Quantum redactiones paginae "Alba Iulia" differant

E Vicipaedia
Content deleted Content added
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
 
(2 intermediate revisions by 2 users not shown)
Linea 1: Linea 1:
{{pro pagina discretiva vide|Alba (discretiva)}}
{{pro pagina discretiva vide|Alba (discretiva)}}
{{Data urbis
{{Capsa urbis Vicidata}}
|nomen_locale = Alba Iulia, Gyulafehérvár, Karlsburg
|nomina_alia = Alba Carolina et Carolopolis<ref>Cf. Karl Gottlieb von Windisch: 4-sprachiges Ortsverzeichnis Siebenbürgen, 1790 (pagina interretialis: [http://exonyme.bplaced.net/Board/Thread-4-sprachiges-Ortsverzeichnis-Siebenb%C3%BCrgen-von-Karl-Gottlieb-von-Windisch-1790])</ref>
|genetivus = Albae Iuliae
|agnomen = Capitală de Suflet a Neamului Românesc<ref>[http://www.lumeasatului.ro/alba-iulia-capitala-de-suflet-a-neamului-romanesc_128.html Lumea Satului]</ref>"<br />''h.e.'' "Caput spirituale populi Dacoromani"<br />Capitală tuturor românilor<ref>[http://www.foaia.hu/arhiva/anul-2006/2006-48/16.pdf Foaia]</ref>"<br />''h.e.'' "Caput omnium Dacoromanorum"<br />Cetate-Simbol A Marii Uniri a Românilor<ref>Hotărârea (= edictum) nr. 26 diei 30 Novembris 1994</ref>"<br />''h.e.'' "Urbs Romaniam magnam unitam significans<br />Oraș martir<ref>legea (= lex) nr.766 diei 29 Decembris 2001</ref>"<br />''h.e.'' "Urbs martyrum
|sententia =
|imago_prospectus =
|magnitudo_imaginis = 250px
|capitulum = Alba Iulia ascpecta ab aeroplano
|imago_vexilli = ROU AB Alba Iulia Flag.png
|imago_signi = ROU AB Alba Iulia CoA.png
|imago_tabulae =
|magnitudo_tabulae =
|capitulum_tabulae =
|civitas = [[Civitas]]
|nomen_civitatis = [[Romania]]
|species_subdivisionis_historicae = [[Regiones historicae Romaniae Modaviaeque|Regio historica]]
|nomen_subdivisionis_historicae = [[Transsilvania]]
|species_subdivisionis = [[Comitatus]]
|nomen_subdivisionis = [[Albae Iuliensis comitatus]]
|species_administrationis = Species administrationis
|nomen_administrationis = [[Municipium]]
|titulus_principis = Magister civium
|nomen_principis = Mircea Hava
|titulus_conditionis =
|dies_condita =
|ordo_magnitudinis =
|magnitudo_mpq =
|magnitudo = 103.65
|magnitudo_terrestris_mpq =
|magnitudo_terrestris =
|magnitudo_aquaria_mpq =
|magnitudo_aquaria =
|incolae_anno = 2002
|incolae_nota =
|incolae = 66 406<ref>[http://recensamant.referinte.transindex.ro/?pg=3&id=1 Census anni 2002]</ref>
|incolae_metro =
|incolae_urbanae =
|densitas_incolarum = 640
|densitas_incolarum_mpq =
|circulus_temporalis = [[Tempus Europaeum Orientale|TEO]]
|TUC_differentia = +2
|circulus_temporalis_HAE = [[Tempus Europaeum Orientale Aestivale|TEOÆ]]
|TUC_differentia_HAE = +3
|latd= 46|latm= 04|lats= |latNS= N
|longd= 23|longm= 34|longs= |longEW= E
|altitudo =
|altitudo_p =
|numerus_cursualis = 510118
|praefixum_telephonicum = (+40) 02 58
|nota_autocineti = AB
|inscriptio_magistratus = Calea Moţilor 5A, 510118 Alba Iulia
|situs_interretialis = http://www.apulum.ro/
|postscripta =
}} <!-- explicit data !-->


{{charta locatrix
{{charta locatrix
Linea 72: Linea 18:
[[Fasciculus:Alba Iulia_jud_Alba.png|thumb|left|Situs Albae Iuliae in Alba circulo]]
[[Fasciculus:Alba Iulia_jud_Alba.png|thumb|left|Situs Albae Iuliae in Alba circulo]]


'''Alba Iulia'''<ref>vide [http://www.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof1/s0126a.html Hofmann, Lexicon Universale, 1698]. </ref> (sic et [[Dacoromanice]], [[Hungarice]] ''Gyulafehérvár'', [[Theodisce]] ''Karlsburg''<ref>Appellatio Theodisca antiquior: ''Weißenburg''</ref>) sive '''Apulum''' est urbs [[Transsilvania]]e ([[Romania]]e) et municipium 66 406 (anno 2002) incolarum, qui ''Albae Iulienses''<ref>Vide [http://www.gcatholic.com/dioceses/diocese/alba1.htm ''GCatholic'']</ref> sive ''Apulenses''<ref>Cf. ''[[Universitas Apulensis]]''</ref> vocantur. Inter annos [[1542]]-[[1690]] Alba Iulia caput Principatus Transsilvaniae erat, his diebus locus medius [[Albae Iuliensis comitatus]] est.
'''Alba Iulia'''<ref>vide [http://www.uni-mannheim.de/mateo/camenaref/hofmann/hof1/s0126a.html Hofmann, Lexicon Universale, 1698]. </ref> (sic et [[Dacoromanice]], [[Hungarice]] ''Gyulafehérvár'', [[Theodisce]] ''Karlsburg''<ref>Appellatio Theodisca antiquior: ''Weißenburg''</ref>) sive '''Apulum''' est urbs [[Transsilvania]]e ([[Romania]]e) et municipium 66 406 (anno 2002) incolarum, qui ''Albae Iulienses''<ref>Vide [http://www.gcatholic.com/dioceses/diocese/alba1.htm ''GCatholic'']</ref> sive ''Apulenses''<ref>Cf. ''[[Universitas Apulensis]]''</ref> vocantur. Inter annos [[1542]]-[[1690]] Alba Iulia caput Principatus Transsilvaniae erat, his diebus locus medius [[Albae Iuliensis comitatus]] est.


== Origo nominum ==
== Origo nominum ==
[[Dacia]] capta ab imperatore [[Traianus|Traiano]] ''castrum Apulum'' constitutum est. Dacia anno [[275]] a legionibus Romanis relicta cum urbe etiam nomen interiit. [[Saeculum 9|Nono saeculo]] [[Bulgari]] oppidum eorum super ruinis Romanis erectum ''Belgrád'' (beo-: albus; grad: urbs, sc. urbs alba) nominabant. Nomen forma ''Bellegrad'' a [[Slavi]]s [[Transsilvania]]e obtentum etiam a [[Dacoromani]]s forma ''Bălgrad'' diu adhibitum est, donec postea versionem Latinam receperunt<ref>[http://mek.oszk.hu/02100/02113/html/37.html Südsiebenbürgen unter bulgarischer Herrschaft (827–895)], in: Kurze Geschichte Siebenbürgens, Budapestini 1989</ref>. Appellationes [[Lingua Hungarica|Hungarica]] (''Gyulafehérvár''), [[Lingua Theodisca|Theodisca]] (''Weißenburg'') et [[Lingua Latina|Latina]] (''Alba Iulia'') sunt e verbo slavico versae, nomine proprio ''Gyula'' sive ''Iulia'' urbem olim sedem cuiusdam ''Gyula'' ducis fuisse memoratur. Cum imperatore [[Carolus VI|Carolo VI.]] urbs denuo aedificata esset, anno [[1711]] <ref>[http://www.rumaenien-info.com/regionen/alba.html Alba Iulia]</ref>nomen Theodiscum ''Weißenburg'' (castrum album) in ''Karlsburg'' (castrum Caroli) mutatum est.
[[Dacia]] capta ab imperatore [[Traianus|Traiano]] ''castrum Apulum'' constitutum est. Dacia anno [[275]] a legionibus Romanis relicta cum urbe etiam nomen interiit. [[Saeculum 9|Nono saeculo]] [[Bulgari]] oppidum eorum super ruinis Romanis erectum ''Belgrád'' (beo-: albus; grad: urbs, sc. urbs alba) nominabant. Nomen forma ''Bellegrad'' a [[Slavi]]s [[Transsilvania]]e obtentum etiam a [[Dacoromani]]s forma ''Bălgrad'' diu adhibitum est, donec postea versionem Latinam receperunt<ref>[http://mek.oszk.hu/02100/02113/html/37.html Südsiebenbürgen unter bulgarischer Herrschaft (827–895)], in: Kurze Geschichte Siebenbürgens, Budapestini 1989</ref>. Appellationes [[Lingua Hungarica|Hungarica]] (''Gyulafehérvár''), [[Lingua Theodisca|Theodisca]] (''Weißenburg'') et [[Lingua Latina|Latina]] (''Alba Iulia'') sunt e verbo slavico versae, nomine proprio ''Gyula'' sive ''Iulia'' urbem olim sedem cuiusdam ''Gyula'' ducis fuisse memoratur. Cum imperatore [[Carolus VI|Carolo VI.]] urbs denuo aedificata esset, anno [[1711]] <ref>[http://www.rumaenien-info.com/regionen/alba.html Alba Iulia]</ref>nomen Theodiscum ''Weißenburg'' (castrum album) in ''Karlsburg'' (castrum Caroli) mutatum est.


== Historia ==
== Historia ==
Postquam Romani antiqui anno [[107]] [[Dacia]]m expugnaverunt, hoc in loco ''Castrum Apulum'' condiderunt, ad annum [[271]] manserunt. Postea urbs paulatim deleta est. Saeculo 7 [[Slavi]] nunc hanc regionem inhabitantes ruinas urbis ''Bălgrad'' (Latine ''Urbs Alba'') nominaverunt propter aedificia alba. Ad annum [[1918]] urbs ad [[Imperium Austro-Hungaricum]] pertinuit, tum cum tota [[Transsilvania]] ad Romaniam pervenit. Die [[15 Octobris]] [[1922]] [[Ferdinandus I (rex Romaniae)|Ferdinandus I]]rex Romaniae atque Maria regina hic in cathedrala coronati sunt.
Postquam Romani antiqui anno [[107]] [[Dacia]]m expugnaverunt, hoc in loco ''Castrum Apulum'' condiderunt, ad annum [[271]] manserunt. Postea urbs paulatim deleta est. Saeculo 7 [[Slavi]] nunc hanc regionem inhabitantes ruinas urbis ''Bălgrad'' (Latine ''Urbs Alba'') nominaverunt propter aedificia alba. Ad annum [[1918]] urbs ad [[Imperium Austro-Hungaricum]] pertinuit, tum cum tota [[Transsilvania]] ad Romaniam pervenit. Die [[15 Octobris]] [[1922]] [[Ferdinandus I (rex Romaniae)|Ferdinandus Irex]] Romaniae atque Maria regina hic in cathedrala coronati sunt.


== Institutio ==
== Institutio ==
[[Universitas Apuliensis]] ''1 Decembris 1918'' anno [[1991]] conditae est.
[[Universitas Apuliensis]] ''1 Decembris 1918'' anno [[1991]] conditae est.


== Ecclesiae ==
== Ecclesiae ==
Linea 87: Linea 33:


== Incolae ==
== Incolae ==
* Anno [[1910]]: 11 616 incolae (5226 sive 44,98% [[Hungari]], 5170 sive 44,50% [[Dacoromani]], 792 sive 6,81% [[Germani]] et 287 sive 2,47% [[Zingari]])
* Anno [[1910]]: 11 616 incolae (5226 sive 44,98% [[Hungari]], 5170 sive 44,50% [[Dacoromani]], 792 sive 6,81% [[Germani]] et 287 sive 2,47% [[Zingari]])
* Anno [[2002]]: 66 406 incolae (62 722 sive 94,45% [[Dacoromani]], 1836 sive 2,76% [[Hungari]], 1475 sive 2,22% [[Zingari]] et 217 sive 0,32% [[Germani]])<ref>Fons rationis: [[:hu:Gyulafehérvár|Gyulafehérvár]]. Cf. etiam [http://recensamant.referinte.transindex.ro/?pg=3&id=1 Census anni 2002]</ref>.
* Anno [[2002]]: 66 406 incolae (62 722 sive 94,45% [[Dacoromani]], 1836 sive 2,76% [[Hungari]], 1475 sive 2,22% [[Zingari]] et 217 sive 0,32% [[Germani]])<ref>Fons rationis: [[:hu:Gyulafehérvár|Gyulafehérvár]]. Cf. etiam [https://archive.today/20120713120545/http://recensamant.referinte.transindex.ro/?pg=3&id=1 Census anni 2002]</ref>.


== Cives clari ==
== Cives clari ==
* [[Alexander Borza]] (1871–1971), botanista
* [[Alexander Borza]] (1871–1971), botanista
* [[Sorin Anca]] (* 1972), artifex
* [[Sorin Anca]] (* 1972), artifex

== Notae ==
<references />

== Vide etiam ==
* [[Codex Aureus Laureshamensis]]


== Nexus externi ==
== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Alba Iulia|Apulum}}
{{CommuniaCat|Alba Iulia|Apulum}}
* [http://www.apulum.ro/index.htm Pagina domestica Apulensis administrationis]
* [https://web.archive.org/web/20100727214219/http://www.apulum.ro/index.htm Pagina domestica Apulensis administrationis]


== Notae ==
<div class="references-small"><references /></div>


{{urbs-stipula}}
{{urbs-stipula}}


[[Categoria:Alba Iulia]]
[[Categoria:Alba Iulia| ]]
[[Categoria:Condita saeculo 2]]
[[Categoria:Condita saeculo 2]]
[[Categoria:Urbes Transsilvaniae]]
[[Categoria:Urbes Transsilvaniae]]

Redactio novissime (die 10 Octobris 2022, hora 18:47) facta

Vide etiam paginam discretivam: Alba (discretiva)

Wikidata Alba Iulia
Res apud Vicidata repertae:
Alba Iulia: insigne
Alba Iulia: insigne
Civitas: Romania
Locus: 46°4′35″N 23°34′22″E
Numerus incolarum: 64 227
Zona horaria: UTC+2
Situs interretialis

Gestio

Praefectus: Gabriel-Codru Pleșa
Procuratio superior: Alba

Geographia

Superficies: 103.650000 chiliometrum quadratum
Alba Iulia (Romaniae )
Alba Iulia
Alba Iulia
Alba Iulia (Romaniae )
Si paginam fere homonymam quaeris vide Apulia
Ecclesia cathedralis catholica ritus Latini Apulensis
Ecclesia Cathedralis Orthodoxa Apulensis
Situs Albae Iuliae in Alba circulo

Alba Iulia[1] (sic et Dacoromanice, Hungarice Gyulafehérvár, Theodisce Karlsburg[2]) sive Apulum est urbs Transsilvaniae (Romaniae) et municipium 66 406 (anno 2002) incolarum, qui Albae Iulienses[3] sive Apulenses[4] vocantur. Inter annos 1542-1690 Alba Iulia caput Principatus Transsilvaniae erat, his diebus locus medius Albae Iuliensis comitatus est.

Origo nominum[recensere | fontem recensere]

Dacia capta ab imperatore Traiano castrum Apulum constitutum est. Dacia anno 275 a legionibus Romanis relicta cum urbe etiam nomen interiit. Nono saeculo Bulgari oppidum eorum super ruinis Romanis erectum Belgrád (beo-: albus; grad: urbs, sc. urbs alba) nominabant. Nomen forma Bellegrad a Slavis Transsilvaniae obtentum etiam a Dacoromanis forma Bălgrad diu adhibitum est, donec postea versionem Latinam receperunt[5]. Appellationes Hungarica (Gyulafehérvár), Theodisca (Weißenburg) et Latina (Alba Iulia) sunt e verbo slavico versae, nomine proprio Gyula sive Iulia urbem olim sedem cuiusdam Gyula ducis fuisse memoratur. Cum imperatore Carolo VI. urbs denuo aedificata esset, anno 1711 [6]nomen Theodiscum Weißenburg (castrum album) in Karlsburg (castrum Caroli) mutatum est.

Historia[recensere | fontem recensere]

Postquam Romani antiqui anno 107 Daciam expugnaverunt, hoc in loco Castrum Apulum condiderunt, ad annum 271 manserunt. Postea urbs paulatim deleta est. Saeculo 7 Slavi nunc hanc regionem inhabitantes ruinas urbis Bălgrad (Latine Urbs Alba) nominaverunt propter aedificia alba. Ad annum 1918 urbs ad Imperium Austro-Hungaricum pertinuit, tum cum tota Transsilvania ad Romaniam pervenit. Die 15 Octobris 1922 Ferdinandus Irex Romaniae atque Maria regina hic in cathedrala coronati sunt.

Institutio[recensere | fontem recensere]

Universitas Apuliensis 1 Decembris 1918 anno 1991 conditae est.

Ecclesiae[recensere | fontem recensere]

Alba Iulia sedes Archidioecesis Albae Iuliensis (Ecclesiae Catholicae Romanae) totam Transsilvaniae regionem circumplectens et simul sedes Archieparchiae Albae Iuliensis (Ecclesiae Orthodoxae Dacoromanicae), cui eparchiae Albensis et Marosiensis subditae sunt. Illic Georgius Blandrata mortuus fuit.

Incolae[recensere | fontem recensere]

Cives clari[recensere | fontem recensere]

Notae[recensere | fontem recensere]

  1. vide Hofmann, Lexicon Universale, 1698.
  2. Appellatio Theodisca antiquior: Weißenburg
  3. Vide GCatholic
  4. Cf. Universitas Apulensis
  5. Südsiebenbürgen unter bulgarischer Herrschaft (827–895), in: Kurze Geschichte Siebenbürgens, Budapestini 1989
  6. Alba Iulia
  7. Fons rationis: Gyulafehérvár. Cf. etiam Census anni 2002

Vide etiam[recensere | fontem recensere]

Nexus externi[recensere | fontem recensere]

Vicimedia Communia plura habent quae ad Apulum spectant.


Haec stipula ad urbem spectat. Amplifica, si potes!