notae ==
==Notae==
<div class="references-small"><references/></div>
<div class="references-small"><references/></div>-->


== Bibliographia ==
==Bibliographia==
* [[Georgius Dumézil|Dumézil, George.]] [[1988]]. ''Mitra-Varuna: An Essay on Two Indo-European Representations of Sovereignty.'' Novi Eboraci: Zone Books. ISBN 0-942299-13-2.
* [http://www.museicapitolini.org/en/museo/sezioni.asp?l1=5&l2=3 Musei Capitolini]
* Dumézil, George. [[1996]]. ''Archaic Roman Religion: With an Appendix on the Religion of the Etruscans.'' Baltimorae: Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-5481-4.
* [http://www.utahskies.org/solarsystem/planets/jupiter/mythology.html|Iovis Mythologia]
* "Jupiter" in ''The Oxford Classical Dictionary''. ISBN 0-19-860641-9.
* [[Georgius Dumézil|Dumézil, George.]] [[1988]]. ''Mitra-Varuna: An Essay on Two Indo-European Representations of Sovereignty.'' Novi Eboraci: Zone Books. ISBN 0-942299-13-2
* Dumézil, George. [[1996]]. ''Archaic Roman Religion: With an Appendix on the Religion of the Etruscans.'' Baltimorae: Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-5481-4
* "Jupiter" in ''The Oxford Classical Dictionary''. ISBN 0-19-860641-9
* Osbourne, Mary Pope. ''Favourite Greek Myths.'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Places/Europe/Italy/Lazio/Roma/Rome/_Texts/PLATOP*/Aedes_Jovis_Capitolini.html ''Aedes Iovis Optimi Maximi Capitolini.'']
* Osbourne, Mary Pope. ''Favourite Greek Myths.'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Places/Europe/Italy/Lazio/Roma/Rome/_Texts/PLATOP*/Aedes_Jovis_Capitolini.html ''Aedes Iovis Optimi Maximi Capitolini.'']
* Platner, S. B., et T. Ashby. [[1929]]. ''A Topographical Dictionary of Ancient Rome.'' Londinii: Oxford University Press, H. Milford. OCLC 1061481.
* Platner, S. B., et T. Ashby. [[1929]]. ''A Topographical Dictionary of Ancient Rome.'' Londinii: Oxford University Press, H. Milford. OCLC 1061481.
Linea 61: Linea 57:
* Green, Miranda J. ''Dictionary of Celtic Myth and Legend.'' ISBN 0-500-27975-6.
* Green, Miranda J. ''Dictionary of Celtic Myth and Legend.'' ISBN 0-500-27975-6.


== Nexus externus ==
==Nexus externi==
{{communia|Zeus|Iovem}}
{{communia|Zeus|Iovem}}
* [http://www.museicapitolini.org/en/museo/sezioni.asp?l1=5&l2=3 Musei Capitolini,] apud www.museicapitolini.org
* [http://www.utahskies.org/solarsystem/planets/jupiter/mythology.html|Iovis Mythologia,] apud www.utahskies.org



{{myth-stipula}}
{{myth-stipula}}


[[Categoria:Dei caeli]]
[[Categoria:Dei caeli]]
[[Categoria:Personae Aeneidos]]
[[Categoria:Mythologia Romana]]
[[Categoria:Iuppiter (deus)|!]]
[[Categoria:Iuppiter (deus)|!]]
[[Categoria:Mythologia Romana]]
[[Categoria:Personae Aeneidos]]


[[als:Jupiter (Mythologie)]]
[[als:Jupiter (Mythologie)]]

Emendatio ex 12:37, 5 Iulii 2012

Vide etiam paginam discretivam: Iuppiter (discretiva)

Iuppiter (Cameo Romanum).
Iuppiter.

Iuppiter (Iovis, m.), aut Iupiter, in mythologia Romana est maximus deus, filius Saturni et "pater deorum et hominum." Graece, Ζεύς (gen. Διός) appellabatur. Olympo monte domum habuit.

Uxor Iovis est Iuno (Graece: [[Hera|Ἥρα]]), et filia eius carissima Minerva (Graece: [[Athena|Ἀθηνᾶ]]). Iuppiter habebatur rex deorum. Quamquam uxor Iovis erat Iuno nomine, perfidus ei Iuppiter erat, et cubitum ivit cum multis feminis. Igitur, Iuno valde aemula erat.

Etymologia

Creditur nomen Iovis e duabus radicibus deduxisse. Alia est Proto-Indo-Europeana dyeu- (cf. Graecum Διός pro Dios), quae etiam verba divus et Diana Latine producit. Alia est verbum pater. Iunctae duae fiunt Iu(n)-piter, cum n assimiletur cum p et a formam i ob mutationem capiat.

Epitheta Iovis

Iuppiter et Thétis, ab Ioanne Ingres picti.

Multis nominibus Iuppiter appellatur:

  • Iuppiter Caelestis
  • Iuppiter Conservator Augustorum
  • Iuppiter Conservator Orbis (imperium protexit)
  • Iuppiter Elicius
  • Iuppiter Feretrius
  • Iuppiter Fulgator
  • Iuppiter Lucetius
  • Iuppiter Optimus Maximus
  • Iuppiter Pluvius
  • Iuppiter Stator
  • Iuppiter Summanus
  • Iuppiter Terminus (fines imperii custodivit; hapax legomenon, vide CIL XI 351)
  • Iuppiter Victor (militibus victoriam dedit)

Etiam nomina regionibus gentibusque

  • Iuppiter Ammon (comparatus cum Ammone deo Aegypto)
  • Iuppiter Brixianus (aequiparatus cum deo Celto e Brixia)
  • Iuppiter Capitolinus (cultus per imperium)
  • Iuppiter Dolichenus (comparatus cum Baal deo Syrio)
  • Iuppiter Indiges (nomen Aeneae datum)
  • Iuppiter Ladicus (aequiparatus cum quodam deo Celtiberiano)
  • Iuppiter Laterius vel Latiaris (Deus Latii)
  • Iuppiter Parthinus (cultus prope finibus in Illyria)
  • Iuppiter Poeninus (Iuppiter cultus in Hispania)
  • Iuppiter Taranis (comparatus cum Tarane deo Celto)
  • Iuppiter Uxellinus (deus montium altorum)

Vide etiam

Bibliographia

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad Iovem spectant.


Haec stipula ad mythologiam spectat. Amplifica, si potes!