Lingua Raetoromanica

Lingua Raetoromanica ex lingua Latina orta est. In tres linguas divideri potest:

• Grisonum pagi Romancica lingua ("Romantsch"),
• Dolomiana Latina lingua et
• lingua Foroiuliensis

Romancica lingua ex linguis Indoeuropeis est: sub Latina familia subsummata est; Grisonensis lingua cum Dolomitica Ladina (latina) lingua et Foroiuliensi lingua linguam Raetoromanicam format.

De quaestione ut dicitur ladina

Alii putant tres linguas raetoromanicas olim unam fuisse vel ex una communi lingua ortas esse. Sed alli hoc negant et putant illas tres linguas sui iuris romanicas quidem esse sed inter se differentes simili modo ut aliae linguae Romanicae inter se differunt.

Romancica lingua una ex ex quattuor nationum linguis officialibus in Helvetia est, sed solum in orientali Helvetia in usu est. In Grisonia pago lingua franca (graece "koine") "rumantsch grischun" officialis est et in Helvetia paene publica est.

Quinque dialectus

Sunt quinque dialectus romancici:

• "sursilvan" in regione "Ilanz" (13 879 locutores nativi),
• "sutsilvan" in valli Rheni posterioris (571 locutores nativi),
• "surmiran" in vallibus Albulae et Iulieri (2 085 locutores nativi),
• "puter" in alta Engiadina (2 343 locutores nativi),
• "ladin vallader" in bassa Engiadina (5 138 locutores nativi).