Quantum redactiones paginae "Lesbos" differant

Latinitas bona
E Vicipaedia
Browse history interactively
← Differentia superiorDifferentia proxima →
Content deleted Content added
VisualWikitext
m bot: {{Callicratis demus Graeciae}} -> {{Capsa urbis Vicidata}}; mutationes minores
Linea 1: Linea 1:
{{L1}}
{{L1}}
{{Videdis|Lesbos (discretiva)}}
{{Videdis|Lesbos (discretiva)}}
{{Capsa urbis Vicidata}}
{{Callicratis demus Graeciae
| lat_deg = 39
| lat_min = 12
| lon_deg = 26
| lon_min = 18
| position = right
| nomenlatinum = Lesbos
| nomengraecum = Περιφερειακή Ενότητα / Δήμος Λέσβου
| genetivum = Lesbi
| ablativum = [[Aegaeum Boreale (regio Graeciae)|Aegaeo Boreali]]
| civitas = Graecia
| regio = [[Aegaeum Boreale (regio Graeciae)|Aegaeum Boreale]]
| unitas regionalis = Lesbos
| area = 1633.83
| incolae = 90436
| spissitudo =
| census = 2010<ref>Numerus incolarum, ut invenitur in [http://www.eetaa.gr/kallikratis/nomosxedio/Systash_Dhmwn_Perifereiwn.pdf Libello Callicratis] a ministerio rerum domesticarum Graeciae mense Maio anno 2010 edito (Neograece).</ref>
| sedes = [[Mytilene]]
| pagina interretialis = www.lesvos.gr
| situs-regio = 2011 Dimos Lesvou.png
}}
[[Fasciculus:Lesbos 1211x897.jpg|thumb|Insula Lesbos a caelo visa]]
[[Fasciculus:Lesbos 1211x897.jpg|thumb|Insula Lesbos a caelo visa]]
[[Fasciculus:Roman Aqueduct in Mytilini (Lesbos), Greece.jpg|thumb|Aquaeductus iuxta urbem [[Mytilenae|Mytilenas]] Romanus]]
[[Fasciculus:Roman Aqueduct in Mytilini (Lesbos), Greece.jpg|thumb|Aquaeductus iuxta urbem [[Mytilenae|Mytilenas]] Romanus]]
'''Lesbos''' ([[Graece]] ''Λέσβος'', [[Turcice]] ''Midilli Adası'') est insula [[Graecia|Graeca]] in [[Aegaeum mare|mari Aegaeo]] septentrionali sita. Area 1635.998 km² insula magnitudine tertia est Graeciae, octava [[Mare Mediterraneum|Mediterranei maris]].<ref>Charles Arnold (Ed.): Die Inseln des Mittelmeers. Ein einzigartiger und vollständiger Überblick. 2. ed. marebuchverlag, Hamburgi 2008, ISBN 3866480962.</ref> Nomen dedit pristino nomo vel praefecturae [[Lesbos (nomus Graeciae)|Lesbo]], ab administratione reformata anni [[2010]] (vide [[Libellus Callicratis]]) est [[Unitas regionalis (Graecia)|regionalis unitas]] (Περιφερειακή Ενότητα Λέσβου) regionis [[Aegaeum Boreale (regio Graeciae)| Aegaei Borealis]] et [[demus]] [[Graecia]]e (Δήμος Λέσβου). Secundum censum anni 2001 insulae fuerunt 90 643 incolae, urbi principali nomine [[Mytilenae]] 36 196.<ref>Numerus incolarum, ut a [http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1604/Other/A1604_SAP01_TB_DC_00_2001_01_F_GR.pdf Magistratu statistico Graeco(ΕΣΥΕ)] profertur (PDF), census anni 2001</ref>
'''Lesbos''' ([[Graece]] ''Λέσβος'', [[Turcice]] ''Midilli Adası'') est insula [[Graecia|Graeca]] in [[Aegaeum mare|mari Aegaeo]] septentrionali sita. Area 1635.998 km² insula magnitudine tertia est Graeciae, octava [[Mare Mediterraneum|Mediterranei maris]].<ref>Charles Arnold (Ed.): Die Inseln des Mittelmeers. Ein einzigartiger und vollständiger Überblick. 2. ed. marebuchverlag, Hamburgi 2008, ISBN 3866480962.</ref> Nomen dedit pristino nomo vel praefecturae [[Lesbos (nomus Graeciae)|Lesbo]], ab administratione reformata anni [[2010]] (vide [[Libellus Callicratis]]) est [[Unitas regionalis (Graecia)|regionalis unitas]] (Περιφερειακή Ενότητα Λέσβου) regionis [[Aegaeum Boreale (regio Graeciae)|Aegaei Borealis]] et [[demus]] [[Graecia]]e (Δήμος Λέσβου). Secundum censum anni 2001 insulae fuerunt 90 643 incolae, urbi principali nomine [[Mytilenae]] 36 196.<ref>Numerus incolarum, ut a [http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1604/Other/A1604_SAP01_TB_DC_00_2001_01_F_GR.pdf Magistratu statistico Graeco(ΕΣΥΕ)] profertur (PDF), census anni 2001</ref>


== Situs ac loci natura ==
== Situs ac loci natura ==
Lesbos in [[Aegaeum mare|Aegaeo mari]] boreo-orientali sita a litore [[Asia Minor|Asiae minoris]] sive [[Turcia]]e civitatis non multum distat. A septentrionibus insula sinu [[Adramytteum|Adramytteno]] (''Edremit Körfezi'') distantia novem chiliometrorum, ubi est minima, ab Asia minore separatur, ab oriente [[fretum|freto]] [[Mytilenae|Mytilenaeo]] (''Στενό Μυτιλήνης''), quod per quindecim chiliometra patet. Insulae proximae sunt [[Chios]] (48 km a meridie), [[Psara]] (65 km ab austro-occidente), [[Sanctus Eustratius]] (76 km ab occidente) et [[Lemnos]] (74 km a boreo-occidente).
Lesbos in [[Aegaeum mare|Aegaeo mari]] boreo-orientali sita a litore [[Asia Minor|Asiae minoris]] sive [[Turcia]]e civitatis non multum distat. A septentrionibus insula sinu [[Adramytteum|Adramytteno]] (''Edremit Körfezi'') distantia novem chiliometrorum, ubi est minima, ab Asia minore separatur, ab oriente [[fretum|freto]] [[Mytilenae]]o (''Στενό Μυτιλήνης''), quod per quindecim chiliometra patet. Insulae proximae sunt [[Chios]] (48 km a meridie), [[Psara]] (65 km ab austro-occidente), [[Sanctus Eustratius]] (76 km ab occidente) et [[Lemnos]] (74 km a boreo-occidente).


Lesbos origine [[mons ignifer|vulcanica]] orta pluribus locis paene usque ad mille metra super [[maris aequor]] surgit. Insula montuosa et partim silvis tecta fere 1600 km² patet. Duobus sinibus, qui a meridie late in insulam prominunt, dividitur.
Lesbos origine [[mons ignifer|vulcanica]] orta pluribus locis paene usque ad mille metra super [[maris aequor]] surgit. Insula montuosa et partim silvis tecta fere 1600 km² patet. Duobus sinibus, qui a meridie late in insulam prominunt, dividitur.
Longitudo maxima plus quam 70 chiliometrorum a promuntorio Agrilia (Ακρωτήριο Αγριλιά) ab austro-oriente usque ad promuntorium Saratsina (Ακρωτήριο Σαράτσινα) ab austro-occidente patet. Distantia maxima a septentrionibus (Ακρωτήριο Κόρακας) in meridiem (Ακρωτήριο Άγιος Φωκάς) est 45 chiliometrorum. Mons excelsissimus, nomine [[Lepetymnus]], in partibus septentrionalibus surgit.
Longitudo maxima plus quam 70 chiliometrorum a promuntorio Agrilia (Ακρωτήριο Αγριλιά) ab austro-oriente usque ad promuntorium Saratsina (Ακρωτήριο Σαράτσινα) ab austro-occidente patet. Distantia maxima a septentrionibus (Ακρωτήριο Κόρακας) in meridiem (Ακρωτήριο Άγιος Φωκάς) est 45 chiliometrorum. Mons excelsissimus, nomine [[Lepetymnus]], in partibus septentrionalibus surgit.


Linea 41: Linea 21:
Tantum [[Therme (locus archaeologicus)|Therme]] methodo [[Stratigraphia (archaeologia)|stratigraphica]] investigata est; septem aetates aedificandi probatae sunt, prima circa [[3000 a.C.n.]] incipiente. Agricultura ac mercatura marina adiuta Therme locus medius Aegaei maris septentrionalis facta est. Aetate ''Therme IV'' urbi munitionibus protectae erant circiter 1200 incolarum.<ref>[http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/en/habitation/eb/index2.html Thermi on Lesbos], The Bronze Age on the Aegean Islands, Foundation of the Hellenic World (englisch)</ref> Circa annum [[1200 a.C.n.]] autem ''Therme V.'' relicta est, forsitan urbibus potentioribus sicut [[Troia]] imminentibus. Urbs munita nomine ''Curter'' prope ''Lisborium'' aream 4-5 [[hectarium|hectariorum]] consecuta est.<ref>Ourania Kouka: Siedlungsorganisation in der Nord- und Ostägäis während der Frühbronzezeit (3.&nbsp;Jahrtausend&nbsp;v. Chr.) = Dissertatio: Universitas Heidelbergensis (1996), in: Internationale Archäologie 58, Rahden (2002), p. 129 ss. ISBN= 978-3-89646-330-2</ref>
Tantum [[Therme (locus archaeologicus)|Therme]] methodo [[Stratigraphia (archaeologia)|stratigraphica]] investigata est; septem aetates aedificandi probatae sunt, prima circa [[3000 a.C.n.]] incipiente. Agricultura ac mercatura marina adiuta Therme locus medius Aegaei maris septentrionalis facta est. Aetate ''Therme IV'' urbi munitionibus protectae erant circiter 1200 incolarum.<ref>[http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/en/habitation/eb/index2.html Thermi on Lesbos], The Bronze Age on the Aegean Islands, Foundation of the Hellenic World (englisch)</ref> Circa annum [[1200 a.C.n.]] autem ''Therme V.'' relicta est, forsitan urbibus potentioribus sicut [[Troia]] imminentibus. Urbs munita nomine ''Curter'' prope ''Lisborium'' aream 4-5 [[hectarium|hectariorum]] consecuta est.<ref>Ourania Kouka: Siedlungsorganisation in der Nord- und Ostägäis während der Frühbronzezeit (3.&nbsp;Jahrtausend&nbsp;v. Chr.) = Dissertatio: Universitas Heidelbergensis (1996), in: Internationale Archäologie 58, Rahden (2002), p. 129 ss. ISBN= 978-3-89646-330-2</ref>


Aetate Aenea tarda Lesbos ad [[Šeḫa]], civitatem [[lingua Hetthaea|Hetthaeam]], pertinuit.<ref> Klaus Tausend, Sabine Tausend, Robert Rollinger, Brigitte Truschnegg (edd.): Lesbos – Zwischen Griechenland und Kleinasien. Altertum und Mittelmeerraum: die antike Welt diesseits und jenseits der Levante : Festschrift für Peter W. Haider zum 60. Geburtstag. Franz Steiner, 2006, ISBN 978-3-515-08738-4, p. 95 s.</ref>
Aetate Aenea tarda Lesbos ad [[Šeḫa]], civitatem [[lingua Hetthaea|Hetthaeam]], pertinuit.<ref> Klaus Tausend, Sabine Tausend, Robert Rollinger, Brigitte Truschnegg (edd.): Lesbos – Zwischen Griechenland und Kleinasien. Altertum und Mittelmeerraum: die antike Welt diesseits und jenseits der Levante : Festschrift für Peter W. Haider zum 60. Geburtstag. Franz Steiner, 2006, ISBN 978-3-515-08738-4, p. 95 s.</ref>


Temporibus antiquis [[Mytilenae]] medius insulae locus erat. Inter alias urbes antiquas enumerare oportet [[Methymna]]m, [[Antissa]]m, [[Eresus|Eresum]], [[Pyrrha]]m. Memoria digna est conclusio Mytilinarum anno [[406 a.C.n.]] a classe [[Sparta|Lacedaemonica]] [[Callicratidas|Callicratida]] duce facta, qua [[Conon Atheniensis|Conon]] Atheniensis una cum maxima [[Athenae|Atheniensium]] classe in portu inclusus est. Athenae, postquam aliam classem adiuvamento miserunt, inclusos [[pugna apud Arginusas commissa]] liberaverunt.
Temporibus antiquis [[Mytilenae]] medius insulae locus erat. Inter alias urbes antiquas enumerare oportet [[Methymna]]m, [[Antissa]]m, [[Eresus|Eresum]], [[Pyrrha]]m. Memoria digna est conclusio Mytilinarum anno [[406 a.C.n.]] a classe [[Sparta|Lacedaemonica]] [[Callicratidas|Callicratida]] duce facta, qua [[Conon Atheniensis|Conon]] Atheniensis una cum maxima [[Athenae|Atheniensium]] classe in portu inclusus est. Athenae, postquam aliam classem adiuvamento miserunt, inclusos [[pugna apud Arginusas commissa]] liberaverunt.


[[Fasciculus:Molyvos.jpg|thumb|[[Methymna]] urbs, arce imminente]]
[[Fasciculus:Molyvos.jpg|thumb|[[Methymna]] urbs, arce imminente]]
[[Medium Aevum|Medio Aevo]] insula anno [[1355]] a [[Ioannes V Palaeologus|Ioanne V Palaeologo]] [[imperator]]e [[Imperium Romanum Orientale|Romano]] [[Patricii (ordo)|patricio]] [[Franciscus I Gateluzus|Francisco I Gateluzo]] [[Respublica Genuensis|Genuensi]] dominium hereditarium datum est, qui ei gratiam referret pro adiuvamine contra usurpatorem [[Ioannes VI Cantacuzenus|Ioannem VI Cantacuzenum]] praebito. Dominium familiae nobilis [[Gateluzi|Gateluzorum]] anno [[1462]] finitum est, cum [[Imperium Ottomanicum|Ottomani]] insulam [[Mahometus II (sultanus Ottomanicus)|Mahometo II]] duce occupaverunt.
[[Medium Aevum|Medio Aevo]] insula anno [[1355]] a [[Ioannes V Palaeologus|Ioanne V Palaeologo]] [[imperator]]e [[Imperium Romanum Orientale|Romano]] [[Patricii (ordo)|patricio]] [[Franciscus I Gateluzus|Francisco I Gateluzo]] [[Respublica Genuensis|Genuensi]] dominium hereditarium datum est, qui ei gratiam referret pro adiuvamine contra usurpatorem [[Ioannes VI Cantacuzenus|Ioannem VI Cantacuzenum]] praebito. Dominium familiae nobilis [[Gateluzi|Gateluzorum]] anno [[1462]] finitum est, cum [[Imperium Ottomanicum|Ottomani]] insulam [[Mahometus II (sultanus Ottomanicus)|Mahometo II]] duce occupaverunt.


Anno [[1912]] insula a copiis [[Graecia|Graecis]] expugnata post [[primum bellum mundanum|bellum mundanum primum]] pactis [[Pactum Separense|Separensi]] ac [[Pactum Lausannense|Lausannensi]] Graeciae addicta est.
Anno [[1912]] insula a copiis [[Graecia|Graecis]] expugnata post [[primum bellum mundanum|bellum mundanum primum]] pactis [[Pactum Separense|Separensi]] ac [[Pactum Lausannense|Lausannensi]] Graeciae addicta est.
Linea 55: Linea 35:


== Visu digna ==
== Visu digna ==
*Inter vicos [[Antissa]]m (hodiernam) et ''Sigri'' (Σίγρι) est silva in lapidem versa, quae a 23 decies centena milibus annorum repetit.
* Inter vicos [[Antissa]]m (hodiernam) et ''Sigri'' (Σίγρι) est silva in lapidem versa, quae a 23 decies centena milibus annorum repetit.
*In Lesbo occidentali plus quam 30 olim [[Tholus vulcanicus|tholi vulcanici]] inveniuntur nec non plures [[Caldera (crater)|calderae]] sive [[crater vulcanicus|crateres vulcanici]]. Licet haec insulae pars deserta esse videatur, tamen inter regiones Aegaei maris notabilissimas numeratur.
* In Lesbo occidentali plus quam 30 olim [[Tholus vulcanicus|tholi vulcanici]] inveniuntur nec non plures [[Caldera (crater)|calderae]] sive [[crater vulcanicus|crateres vulcanici]]. Licet haec insulae pars deserta esse videatur, tamen inter regiones Aegaei maris notabilissimas numeratur.
*Ad urbes visu dignas pertinent [[Mytilenae]], insulae caput, [[Methymna]] cum [[castrum|castro]], [[Petra (Lesbos)|Petra]], super quam ecclesia "Panagia" ("Sanctissima") in rupe collocata est, et ''Agiassos'' ecclesia sua et Olympo monte nota.
* Ad urbes visu dignas pertinent [[Mytilenae]], insulae caput, [[Methymna]] cum [[castrum|castro]], [[Petra (Lesbos)|Petra]], super quam ecclesia "Panagia" ("Sanctissima") in rupe collocata est, et ''Agiassos'' ecclesia sua et Olympo monte nota.
*Insula orientalis silvis tecta est. Tantum prope ''Polichnitum'', ubi sunt fontes Graeciae calidissimi (70-85° C), [[vulcanismus]] animadvertitur.
* Insula orientalis silvis tecta est. Tantum prope ''Polichnitum'', ubi sunt fontes Graeciae calidissimi (70-85° C), [[vulcanismus]] animadvertitur.


== Res oeconomicae ==
== Res oeconomicae ==
Linea 73: Linea 53:


Mytileni nati:
Mytileni nati:
*[[Pittacus Mytilenaeus]] (~651/650 - ~570 a.C.n.), unus e [[Septem sapientes|septem sapientibus]]
* [[Pittacus Mytilenaeus]] (~651/650 - ~570 a.C.n.), unus e [[Septem sapientes|septem sapientibus]]
*[[Alcaeus]] (~630 – ~580 a.C.n.), poeta
* [[Alcaeus]] (~630 – ~580 a.C.n.), poeta
* [[Iulia Livilla]], imperatoris [[Caligula|Gaii]] soror, hic anno [[18]] nata est
* [[Iulia Livilla]], imperatoris [[Caligula|Gaii]] soror, hic anno [[18]] nata est
*[[Theophanes Mytilenaeus]] (saeculo 1 a.C.n.), rerum politicarum peritus ac scriptor rerum gestarum
* [[Theophanes Mytilenaeus]] (saeculo 1 a.C.n.), rerum politicarum peritus ac scriptor rerum gestarum
*[[Ariadenus Barbarussa]] (~1466–1546), pirata, dominus [[Algeria]]e et "Kaptan-ı Derya" (maximus classi praefectus) [[Imperium Ottomanicum|Imperii Ottomanici]].
* [[Ariadenus Barbarussa]] (~1466–1546), pirata, dominus [[Algeria]]e et "Kaptan-ı Derya" (maximus classi praefectus) [[Imperium Ottomanicum|Imperii Ottomanici]].
*[[Hüseyin Hilmi Pascha]] (1855–1922), rerum politicarum peritus et [[Vezirus|Supremus Vezirus]] Imperii Ottomanici
* [[Hüseyin Hilmi Pascha]] (1855–1922), rerum politicarum peritus et [[Vezirus|Supremus Vezirus]] Imperii Ottomanici
*[[Cemal Pascha]] (1872–1922), rerum politicarum peritus [[nationalismus|nationalisticus]] factionis [[Neoturcae|Neoturcarum]] et dux exercitus Imperii Ottomanici
* [[Cemal Pascha]] (1872–1922), rerum politicarum peritus [[nationalismus|nationalisticus]] factionis [[Neoturcae|Neoturcarum]] et dux exercitus Imperii Ottomanici
*[[Constantinus Centeres]] (natus anno 1973), athleta Graecus
* [[Constantinus Centeres]] (natus anno 1973), athleta Graecus
*[[Anestes Agrites]] (natus anno 1981), [[pediludium|pediludii]] lusor Graecus
* [[Anestes Agrites]] (natus anno 1981), [[pediludium|pediludii]] lusor Graecus


[[Eresus|Eresi]] nati:
[[Eresus|Eresi]] nati:
* [[Sappho]] (~ 630/612 a.C.n. - ~ 570 a.C.n.), poëtria
* [[Sappho]] (~ 630/612 a.C.n. - ~ 570 a.C.n.), poëtria
*[[Theophrastus]] (~371-287 a.C.n.), philosophus Peripateticus
* [[Theophrastus]] (~371-287 a.C.n.), philosophus Peripateticus
* [[Longus]], scriptor et auctor ''[[Daphnis et Chloe]]''
* [[Longus]], scriptor et auctor ''[[Daphnis et Chloe]]''


Linea 95: Linea 75:


== Fontes ==
== Fontes ==
*{{Strabo}} XIII.2.
* {{Strabo}} XIII.2.


== Bibliographia ==
== Bibliographia ==
Linea 102: Linea 82:
* C. A. Candargy, ''Flore de l'île de Lesbos : plantes sauvages et cultivées''. Turici: Diggelmann, 1889 [http://www.archive.org/details/floredelledele00cand Textus apud archive.org]
* C. A. Candargy, ''Flore de l'île de Lesbos : plantes sauvages et cultivées''. Turici: Diggelmann, 1889 [http://www.archive.org/details/floredelledele00cand Textus apud archive.org]
* Alexander Conze, ''Reise auf der Insel Lesbos''. Hannover: Carl Rümpler, 1869 {{Google Books|pBNBAAAAcAAJ}}
* Alexander Conze, ''Reise auf der Insel Lesbos''. Hannover: Carl Rümpler, 1869 {{Google Books|pBNBAAAAcAAJ}}
* G. Georgeakis, L. Pineau, ''Le folk-lore de Lesbos''. Lutetiae: J. Maisonneuve, 1894 [http://www.archive.org/details/lefolkloredeles00pinegoog Textus apud archive.org]
* G. Georgeakis, L. Pineau, ''Le folk-lore de Lesbos''. Lutetiae: J. Maisonneuve, 1894 [http://www.archive.org/details/lefolkloredeles00pinegoog Textus apud archive.org]
* Robert Koldewey, Heinrich Kiepert, ''Itinerare auf der Insel Lesbos''. Berolini: Reimer, 1890 [http://www.archive.org/details/itinerareaufderi00kold Textus apud archive.org]
* Robert Koldewey, Heinrich Kiepert, ''Itinerare auf der Insel Lesbos''. Berolini: Reimer, 1890 [http://www.archive.org/details/itinerareaufderi00kold Textus apud archive.org]
* [[Severus Lucianus Plehn]], ''Lesbiacorum liber''. Berolini: Nicolaus, 1826 {{Google Books|mN0pAAAAYAAJ}}
* [[Severus Lucianus Plehn]], ''Lesbiacorum liber''. Berolini: Nicolaus, 1826 {{Google Books|mN0pAAAAYAAJ}}
* Emily Ledyard Shields, ''The Cults of Lesbos''. Menasha Visconsiniae, 1917 [http://www.archive.org/details/thecultsoflesbos00shieuoft Textus apud archive.org]
* Emily Ledyard Shields, ''The Cults of Lesbos''. Menasha Visconsiniae, 1917 [http://www.archive.org/details/thecultsoflesbos00shieuoft Textus apud archive.org]
Linea 109: Linea 89:


== Notae ==
== Notae ==
<div class="references-small"><references /></div>
<references />


== Nexus externi ==
== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Lesbos|Lesbum}}
{{CommuniaCat|Lesbos|Lesbum}}
*[http://www.lesvosmuseum.gr Museum Lesbo situm et scitu digna de silva in lapidem versa]
* [http://www.lesvosmuseum.gr Museum Lesbo situm et scitu digna de silva in lapidem versa]
*[http://makebelieve.gr/mb/www/en/portfolio/museums-culture/55-meel.html Museum de olei confectione in Lesbo insula]
* [http://makebelieve.gr/mb/www/en/portfolio/museums-culture/55-meel.html Museum de olei confectione in Lesbo insula]
*[http://www.hotsprings.gr Fontes calidi apud Polichnitum siti]
* [http://www.hotsprings.gr Fontes calidi apud Polichnitum siti]


[[Categoria:Lesbos|!]]
[[Categoria:Lesbos| ]]
[[Categoria:Aegaeum Boreale]]
[[Categoria:Aegaeum Boreale]]
[[Categoria:Demi Graeciae]]
[[Categoria:Demi Graeciae]]

Emendatio ex 19:57, 25 Ianuarii 2020

Vide etiam paginam discretivam: Lesbos (discretiva)

Wikidata Lesbos
Res apud Vicidata repertae:
Civitas: Graecia
Locus: 39°12′36″N 26°16′48″E
Numerus incolarum: 90 634
Zona horaria: UTC+2
Situs interretialis

Gestio

Procuratio superior: Aegaeum Boreale, Lesbos Regional Unit

Geographia

Superficies: 1 641 chiliometrum quadratum

Tabula aut despectus

Lesbos: situs
Lesbos: situs
Insula Lesbos a caelo visa
Aquaeductus iuxta urbem Mytilenas Romanus

Lesbos (Graece Λέσβος, Turcice Midilli Adası) est insula Graeca in mari Aegaeo septentrionali sita. Area 1635.998 km² insula magnitudine tertia est Graeciae, octava Mediterranei maris.[1] Nomen dedit pristino nomo vel praefecturae Lesbo, ab administratione reformata anni 2010 (vide Libellus Callicratis) est regionalis unitas (Περιφερειακή Ενότητα Λέσβου) regionis Aegaei Borealis et demus Graeciae (Δήμος Λέσβου). Secundum censum anni 2001 insulae fuerunt 90 643 incolae, urbi principali nomine Mytilenae 36 196.[2]

Situs ac loci natura

Lesbos in Aegaeo mari boreo-orientali sita a litore Asiae minoris sive Turciae civitatis non multum distat. A septentrionibus insula sinu Adramytteno (Edremit Körfezi) distantia novem chiliometrorum, ubi est minima, ab Asia minore separatur, ab oriente freto Mytilenaeo (Στενό Μυτιλήνης), quod per quindecim chiliometra patet. Insulae proximae sunt Chios (48 km a meridie), Psara (65 km ab austro-occidente), Sanctus Eustratius (76 km ab occidente) et Lemnos (74 km a boreo-occidente).

Lesbos origine vulcanica orta pluribus locis paene usque ad mille metra super maris aequor surgit. Insula montuosa et partim silvis tecta fere 1600 km² patet. Duobus sinibus, qui a meridie late in insulam prominunt, dividitur. Longitudo maxima plus quam 70 chiliometrorum a promuntorio Agrilia (Ακρωτήριο Αγριλιά) ab austro-oriente usque ad promuntorium Saratsina (Ακρωτήριο Σαράτσινα) ab austro-occidente patet. Distantia maxima a septentrionibus (Ακρωτήριο Κόρακας) in meridiem (Ακρωτήριο Άγιος Φωκάς) est 45 chiliometrorum. Mons excelsissimus, nomine Lepetymnus, in partibus septentrionalibus surgit.

Paene in dimidia insulae parte oleae ac arbores fructiferae in collibus coluntur, silvae, quae imprimis ex pinibus, quercibus et iuglantibus constant, fere 20 % insulae tegunt. Inter montes sive colles plures planities sunt, quae tertiam insulae partem efficiunt. Lesbo insulae plus quam duodecim flumina sunt, quae toto anno aquam habent quorumque maxima ex monte Olympo ab insula orientali sito scaturiunt.

A litore meridiano duo sinus, quorum uterque est altitudinis 20 metrorum, longe in insulam prominunt. Sinus Geraeus (Κόλπος Γέρας) areae 43 km² in insula austro-orientali situs euripo latitudinis 200-800 metrorum cum mari coniunctus est. Sinus Callonaeus (Κόλπος Καλλονής) areae 110 km² usque ad 21 km in insulam prominet. Multi alii sinus minores circum insulam inveniuntur. Parvae insulae non habitatae variis locis Lesbo antepositae sunt.

Historia

Lapides arte politi, qui in Rodaphnidia (Ροδαφνίδια) prope Lisborium reperti sunt, in Palaeolithicum medium dantantur.[3] Paene 40 loci insulam a Aetate Aenea antiqua sine intermissione inhabitatam esse demonstrant. Hi loci imprimis in litoribus insulae orientalis ac austro-orientalis siti sunt. Insula occidentalis non ante Aetatem Aeneam mediam habitata est.

Tantum Therme methodo stratigraphica investigata est; septem aetates aedificandi probatae sunt, prima circa 3000 a.C.n. incipiente. Agricultura ac mercatura marina adiuta Therme locus medius Aegaei maris septentrionalis facta est. Aetate Therme IV urbi munitionibus protectae erant circiter 1200 incolarum.[4] Circa annum 1200 a.C.n. autem Therme V. relicta est, forsitan urbibus potentioribus sicut Troia imminentibus. Urbs munita nomine Curter prope Lisborium aream 4-5 hectariorum consecuta est.[5]

Aetate Aenea tarda Lesbos ad Šeḫa, civitatem Hetthaeam, pertinuit.[6]

Temporibus antiquis Mytilenae medius insulae locus erat. Inter alias urbes antiquas enumerare oportet Methymnam, Antissam, Eresum, Pyrrham. Memoria digna est conclusio Mytilinarum anno 406 a.C.n. a classe Lacedaemonica Callicratida duce facta, qua Conon Atheniensis una cum maxima Atheniensium classe in portu inclusus est. Athenae, postquam aliam classem adiuvamento miserunt, inclusos pugna apud Arginusas commissa liberaverunt.

Methymna urbs, arce imminente

Medio Aevo insula anno 1355 a Ioanne V Palaeologo imperatore Romano patricio Francisco I Gateluzo Genuensi dominium hereditarium datum est, qui ei gratiam referret pro adiuvamine contra usurpatorem Ioannem VI Cantacuzenum praebito. Dominium familiae nobilis Gateluzorum anno 1462 finitum est, cum Ottomani insulam Mahometo II duce occupaverunt.

Anno 1912 insula a copiis Graecis expugnata post bellum mundanum primum pactis Separensi ac Lausannensi Graeciae addicta est.

Bello mundano secundo Lesbos a copiis Germanis occupata est.

Anno 1984 Universitas Aegaei condita est.

Visu digna

  • Inter vicos Antissam (hodiernam) et Sigri (Σίγρι) est silva in lapidem versa, quae a 23 decies centena milibus annorum repetit.
  • In Lesbo occidentali plus quam 30 olim tholi vulcanici inveniuntur nec non plures calderae sive crateres vulcanici. Licet haec insulae pars deserta esse videatur, tamen inter regiones Aegaei maris notabilissimas numeratur.
  • Ad urbes visu dignas pertinent Mytilenae, insulae caput, Methymna cum castro, Petra, super quam ecclesia "Panagia" ("Sanctissima") in rupe collocata est, et Agiassos ecclesia sua et Olympo monte nota.
  • Insula orientalis silvis tecta est. Tantum prope Polichnitum, ubi sunt fontes Graeciae calidissimi (70-85° C), vulcanismus animadvertitur.

Res oeconomicae

Lesbos magna ex parte agricultura alitur. Plurimos fructus oleum optimum reddit, quod intra Unionem Europaeam appellatione originis protegitur.[7] Alii fructus casei sicut Pheta, Caseri et Ladotyri Mytilenes appellatione originis protecti reddunt, praeterea confectio Uzo (Oύζο) (50% totius Graecae confectionis), piscatio et salinae in sinu Callonensi sitae.

Etiam periegesis, quae et aëroportu internationali et frequentibus navibus adiuvatur, maximi momenti est. Loci periegetici hospitibus maxime accepti sunt Plomarium, Petra, Methymna (sive Molybos) et Eresus.

Alimenta typica

Incolae noti

Mytileni nati:

Eresi nati:

ex familia Lesbia natus:

  • Odysseus Elytes (1911-1996) nomine nativo Odysseus Alepudelles in insula Creta quidem, sed e familia Lesbia natus est.

Etymologia

Verbum „lesbiana“, quod mulierum gynaecophilam significat (vide: Homosexualitas), ab insulae nomine deductum est, quod Sappho poetria, quae carminibus amorem puellarum cecinit, in insula Lesbo nata est. Inde multae "lesbianae" Lesbum iter faciunt et Scalam Eresi visitant, quia (secundum unum fontem) Sappho Ereso antiqua nata esse traditur. Quod linguam Latinam attinet, "lesbiana" verbum novatum est; "lesbiacus" vel "lesbius" antiquitus numquam sensum hodiernae "lesbianae" praebuerunt.

Fontes

Bibliographia

Notae

  1. ↑ Charles Arnold (Ed.): Die Inseln des Mittelmeers. Ein einzigartiger und vollständiger Überblick. 2. ed. marebuchverlag, Hamburgi 2008, ISBN 3866480962.
  2. ↑ Numerus incolarum, ut a Magistratu statistico Graeco(ΕΣΥΕ) profertur (PDF), census anni 2001
  3. ↑ Χ.Β. Χαρίσης, P. Durand, Μ. Αξιώτης, Τ.Β. Χαρίσης (2000): Ίχνη παλαιολιθικής εγκατάστασης στη Λέσβο, in: Αρχαιολογία και Τέχνες 76, mense Septembri, p. 83–87; in interrete PDF interretiale
  4. ↑ Thermi on Lesbos, The Bronze Age on the Aegean Islands, Foundation of the Hellenic World (englisch)
  5. ↑ Ourania Kouka: Siedlungsorganisation in der Nord- und Ostägäis während der Frühbronzezeit (3. Jahrtausend v. Chr.) = Dissertatio: Universitas Heidelbergensis (1996), in: Internationale Archäologie 58, Rahden (2002), p. 129 ss. ISBN= 978-3-89646-330-2
  6. ↑ Klaus Tausend, Sabine Tausend, Robert Rollinger, Brigitte Truschnegg (edd.): Lesbos – Zwischen Griechenland und Kleinasien. Altertum und Mittelmeerraum: die antike Welt diesseits und jenseits der Levante : Festschrift für Peter W. Haider zum 60. Geburtstag. Franz Steiner, 2006, ISBN 978-3-515-08738-4, p. 95 s.
  7. ↑ Commissio Europaea: DOOR

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad Lesbum spectant.
Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Lesbos&oldid=3501942"