Quantum redactiones paginae "Pagus" differant
m bot abdit: fr:Pays |
m bot addit: war:Nasod |
||
Linea 84: | Linea 84: | ||
[[tt:Ил]] |
[[tt:Ил]] |
||
[[uk:Країни світу]] |
[[uk:Країни світу]] |
||
[[war:Nasod]] |
|||
[[yi:לאנד]] |
[[yi:לאנד]] |
||
[[yo:Orílẹ̀-èdè]] |
[[yo:Orílẹ̀-èdè]] |
Emendatio ex 05:27, 17 Aprilis 2010
Pagus (-i, m.) (a prima origine 'terminus in terram pactus', cf. pango) ex antiquitate vocatur quaequam regio geographica cuius fines lege aut foedere defixi sunt.[1][2] Pagus hoc sensu dici potest tota civitatis terra aut singula provincia illius civitatis. Plerumque autem pagi appellantur regiones administrativae et iurisdictiones tertiae similiter ac comitatus, qui sunt medii inter urbes villasque et terras vel provincias.
Roma
Intra rempublicam Romanam et Imperium, pagus idem ac districtus, comitatus, vel regio administrativa dicitur.
Terra Italica iam in pagos divisa est ex temporibus Numae Pompilii. Prima oppida velut villa munita in collibus et montibus condita sunt. Ibi, cum hostes in populum impetum fecerunt, gentes pagi (illi pagani) fugere poterant. Qui oppida in montibus Romanis habitabant appellabantur montani, qui extra pagani.[2][3]
Tandem Servius Tullius, hoc exemplum sequens, novos pagos et pagorum fines definivit, circum montes novosque locos munitos ibi conditos, qui etiam pagi appellabantur. Magister pagi, qui nomina omnium hominum et inventarium omnium proprietatum in pago in commentarium scripsit, congerit vectigalia et populum vocavit ad bellum cum necessarium sit. Quique pagus ritus proprios habuit, et quoque feriam annualem appellatam Paganalia.[3]
Quamquam cuiusque pagi Romani regimen aliquanto sui iuris erat, quisque civitas propria sui iuris non erat. Pagi autem Celtici, Helvetici, et Gallici ampliores et potentiores quam Italici erant: saepe exempli gratia soli quattuor pagi civitatem propriam formabant. Et quisque pagus in Galatia in Asia tetrarchum proprium (velut regem) habebat, et leges proprias.[2]
Helvetia
- Iulius Caesar: omnis civitas Helvetica in quattuor pagos divisa est
Antequam prima Confoederatio Helvetica anno 1291 condita est, omnis pagus Helveticus exempli gratia suam civitatem propriam, leges, etc, habebat. Post Confoederationem conditam, nova civitas foederalis primum tres pagos sicut provincias sive cantones habebat, dein 4, 8, etc. usque ad 22 (1815 - 1978) et, ex anno 1979 habet 23.
Francia et Hispania
Nomen Francicum pays et Hispanicum país proveniunt de nomine Latino pagus. Imperio Romano exeunte, pagus appellabatur regio administrativo infra provincia. Hoc nomen post imperium permansit, quapropter Francici hodie pays appellant antiquos pagos. Hispanici similiter appellant país regiones autonomas intra Hispaniam sicut país Vasco (sc. Latine "Pagus Vasconicus").
Germania
In Germania iurisdictiones inter terras foederales et communia regiones appellari possunt pagi, Germanice Kreise (circuli).
Res Publica Bohemica
Res publica Bohemica est divisa in pagos seu kraje.
Vide etiam
Notae
- ↑ pagus"a place with fixed boundaries; hence, a district, canton, province (opp. to the city), the country (cf. vicus): paganalia (feriae sunt eorum) ... MAGISTER PAGI, a country magistrate"
- ↑ 2.0 2.1 2.2 A Dictionary of Greek and Roman Antiquities (1890), William Smith, LLD, William Wayte, G. E. Marindin, Ed
- ↑ 3.0 3.1 http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/secondary/SMIGRA*/Pagi.html