Mediolanum

Vide etiam paginam discretivam: Mediolanum (discretiva)

O Mediolanum, quod etiam iusta nostrum vulgare recte vocareris Miranum a miror, quis te mirandum de mirabilli miserabille fieri cogit, quis te lanutum lanis laniatum lugere?

– Bonvicinus de Rippa, De Magnalibus Mediolani, 8, XV

Mediolanum (Italiane: Milano; exonymum multarum terrarum: Milan; Theodisce: Mailand) est Urbs Italiae circiter 1 300 000 incolarum, caput Langobardiae regionis.

Insignia

• 
  Urbs Italiae
• 
  Urbs nomisma aurea causa Unificationis Italiae
• 
  Urbs nomisma aurea militaris virtutis causa tributum

Naturalia

Bonvicinus de Rippa in De magnalibus urbis Mediolani scripsit: "Ratione sytus considerata florentissima civitas nostra, quoniam in speciosa, preciosa fertilique planicie sita est, ubi aeris est temperies, a quo fluunt undique humano usui necessaria, inter duo flumina mirabillia equaliter inde distantia, Ticinum et Abduam cognoscitur gloriosa."

Vere Mediolani aestates calidissimae sunt; hieme interdum nix cadit, frigus omnia tegit, sed clara fama est Mediolani densam nebulam omnia tegere; his temporibus, nebula prope extinguerit.

Historia

Forum Cathedralis (Italiane: Piazza del Duomo)

Mediolanum a Gallis circiter in saeculo sexto a.C.n. condita est.

Anno 293, Mediolanum caput Imperii Romani ad Occidentem spectantis factum est.

Post quam anno 402, Alaricus, rex Visigothorum, Mediolanum obsidione clausit, imperator Honorius caput imperii in Ravennam transtulit.

Anno 1162, imperator Fridericus I Barbarossa Mediolanum diruit, sed die 29 Maii 1176 Ledegnani (Italiane: Legnano) in vico apud Mediolanum, societas Municipiorum Italiae septemtrionalis (Lega Lombarda) imperatorem profligavit.

Aevo Medio, Mediolanum potentissima Italiae septemtrionalis fuit urbs, sed saeculo decimo tertio exeunti, civitas intestino inter familias Vicecomes (Visconti) et De Turris (Della Torre) odio flagrabat.

Post victoriam familiae Vicomitum, domino Mattheo Vicecomes (1287–1322), Mediolanum totam Langobardiam, partem Pedemontii et Aemiliae cum urbis Bononia et etiam Genuam cepit.

Familiis Vicecomes ac Sfortia regnantis Mediolanum fuit caput homonymi ducatus.

Domus Regia Sforzae (Italiane: Castello Sforzesco), tempore Natalis.

Duce Philippo Maria defuncto, ultimi domi regnatricis Vicecomitis Mediolanensi anno 1447 rem publicam constituerunt, quae Aurea Res publica Ambrosiana nuncupata est.

Iam anno 1450, Franciscus I Sfortia, praeclarus ductor, qui Biancam Mariam Vicecomes (Italiane: Bianca Maria Visconti), filiam spuriam ultimi ducis familiae Vicecomes Philippi Mariae Vicecomes, die 25 Octobris 1441 in matrimonium duxerat, se novum ducem urbis Mediolani fecit.

Saeculo XVI Francici et Hispanici de Mediolano inter se contenderunt. Anno 1630, Mediolanum gravi pestilentia pestis conflicta est, de quo illustris scriptor Mediolanensis saeculi undevicensimo Alexander Manzoni in fabula Promissi Sponsi scripsit.

Postea Mediolanum ad Imperium Hispanicum usque ad annum 1714 pertinuit, cum Mediolanum Austriacis cessum est.

Breviter aetate Napoleonis Mediolanum fuit caput accurate ab anno 1796 usque ad annum 1799 Reipublicae Cisalpinae, inter annos 1802 et 1805 Reipublicae Italianae, et ab anno 1805 usque ad annum 1815 Regni Italici, cuius rex fuit Napoleo ipse.

Ab anno 1859, Mediolanum ad Regnum Sardiniae (ab anno 1861 Regnum Italiae) pertinet.

Anno 1992, inter manus mundae (Italiane: mani pulite) indagationes, multi urbis viri publici propter turpitudines a iudicibus, inter quos praeclarissimus fuit Antonius Di Pietro, comprehensi sunt.

Urbis administratio

Ab anno 2006, urbis praefectus est Laetitia Moratti.

Praeclari cives

Statua Mariae, matris Iesu, super cathedrale Mediolanensi urbis et ecclesiae mediolanensis imago

Mediolani olim vixerunt aut nati sunt et hodie vivunt multi illustres viri atque feminae:

• Ambrosius, episcopus ac theologus
• Iosephus Arcimboldo, pictor
• Caesar Beccaria, philosophus ac iusperitus
• Silvius Berlusconi, vir in Re Publica
• Henricus Bombieri, mathematicus
• Albertus Bona, moderator cinematographicus
• Carolus Borromeo, sanctus
• Fridericus Borromeo, archiepiscopus
• Andreas De Carlo, scriptor
• Fraciscus ("Franz") Di Cioccio, musicus rockicus
• Marcus Tullius Giordana, moderator cinematographicus
• Ioannes Paulus Lomazzo, pictor
• Alexander Manzoni, scriptor ac poeta
• Indrus Montanelli, scriptor diarii
• Pius IV, papa
• Pius XI, papa et antea archiepiscopus Mediolani
• Paulus VI, papa et antea archiepiscopus Mediolani
• Mauritius Pollini, clavista
• Franciscus Maria Richini, architectus
• Bonvicinus de Rippa, poeta et scriptor
• Dinus Risi, moderator cinematographicus
• Ioannes Rota, compositor
• Ioannes Baptista Sammartini, compositor
• Silvius Soldini, moderator cinematographicus
• Georgius Strehler, director theatralis
• Leonardus Treviglio, histrio
• Urbanus III, papa
• Iosephus Verdi, compositor

Ecclesia Catholica Romana

Archidioecesis Mediolanensis (metropolitana) est maxima mundi quod ad populationem pertinet. Praesens archiepiscopus est cardinalis Dionygis Tettamanzi. Multi archiepiscopi Mediolani postea papae creati sunt: ultimus Ioannes Baptista Montini, papa Paulus VI.

Archidioecesis Mediolanensis ritum proprium et unicum habet, qui (ex nomine Sancti Ambrosii) "ambrosianus" nominatur:

• 1. Missae, Vesperae, et cetera sacra more proprio celebratae sunt;
• 2. Calendario proprio (in primis Carnevalis festivitate);
• 3. Antiquus "ambrosianus" cantus est, sic ut Gregorianum admodo dissimilem. Ad servandum sacrum musicalem patrimonium, Pontificium Istitutum Ambrosianum Musicae Sacrae (PIAMS) in unum cum romanae Piams, conditum est.

Res oeconomicae

Ferrivia strataria

Mediolanum urbs maxima Italiae id quod ad oeconomicas res pertinet est. Nam haec urbs rebus commerciis affluens est. Hic maxima bursa Italiae est. Sed etiam magni negoti sedes habent et putatur hanc urbem moris vestis orbis (Italiane: Moda) una cum Lutetia caput esse quia Mediolano multae sumptuosorum vestum factorum tabernae sunt.

Mediolani Nuntius Vesperi (Italiane: Corriere della Sera) primum, quod ad propagationem pertinet, ac clarum diarium Italicum editum est.

Commeatus

Ferrivia subterranea metropolitana Mediolanensis (vulgo la metro ' Subterranea Mediolanensis') omne die multissimos homines transvehit.

Loci

Mediolanum urbs toto orbe praeclara est propter La Scala," theatrum lyricum, Iosephi Piermarini opus.

Etiam inlustris sunt Bibliotheca Ambrosiana et pinacotheca Brerae.

Ludi athletici

AC Milan et FC Internazionale Milano est pediludii turmae urbis Mediolani.

Vide etiam

• Langobardia
• Mediolanum (provincia)
• Urbes Italiae

Pinacotheca

• 
  Municipium Mediolanense in Provincia Mediolanense

Fontes

• pdf Bonvicinus de Rippa: De magnalibus urbis Mediolani (1274)

Capita provinciarum metropoleonque Italiae

Abellinum • Aesernia • Agrigentum • Alexandria Statiellorum • Ancona • Andria • Aquila • Ariminum • Aristianis • Arretium • Asculum Picenum • Aternum • Augusta Taurinorum • Baretium • Barium • Barolum • Bauzanum • Bellunum • Beneventum • Bergomum • Bononia • Brixia • Brundisium • Bugella • Caesena • Campus Bassus • Caralis • Carbonia • Carraria • Caserta • Catacium • Catana • Comum • Consentia • Cremona • Croton • Cuneum • Drepanum • Ecclesiae • Ferraria • Firmum Picenum • Florentia • Forum Livii • Fovea • Frusino • Genua • Goritia • Grossetum • Hasta Pompeia • Henna • Imperia • Interamna Nahars • Interamna Praetutia • Labro • Lanusei • Latina • Laus Nova • Leucum • Luca • Lupiae • Macerata • Mantua • Massa • Mathera • Mediolanum • Messana • Modicia • Mutina • Neapolis • Nissa • Novaria • Nugor • Olbia • Panormus • Papia • Parma • Patavium • Perusia • Pisae • Pisaurum • Pistorium • Placentia • Portus Ilii • Portus Naonis • Potentia • Pratum • Ragusia • Ravenna • Reate • Regium • Regium Lepidi • Rodigium • Roma • Salernum • Sassaris • Savo • Sena Iulia • Spedia • Sullurium • Sundrium • Syracusae • Tarentum • Tarvisium • Teate • Templum • Tergeste • Tridentum • Turenum • Urbinum • Utinum • Venetiae • Verbania • Vercellae • Verona • Vibo Valentia • Vicetia • Villaxidrum • Viterbium Opus geopoliticum • Urbs metropolitana Italiae • Provincia Italiae • Consortium liberum municipale Siciliae Capsae cognatae: Provinciae et metropoles Italiae • Capita regionum Italicarum

Haec stipula ad urbem spectat. Amplifica, si potes!