Quantum redactiones paginae "Gas" differant
m bot addit: be-x-old:Газ |
m +Imago |
||
| Linea 1: | Linea 1: | ||
[[Fasciculus:Gas particle movement.svg|thumb|Particula phasis gas ([[atomus|atomi]], [[molecula]]e, vel [[ion]]ta) libere moventur, applicato [[campus electricus|campo electrico]] absente.]] |
|||
{{L1}} |
|||
'''Gas''' (indecl. ''n.''),<ref>'''De gas Hydrogenii Arseniati Natura et Indole''', Commentationes Societatis Regiae Scientiarum Gottingesis. Volumen '''XVI.'''</ref> '''gas''' (-is ''n.''),<ref>[http://runeberg.org/berzaqua/02.html "Nova analysis aquarum Medeviensium: Vetus sive insimus fons" (1800) auctore Jacobo Berzelio]: "In temperatura +17º volumen gasium dimensum fuit 6,5 pollicum cubicorum decimalium pro quoque cantharo." et "Gas hydr. sulph. & gas acidi carbonici ad æqualia volumina commixta & eidem experimento subjecta, ab aqua calcarea, uno p. c. relicto,. absorbebantur." et caeterae similes.</ref> '''gasum''' (-i, ''n.''),<ref>Vox Latina; {{Morgan}}</ref> aut '''gasium''' (-i, ''n.'')<ref>{{PONS-Egger}}</ref> est [[status materiae]] ubi [[molecula]]e mobiles omne [[volumen]] prout possunt complent. [[Liquidum]] autem ex contrario volumen conservat speciale, quod [[densitas|densitate]] adipiscitur. |
'''Gas''' (indecl. ''n.''),<ref>'''De gas Hydrogenii Arseniati Natura et Indole''', Commentationes Societatis Regiae Scientiarum Gottingesis. Volumen '''XVI.'''</ref> '''gas''' (-is ''n.''),<ref>[http://runeberg.org/berzaqua/02.html "Nova analysis aquarum Medeviensium: Vetus sive insimus fons" (1800) auctore Jacobo Berzelio]: "In temperatura +17º volumen gasium dimensum fuit 6,5 pollicum cubicorum decimalium pro quoque cantharo." et "Gas hydr. sulph. & gas acidi carbonici ad æqualia volumina commixta & eidem experimento subjecta, ab aqua calcarea, uno p. c. relicto,. absorbebantur." et caeterae similes.</ref> '''gasum''' (-i, ''n.''),<ref>Vox Latina; {{Morgan}}</ref> aut '''gasium''' (-i, ''n.'')<ref>{{PONS-Egger}}</ref> est [[status materiae]] ubi [[molecula]]e mobiles omne [[volumen]] prout possunt complent. [[Liquidum]] autem ex contrario volumen conservat speciale, quod [[densitas|densitate]] adipiscitur. |
||
| Linea 7: | Linea 7: | ||
Super punctum criticum, gas [[fluidum supercriticum]] fit. |
Super punctum criticum, gas [[fluidum supercriticum]] fit. |
||
== |
==Etymologia== |
||
''Gas'' est vocabulum ab [[Ioannes Baptista van Helmont|Ioanne Baptista van Helmont]] inventum, qui libro ''Ortus Medicinae'' inscripto scripsit: “Ideo paradoxi licentia, in nominis egestate, halitum illum ''Gas'' vocavi, non longe a Chao veterum secretum”.<ref>Ioannes Baptista van Helmont, ''Ortus Medicinæ'' (1652), p.[http://books.google.com/books?id=uLubZKrl62QC&vq=gas&dq=%22Ortus%20Medicinae%22%20site%3Aarchive.org%20OR%20site%3Abooks.google.com&pg=PA54#v=onepage&q=&f=false 59a] (Libri Google)</ref> Cur ''gas'' <g> littera usus scripserit, ex eo pendet, quia {{Polytonic|<χ>}}, prima consonans vocabuli [[Graece|Graeci]] [[Chaos|{{Polytonic|χάος}}]], non aliter enuntiatur quam <g> [[Lingua Batava|Batava]]. |
''Gas'' est vocabulum ab [[Ioannes Baptista van Helmont|Ioanne Baptista van Helmont]] inventum, qui libro ''Ortus Medicinae'' inscripto scripsit: “Ideo paradoxi licentia, in nominis egestate, halitum illum ''Gas'' vocavi, non longe a Chao veterum secretum”.<ref>Ioannes Baptista van Helmont, ''Ortus Medicinæ'' (1652), p.[http://books.google.com/books?id=uLubZKrl62QC&vq=gas&dq=%22Ortus%20Medicinae%22%20site%3Aarchive.org%20OR%20site%3Abooks.google.com&pg=PA54#v=onepage&q=&f=false 59a] (Libri Google)</ref> Cur ''gas'' <g> littera usus scripserit, ex eo pendet, quia {{Polytonic|<χ>}}, prima consonans vocabuli [[Graece|Graeci]] [[Chaos|{{Polytonic|χάος}}]], non aliter enuntiatur quam <g> [[Lingua Batava|Batava]]. |
||
== |
==Notae== |
||
<div class="references-small"><references /></div> |
<div class="references-small"><references /></div> |
||
{{Status materiae}} |
{{Status materiae}} |
||
Emendatio ex 15:00, 29 Augusti 2010
Gas (indecl. n.),[1] gas (-is n.),[2] gasum (-i, n.),[3] aut gasium (-i, n.)[4] est status materiae ubi moleculae mobiles omne volumen prout possunt complent. Liquidum autem ex contrario volumen conservat speciale, quod densitate adipiscitur.
Gas etiam dicitur de materiis ipsis, quae temperaturis ambientibus statum gasosum ostendunt.
Distinctio inter gas et liquidum dependet ab existentia lineae transitionis, quae desinit in punctum criticum. Super punctum criticum, gas fluidum supercriticum fit.
Etymologia
Gas est vocabulum ab Ioanne Baptista van Helmont inventum, qui libro Ortus Medicinae inscripto scripsit: “Ideo paradoxi licentia, in nominis egestate, halitum illum Gas vocavi, non longe a Chao veterum secretum”.[5] Cur gas <g> littera usus scripserit, ex eo pendet, quia <χ>, prima consonans vocabuli Graeci [[Chaos|χάος]], non aliter enuntiatur quam <g> Batava.
Notae
- ↑ De gas Hydrogenii Arseniati Natura et Indole, Commentationes Societatis Regiae Scientiarum Gottingesis. Volumen XVI.
- ↑ "Nova analysis aquarum Medeviensium: Vetus sive insimus fons" (1800) auctore Jacobo Berzelio: "In temperatura +17º volumen gasium dimensum fuit 6,5 pollicum cubicorum decimalium pro quoque cantharo." et "Gas hydr. sulph. & gas acidi carbonici ad æqualia volumina commixta & eidem experimento subjecta, ab aqua calcarea, uno p. c. relicto,. absorbebantur." et caeterae similes.
- ↑ Vox Latina; Davidis Morgan et Patricii Oeni Neo-Latin Lexicon (2018)
- ↑ PONS Wörterbuch des neuen Lateins: Deutsch-Latein [editio Theodisca Lexici recentis Latinitatis] (Klett. ISBN 3-12-517522-4)
- ↑ Ioannes Baptista van Helmont, Ortus Medicinæ (1652), p.59a (Libri Google)
Fluidum · Gas · Plasma · Condensatum Bose-Einstein · Aerosol
Liquidum · Colloide · Emulsio · Microemulsio · Spuma · Sol · Superfluidum
Crystallum liquidum · Status isotropicus · Status nematicus · Status smecticus · Status chiralis · Status columnaris
Solidum · Crystallum · Supersolidum · Vitrum · Plasticum · Gelatum · Spuma solida
Magnes · Ferromagnes · Paramagnes · Diamagnes · Vitrum turbinum
Gellium · Insulatrum · Conductrum · Semiconductrum · Superconductrum
 |